Ana Sayfa
Kavram Arama : THS Google   |   Forum İçi Arama  

Üye İsmi
Şifre

" sakatlık çalışmaları" isimli eser

Yanıt
Konuyu Değerlendirin Konu İçinde Arama Konu Araçları  
Old 20-01-2012, 13:09   #1
Av.Nur Hayat BURAN

 
Varsayılan " sakatlık çalışmaları" isimli eser

Sakatlık Çalışmaları: Sosyal Bilimlerden Bakmak

Yazar(lar): Dikmen Bezmez, Sibel Yardımcı, Yıldırım Şentürk
Çeviren: Ferit Burak Aydar
Kategori: Tarih, Sakatlık Çalışmaları, Sosyoloji
Sayfa: 567
Ölçü: 16.5 x 22
Baskı: 1. Basım
ISBN: 978-605-61411-6-4

Kitabın Giriş metninden:

“Bu giriş yazısını bitirmeden, eldeki derlemeyi hazırlarken karşılaştığımız zorluklara değinmek bizce kaçınılmaz ve kıymetli. Karşılaştığımız en büyük zorluk, şu ana kadar Türkçede karşılığı olmayan veya farklı şekillerde karşılanmış olan bir dizi terimin Türkçeye çevrilmesi oldu. İngilizce metinlerde geçen disabled, handicapped, impaired ve benzeri birçok terim, Anglosakson dünyadaki sakat hareketlerinin ve bu mücadelelerin akademik tartışmalardaki yansımalarının etkisiyle anlam buluyor/değiştiriyor. Dolayısıyla bu terimler Türkçeye nasıl çevrilirlerse çevrilsinler, tam olarak karşılanmaları mümkün olmuyor; çünkü Türkiye bağlamında sakatlık meselesinin tarihsel dönüşümü Anglosakson dünyadaki gelişmelerle örtüşmüyor. Örneğin sakatlığa bakışta sosyal modelin ortaya çıkmasıyla birlikte, sakatlığı bedende/bireyde konumlandıran handicap kelimesi yerine, sakatlığın bedensel boyutuna işaret eden impairment ve sakatlık deneyiminin şekillenmesindeki toplumsal engellere vurgu yapan disability kelimeleri geçiyor. Bu dönüşümü belki, Kadın Çalışmalarındaki cinsiyet [sex]/ toplumsal cinsiyet [gender] ayrımına benzetebiliriz. Biz bu derlemede disability terimini “sakatlık,” impairment kelimesini ise “yeti yitimi” olarak çevirmeyi seçtik.

Özetle, Türkçede var olan “engelli”, “sakat”, “özürlü” gibi kavramlar, buradaki toplumsal dinamikler ışığında şekilleniyor ve İngilizcedeki terminolojinin gelişimiyle örtüşmüyor; bu da çeviride sorunlara neden oluyor (Shakespeare ve Watson’ın derlememizde yer alan yazısında da İngilizcedeki terimlerin diğer dillere çevrilmesi konusundaki zorluklara değiniliyor). İşte bu nedenle, derlemenin ilk sayfalarında bazı terimlerin Türkçe karşılıklarının listelendiği bir sayfa bulacaksınız. Bu liste ile okuyucunun işini kolaylaştırmak istedik. Çeviri listesindeki her tercihin mantığını bu giriş kısmında açıklamak ne yazık ki mümkün değil.

Bununla birlikte, derlemenin genelinde neden “sakatlık” terimini kullanmayı seçtiğimizi açıklamakta yarar var. “Sakat”, “sakatlık” terimleri bugün, gündelik dildeki kullanımları itibariyle, bir çeşit değersizleştirme içeriyor hissini yaratmakta. Ancak “sakat” teriminin içerdiği düşünülen bu anlam, küçük de olsa görece politize bir grup tarafından tersyüz edilmiş ve terim, kendileri de sakat olan bu kişiler tarafından yeniden benimsenmiş görünüyor. Burada sözünü ettiğimiz süreçte, “sakat” kelimesinin olumsuz bir duruma işaret ettiği varsayımı eleştiriliyor ve “sakatlık” bir durumun adı olarak yeniden benimseniyor. Bizlerin çeviri tercihlerini de bu yaklaşım şekillendirdi.

