Sözleşme için bir rehber / Gönderen: Işıl YILMAZ

Gönderen: IŞIL YILMAZ
Merhaba,

Bir sözleşme çalışmamda kullanmak üzere kendime küçük bir rehber hazırlamıştım. Yetersiz bir çalışma ancak, derli toplu birkaç konu görebilirsiniz. Yardımı olacağını umuyorum. Renkli bölümlerin üzerinde durmamanızı rica edeceğim. Kendime göre bazı hatırlatmalar için araya renk atmıştım.

Saygılar.



I. SATIŞ BEDELİ HAKKINDA :

* Satış bedeli ile ilgili TKHK m. 6/A-2/b-c-d uygulanmalıdır. (TAKSİTLE SATIŞ MADDE 6/A.- (Ek: 4822 - 6.3.2003 / m.8 - Yürürlük m.38) Taksitle satış, satım bedelinin en az iki taksitle ödendiği ve malın veya hizmetin sözleşmenin düzenlendiği anda teslim veya ifa edildiği satım türüdür.
Taksitle satış sözleşmesinin yazılı şekilde yapılması zorunludur. Sözleşmede bulunması gereken asgari koşullar aşağıda gösterilmiştir:
…......
b) Malın veya hizmetin Türk Lirası olarak vergiler dahil peşin satış fiyatı,
c) Vadeye göre faiz ile birlikte ödenecek Türk Lirası olarak toplam satış fiyatı,
d) Faiz miktarı, faizin hesaplandığı yıllık oran ve sözleşmede belirlenen faiz oranının yüzde otuz fazlasını geçmemek üzere gecikme faizi oranı, …..)
* Ayrıca Etiket, Tarife ve Fiyat Listeleri Yönetmeliği madde 11 uyarınca malın fiyatına tüm vergilerin dahil edilmiş olması gereklidir. ( Fiyat Madde 11- Etiket, fiyat listesi veya bu Yönetmelikte yazılı diğer araçlarla tüketicilerin bilgisine sunulan fiyat, peşin ve tüm vergiler dahil satış fiyatıdır. Bu fiyat ile kasa fiyatı arasında fark olması durumunda tüketici lehine olan fiyat uygulanır. )
* Bunun yanında, Kampanyalı Satışlar Hakkında Yönetmelik m.6/c-d uyarınca peşin ve toplam satış fiyatları ayrı ayrı belirtilmelidir.( Sözleşme Zorunluluğu Madde 6- Kampanyalı satışlarda satıcı veya sağlayıcı aşağıdaki bilgileri yazılı olarak bildirmek ve taraflar arasında aktedilen sözleşmenin bir nüshasını tüketiciye vermek zorundadır.
.............
c) Mal veya hizmetin Türk Lirası olarak peşin satış fiyatı,
d) Mal veya hizmetin Türk Lirası olarak toplam satış fiyatı, )
Cezası : Aykırılık başına 156-YTL
II. SENETLER VE ÖDEME HAKKINDA :
* TKHK m. 6/A-3 uyarınca senetler nama yazılı olmalı, erken ödeme indirimi yapılmalı, ve ödeme koşulları yasada gösterilene uygun olmalıdır. ( TAKSİTLE SATIŞ MADDE 6/A.- (Ek: 4822 - 6.3.2003 / m.8 - Yürürlük m.38)
………
Satıcı veya sağlayıcı, bu bilgilerin sözleşmede yer almasını sağlamak ve taraflar arasında akdedilen sözleşmenin bir nüshasını tüketiciye vermekle yükümlüdür. Sözleşmeden ayrı olarak kıymetli evrak niteliğinde senet düzenlenecekse, bu senet, her bir taksit ödemesi için ayrı ayrı olacak şekilde ve sadece nama yazılı olarak düzenlenir. Aksi takdirde, kambiyo senedi geçersizdir.
Taksitle satışlarda; tüketici, borçlandığı toplam miktarı önceden ödeme hakkına sahiptir. Tüketici aynı zamanda, bir taksit miktarından az olmamak şartıyla bir veya birden fazla taksit ödemesinde bulunabilir. Her iki durumda da satıcı, ödenen miktara göre gerekli faiz indirimini yapmakla yükümlüdür.
Satıcı veya sağlayıcı, taksitlerden birinin veya birkaçının ödenmemesi halinde kalan borcun tümünün ifasını talep etme hakkını saklı tutmuşsa, bu hak; ancak satıcının veya sağlayıcının bütün edimlerini ifa etmiş olması durumunda ve tüketicinin birbirini izleyen en az iki taksidi ödemede temerrüde düşmesi ve ödenmeyen taksit toplamının satış bedelinin en az onda biri olması halinde kullanılabilir.Ancak satıcının veya sağlayıcının bu hakkını kullanabilmesi için en az bir hafta süre vererek muacceliyet uyarısında bulunması gerekir.)
· Ayrıca Kampanyalı Satışlar Hakkında Yön. M.6 ve 6/h uyarınca sözleşme yazılı yapılması, bir nüshası tüketiciye verilmesi ve ödeme planının sözleşmede gösterilmesi gereklidir. (Sözleşme Zorunluluğu Madde 6- Kampanyalı satışlarda satıcı veya sağlayıcı aşağıdaki bilgileri yazılı olarak bildirmek ve taraflar arasında aktedilen sözleşmenin bir nüshasını tüketiciye vermek zorundadır.
......
h) Ödeme planı, ...)
Cezası : Aykırılık başına 156.-YTL
* Yine Kampanyalı Satışlar Hk.Yön. m.6/l ve m.8 uyarınca tüketici ödemelerinin ne şekilde garanti altına alındığının ( sigorta/teminat mektubu) sözleşmede yer alması gereklidir. (Sözleşme Zorunluluğu
Madde 6- Kampanyalı satışlarda satıcı veya sağlayıcı aşağıdaki bilgileri yazılı olarak bildirmek ve taraflar arasında aktedilen sözleşmenin bir nüshasını tüketiciye vermek zorundadır.
.......
l) Tüketicinin ödemelerinin, malın teslim ve hizmetin ifa edileceği tarihe kadar sigorta ettirilmesi veya banka teminatı altına alınmasına ilişkin şartlar. )

