İnternette Düzgün Türkçe Kullanımını Destekliyoruz

Bilindiği gibi Türk Hukuk Sitesi, forum mesajları dahil tüm site içeriğinde Türkçenin düzgün kullanımını destekleyen bir sitedir ve sitemize gönderilecek iletişimin düzgün bir Türkçe ile yapılması da site kurallarımız içinde mevcuttur.

Bu konuda diğer Türkçe sitelere (özellikle forum tabanlı sitelere) kıyasla oldukça ilerde olduğumuzu da düşünüyoruz ancak elbette daha iyi olmanın da sınırı yok, bu nedenle sitemizde internette Türkçenin düzgün kullanımını destekleyen bir kampanya başlatmak istedik ve bunun için üye imzalarımıza ekleyebileceğimiz iki adet resim dosyası oluşturduk:

RESİM 1:


RESİM 2:


Kampanyamızı destekleyen üyelerimiz bu dosyaları dilerlerse üye imzaları bölümüne ekleyerek, her mesajlarının alt kısmında belirmesini sağlayabilirler. (Aktif üyemiz değilseniz forum mesajlarınızda imza kullanım yetkiniz henüz açılmamış olabilir). İmza dosyanızda bu resimlerden birini göstermek için lütfen aşağıdaki kodlardan birini üye imzanız içine ekleyiniz:

{DÜZGÜN TÜRKÇE KULLANIMINI DESTEKLİYORUZ 1}

veya

{DÜZGÜN TÜRKÇE KULLANIMINI DESTEKLİYORUZ 2}

Seçtiğiniz ifadeyi imzanıza eklediğinizde, foruma gönderdiğiniz mesajların alt kısmında yukarıdaki resimlerden ilgili olanı otomatik olarak belirecektir.

{DÜZGÜN TÜRKÇE KULLANIMINI DESTEKLİYORUZ 1} ikinci resim,
{DÜZGÜN TÜRKÇE KULLANIMINI DESTEKLİYORUZ 2} ise birinci resim
için kullanılmalıdır (lütfen sadece beğendiğiniz bir tanesini kullanınız).

Kodu üye imzanıza eklerken lütfen tam olarak yukarıda gördüğünüz gibi (örneğin tamamı büyük harflerle ve {} işaretleri arasında) yazınız.

Dil konusunda hassas tüm üyelerimize teşekkürlerimizle!

Bu kampanyamızla ilgili -yanlış anlaşılmaları da engellemek için- izin verirseniz biraz içimi dökmek istiyorum:

Sanırım her büyük internet sitesinin yönetiminin sorunlarından biridir bu: bir sorunu çözmek için bir kural getirirsiniz, kuralın hedef kitlesi umursamaz, kurala zaten uygun davrananlar ise üzerine alınır ve sitede daha çekingen davranır.

THS'de Türkçenin düzgün kullanımının beklenmesi yeni bir kural değil, uzun senelerdir bu kural mevcut. Ancak kampanya metnimizin son cümlesinde de arz ettiğimiz gibi, neticede biz dil uzmanı değiliz ve burası da Türk Dili Sitesi değil. Üstelik dil de çok dinamik bir olgu ve sadece ifadeler değil, gramer kuralları dahi sürekli değişiyor. Örneğin bundan 20 sene "Türkçe'de" yazardık, yeni kurallara göre "Türkçede" yazıyoruz (yazıyormuşuz, ben de yeni öğrendim).

Dolayısıyla üyelerimizin her mesajında imla ve gramer hatası aramak veya bu yönde bir kontrol yapmak gibi bir niyetimiz asla olmadı, bugüne kadar hiçbir üyemiz de bu tip hatalar yüzünden uyarılmamıştır.

Ancak dile topyekün saygısız ve umursamaz yazma alışkanlığı tamamen ayrı bir konu ve THS'de kurallara aykırı olan ve bu kampanyamızla düzeltmeyi hedeflediğimiz alışkanlık da bu.

Özellikle genç arkadaşlarımızda çok yaygın olan bu alışkanlığı sitemizde pek gözlemlemiyor olabilirsiniz, bu nedenle de belki bu kampanya gereksiz görünüyor olabilir, ancak işin bir de arka planı var: Site yönetimi olarak sitenin arka planında bu mesajlara karşı büyük bir mücadele içindeyiz ve bu mesajların foruma yansımasına engel olmaya çalışıyoruz, ancak özellikle hukuk öğrencisi/yeni mezun arkadaşlarımızın internette yazma alışkanlıklarını değiştirmek çok kolay değil. İtiraf etmek gerekirse bu kampanyamız bu yazışma alışkanlığına sahip üyelerimize ithafen hazırlandı ve forum mesajlarını zaten mümkün olduğunca düzgün ve özenli yazmaya çalışan ama hepimiz gibi zaman zaman gramer hataları da yapan üyelerimizin üzerlerine alınmaları gerekmiyor.