Çeviri, bu derlemeyi oluşturma sürecinde karşılaştığımız çeşitli zorluklardan yalnızca biri. Bu bağlamda, birçok arkadaşımızın ve meslektaşımızın destekleri olmadan bu çalışmayı tamamlayamayacağımızı hatırlatmak ve kendilerine teşekkür etmek isteriz. Öncelikle Koç Üniversitesi Yayınlarına bu kitabı basmayı kabul ettikleri, Ferit Burak Aydar’a derlememizin çevirmenliğini üstlendiği, Çiçek Öztek’e ise çeviri sonrası çalışmaların hepsiyle yakından ilgilendiği için teşekkür borçluyuz. Dikkatimizden kaçmış olan hatalar varsa, bunlar elbette bizim sorumluluğumuzdadır. Yine çevrilecek metinlerin seçimi ve terimlerin Türkçe karşılıkları konusunda fikirlerine başvurduğumuz Gökhan İrfanoğlu ve Çağrı Doğan’a da minnettarız. Umuyoruz ki bu derleme, yalnızca sakatlık çalışmaları alanında değil, aynı zamanda sosyal bilimlerin farklı dallarında, özellikle queer, kadın, ırk ve etnisite çalışmaları alanlarında da okuyan ve üreten kişilere bir katkı sağlar.”

Eldeki derlemenin amacı, Sakatlık Çalışmaları başlığı altında şekillenen görece yeni bir araştırma alanıyla ilgili güncel tartışmaları ve literatürü Türkiye’deki okuyucuya tanıtmak. Sakatlık Çalışmaları, 1970’li yıllardan itibaren ama özellikle 1980’lerden sonra gelişen, farklı disiplinleri bir araya getiren bir alan. Bu alan büyük oranda 1960’ların sosyal hareketliliği çerçevesinde, özellikle İngiltere ve ABD topraklarında yeşerdi. Çeşitli sakatlıkları olan gazilerin Vietnam Savaşından ülkelerine dönüşleri 1960’ların hareketliliğiyle birleşince, ortaya sakat kimliğini, deneyimini ve haklarını vurgulayan bir sakat hareketi çıktı. Bir akademik alan olarak Sakatlık Çalışmaları ise, bu hareketin verdiği ivmeyle şekillendi ve zamanla sosyal bilimlerdeki diğer ilgilerden beslenerek zenginleşti (Marksist eleştiri, fenomenoloji, kadın araştırmaları, ırk çalışmaları, queer gibi).

İşte Sakatlık Çalışmaları bu alandan seçilmiş ve beş başlık altında bir araya getirilmiş metinlerden oluşuyor. Bunlar sırasıyla, Sakatlığa Kuramsal Yaklaşımlar, Tarihte Sakatlık, Dışlama/Dahil Etme Süreçleri, Sakat Hareketi ve Sakatlık ve Kimlik’tir. Bu derleme aracılığıyla temel tartışmaları Türkçeye kazandırmanın, yeni filizlenen akademik çalışmalara bir katkı sunabileceğini, eleştirel sesini daha fazla duymayı beklediğimiz sakat hareketi ile akademi arasında bir işbirliği kapısı açacağını umuyoruz.

Dikmen Bezmez, Koç Üniversitesi Sosyoloji Bölümünde; Sibel Yardımcı ve Yıldırım Şentürk, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyoloji Bölümünde öğretim üyesi olarak çalışmaktadır.

