Zorunlu dava arkadaşlığında dava arkadaşlarından birinin taraf ehliyetini yitirmesi

İki Tüzel kişi, birlikte ika ettikleri işlemle müvekkilin zararına yol açıyorlar. Yaptıkları haksız fiilin sonucunda doğan zararımızın tazmini için tüzelkişilerden biri aleyhine dava ikame ettik. Diğer tüzel kişi(A.Ş.), dava tarihinden önce fesih olmuş.

Zorunlu dava arkadaşlığı nedeniyle, mahkeme münfesih şirketi ihya edip etmeyeceğimizi sordu, etmeyeceğimizi beyan ettim. Dava devam etti. Hakim değişti, yeni hakim de aynı hususu sordu; ancak, ihyanın zorunlu olduğunu ihsas etti.

Sorum şu:
Şayet anılan şirket münfesih olmasaydı, mahkeme süre verecek, taraf teşkilini tamamlayacaktı. Olayımızda, ihya için süre mi vermelidir? Dava ekonomisine aykırılığı bir yana, münfesih bir şirketin herhangi bir aktifinin olamayacağı cihetle, şirketin ihyasında hukuki yarar da yoktur. İhya için süre verilmesi halinde, ihya yoluna gitmemeyi düşünüyorum.

Sayın meslektaşların görüşünü bekliyorum. Şimdiden teşekkür ederim.

Mecburi dava arkadaşlığında, davalı olarak gösterilen şirketin tek başına pasif husumet ehliyeti yoktur. Bu gibi hallerde dava sıfat yokluğundan hemen red edilmeyip, Hakimin yaptığı gibi diğer dava arkadaşının davaya katılımının sağlanması için süre verilir. Dava arkadaşı şirket fesh edilmiş olmakla ihyası sağlanarak temsilcisine davetiye çıkartılır. Kesin süreye rağmen bu işlem yapılmaz ise dava şartlarının yokluğu nedeni ile ,davanın usulden reddi sonucuna varılabilir.(HMK.m.115/2)

T.C.
YARGITAY
10. HUKUK DAİRESİ
E. 2019/1842
K. 2020/377
T. 21.1.2020
DAVA : Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.

Mahkemece, bozma kararından sonra ilamında belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

Hükmün, davalılardan Kurum ile Türkiye Petrol Rafinerileri A.Ş. vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.

KARAR : Davaya konu uyuşmazlık, 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun geçiş hükümlerini içeren Geçici 7. maddesi gereğince 506 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun 79. maddesinin 10. fıkrasına ve 5510 Sayılı Kanun'un 86/9. maddesine dayalı hizmet tespiti istemine ilişkin olup, hizmet tespiti davalarında işveren ve Sosyal Güvenlik Kurumu arasında (pasif) mecburi dava arkadaşlığı bulunmaktadır.

İncelemeye konu davada, mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiş ise de, önceki bozma ilamında davacının çalıştığı ve ... A.Ş.'nin taşeronu olan işverenlerin tespit edilerek davaya katılımlarının sağlanması gerektiği belirtilmiş ise de, bozma gereği tam olarak yerine getirilmeden karar verildiği anlaşılmaktadır.

