Çekin Karşılıksız Çıkması ve Ödemeden Men Talimatı / Karşılıksız Çekten Suç Duyurusu

Sayın Meslektaşım,
Kanaatimce "sıfır bakiye" den bahsedilmesi çekin karşılıksız olduğu anlamını taşımaktadır. Bu şekilde ilgili şikayette bulunulabilir. Fakat bu konuda da savcılar arasında farklı algılamalar olması muhtemeldir. Onun için öncelikli olarak bence bir şansınızı deneyiniz. Fakat bundan önce banka yetkililerinden durumu izah etmelerini isteyiniz. Yani aynı anlama gelen başka bir şerh düşülüyor mudur? vs. Hatta bu başvuruyu da Bilgi Edinme Kanunu kapsamında yapın. Bankalar bu konuda gayet duyarlı davranıp etkin cevap vermektedirler. Bilgi Edinme Başvurunuzun üstüne de "Bilgi Edinme Kanunu uyarınca cevap vermek zorunda olduklarını ihtaren bildirdiğinize" dair bir ifade kullanın. Bankarın hepsi elbetteki bu kanuna tabi olmasa da dediğim gibi gayet olumlu cevap alınabiliyor.

Alıntı: Burada yasal tedbirin ne için konulduğu yani mahiyeti önem arzeder mi?

Keşideci tarafından verilmiş bir talimat(TTK 711) varsa, bunun cezai takibat açısından bir önemi yoktur. Mahkemeler tarafından verilmiş bir tedbir kararı mevcutsa aşağıdaki karar işe yarayabilir.

Saygılarımla

Alıntı: .C. YARGITAY 10. CEZA DAİRESİ E. 2004/13476 K. 2005/3159 T. 22.3.2005 • KARŞILIKSIZ ÇEK KEŞİDE ETMEK ( Bankanın Ödeme Yasağı Kararı Olduğundan İşlem Yapılamamıştır İbaresini Yazarak Çeki İade Etmesi - İbraz Anında Çekin Karşılığının Olup Olmadığı Ve İbraz Tarihinden Önce Menfi Tespit Veya İptal Davası Açılıp Açılmadığının Belirlenmesi Gereği ) • ÖDEME YASAĞI KARARI ( Karşılıksız Çek/Bankanın İbraz Edilen Çeki Bu Nedenle İade Etmesi - İbraz Anında Çekin Karşılığının Olup Olmadığı Ve İbraz Tarihinden Önce Menfi Tespit Veya İptal Davası Açılıp Açılmadığının Belirlenmesi Gereği ) • MENFİ TESPİT VEYA İPTAL DAVASI ( Karşılıksız Çek/Bankanın Ödeme Yasağı Kararı Olduğundan İşlem Yapılamamıştır İbaresini Yazarak Çeki İade Etmesi - İbraz Anında Çekin Karşılığının Olup Olmadığı Ve İbraz Tarihinden Önce Bu Davaların Açılıp Açılmadığının Belirlenmesi Gereği ) 3167-1/m.16 ÖZET : Müdahil, suça konu çeki yasal süre içinde ödenmesi için muhatap bankaya ibraz etmiştir. Muhatap banka, "ödeme yasağı kararı olduğundan işlem yapılamamıştır" ibaresini yazarak çeki iade etmiştir. İbraz anında çekin karşılığının olup olmadığı ve ibraz tarihinden önce menfi tespit veya iptal davası açılıp açılmadığının belirlenmesi, açılmış ise sonucunun beklenmesi gerekirken eksik inceleme ile karar verilmesi hatalıdır. DAVA : Karşılıksız çek keşide etmek suçundan sanık A'nın yapılan yargılanması sonunda; hükümlülüğüne ilişkin İSTANBUL 5. Asliye Ceza Mahkemesi'nden verilen 03.07.2003 gün ve 2000/918 Esas, 2003/517 Karar sayılı hükmün süresi içinde Yargıtay'ca incelenmesi sanık vekili tarafından istenmiş olduğundan dava dosyası Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'nın bozma isteyen tebliğnamesi ile 22.06.2004 tarihinde daireye gönderilmekle incelenip gereği düşünüldü: KARAR : Yapılan duruşmaya, toplanıp karar yerinde tartışılan delillere ve dosya içeriğine uygun gerekçeye göre; yerinde görülmeyen diğer temyiz itirazlarının reddine, ancak; 1- Suça konu çekin ödenmesi için müdahil tarafından muhatap bankaya yasal süre içinde başvurulmasına karşın çek üzerinde "ödeme yasağı kararı bulunduğundan işlem yapılamamıştır" ibaresi yazılarak iade edilmiş olması karşısında bankaya başvurulduğu tarihte sanığın çek hesabında çek bedelini karşılayacak meblağın olup olmadığı ve taraflar arasında ibraz tarihinden önce açılmış menfi tespit veya iptal davası bulunup bulunmadığının belirlenmesi, açılmış dava var ise sonucunun beklenmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi, 2- Kabul ve uygulamaya göre de; SONUÇ : 1136 sayılı Avukatlık Kanunu'nun, 4667 Sayılı Kanunun 77. maddesi ile değişik 164/son maddesi hükmünün yorumlanmasında hataya düşülerek, vekalet ücretinin müdahil yerine davanın tarafı olmayan müdahil vekili lehine hükmedilmesi,Yasaya aykırı, sanık vekilinin temyiz itirazları bu nedenle yerinde görüldüğünden hükmün istek gibi BOZULMASINA, 22.03.2005 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

