Gümrük vergisine ilişkin ödeme emrine karşı dava açma süresi

Sn. Meslektaşlarım,

Gümrük vergi beyannamesindeki usulsüzlük nedeniyle kesilen cezaya ilişkin ödeme emrine karşı hangi mahkemede ve kaç günlük sürede dava açılması gerekiyor. Yasal düzenlemeler karşısında, sorunun çözümü hakkında emin olamadığım için, konuya vakıf meslektaşlarımın görüşlerine ihtiyaç duymaktayım.

Saygılarımla

Sanırım öncelikle 4458 sayılı Gümrük Kanununun 242'nci maddesinde yazılı itiraz prosedürünü izlemeniz gerekmekte.

Alıntı: ONİKİNCİ KISIM : İtirazlar Madde 242 - 1. Yükümlüler, kendilerine tebliğ edilen gümrük vergileri için tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde ilgili gümrük idaresine verecekleri bir dilekçe ile düzeltme talebinde bulunabilirler. 2. Düzeltme talepleri ilgili gümrük müdürlüğü tarafından otuz gün içinde karara bağlanarak yükümlüye tebliğ edilir. 3. Kişiler, düzeltme taleplerine ilişkin kararlara, idari kararlara, gümrük vergilerine ve cezalara karşı yedi gün içinde kararı alan gümrük idaresinin bağlı bulunduğu gümrük başmüdürlüğü nezdinde itirazda bulunabilirler. 4. Gümrük başmüdürlüklerine intikal eden itirazlar otuz gün içinde karara bağlanarak ilgili kişiye tebliğ edilir. 5. İlk kararın alındığı idarenin gümrük başmüdürlüğü olduğu hallerde, bu karara karşı onbeş gün içinde Gümrük Müsteşarlığına itiraz edilebilir. 6. Gümrük Müsteşarlığına intikal eden itirazlar kırkbeş gün içinde karara bağlanarak ilgili kişiye tebliğ edilir. 7. Gümrük başmüdürlükleri ile Gümrük Müsteşarlığı kararlarına karşı işlemin yapıldığı gümrük müdürlüğünün veya gümrük başmüdürlüğünün bulunduğu yerdeki idari yargı mercilerine başvurulabilir. (EKLENMİŞ FIKRA RGT: 17.04.2007 RG NO: 26496 KANUN NO: 5622/8) 8. Bu Kanuna göre yapılacak yazılı bildirimler posta ile taahhütlü olarak gönderilebilir. Bu takdirde bildirimin postaya verildiği tarih gümrük idaresine verilme tarihi yerine geçer. Bu hüküm derdest olan uyuşmazlıklarda da uygulanır.

maddedeki prosedür bir zorunluluk mu, yoksa seçimlik bir hak mı? öte yandan, prosedür sonunda vergi mahkemesine mi yoksa idare mahkemesine mi dava açılacak, zira vergi usul yasasında, gümrükle ilgili meselelerin vergi usul kanunu kapsamında olmayacağı düzenlenmiş.

Aşağıdaki karara göre itiraz prosedürü zorunludur.

Öte yandan Danıştay kararları içerisinde vergi mahkemesi kararlarıyla birlikte İdare Mahkemesi kararlarına da rastlanıyor. Ben de çözemedim.

T.C. DANIŞTAY
7.Dairesi

Esas: 2005/3249
Karar: 2006/981
Karar Tarihi: 28.03.2006

ÖZET: Davada, kesilen ceza için, Gümrük Kanununda öngörülen idari itiraz prosedürünün usulüne uygun olarak yerine getirilip getirilmediği yönünde yapılacak yargılamayla ulaşılacak sonuca göre karar verilmesi gerekir.


(4458 S. K. m. 242)

Temyiz İsteminde Bulunan: Başbakanlık Gümrük Müsteşarlığı adına

Tekirdağ Gümrük Müdürlüğü TEKİRDAĞ

Karşı Taraf : … Demir Çelik Endüstrisi ve Ticaret Anonim Şirketi

Vekili: Av. …

İstemin Özeti: Tekirdağ Gümrük Müdürlüğünde tescilli 18.4.2003 gün ve 847 sayılı gümrük giriş beyannamesi ile dahilde işleme rejimi kapsamında ithal edilen eşya nedeniyle yapılan gümrük ve katma değer vergileri ek tahakkukuna ve sözü edilen vergilerin üç katı tutarında kesilen para cezalarına ilişkin işleme vaki itirazların reddine dair işlemleri; dahilde işleme rejimi kapsamında şartlı muafiyet sistemine göre yapılan ithalatta anılan rejim kuralları ihlal edilmedikçe vergi kaybından söz edilemeyeceğinden; ihracat taahhüdünü yerine getiren davacı Şirket adına yapılan ek tahakkukta ve kesilen cezalarda hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle iptal eden Tekirdağ Vergi Mahkemesinin 29.4.2005 gün ve E:2004/101; K.2005/95 sayılı kararının; bedeli vadeli akreditif yoluyla ödenen eşya nedeniyle yapıldığı tespit edilen faiz ve komisyon gideri üzerinden tesis edilen işlemlerin hukuka uygun olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

Savunmanın Özeti: Savunma verilmemiştir.

Tetkik Hakimi Abidin İLDEŞ'in Düşüncesi: Temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar, 2577 sayılı Kanunun 49'uncu maddesinin 1'inci fıkrasında sayılan bozma nedenlerine uymadığından, temyiz istemi reddedilerek kararın onanması gerektiği düşünülmektedir.

Danıştay Savcısı H. Hüseyin TOK'un Düşüncesi: İdare ve vergi mahkemelerince verilen kararların temyizen incelenerek bozulabilmesi için, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49'uncu maddesinin 1'inci fıkrasında belirtilen nedenlerin bulunması gerekmektedir.

Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, söz konusu maddede yazılı nedenlerden hiçbirisine uymadığından, istemin reddi ile temyiz edilen mahkeme kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay Yedinci Dairesince işin gereği görüşüldü:

Dosyanın incelenmesinden; davacı Şirket adına tescilli gümrük giriş beyannamesi muhteviyatı eşya nedeniyle ödenen faiz ve komisyon gideri üzerinden ek olarak tahakkuk ettirilen gümrük ve katma değer vergilerine ve bu vergilerin üç katı tutarında kesilen para cezalarına ilişkin işlemin 16.1.2004 tarihinde tebliğinden sonra 29.1.2004 tarihinde davalı Gümrük Müdürlüğü kaydına giren dilekçe ile yapılan düzeltme başvurusunun reddi üzerine 27.2.2004 tarihinde yapılan itiraz başvurularının reddine ilişkin işlemlerin, Mahkemece, yazılı gerekçe ile iptal edildiği anlaşılmıştır.

Temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar, gerekçesi yukarıda açıklanmış bulunan mahkeme kararının dayandığı hukuksal nedenler karşısında, söz konusu kararın gümrük ve katma değer vergileri ek tahakkukuna vaki itirazların reddine dair işlemlerin iptaline ilişkin hüküm fıkrasının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

Mahkeme kararının, sözü edilen vergilerin üç katı tutarında kesilen para cezalarına vaki itirazların reddine ilişkin işlemlerin iptaline dair hüküm fıkrasına gelince:

4458 sayılı Kanunun 242'nci maddesinin 1'inci fıkrasında; yükümlülerin, kendilerine tebliğ edilen gümrük vergileri için, tebliğ tarihinden itibaren on beş gün içinde ilgili gümrük idaresine verecekleri bir dilekçe ile düzeltme talebinde bulunabilecekleri; 3'üncü fıkrasında; kişilerin, düzeltme taleplerine ilişkin kararlara, idari kararlara, gümrük vergilerine ve cezalara karşı yedi gün içinde, kararı alan gümrük idaresinin bağlı bulunduğu gümrük başmüdürlüğü nezdinde itiraz edebilecekleri; 4'üncü fıkrasında, gümrük başmüdürlüklerine intikal eden itirazların 30 gün içinde karara bağlanarak ilgili kişiye tebliğ edileceği; aynı maddenin 7'nci fıkrasında da, gümrük başmüdürlükleri kararlarına karşı, işlemin yapıldığı gümrük müdürlüğünün bulunduğu yerdeki idari yargı mercilerine başvurulabileceği hükme bağlanmıştır.

Anılan düzenlemelerde öngörülen düzeltme ve itiraz başvuruları, yargı yerlerine başvurulmadan önce ilgililerce tüketilmesi gereken zorunlu idari başvuru yollarıdır. Bu başvurular için öngörülen ve kamu düzeniyle ilgili olan sürelere uyulmamış olması veya bu yollar tüketilmeden dava açılması hallerinde, bu durumların idari yargı yerlerince kendiliklerinden nazara alınması, İdari Yargılama Hukukunun gereklerindendir. Dolayısıyla; yetkili gümrük idaresince kesilen cezalara karşı tebliğlerinden itibaren düzeltme yoluna değil; yedi gün içerisinde, işlemi tesis etmiş olan gümrük müdürlüğünün bağlı bulunduğu başmüdürlüğe itiraz yoluna gidilmesi, idari yargı yolunun açılabilmesi için zorunludur.

Öte yandan; ilgili yasada açıkça düzenlenen bu başvuru yolu ve süresi konusu da idarece ilgililere yanlış bilgi verilmiş olmasının, bu yolun kullanılmasına ilişkin koşulları değiştirebileceği düşünülemeyeceğinden; hizmet kusuru nedeniyle tam yargı davasına yol açabilecek nitelikteki böyle bir durum nedeniyle, yasada öngörülmeyen idari başvuru yolunun kullanılması olanaklı değildir.

Bu bakımdan; davada, kesilen ceza için, 4458 sayılı Kanunun yukarıda yer alan 242'nci maddesinde öngörülen idari itiraz prosedürünün usulüne uygun olarak yerine getirilip getirilmediği yönünden yapılacak yargılamayla ulaşılacak sonuca göre karar verilmesi gerektiğinden; bu yapılmaksızın, işin esası incelenerek verildiği anlaşılan mahkeme kararının anılan hüküm fıkrasında isabet görülmemiştir.

Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin kısmen kabulüne, mahkeme kararının kesilen para cezalarına vaki itirazların reddine ilişkin işlemlerin iptaline dair hüküm fıkrasının bozulmasına; bozma kararı üzerine Mahkemece yeniden verilecek kararla birlikte yargılama giderleri de hüküm altına alınacağından, bu hususta ayrıca hüküm tesisine gerek bulunmadığına; gümrük ve katma değer vergileri ek tahakkukuna vaki itirazların reddine ilişkin işlemlerin iptaline dair hüküm fıkrasına yönelik temyiz isteminin reddine ve bu hüküm fıkrasının onanmasına; 28.3.2006 gününde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)

Üstadım,

Eklediğiniz danıştay kararı ile tüm tereddütlerimi giderdim ve yolumuz açıldı. Mahkemenin türü çok da önemli değil. İdari başvuru yollarını tükettikten sonra mahkeme aşamasına gelirsek şayet, ben vergi mahkemelerinin görevli olacağı kanısındayım. Eğer yanlış kanıdaysak, bir içtihat da bizim yargılamamızdan doğar ve mesele sonlanır.

Teşekkürler..