Cezası : Aykırılık başına 156.-YTL
III. TESLİM ŞARTLARI HAKKINDA :
* TKHK M. 7/7 uyarınca konut amaçlı taşınmazların teslim süresi 30 ayı aşamaz. (KAMPANYALI SATIŞLARMADDE 7 - Gazete, radyo, televizyon ilanı vesair yollarla halka duyurularak düzenlenen kampanyalara iştirakçi kabul etmek suretiyle ve malın veya hizmetin bilahare teslim edilmesi veya yerine getirilmesi vaadiyle yapılan satışlarda, ilan ve taahhüt edilen mal ve hizmetlerin teslimatının zamanında yapılmaması, fiyat, nitelik ve miktarında anlaşmalara aykırı davranılması durumunda, satıcı, bayi, acenta, temsilci, imalatçı-üretici ve ithalatçı müştereken ve müteselsilen sorumludur.
Kampanyalı satış olarak nitelendirilemeyen ancak, malın veya hizmetin bilahare teslim veya yerine getirilmesi koşuluyla yapılan her türlü satışlar da birinci fıkra hükmüne tabidir.
Kampanyalı satışlarda satıcı, 6 ncı maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen bilgilere ek olarak, "kampanya bitiş tarihi" ve "malın ya da hizmetin teslim veya yerine getirilme tarih ve şekli"ne ilişkin bilgileri de yazılı olarak vermekle yükümlüdür.
Taksitle yapılan kampanyalı satışlarda, 6 ncı maddenin birinci ve ikinci fıkra hükümleri de uygulanır. MADDE 7.- (Değişik: 4822 - 6.3.2003 / m.11 - Yürürlük m.38 ……..
Kampanyalı satışlarda malın teslim ya da hizmetin ifa süresi on iki ayı aşamaz. Konut ve tatil amaçlı taşınmaz mallar için bu süre otuz aydır.)
Cezası : Fatura bedeli oranında.
* TKHK m. 7/5 ve Kampanyalı Satışlar Hk.Yön. m.6/i uyarınca sözleşmede kampanya bitiş tarihi ve mal/hizmetin teslim şekline ilişkin bilgiler yer almak zorundadır. KAMPANYALI SATIŞLARMADDE 7 - Gazete, radyo, televizyon ilanı vesair yollarla halka duyurularak düzenlenen kampanyalara iştirakçi kabul etmek suretiyle ve malın veya hizmetin bilahare teslim edilmesi veya yerine getirilmesi vaadiyle yapılan satışlarda, ilan ve taahhüt edilen mal ve hizmetlerin teslimatının zamanında yapılmaması, fiyat, nitelik ve miktarında anlaşmalara aykırı davranılması durumunda, satıcı, bayi, acenta, temsilci, imalatçı-üretici ve ithalatçı müştereken ve müteselsilen sorumludur.
Kampanyalı satış olarak nitelendirilemeyen ancak, malın veya hizmetin bilahare teslim veya yerine getirilmesi koşuluyla yapılan her türlü satışlar da birinci fıkra hükmüne tabidir.
Kampanyalı satışlarda satıcı, 6 ncı maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen bilgilere ek olarak, "kampanya bitiş tarihi" ve "malın ya da hizmetin teslim veya yerine getirilme tarih ve şekli"ne ilişkin bilgileri de yazılı olarak vermekle yükümlüdür.