Sanırım yazdıklarım okunmadı ya da anlaşılmadı.Öncelikle, bakanın koyduğu şerhin sebebinin araştırılması gerekir. Zira her konulan tedbirin mahiyeti önemli bana kalsa.Ve her biri farklı sonuçlar doğurmaktadır.
Avukat, işini özenle yapmak ve araştırarak davayı açmak zorundadır. Bu nedenle öncelikle tedbirimahiyetini öğrenmek ve yasal yollara bundan sonra başvurmak zorundadır.
Tahmin ile ya da eğer böyleyse bu yoldan gitmek gerekir diye çözüm üretmek de pek sağlıklı olmaz. Bu kadar uzun yazmaya gerek kalmaz o zaman ilgili maddeyi yazıpı içtihat da kopyalayabilirm

Daha önceki birkaç yazımda da belirttiğim üzere, yargılama olarak ifade ettiğimiz şey kuralların (hukukun) somut olaya uygulanmasıdır. Hukukun uygulanması ise, soyut ve objektif kuralların, somut ve subjektif durumlara uyarlanmasıdır. Şunu unutmamak gerekir ki, somut ve subjektif durumlar her zaman birbirinden farklıdır. Bu nedenle somut olayın özellikleri tam olarak bilinmeden verilecek cevaplar sizi yanlış yola sevk edebilir.

3167 sayılı Çekle Ödemelerin Düzenlenmesi ve Çek Hamillerinin Korunması Hakkında Kanun’da 4814 sayılı Kanun (RG. T. 08.03.2003 ve S. 25042) ile yapılan değişiklik sonucunda 16b maddesi eklenmiş bu maddenin 2. fıkrasında, “Çekin karşılığının bulunmaması nedeniyle şikayet hakkı, 8 inci maddede belirtilen miktarın yatırılması için öngörülen sürenin dolduğu tarihte; ihtiyati tedbir kararı veya ödeme yasağı nedeniyle süresi içinde ibrazında çek hakkında işlem yapılmaması halinde ise, ihtiyati tedbir kararının veya ödeme yasağının kalktığı tarihte doğar.” hükmü getirilmiştir.

Şu an ki uygulama ise aşağıdaki gibidir.

Değişiklikten sonra, çekin ödenmemesi için alınmış bir ihtiyati tedbir veya ödeme yasağı var ise hamil şikayet hakkını kullandığında her hangi bir ayırım yapılmadan, Cumhuriyet Savcılıklarının 3167 sayılı Kanunun 16b/2’nci maddesinde dayanarak verdiği kovuşturmama kararı (CMK m. 172) ile karşı karşıya kalmaktadır. Cumhuriyet Savcılıklarının vermiş olduğu kovuşturmama kararlarına karşı yapılan itirazlar (CMK m. 173) da aynı gerekçelerle reddedilmektedir. Diğer taraftan cumhuriyet savcıları tarafından dava açılmış olan hallerde mahkemeler durma kararı vermekte (CMK m. 223/8), bu kararlara karşı yapılan itirazlar da yine aynı gerekçelerle reddedilmektedir (Birkaç istisna hariç).

Ayrıca belirtmek istiyorum ki, her hangi bir ayırıma gidilmeden yukarıdaki uygulamanın yapılıyor olmasını doğru bulmamaktayım. Bu nedenle şu an yazmakta olduğum bir makalede bu konuyu incelemekteyim. Kısaca bir ayırıma gidilmesi gerektiğini düşünüyorum. Çünkü, çekin zıyaı halinde alınabilecek önleyici tedbir olan ödemeden men talimatı iki şekilde kendisini göstermektedir. Bunlardan birincisi TTK m. 730/20 atfı ile çeklerde de uygulama imkanı bulan m. 669’a göre mahkeme tarafından verilen ödemeden men kararı, ikincisi ise, bizzat keşideci tarafından m. 711/3’e göre verilen ödemen men talimatıdır. Bu her iki ödemeden men talimatı çekin muhatap tarafından ödenmemesi sonucunu doğurmakla birlikte, hukuki nitelikleri ile talimat aşamasından sonra izlenecek hukuki prosedürde farklılıklar söz konusudur. Benim kanaatime göre, çek keşidecisinin TTK m. 711/3’e göre verdiği ödemeden men talimatı, 3167 sayılı Kanunun 16b/2’nci maddesinde belirtilen ödeme yasağı kavramı kapsamında değildir.

Tekrar ifade etmek gerekirse somut olayın özellikleri her zaman önemlidir.