Öncelikle davalılardan ... İnşaat İzolasyon Taah. ve Tic. Ltd. Şti.'ne TK 35.maddesine göre yapılan gerekçeli karar tebliğindeki adresle, TK 21.maddesine göre gönderilen tebligat üzerindeki adres arasında fark bulunduğundan gerekçeli kararın tebliği usulüne uygun olmadığı yine Alsim A.Ş.'ye ise gerekçeli kararın doğrudan doğruya TK 35.maddesine göre tebliğ edilmesi nedeniyle usulüne uygun olmadığı anlaşılmaktadır. Öte yandan dava konusu dönem içinde davacının çalışmalarının bildirildiği ve Tüpraş'ın taşeronu olup ticaret sicilinden terkin edilmiş şirketler bulunmasına rağmen şirketlerin ihyası sağlanıp temsilcilerine usulüne uygun tabligat yapılmamıştır. Bu nedenle terkin olan şirketler tespit edilerek bu şirketler ihya edildikten sonra, şirketin tasfiye yada iflas memurlarına usulüne uygun tebligat yapılmalı, ayrıca ... Ltd. Şti. ile davacının bildiriminin yapıldığı 59055.06 sicil sayılı işyerinden verilen sigortalı işe giriş bildirgesinde belirtilen ...İnternational Paz Dış Tic. Ltd. Şti. ile terkin olduğu anlaşılan şirketlerden İmka Ltd. Şti. arasındaki ilişki belirlenerek irtibat bulunması durumunda, ... İnternational Paz. Dış Tic. Ltd. Şti.'nin de HMK 124 maddesi kapsamında davaya katılımı sağlanmalıdır. Bu şekilde taraf teşkili sağlanıp, davalıların gösterecekleri deliller toplandıktan sonra sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.

O hâlde, davalılardan Kurum ile Türkiye Petrol Rafinerileri A.Ş. vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.

SONUÇ : Temyiz edilen hükmün sair yönler incelenmeksizin yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalılardan Türkiye Petrol Rafinerileri A.Ş.'ye iadesine, 21/01/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Alıntı: Yazan Av. M. K. ATAYURT mahkeme süre vermeyip davamızı kabul ederse, temyiz dilekçesinde karşı taraf ileri sürmese dahi lehe olan yerel mahkeme kararı Yargıtay'ca bozulur mu*(Teşekkür Mesajından Alıntı)

Dava ehliyeti dava şartlarındandır. Taraflar her zaman dava şartı noksanlığını ileriye sürebildiği gibi, dava şartları hakim tarafından her aşamada resen incelenir. İstinaf ve Yargıtay da talep olmasa dahi bu konuyu resen inceleyerek bozma kararı verebilir. HMK.nun açıklamaları bu doğrultudadır.

Alıntı: Yazan Yücel Kocabaş Dava ehliyeti dava şartlarındandır. Taraflar her zaman dava şartı noksanlığını ileriye sürebildiği gibi, dava şartları hakim tarafından her aşamada resen incelenir. İstinaf ve Yargıtay da talep olmasa dahi bu konuyu resen inceleyerek bozma kararı verebilir. HMK.nun açıklamaları bu doğrultudadır.

İhya için TTK Geçici 7. maddede öngörülen 5 yılık zamanaşımı süresi geçmiş ise, durum değişir mi?
Yani mahkeme dosyada mevcut belgeden bu zamanaşımı durumunu tespit ile, kararını oluşturabilir mi?

Teşekkür ederim.

Alıntı: Yazan Av. M. K. ATAYURT İhya için TTK Geçici 7. maddede öngörülen 5 yılık zamanaşımı süresi geçmiş ise, durum değişir mi? Yani mahkeme dosyada mevcut belgeden bu zamanaşımı durumunu tespit ile, kararını oluşturabilir mi?

TTK. Geçici m.7'deki 5 yıllık süre hak düşürücü süredir. Hakim tarafından resen gözetilir. Sorulduğunda siz de durumu mahkemeye anlatabilirsiniz.

Madde hükmüne göre, dava 01.07.2015 tarihinden önce açılmış ise süreye dair bu madde uygulanmayacaktır. Diğer yandan şirketin feshinde gerekli usule riayet edilmemesi sicilden silme işlemenin memur tarafından resen yapılması halinde de davanın süreye tabi olmayacağı hk. da Yargıtay kararı ve davanın TTK.547 m. göre açılan ek tasfiye davası olduğu bu maddede ise süre öngörülmediğine dair görüşler de vardır. Bu konuda benim bir sonuç bildirmem mümkün değildir. Keyfiyeti Hakim değerlendirecektir.