İKİNCİ BÖLÜM : ZİRAİ KAZANÇ
ZİRAİ KAZANÇ, ZİRAİ FAALİYET, ZİRAİ İŞLETME, ÇİFTÇİ VE MAHSULÜN TARİFİ
(Değişik madde: 19/02/1963 - 202/21 md.)
Zirai faaliyetten doğan kazanç zirai kazançtır.
Zirai faaliyeti arazide, deniz, göl ve nehirlerde, ekim, dikim, bakım, üretme, yetiştirme ve ıslah yollariyle veyahut doğrudan doğruya tabiattan istifade etmek suretiyle nebat, orman, hayvan, balık ve bunların mahsullerinin istihsalini, avlanmasını, avcıları ve yetiştiricileri tarafından muhafazasını, taşınmasını, satılmasını veya bu mahsullerden sair bir şekilde faydalanılmasını ifade eder.
Bazı nebat ve hayvan nevilerinde istihsalin doğrudan doğruya arazi üzerinde yapılmaması zirai faaliyetin mahiyetini değiştirmez.
Aşım yaptırmak maksadiyle erkek damızlık beslenmesi, çiftçiye ait her türlü ziraat makina ve aletlerinin başka çiftçilerin zirai istihsal işlerinde çalıştırılması da zirai faaliyetlerden sayılır.
Mahsullerin değerlendirilmeleri maksadiyle ve zirai istihsale müteferri olarak işlenmesi de zirai faaliyete girer. Ancak, bu ameliye, aynı teşebbüsün cüzünü teşkil eden bir işletmede vukua geliyorsa, bu ameliyenin zirai faaliyet sayılabilmesi için işletmenin sinai bir müessese ehemmiyet ve genişliğinde olmaması ve faaliyetini, cüz'ün teşkil ettiği teşebbüsün mahsullerine hasretmesi şarttır.
Satışların dükkan ve mağaza açılarak yapılması halinde, mahsullerin dükkan ve mağazaya gelinceye kadar geçirdikleri safhalar zirai faaliyet sahasında kalır. Çiftçiler tarafından doğrudan doğruya zirai faaliyetleri ile ilgili alım satım işlerinin tedviri için açılan yazıhaneler, faaliyetleri bu mevzua münhasır kalmak şartiyle dükkan ve mağaza sayılmaz.
Yukarıda yazılı faaliyetlerin içinde yapıldığı işletmelere zirai işletme, bu işletmeleri işleten gerçek kişilere (adi şirketler dahil), vergiye tabi olsun veya olmasınlar, çiftçi ve bu faaliyetler neticesinde istihsal olunan Maddelere de mahsul denir.
Kollektif şirketlerle adi veya eshamlı komandit şirketler zirai faaliyetle iştigal etseler dahi çiftçi sayılmazlar. Zirai faaliyetle iştigal eden kollektif şirketlerin ortakları ile komandit şirketlerin komandite ortaklarının şirket karından aldıkları paylar şahsi ticari kazanç hükmündedir.
Bir çiftçiye veya ortaklığa ait olup aynı köy sınırları içinde veya birbirine bitişik arazi üzerinde bulunan yahut istihsal şartlarına göre birbirine bağlılık ve beraberlik arz eden işletmeler tek işletme sayılır. |
|
(Değişik madde: 19.02.1963-202 s.y./21.m.)
Tarımsal etkinlikten doğan kazanç, tarımsal kazançtır.
Tarımsal etkinlik, arazide, deniz, göl ve nehirlerde, ekim, dikim, bakım, üretme, yetiştirme ve iyileştirme yollarıyla ya da doğrudan doğruya doğadan yararlanarak bitki, orman, hayvan, balık ve bunların ürünlerinin üretimini, avlanmasını, avcıların ve yetiştiricilerin korumasını, taşımasını, satmasını ya da bu ürünlerden başka bir biçimde yararlanmasını belirtir.
Bazı bitki ve hayvan türlerinde üretimin doğrudan doğruya arazi üzerinde yapılmaması, tarımsal etkinliğin niteliğini değiştirmez.
Aşım yaptırmak amacıyla erkek damızlık beslenmesi, çiftçinin iyesi olduğu her türlü tarım makine ve aygıtlarının başka çiftçilerin tarımsal üretim işlerinde çalıştırılması da tarımsal etkinliklerden sayılır.
Ürünlerin değerlendirilmesi amacıyla ve tarımsal üretimden ayrı olarak işlenmesi de tarımsal etkinliğe girer. Ancak bu işlem, aynı girişimin parçasını oluşturan bir işletmede gerçekleşiyorsa bu işlemin tarımsal etkinlik sayılabilmesi için, işletmenin işleyimsel bir kurum önem ve genişliğinde olmaması ve etkinliğini parçasını oluşturduğu girişimin ürünlerine özgülemesi gereklidir.
Satışların dükkan ve mağaza açılarak yapıldığında ürünlerin dükkan ve mağazaya gelinceye kadar geçirdikleri aşamalar tarımsal etkinlik alanında kalır. Çiftçilerce doğrudan doğruya tarımsal etkinlikleri ile ilgili alım satım işlerinin yönetimi için açılan işyerleri, etkinlikleri bu konuya özgü kalm...