Sayın meslektaşlarım. önemi sebebi bir konu açmak istiyorum

MADDE 16b.- (Ek: 4814 - 26.2.2003 / 16 ncı maddede öngörülen suçlardan dolayı soruşturma ve kovuşturma yapılması, hamilin, çeki elinde bulundurmaları koşulu ile ödemede bulunan cirantanın veya kanuni veya akdi teminatı nedeniyle tam ödemede bulunan bankanın şikayetine bağlıdır. Bu suçlara çekin ibraz edildiği (...) (*) veya şikayetçinin yerleşim yerinin bulunduğu yer asliye ceza mahkemesinde bakılır.
Çekin karşılığının bulunmaması nedeniyle şikayet hakkı, 8 inci maddede belirtilen miktarın yatırılması için öngörülen sürenin dolduğu tarihte; ihtiyati tedbir kararı veya ödeme yasağı nedeniyle süresi içinde ibrazında çek hakkında işlem yapılmaması halinde ise, ihtiyati tedbir kararının veya ödeme yasağının kalktığı tarihte doğar.
Hükmün kesinleşmesinden sonra şikayetten vazgeçildiğinde de, hüküm bütün cezai sonuçları ile ortadan kalkar.
Bu suçlardan dolayı yapılan yargılamalarda 4.4.1929 tarihli ve 1412 sayılı Ceza Muhakemeleri Usulü kanunun 225 inci maddesi uygulanabilir.
Şikayetten vazgeçme nedeniyle davanın düşmesi halinde, müdahil, ödeme nedeniyle davanın düşmesi veya cezanın ortadan kaldırılması halinde sanık veya hükümlü, yargılama giderlerinden sorumlu olur.

Çekle ödemelerin düzenlenmesi hakkında ki kanunun 16/b maddesinde karşılıksız çıkan çekin şikayet süresi belirtilmiş. Keşideci TK 711 e göre ÖDEMEDEN MEN yasağı vermiş ise hamilin şikayet hakkının henüz doğmadığı sonucu çıkıyor. Bu mantık ile Ankara da Savcılar yavaş yavaş , ödemeden men yasağı çekin arkasında gözüküyor ise şikayet hakkının henüz doğmadığı için TAKİPSİZLİK KARARI vermeye başladılar.
Peki , kanunda belirtilen ödemeden men yasağı nasıl kalkacak ?
Bu hususun tartışılması gerektiği kanaatindeyim.

Saygılarımı sunarım. Av.Erdal

Afedersiniz ama ben mi anlıyamadım meseleyi.Yoksa siz biraz net mi ifade edememişsiniz acaba.Soru biraz daha açık ve net olursa üzerinde düşünüp cevap vermek daha kolay olacak diye düşünüyorum.Lütfen bağışlayın gerçekten anlıyamadım.Şu ana kadar bir cevap gelmediğine göre diğer arkadaşlarda mı anlayamadı diye düşünüyorum.

Belirtmiş olduğunuz konu yeni (Bir yıllık) bir uygulama. Sitede de bir kaç defa gündeme geldi. Bu nedenle daha önce vermiş olduğum cevabı size de yazıyorum.

3167 sayılı Çekle Ödemelerin Düzenlenmesi ve Çek Hamillerinin Korunması Hakkında Kanun’da 4814 sayılı Kanun (RG. T. 08.03.2003 ve S. 25042) ile yapılan değişiklik sonucunda 16b maddesi eklenmiş bu maddenin 2. fıkrasında, “Çekin karşılığının bulunmaması nedeniyle şikayet hakkı, 8 inci maddede belirtilen miktarın yatırılması için öngörülen sürenin dolduğu tarihte; ihtiyati tedbir kararı veya ödeme yasağı nedeniyle süresi içinde ibrazında çek hakkında işlem yapılmaması halinde ise, ihtiyati tedbir kararının veya ödeme yasağının kalktığı tarihte doğar.” hükmü getirilmiştir.

Şu an ki uygulama ise aşağıdaki gibidir.

Değişiklikten sonra, çekin ödenmemesi için alınmış bir ihtiyati tedbir veya ödeme yasağı var ise hamil şikayet hakkını kullandığında her hangi bir ayırım yapılmadan, Cumhuriyet Savcılıklarının 3167 sayılı Kanunun 16b/2’nci maddesinde dayanarak verdiği kovuşturmama kararı (CMK m. 172) ile karşı karşıya kalmaktadır. Cumhuriyet Savcılıklarının vermiş olduğu kovuşturmama kararlarına karşı yapılan itirazlar (CMK m. 173) da aynı gerekçelerle reddedilmektedir. Diğer taraftan cumhuriyet savcıları tarafından dava açılmış olan hallerde mahkemeler durma kararı vermekte (CMK m. 223/8), bu kararlara karşı yapılan itirazlar da yine aynı gerekçelerle reddedilmektedir (Birkaç istisna hariç).

Ayrıca belirtmek istiyorum ki, her hangi bir ayırıma gidilmeden yukarıdaki uygulamanın yapılıyor olmasını doğru bulmamaktayım. Bu nedenle şu an yazmakta olduğum bir makalede bu konuyu incelemekteyim. Kısaca bir ayırıma gidilmesi gerektiğini düşünüyorum. Çünkü, çekin zıyaı halinde alınabilecek önleyici tedbir olan ödemeden men talimatı iki şekilde kendisini göstermektedir. Bunlardan birincisi TTK m. 730/20 atfı ile çeklerde de uygulama imkanı bulan m. 669’a göre mahkeme tarafından verilen ödemeden men kararı, ikincisi ise, bizzat keşideci tarafından m. 711/3’e göre verilen ödemen men talimatıdır. Bu her iki ödemeden men talimatı çekin muhatap tarafından ödenmemesi sonucunu doğurmakla birlikte, hukuki nitelikleri ile talimat aşamasından sonra izlenecek hukuki prosedürde farklılıklar söz konusudur. Benim kanaatime göre, çek keşidecisinin TTK m. 711/3’e göre verdiği ödemeden men talimatı, 3167 sayılı Kanunun 16b/2’nci maddesinde belirtilen ödeme yasağı kavramı kapsamında değildir.