TERİMCE:
ability: sağlamlık
able bodied people: sağlam bedenli insanlar
ablebodiedness: sağlam bedenlilik
ableism: sağlamcılık
ableist: sağlamcı
accessible design: erişilebilir tasarım
affirmative action: olumlayıcı eylem
assisted suicide: yardımlı intihar
asylum: akıl hastanesi/ bakımhane
coming out: açılma
community care: toplum temelli bakım
custodial care: gözetim altında bakım
deformity: deformasyon
disability activism: sakatlık eylemciliği
disability community: sakatlar topluluğu
disability identity/disabled identity: sakatlık kimliği/sakat kimliği
disability movement: sakat hareketi
disability rights: sakat hakları
disability studies: sakatlık çalışmaları
disability: sakatlık
disabled: sakat
disabled activist: sakat eylemci
disabled person/person with a disability: sakat kişi/sakatlığı olan kişi
disablement: sakatlanma
disablism: sakatlayıcılık
disablist: sakatlayıcı
distorted space: çarpık mekân
embodied subject: bedenleşmiş özne (vücut bulmuş özne)
embodiment: bedenselleşme, vücut bulma
eugenics: öjeni
feeble mindedness: geri zekâlılık
fictive ability: kurmaca sağlamlık
handicapped: özürlü
house of correction: ıslahevi
human embodiment: insanın bedenleşmesi
human variation model: insan çeşitliliği modeli
impaired body: yeti yitimi olan beden
impaired: yeti yitimi olan
impairment: yeti yitimi
inaccessibility: erişilmezlik
inclusive design: kapsayıcı tasarım
independent living: bağımsız yaşam
institutionalization: kurum(lar)a kapatma
intellectual deficiency: zihinsel gerilik
intellectual disability: zihinsel yeti kaybı
intercorporeality: bedenlerarasılık
lived body: yaşanmış beden
madhouse: tımarhane
majority world: çoğunluk dünya
managed care: bakım yönetimi
medicalization (theory): tıbbileştirme (kuramı)
mental illness: akıl hastalığı
mental impairment: zihinsel yeti yitimi
normalcy: normallik
normality: normalite
performativity: edimsellik
physical disability: fiziksel sakatlık
physical impairment: fiziksel yeti yitimi
politics of disablement: sakatlık siyaseti
residential institutions: yatılı kurumlar
restricted activity: kısıtlanmış faaliyet
segregated special education: ayrıştırılmış özel eğitim
self-advocacy: özsavunuculuk
sensory disability: duyumsal sakatlık
Social Model of Disability: Sakatlık Sosyal Modeli (kısaca sosyal model)
special schools: özel eğitim okulları
subjectification: özneleş(tir)me
technologies of the self: kendilik teknolojileri
workhouse: çalışmaevi
Yanıt


Şu anda Bu Konuyu Okuyan Ziyaretçiler : 1 (0 Site Üyesi ve 1 konuk)
 

 
Forum Listesi

Benzer Konular
Konu Konuyu Başlatan Forum Yanıt Son Mesaj
" Devletin Dili ", " Resmi Dil ", " Ortak Dil "... Doç. Dr. Özge Yücel Hukuk ve Türkçe Çalışma Grubu 12 14-11-2012 18:12
Matbu bono metni üzerindeki "malen" kelimesinin üzeri çizilerek "nakden" yazılması Av.Özgür Özlem Öngel Meslektaşların Soruları 9 26-02-2008 18:02
FSEK anlamında"eser"; "Mezdeke"oryantal grup adı ve oluşturdukları karakter eser mi? Aslı Hukuk Soruları Arşivi 6 27-12-2006 01:32


THS Sunucusu bu sayfayı 0,04397511 saniyede 16 sorgu ile oluşturdu.

Türk Hukuk Sitesi (1997 - 2016) © Sitenin Tüm Hakları Saklıdır. Kurallar, yararlanma şartları, site sözleşmesi ve çekinceler için buraya tıklayınız. Site içeriği izinsiz başka site ya da medyalarda yayınlanamaz. Türk Hukuk Sitesi, ağır çalışma şartları içinde büyük bir mesleki mücadele veren ve en zor koşullar altında dahi "Adalet" savaşından yılmayan Türk Hukukçuları ile Hukukun üstünlüğü ilkesine inanan tüm Hukukseverlere adanmıştır. Sitemiz ticari kaygılardan uzak, ücretsiz bir sitedir ve her meslekten hukukçular tarafından hazırlanmakta ve yönetilmektedir.