Taksitle yapılan kampanyalı satışlarda, 6 ncı maddenin birinci ve ikinci fıkra hükümleri de uygulanır. MADDE 7.- (Değişik: 4822 - 6.3.2003 / m.11 - Yürürlük m.38 ……..
Kampanyayı düzenleyen, kampanyalı satışlarda düzenlenecek yazılı sözleşmede, 6/A maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen bilgilere ek olarak "kampanya bitiş tarihi" ve "mal veya hizmetin teslim veya yerine getirilme tarih ve şekli"ne ilişkin bilgileri de içeren sözleşmeninbir nüshasını tüketiciye vermek zorundadır.)
Cezası : Aykırılık başına 156.-YTL
IV. CAYMA / FESİH HAKKINDA :
*Kampanyalı Satışlar Hk. Yön. M.14 uyarınca tüketici noter veya iadeli taahhütlü mektup aracılığıyla cayma hakkını kullanabilir. Bu durumda satıcı/sağlayıcının para- kambiyo senedi iadesini yapma süresi malın teslim tarihini geçemez. (Cayma Hakkı Madde 14- Düzenlenen kampanyalarda, tüketicilere malın veya hizmetin teslim veya ifa edilmemesi koşulu ile tüketicinin bu talebini satıcı veya sağlayıcıya noter aracılığı ile ya da iadeli-taahhütlü mektup ile bildirmesinden sonra, satıcı veya sağlayıcı, mal veya hizmetin teslim veya ifa tarihini geçmemek şartıyla ödemiş olduğu tüm bedeli ve kıymetli evrakı tüketiciye iade etmekte yükümlüdür.)
Cezası : Aykırılık başına 156.-YTL
* Ayrıca Tüketici Sözleşmelerindeki Haksız Şartlar Hakkında Yön. Ek maddelerine göre cayma hakkı ile ilgili bazı sınırlamalar haksız şart niteliğini taşımaktadır. (EK Beşinci Maddenin Son Fıkrasında Anılan Türden Haksız Şartlar :..........4) Tüketicinin sözleşmeyi kurmaktan veya ifa etmekten vazgeçmesi
hallerinde satıcı, sağlayıcı veya kredi verene, tüketicinin kendisine ödediği
bedeli muhafaza etme hakkı tanıyan, ancak satıcı, sağlayıcı veya kredi verenin
aynı türden davranışları için tüketiciye benzer bir tazminat hakkı tanımayan
şartlar,
5) Yükümlülüklerini yerine getirmeyen tüketiciyi, ölçüsüz derecede yüksek
bir tazminatla mükellef kılan şartlar,
6) Satıcı, sağlayıcı veya kredi verene sözleşmeyi özgürce fesh etme hakkı
tanıyan, ancak tüketiciye aynı hakkı vermeyen şartlar ile, satıcı, sağlayıcı
veya kredi verene fesih hakkını kullanmasına rağmen, henüz ifa etmediği
edimler karşılığı almış olduklarını muhafaza etme hakkı veren şartlar,
7) Satıcı, sağlayıcı veya kredi verene haklı sebeplerin varlığı dışında
süresiz bir sözleşmeyi her hangi bir uyarıda bulunmaksızın fesh etme hakkı
tanıyan şartlar, )
Cezası : Sözleşme başına 78.-YTL