Bence de keşidecinin TTK 711/3 gereği,hukuken korunacak hiç bir menfaati yok iken,salt ödeme güçlüğü nedeniyle ya da hamil ile arasındaki ticari ihtilaf nedeniyle,bankaya iki satır yazı ile bildirdiği ödememen men yasağının,C.Savcılarınca dikkate alınmaması ve Karşılıksız Çek Keşide Etmek Suçundan kamu davası açılması gerekmektedir.

Arkası rıza hilafına elden çıktığı nedeniyle yazılan ve ödemeden men talimatı olan çek karşılıksız çek suçunu oluşturur mu? teşekkürler

mahkemeden tedbir alınmadıkça oluşturur sanırım iyi günler.

Karşılıksız çek suçunun oluşması için;
-Çekin TTK anlamında çek niteliğinde olması ve ibraz edildiği anda zorunlu unsurları tamam olmalı.
-İbraz süresi içinde bankaya ibraz edilmeli.
-İbraz anında tamamen veya kısmen karşılıksız olması.
-Muhatap banka tarafından çekin üzerinde karşılıksız şerhinin yazılması gerekir.

Ödemeden men talimatını ancak keşideci verebilir.Eğer keşideci ödemeden men yasağını bankaya bildirmişse zaten banka çeki ödemek zorunda değildir ki arkasını da yazamaz.Bu halde suçun unsurları oluşmaz.
Yok eğer çekin arkası yazıldıktan sonra ödemeden men yasağı verilmişse bu halde suçun unsurları oluşmuş olur, diye düşünüyorum.
saygılarımla

Ödemeden men talimatı verilen çekin,bankaya ibrazı anında çek miktarı bankada keşide edenin hesabında hazır bulunmuyorsa karşılıksız çek keşide etmek suçu oluşacaktır.Tabii ki ödemeden men talimatı verilen çek ile ilgili olarak çek iptali kararı verilmemiş olmaldır.

Sayın Meslektaşlarım,
TTK.711 maddesi gereğince keşidecinin ödemeden men talimatı vermesi ve bu talimatın muhatap banka tarafından çekin arkasına işlenmesi halinde Savcılığa şikayet üzerine Karşılıksız Çek Keşide Etmek suçundan dolayı ceza davası açılmamaktadır.Gerekçe 3167 sayılı kanun gereğince karşılıksız çek keşide etmek suçundan dolayı şikayet süresinin henüz başlamadığı,ödemeden men talimatının kaldırlması ile şikayet süresinin başlayacağıdır.Mahkeme tarafındna verilen Tedbir Kararlarında ödeme yasağının kaldırılması için ilgili mahkemeye başvurulacağı açıktır.Ancak Mahkeme Kararı olmadığı yani keşidecinin men talimat verdiği durumlarda bu talimatı ne şekilde kaldırıp Karşılıksız Çek Keşide Etmek suçundan dolayı şikayet dilekçesi vereceğiz?Konu hakkında düşüncesi olan arkadaşlara şimdiden teşekkürler.

Konunun karıştığına inanıyorum Ödemeden Men Talimatı olsa da bankanın öncelikle karşılık şerhini işlemesi gerekir diye düşünüyorum.

Keşidecinin TTK m. 711/3’ göre “ödemeden men talimatı” vermiş olması, bankanın kendisine ibraz edilmiş çek üzerinde hiçbir işlem yapmayacağı sonucu doğurmaz.

TTK m. 720 “Vaktinde ibraz edilmiş olan çekin ödenmemiş olduğu ve ödenmeden imtina keyfiyeti:

1. Resmi bir vesika ile (Protesto);

2. Muhatap tarafından, ibraz günü de gösterilmek suretiyle, çekin üzerine yazılmış olan tarihli bir beyanla;

3. Bir takas odasının, çek vaktinde teslim edildiği halde ödenmediğini tesbit eden tarihli bir beyanı ile; sabit bulunduğu takdirde hamil; cirantalar, keşideci ve diğer çek borçlularına karşı müracaat haklarını kullanabilir.”

Çek Kanunu m. 5’e göre, “Çekin ibrazında karşılığının tamamen ödenmemesi veya çek hamili tarafından kısmi ödemenin kabul edilmemesi halinde, ibraz tarihi ile ödememe nedeni çekin üzerine yazılır ve çek, üzerine imzası alınarak hamiline geri verilir; çekin ön ve arka yüzünün fotokopisi banka tarafından saklanır.”

İfade edildiği üzere, çekin karşılığı bulunmadığı için ödenmemesi ile TTK m. 711/3 nedeniyle ödenmemesi birer ödenmeme sebebidir. Her ikisinde de bankaya ibraz vardır. Banka her iki halde de “ödenmeme sebebini” çek üzerine yazmakla yükümlüdür.

Dolayısıyla karışan bir şey yok!!!