Dilerseniz bir örnek üzerinden konuşalım:

Aşağıdaki mesaja bir göz atınız:

Alıntı: Arkadaşlar bende birşey sorabilirmiyim. Ankarada gidebileceğim bir kurs var mı?

Bu mesajda birkaç hata var elbette. miyim soru eki ayrı yazılmamış, o cümlenin sonuna soru işareti konulmamış, Ankarada ifadesinde kesme işareti kullanılmamış (bu kural tartışmalı), de ayrı yazılmamış vs. Bana sorarsanız 9 kelimelik bir mesajda bu kadar hata da pek az değil, ancak buna rağmen böyle bir mesaj nedeniyle site yönetiminden uyarı alan bir üyemiz olduğunu hiç sanmıyorum.

Öte yandan lütfen bir de aşağıdaki mesaja bakınız:

Alıntı: arkadaslar ben bısey sormak ıstıyorumm şu kurslardan ankarada bulunuyomus bır cogu ankarada bulunanlar ıcınden bı tavsıyede bulunabılecek bırı var mı cunku ben ders calısmak ıcın farklı bı sehırde olmak ıstıyorum ortamım olmassa boylelıkle ders calısmak bence daha da kolay olucakk bı odaya kapanmak daha kolay olucak

Kırmızıyla mesajı düzeltip, hataları sayalım mı:

Alıntı: Arkadaşlar ben birşey sormak istiyorum(m): şu kurslardan Ankara'da bulunuyomuş bir çoğu Ankara'da bulunanlar içinden bir tavsiyede bulunabilecek birivar mı? Çünkü ben ders çalışmak için farklı bir şehirde olmak istiyorum. Ortamım olmazsa böylelikle ders çalışmak bence daha da kolay olacak(k). Bir odaya kapanmak daha kolay olacak.

Mesajdaki sözcük sayısı 46, hata sayısı (yanlış saymadıysam) 55 ve buna cümle düşüklükleri ve anlam bozuklukları da dahil değil!

Bu mesaj Hukuk Fakültesi mezunu bir THS üyesi tarafından forumumuza gönderilmiş gerçek bir mesajdır, forumda yayına girmemiştir ve üyemiz niçin yayınlanmadığını site yönetiminden sorgulamıştır.


İşte THS'de Türkçe'yi düzgün kullanalım kampanyası ile düzeltmeyi hedeflediğimiz yazışma alışkanlığı budur, yoksa amacımız ayrı yazılan -de -da'ların avına çıkmak veya zaten düzgün yazışan üyelerimizi çekingenliğe sevketmek değil.

Bu mesajımın bazı yanlış anlaşılmaları ve çekingenlikleri düzelteceğini umarım.

Bir üye ...mevhumu muhalif diye yazmiştı. Mesaja tesekkur ettim ve not olarak dogrusu mefhumu muhalif olacak diye yazdim. Umarım alınmamıstır.

Sayın Admin çok güzel açıklamış. Hata yapmakla düşman olmak aynı değil. Dile düşman olmanın anlamı yok.

Tabii ki ben de hata yapıyorum. İlk yazdığım dilekçelere bakmaya korkuyorum mesela. Dille ilgili değil ama mesela "Sair delil" yazmışım birine. Mesleki tecrübeyi zamanla kazanıyoruz. Ancak dili düzgün kullanmak için çok da tecrübeye ihtiyacımız yok. Bir metin yazarken yanda mutlaka sozluk.gov.tr'yi açarım. Emin olduğum sözcüklerin yazımını bile çoğu kez kontrol ederim. Dilekçeyi bir hakim, bir meslektaş, bir vatandaş okuyacak çünkü. Basit hataları mazur görecek bir mesleğimiz yok.

Avukatlık mesleğini çekilmez kılan konulardan birisi bu. Bir dilekçeyi okurken, yazan meslektaşım adına gurur duymak istiyorum. Utanmak istemiyorum. Ayrım yapmak istemiyorum ancak genç meslektaşlarımızın bu konuya özen göstermeleri gerekli. Meslekten aldığımız zevk zaten sınırlıyken, bunu iyice yok etmenin anlamı yok.

Forumdaki soruların bazılarına cevaplarını bildiğim halde yanıt vermedim. Çünkü kullanılan dil, hukuk fakültesini bırakalım, ilkokul mezununa bile yakışmayacak seviyede kötüydü.

Verilen örneklere ek olarak, İngilizce'deki ifadelerin birebir Türkçe'ye çevrilerek kullanılması da dilin bozulmasına neden oluyor. Örneğin demin bir hukuk dersi videosu izliyordum. Öğrenci olduğunu tahmin ettiğim birisi "Hocam ceza muhakemesi hukuku da bekliyor olacağız", diye yorum yazmış. Neden bekliyor oluyorsun? Beklesen daha iyi değil mi?

Bazı yanlış kullanımlarda da, etkileyici şekilde, toplumda müthiş bir uyum var. Herkes "şuan" yazıyor mesela. Sebebini anlamak mümkün değil.