IV. DİĞER HÜKÜMLER :
*Sözleşmeler en az oniki punto ve koyu karakterlerle yazılmalıdır. (SÖZLEŞMEDEKİ HAKSIZ ŞARTLAR MADDE 6.- (Değişik madde ve başlığı: 4822 - 6.3.2003 / m.7 - Yürürlük m.38)
…….
6/A, 6/B, 6/C, 7, 9, 9/A, 10, 10/A ve 11/A maddelerinde yazılı olarak düzenlenmesi öngörülen tüketici sözleşmeleri en az oniki punto ve koyu siyah harflerle düzenlenir ve sözleşmede bulunması gereken şartlardan bir veya birkaçının bulunmaması durumunda eksiklik sözleşmeningeçerliliğini etkilemez. Bu eksiklik satıcı veya sağlayıcı tarafından derhal giderilir.)
Cezası : Aykırılık başına 156.-YTL
* Tüketiciyi aldatıcı, yanıltıcı reklam yapılamaz . (TİCARİ REKLAMLAR VE İLANLARMADDE 16 - Ticarî reklam ve ilanların yasalara ve genel ahlâka uygun, dürüst ve doğru olmaları esastır. Tüketiciyi aldatıcı, yanıltıcı veya onun tecrübe ve bilgi noksanlıklarını istismar edici, tüketicinin can ve mal güvenliğini tehlikeye düşürücü, şiddet hareketlerini ve suç işlemeyi özendirici, kamu sağlığını bozucu, hastaları, yaşlıları, çocukları ve özürlüleri istismar edici reklam ve ilanları yapılamaz. MADDE 16.- (Değişik: 4822 - 6.3.2003 / m.23 - Yürürlük m.38) Ticari reklam ve ilanların kanunlara, Reklam Kurulunca belirlenen ilkelere, genel ahlaka, kamu düzenine, kişilik haklarına uygun, dürüst ve doğru olmaları esastır.
Tüketiciyi aldatıcı, yanıltıcı veya onun tecrübe ve bilgi noksanlıklarını istismar edici, tüketicinin can ve mal güvenliğini tehlikeye düşürücü, şiddet hareketlerini ve suç işlemeyi özendirici, kamu sağlığını bozucu, hastaları, yaşlıları, çocukları ve özürlüleri istismar edici reklam ve ilanlar ve örtülü reklam yapılamaz.
Aynı ihtiyaçları karşılayan ya da aynı amaca yönelik rakip mal ve hizmetlerin karşılaştırmalı reklamları yapılabilir.
Reklam veren, ticari reklam veya ilanda yer alan somut iddiaları ispatla yükümlüdür.
Reklam verenler, reklamcılar ve mecra kuruluşları bu madde hükümlerine uymakla yükümlüdürler.)
Cezası : 5.491.-YTL ( Ülke düzeyinde yapılan yayınlarda on katı – 54.910.-YTL)
*Bakanlığın izni alınmadan kampanyalı satış yapılamaz. (KAMPANYALI SATIŞLARMADDE 7 - Gazete, radyo, televizyon ilanı vesair yollarla halka duyurularak düzenlenen kampanyalara iştirakçi kabul etmek suretiyle ve malın veya hizmetin bilahare teslim edilmesi veya yerine getirilmesi vaadiyle yapılan satışlarda, ilan ve taahhüt edilen mal ve hizmetlerin teslimatının zamanında yapılmaması, fiyat, nitelik ve miktarında anlaşmalara aykırı davranılması durumunda, satıcı, bayi, acenta, temsilci, imalatçı-üretici ve ithalatçı müştereken ve müteselsilen sorumludur.
Kampanyalı satış olarak nitelendirilemeyen ancak, malın veya hizmetin bilahare teslim veya yerine getirilmesi koşuluyla yapılan her türlü satışlar da birinci fıkra hükmüne tabidir.
Kampanyalı satışlarda satıcı, 6 ncı maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen bilgilere ek olarak, "kampanya bitiş tarihi" ve "malın ya da hizmetin teslim veya yerine getirilme tarih ve şekli"ne ilişkin bilgileri de yazılı olarak vermekle yükümlüdür.
Taksitle yapılan kampanyalı satışlarda, 6 ncı maddenin birinci ve ikinci fıkra hükümleri de uygulanır. MADDE 7.- (Değişik: 4822 - 6.3.2003 / m.11 - Yürürlük m.38)
……….
Kampanyalı satışlar Bakanlığın izni ile yapılır. Bakanlık hangi tür satışların izne tabi olacağını, ön ödeme, taksit miktarı, teslim süresi, üretici firma garantisi, yatırılacak teminat ile kampanyalı satışlarda uyulması gereken usul ve esasları tespit eder.)
Cezası : 78.447.-YTL ( Bakanlık aykırılığın giderilmesi için bir hafta süre tanır, bu sürede aykırılık giderilmezse ceza verilir.)
* Bakanlık müfettişlerinin denetim yapmasına engel olunamaz. (DENETİM -MADDE 27 - Bu Kanunun uygulamasında Bakanlık müfettişleri ve kontrolörleri ile Bakanlıkça ve belediyelerce görevlendirilecek personel, fabrika, mağaza, dükkan, ticarethane, depo, ambar gibi her türlü mal konulan ve/veya satılan veya hizmet sunulan yerlerde denetleme, inceleme ve araştırma yapmaya yetkilidirler.
Bu Kanunun kapsamına giren hususlarda yetkili ve görevli kişi ve kuruluşlara her türlü bilgi ve belgelerin doğru olarak gösterilmesi ve asıl ve onaylı kopyalarının verilmesi zorunludur.)