TTK 711/3. maddesi gereğince çek keşidecisinin "ödemeden men talimatı" karşılıksız çek keşidecisini cezadan kurtarmaz. Aksi durumun kabulü, kanunda suç olarak tanımlanan bir eylemin bizzat suçu işleyen kişinin iradesine bağlı kılar ve bu durum hukuk mantığı ile bağdaşmaz.
Yukarıda değerli katılımcıların da belirttiği gibi bazı savcılar 3167 sayılı kanunun 16/b maddesine dayanarak Koğuşturmaya Yer Olmadığı kararları vermekteydi. Bu yöndeki kararlara yönelik itirazlar üzerine Ağır Ceza Mahkemelerinin de itirazları reddettiğine tanık olunmaktaydı.
Bu gün elime geçen bir karar Karşılıksız çek keşide etmekten dava açılmış ancak mahkeme "her ne kadar sanık hakkında karşılıksız çek keşide etmekten kamu davası açılmışsa da çek keşidecisinin çekin rızası hilafında elinden çıktığı gerekçesiyle TTK 711/3. maddesi doğrultusunda banka tarafından ödemeden men yasağı konulduğu, bu nedenle müdahil tarafın ibraz tarihi itibarı ile şikayet hakkının doğmadığı, CMK 223/8. maddesi gereğince açılan dava hakkında DURMA kararı verilmesine" karar vermiştir.
Kanımızca mahkeme kararı son derece yanlıştır. TTK 711/3 maddesi gereğince bankaya verilen talimat ÖDEMEDEN MEN talimatı olup 3167 sayılı yasanın 16b/2. maddesindeki "ihtiyati tedbir veya ÖDEME YASAĞI değildir.Ödeme yasağı ancak mahkeme veya çekin çalınma gasp edilme hallerinde C. Savcılıkları tarafından verilebilecek bir karardır. 711/3. maddesinin düzenlenme amacı meşru olmayan çek hamillerine ödeme yapılmasını önlemeye yönelik olarak düzenlenmiştir. TTK 711/3. maddesi gereğince gerçeğe aykırı olarak "ödemeden men talimatı vermiş olmak" bir yaptırıma bağlanmamış olduğundan ve bankaların (son zamanlarda da yargı organlarının)karmaşaya neden olabilecek uygulama ve kararlarından dolayı kötü niyetli çek hamillerinin sığındığı koruyucu bir düzenleme haline gelmiştir.
Bu konudaki karmaşanın giderilebilmesi Yargıtay 10. Ceza Dairesinin vereceği bir kararla aşılacaktır. Ancak bu süre içerisindeki mağduriyetlerin telafisi ne yazık ki mümkün olamayacaktır.
Saygılarımla.

Sayın Meslektaşlarım,

Nihayet forumdaki sorunla ilgili olarak, daha önceki yazılarımda belirttiğim görüşüm çerçevesinde Yargıtay kararını vermiş bulunmaktadır. Bu karar ile borçlu/sanık durumundaki keşidecinin her hangi bir geçerlilik şekline bağlı olmadan TTK m. 711/3’e göre verdiği süresiz etkiye sahip ödemeden men talimatının, ceza kovuşturmasının başlamasına engel olarak, karşılıksız çek keşide etme suçunu işlediği iddia edilen sanık/keşidecinin yargılanmasında engel oluşturmasının önü kapatılmış ve yanlış olan uygulama düzeltilmiştir.

Yargıtay 10. CD.’nin 07.12.2006 tarih ve E. 2006/8618, K. 2006/13855 sayılı kararı ile Karşıyaka (İzmir) Ağır Ceza Mahkemesi’nin konuyla ilgili itirazı reddeden kararı bozulmuştur.

Bu karardan aynen,
“…3167 sayılı Kanun’un (4814 sayılı Kanun ile ekli RG. T. 08.03.2003 ve S. 25042) 16b/2 maddesinde, “Çekin karşılığının bulunmaması nedeniyle şikayet hakkı, 8 inci maddede belirtilen miktarın yatırılması için öngörülen sürenin dolduğu tarihte; ihtiyati tedbir kararı veya ödeme yasağı nedeniyle süresi içinde ibrazında çek hakkında işlem yapılmaması halinde ise, ihtiyati tedbir kararının veya ödeme yasağının kalktığı tarihte doğar.” hükmüne yer verilmiştir.

Söz konusu hükümde belirtilen “ödeme yasağı” kavramı, mahkemelerce verilen ve çek bedelinin bloke edildiği ödeme yasağı kararlarını ifade etmekte olup, keşidecinin, TTK’nın 711/3. maddesine dayanarak, mahkemeden karar istemeksizin verdiği ödemeden men talimatlarının, şikayet hakkının doğumuna etki etmeyeceği gibi, tek başına suçun oluşumunu da engellemeyeceği gözetilmeksizin, itirazın kabulü yerine reddine karar verilmesi yasaya aykırı olduğundan BOZULMASINA…” ifadelerine yer verilmiştir.

Konuyla ilgili yazmış olduğum makale ise Barolar Birliği Dergisinin Mayıs 2007 sayısında yayınlanacaktır. Bilgili ve ilgili hukukçulara…

PAYLAŞILDIĞINDA AZALMAYIP ÇOĞALAN TEK ŞEY “BİLGİ” DİR.

Konuyla ilgili makalem sitemizde yayınlanmıştır. Bkz.

http://www.turkhukuksitesi.com/makale_585.htm

Sayın Dr.Seven,
TTK .711/3 ile ilgili çalışmalarınızdan dolayı kutluyorum.Kafamda ki soruların net yanıtlarını aldım.Makalenizin bazı bölümlerini takipsizlik kararına itiraz dilekçesinde ek olarak sundum. Ayrıca 10.dairenin son kararını da ekledim.
Konunun cezai boyutunun bu denli karmaşık hale gelmesi,biraz da savcılarımızdan kaynaklanıyor.Karşılıksız çek suçlarına (711 olmasa bile) bakışları şöyle;"Biz icra memuru yada tahsilatçı mıyız?""Alacak verecek işleri ile
cezanın ne ilgisi var?"Konuya bu açıdan bakan bir kısım savcılar takipsizliği basıyorlar.Karşılıksız çek suçlarının takibini, sırf zaman kazanmak isteyen borçlu
keşidecilerin 711 ' e dayanan tek taraflı irade beyanına bağlamanın kamu düzeni açısından sakıncalarını da göremiyorlar.Hukuki yoldan tahsili mümkün olmayan çeklerin ceza yönü de hukuk dışı bir uygulama ile tıkanırsa, boşluğu yasa dışı güçlerin dolduracağını düşünmüyorlar."Savcılar da iş yoğunluğunun altında eziliyorlar ve topu taca atıyorlar "diyenlere de yanıtım şu :Ayrılsınlar her işi almak zorunda olmadıkları avukatlığa geçsinler.Hukuk fakültesinden mezun olanlar ille de hakim savcı olacaklar diye bir kural yok.Tabii bu sözlerim,bakış açısı bu yönde olan yargı mensuplarına.Karşılıksız çek suçlarına da diğer suçlar
gibi bakanlara sözümüz yok.
Sayın Seven,konuya getirdiğiniz açıklıktan dolayı tekrar teşekkürler..

ödemeden men talimatı verilmiş çekler için de artık karşılıksız çek suçundan dolayı ceza davası açılıyor. savcılarımız buna dikkat ediyorlar. peki bu durumda ödemeden men talimatı ile karşılaşıldığında bankanın sorumluluğu olan 400 YTL isteyebilirmiyiz. ben isteyebileceğimizi düşünüyorum ve bunun için bankaya dava açtım sulh hukukta. ama ne yazıkki hakim davayı reddetti. çünkü bankanın sorumluluğu karşılıksız çeklerle ilgili dedi. ama böyle bir durum bankaların işine gelir. çünkü çek keşide edenlerin hiç bir sebebe dayanmadan verdikleri ödemeden men talimatı dilekçesine dayanarak ödeme yapmayan bankaların sorumluluğu olduğuna inanıyorum. çünkü çekin arkasına ödemeden men talimatı vardır diye yazılıyo ve hesapta 0 YTL vardır diye yazılıyo. şimdi bu çek karşılıksız değil de ne o zaman? cezai yönden karşılıksız oluyo da hukuki açıdan mı bankaların sorumluluğu doğmuyor? bilemiyorum önüme tekrar böyle bir olay gelirse ben bankaya karşı alacak davasını yine açarım.

TTK 711/ 3 üncü maddesine göre, keşideci tarafından bankaya verilen ödemeden men talimatı ile ilgili 'karşılıksız çek keşide etmek' suçunun oluşup oluşmayacağı THS'de çokça tartışılmaktadır. Bu forumda da tartışılmıştı. O yüzden 10. CD'nin yeni kararı bu tartışmaları sonlandıracak gibi...