ZARARLI VE TEHLİKELİ MAL VE HİZMETLERMADDE 18 - Tüketicinin kullanımına sunulan mal ve hizmetlerin kişi ve çevre sağlığına zararlı veya tehlikeli olabilmesi durumunda, bu malların emniyetle kullanılabilmesi için üzerine veya ekli kullanım kılavuzlarına, bu durumla ilgili açıklayıcı bilgi ve uyarılar, açıkça görülecek ve okunacak şekilde konulur veya yazılır. Bakanlık, hangi mal veya hizmetlerin açıklayıcı bilgi ve uyarıları taşıması gerektiğini ve bu bilgi ve uyarıların şeklini ve yerini Türk Standartları Enstitüsü ile birlikte tespit ve ilanla görevlidir. MADDE 18.- (Değişik: 4822 - 6.3.2003 / m.25 - Yürürlük m.38) Tüketicinin kullanımına sunulan mal ve hizmetlerin kişi beden ve ruh sağlığı ile çevreye zararlı veya tehlikeli olabilmesi durumunda, bu malların emniyetle kullanılabilmesi için üzerine veya ekli kullanım kılavuzlarına, bu durumla ilgili açıklayıcı bilgi ve uyarılar, açıkça görülecek ve okunacak şekilde konulur veya yazılır.
Bakanlık, hangi mal veya hizmetlerin açıklayıcı bilgi ve uyarıları taşıması gerektiğini ve bu bilgi ve uyarıların şeklini ve yerini ilgili bakanlık ve diğer kuruluşlarla birlikte tespit ve ilanla görevlidir.
Cezası : üretici-imalatçı ve ithalatçı hakkında 1.568 YTL , satıcı-sağlayıcı hakkında ise bu cezanın beşte biri uygulanır.
MAL VE HİZMET DENETİMİ MADDE 19.- (Değişik madde ve başlığı: 4822 - 6.3.2003 / m.26 - Yürürlük m.38) Tüketiciye sunulan mal ve hizmetler; ilgili bakanlıklar tarafından Resmi Gazetede yayımlanarak mecburi uygulamaya konulan standartlar dahil olmak üzere uyulması zorunlu olan teknik düzenlemeye uygun olmalıdır.
Cezası 3.137 YTL


Ceza verilen eylem aynı yıl içerisinde tekerrürü halinde iki katı ceza kesilir ve para cezaları her yıl başında TCK Ek 2 maddesi hükümleri uyarınca arttırılır.