Alıntı: T.C. YARGITAY 10. CEZA DAİRESİ E. 2007/6016 K. 2007/7436 T. 18.6.2007 • KARŞILIKSIZ ÇEK KEŞİDE ETMEK ( Çekin Rızası Dışında Elinden Çıktığı Belirtilip Ödemeden Men Talimatı Verilmesi Ceza Sorumluluğunu Ortadan Kaldırmadığı ) • ÖDEME YASAĞI ( 3167 Sayılı Yasa'nın 16/B-2. Maddesi Mahkemelerce Verilen ve Çek Bedelinin Bloke Edildiği Ödeme Yasağı Kararlarını İfade Ettiği ) • ÖDEMEDEN MEN TALİMATI ( Keşidecinin TTK’nun 711/3. Maddesine Dayanarak Mahkemeden Karar İstemeksizin Verdiği Ödemeden Men Talimatlarının Şikayet Hakkının Doğumuna Etki Etmeyeceği ve Tek Başına Suçun Oluşumunu Engelleyemeyeceği ) 3167-1/m.16 6762/m.711 ÖZET : Çekin rızası dışında elinden çıktığı belirtilip ödemeden men talimatı verilmesi, karşılıksız çek keşide etmek suçundan dolayı ceza sorumluluğunu ortadan kaldırmaz. 3167 sayılı Yasa'nın 16/b-2. maddesinde belirtilen ödeme yasağı kavramı, mahkemelerce verilen ve çek bedelinin bloke edildiği ödeme yasağı kararlarını ifade etmekte olup, keşidecinin TTK.nun 711/3. maddesine dayanarak mahkemeden karar istemeksizin verdiği ödemeden men talimatlarının şikayet hakkının doğumuna etki etmeyeceği ve tek başına suçun oluşumunu engelleyemeyeceği gözetilmelidir. DAVA : Karşılıksız çek keşide etmek suçundan şüpheli Cemile hakkında yapılan soruşturma sonucunda verilen, kovuşturmaya yer olmadığına ilişkin İzmir Cumhuriyet Başsavcılığının 12.06.2006 tarih ve 2005/98548 soruşturma, 2006/14133 karar sayılı kararına yönelik itiraz üzerine, itirazın reddine ilişkin ( Karşıyaka İkinci Ağır Ceza Mahkemesi Başkanlığı ) 'nın 27.09.2006 gün ve 2006/1048 müteferrik sayılı kararı aleyhine Yüksek Adalet Bakanlığı'nın Ceza İşleri Genel Müdürlüğü ifadeli 21.03.2007 gün ve 15258 sayılı kanun yararına bozma talebi üzerine Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığımın 04.04.2007 gün ve 2007/62086 sayılı tebliğnamesi ile dosya Dairemize gönderilmekle incelenip, gereği görüşülüp düşünüldü: KARAR : Kanun yararına bozma talebi ve tebliğnamede, "Dosya kapsamına göre, İzmir Cumhuriyet Başsavcılığınca, şikayete konu çek ile ilgili olarak hesap sahibinin Türk Ticaret Kanunu'nun 711. maddesi uyarınca ödemeden men talimatı verdiği, müştekinin çeki ibrazında, keşidecinin vermiş olduğu ödemeden men talimatı nedeniyle, karşılıksız çek işlemlerine tabi tutulmadığı ve 4814 sayılı Kanun'la değişik 3167 sayılı Kanun'un 16/b-2. maddesi uyarınca şikayet hakkının ödeme yasağının kalktığı tarihte doğacağı gerekçesiyle kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verildiği anlaşılmış ise de, keşideci tarafından, Türk Ticaret Kanunu'nun 711. maddesi uyarınca çek hesabının bulunduğu muhatap banka şubesine çekin rızası dışında elinden çıktığı belirtilerek, ödemeden men talimatı verilmesinin, tek başına atılı suçtan ceza sorumluluğunu ortadan kaldırır nitelikte olmadığı, zira, ödemeden men talimatının, sadece muhatap banka şubesinin, keşidecinin beyanının doğru olup olmadığını araştırmaksızın ödeme yasağına uyması sonucunu doğurmakta olup, çek hamilinin alacak hakkını ortadan kaldırmadığı, imzasını taşıyan çekin rızası dışında elinden çıktığını belirterek, ödemeden men talimatı veren keşidecinin, ancak söz konusu çekin bankaya ibrazı tarihinde çek bedelini karşılayacak meblağı hesabında bulundurduğunun ve ibraz tarihinden önce açılmış bir menfi tespit veya iptal davasının bulunduğunun ve bu davanın keşideci lehine sonuçlanmış olduğunun tespit edilmesi durumunda, 3167 sayılı Kanun'un 16/1. maddesinde öngörülen karşılıksız çek keşide etmek suçundan sorumlu tutulmayacağı, bu hususun Yargıtay Onuncu Ceza Dairesi'nin 20.04.2005 tarihli ve 2005/4306-3777 sayılı ilamı ile de kabul edilmiş bulunduğu cihetle, belirtilen hususlar araştırılmadan kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmiş bulunduğu gözetilmeksizin itirazın kabulü yerine reddine karar verilmesinde isabet görülmemiştir." denilerek, Karşıyaka İkinci Ağır Ceza Mahkemesi Başkanlığı'nın anılan kararının bozulması istenmiştir. 08.03.2003 tarihinde yürürlüğe giren 4814 sayılı Kanun ile ekli 3167 sayılı Kanun'un 16/b-2. maddesinde "Çekin karşılığı bulunmaması nedeniyle şikayet hakkı, 8. maddede belirtilen miktarın yatırılması için öngörülen sürenin dolduğu tarihte; ihtiyati tedbir kararı veya ödemeden men yasağı nedeniyle süresi içinde ibrazında çek hakkında işlem yapılmaması halinde, ihtiyati tedbir kararının veya ödeme yasağının kalktığı tarihte doğar." hükmüne yer verilmiştir. Söz konusu hükümde belirtilen "ödeme yasağı" kavramı, mahkemelerce verilen ve çek bedelinin bloke edildiği ödeme yasağı kararlarını ifade etmekte olup, keşidecinin, TTK.nun 711/3. maddesine dayanarak, mahkemeden karar istemeksizin verdiği ödemeden men talimatlarının, şikayet hakkının doğumuna etki etmeyeceği gibi, tek başına suçun oluşumunu da engellemeyeceği gözetilmeksizin, itirazın kabulü yerine reddine karar verilmesi yasaya aykırı olduğundan, SONUÇ : Kanun yararına bozma talebine dayanan ihbarnamede ileri sürülen düşünce yerinde görüldüğünden; Karşıyaka İkinci Ağır Ceza Mahkemesi Başkanlığımın 27.09.2006 gün ve 2006/1048 müteferrik sayılı kararının 5271 sayılı CMK.nun 309. maddesi uyarınca ( BOZULMASINA ) ; aynı Kanun'un 309/4-b maddesi uyarınca, dosyanın müteakip işlemlerin yapılması için anılan mahkemeye gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı makamına tevdiine, 18.06.2007 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

SAYIN MESLEKTAŞIM
İSTANBUL BAROSU DERGİSİNİN 2007/5 EYLÜL-EKİM SAYISI CİLT:81 SAYFA 2405 DE SORUNUZA CEVAP OLABİLECEK YARGITAY KARARI MEVCUTTUR.
YARGITAY 10.CEZA DAİRESİ E:2007/6016 K:2007/7436 T:18.06.2007 ÖZETLE;3167 sayılı yasanın 16/b-2 maddesinin belirttiği ödeme yasağı kavramı,mahkemelerce verilen ödeme yasağı kararlarını içermekte olup ,çekin rızası dışında elinden çıktığı savıyla ödemeden men talimatı verilmesi ,karşılıksız çek keşide etmek suçundan dolayı ceza sorumluluğunu kaldırmaz.
İyi çalışmalar.

Alıntı: Yazan Av.Alper Fırat Depmeci SAYIN MESLEKTAŞIM İSTANBUL BAROSU DERGİSİNİN 2007/5 EYLÜL-EKİM SAYISI CİLT:81 SAYFA 2405 DE SORUNUZA CEVAP OLABİLECEK YARGITAY KARARI MEVCUTTUR. YARGITAY 10.CEZA DAİRESİ E:2007/6016 K:2007/7436 T:18.06.2007 ÖZETLE;3167 sayılı yasanın 16/b-2 maddesinin belirttiği ödeme yasağı kavramı,mahkemelerce verilen ödeme yasağı kararlarını içermekte olup ,çekin rızası dışında elinden çıktığı savıyla ödemeden men talimatı verilmesi ,karşılıksız çek keşide etmek suçundan dolayı ceza sorumluluğunu kaldırmaz. İyi çalışmalar.

Sayın Av. Alper Fırat Depmeci,

Sizin sözünü ettiğiniz kararın tamamını; sizin mesajınızın hemen üstünde 51 N.lu mesajda yayınlamıştım zaten. Herhalde gözünüzden kaçmış...

Saygılarımla

Herkese iyi çalışmalar,
Müvekkilime verilmiş olan çekler bankaya ibraz edildiğinde '.... tarih,....nolu men talimatı bulunduğundan TTK 711/3 maddesini göre işlem yapılamamıştır' şerhi banka tarafından düşülmüştür. Ticaret mah. veya savcılıkdan alınan bir karar olmadan bankanın bu şerhi düşmesi yasal mı,bu durum da keşideci hakkında dolandırıcılıktan suç duyurusnda bulunulabilir mi?

Çek keşidecisinin, bankaya ödemeden men talimatı vermesine herhangi bir engel yoktur bilakis TTK 711/III keşideciye bu hakkı tanımıştır. Fakat çeke böyle bir kaydın bankaca dercedilmiş olması, onun icra takibine konu olmasına ve karşılıksız çekten keşideci aleyhine ceza davası açılmasına da engel teşkil etmez. Fakat bazı bankalar çek hakkında ödemeden men talimatı var diyerek çeke sadece buna ilişkin kaşe vurmaktadırlar. Oysaki çekin karşılığının (tam veya kısmi) olup olmadığına ilişkin de kaşe vurmaları gerekmektedir. Çünkü icra müdürlükleri çekin arkasında karşılıksız kaşesi olmadan kambiyo senetlerine mahsus takip talebini kabul etmemekteler.

http://www.turkhukuksitesi.com/showthread.php?t=19718 <= buradaki linke de göz atmanızda fayda var.

Alıntı: Yazan avzeynepcan herkese ii çalışmalar, müvekkilime verilmiş olan çekler bankaya ibraz edildiğinde '.... tarih,....nolu men talimatı bulunduğundan TTK 711/3 maddesini göre işlem yapılamamıştır' şerhi banka tarafından düşülmüştür. Ticaret mah. veya savcılıkdan alınan bir karar olmadan bankanın bu şarhi düşmesi yasal mı,bu durum da keşideci hakkında dolandırıcılıktan suç duyurusnda bulunalbilir mi?

Sayın avzeynepcan,

sorduğunuz soru epeyce tartışıldı. Mesajınızı o forumlardan birisine taşıdım. Yukarıdaki tartışmaları okursanız, faydalı olabilir. Ben de dolandırıcılıktan suç duyurusunda bulunulabileceğini savunmaktayım(Koşulları varsa). Çünkü kötüniyetli keşideciler 711/3 üncü maddeyi aklına estikçe kullanmaktadır.

Ancak 51 No.lu mesajımda aktardığım yeni bir Yargıtay kararına göre, karşılıksız çek keşide etmek suçu oluşmaktadır.

Saygılarımla

Çekin elinden rızası dışında çıktığını ve ödenmemesi gerektiğini bir yazıyla bankaya bildiren keşideci daha sonra ilamsız icra takibi sırasında benin borcum yoktur diye itiraz ediyor. takibi durduran borçluya karşı itirazın iptali davası açılırmı? çekin keşidecinin elinden rıza dışı çıkması ve ödemeden men talimatı, bu davayı etkiler mi?

bankaya ödemeden men talimatı verdik. aradan 31 gün geçtiği halde çeki bankaya ibraz eden hamil bir kaşe vurdurmuş değil (banka sistemine girildiği zaman çek karşılıksız olarak görünmüyor, süresinde ibraz eden kişi kaşe vurdurmayı ihmal etmiş olabilir)
buna göre aksine bir hüküm yok ise ibraz süresi geçmiş demektir. ben aksine bir hükme rastlamadım var mıdır?
Ödemeden men talimatı verilen çeklerin ibraz süresini değiştiren bir kanun maddesi, bir içtihat vesaire var mı?

Merhaba arkadaşlar.çek bedelini ödememek için bankasına ödeme yasağı talimatı veren keşidecinin cezai sorumluluğu nedir?çekin üzerinde karşılıksızdır gibi bir beyan da yok.ayrıca çek keşidecinin elinden rızasıyla çıkıyor.HAngi suça dayanak teşkil edecek şekilde keşideci aleyhine şikayette bulunabilirim?dolandırıcılık suçuna girer mi bu durum?

Keşideci ödemeden men talimatı veremez,bu talimatı alacaklı hamil verebilir.Yanlışmı biliyorum arkadaşlar