Ceza muhakemesinde Görevsizlik Kararı Ve CMK.m.6'nın Uygulaması

Aşağıdaki kararı tartışmak istiyorum.

T.C.

YARGITAY

11. CEZA DAİRESİ

E. 2006/8334

K. 2007/562

T. 7.2.2007

• DOLANDIRICILIK SUÇU ( Sanığın Eyleminin İzinsiz Yardım Toplama Olarak Anlaşılması ve İdari Para Cezasını Gerektiren Kabahat Niteliğine Dönüştüğünün Kabulü Karşısında Mahkemece İdari Yaptırıma Hükmolunması Gereği )

• GÖREVSİZLİK KARARI ( İddianamenin Kabulünden Sonra Yapılan Duruşmada Fiilin Kabahat Olduğunun Anlaşılması Durumunda Mahkemece Görevsizlik Kararı Verilmeyerek İdari Yaptırıma Hükmolunması Gereği )

• İDARİ PARA CEZASI ( Dolandırıcılık Suçundan Yargılanan Sanığın Eyleminin İzinsiz Yardım Toplama Olarak Anlaşılması ve İdari Para Cezasını Gerektiren Kabahat Niteliğine Dönüştüğü )

• İDARİ YAPTIRIM ( Sanığın Eyleminin İzinsiz Yardım Toplama Olarak Anlaşılması ve İdari Para Cezasını Gerektiren Kabahat Niteliğine Dönüştüğünün Kabulü Karşısında Mahkemece İdari Yaptırıma Hükmolunması Gereği )

• İDDİANAMENİN KABULÜNDEN SONRA FİİLİN KABAHAT OLDUĞUNUN ANLAŞILMASI ( İdari Yaptırıma Hükmolunması Gereği )

• İZİNSİZ YARDIM TOPLAMA ( İdari Para Cezasını Gerektiren Kabahat Niteliğine Dönüştüğünün Kabulü Karşısında Mahkemece İdari Yaptırıma Hükmolunması Gereği )




ÖZET : İddianamenin kabulünden sonra yapılan duruşmada, fiilin kabahat olduğunun anlaşılması durumunda, mahkemece görevsizlik kararı verilmeyerek idari yaptırıma hükmolunması gerekir.
Dolandırıcılık suçundan yargılanan sanığın eyleminin izinsiz yardım toplama olarak anlaşılması ve idari para cezasını gerektiren kabahat niteliğine dönüştüğünün kabulü karşısında, mahkemece idari yaptırıma hükmolunması gerekir.
DAVA : Dolandırıcılık suçundan sanık Rukiye'nin yapılan yargılaması sonunda: 5237 sayılı Yasa'nın 5. maddesi uyarınca görevsizlik ve dosyanın Kaymakamlığa gönderilmesine dair ( Sarıyer İkinci Asliye Ceza Mahkemesi )'nden verilen 29.09.2005 gün ve 2005/69 Esas, 2005/366 Karar sayılı hükmün süresi içinde Yargıtay'ca incelenmesi sanık müdafii tarafından istenilmiş olduğundan, dava evrakı C. Başsavcılığının bozma isteyen 03.12.2006 tarihli tebliğnamesi ile Daireye gönderilmekle, incelenerek gereği görüşüldü:
KARAR : Sanık hakkında dolandırıcılık suçunu işlediğinden bahisle düzenlenen iddianamenin kabulünden sonra yapılan duruşmada, fiilin izinsiz yardım toplama olarak anlaşılması ve 4854 sayılı Yasa'nın 31. maddesi gereğince idari para cezasını gerektiren kabahat niteliğine dönüştüğü kabul olunmasına göre; 5326 sayılı Kabahatler Kanunu'nun 24. maddesi uyarınca mahkemece idari yaptırıma hükmolunması yerine görevsizlik kararı verilmesi,
SONUÇ : Bozmayı gerektirmiş, sanık müdafiinin temyiz itirazları bu itibarla yerinde görülmüş olduğundan, hükmün bu sebepten dolayı istem gibi CMUK'nın 321. maddesi uyarınca ( BOZULMASINA ), 07.02.2007 gününde oybirliğiyle karar verildi.


1. Dikkat edilmişse görevsizlik kararına itiraz değil, temyiz edilmiştir. Yani yargıtay, temyiz yolunu kabul etmiş oldu. Halbuki CMK.m.5 'e göre, "Adli yargı içerisindeki mahkemeler bakımından verilen görevsizlik kararlarına karşı itiraz yoluna gidilebilir." hükmü yer alıyor.

2. Yargıtay, CMK.m.6 'yı uygulamıştır. Yani asliye ceza mahkemesi idari yaptırım kararı verebilecektir.

3. Üçüncü bir çıkarım, DURUŞMADA suçun hukuki niteliğinde bir değişme olduğu zaman sadece bir alt mahkemenin görevine girmesi durumunda görevsizlik kararı verilemiyeceği kuralını, idari yaptırımlarda da geçerli olarak uygulayacaktır.Böylece CMK.4 teki kuralın istisnası yargıtayca genişletilmiş oldu.

Sayın meslektaşım;

Tartışmaya açtığınız konu için teşekkür ediyorum.

Belirttiğiniz kararla ilgili daha kolay değerlendirme yapabilmek için Kabahatler Kanunu m.22/f.1-2-3'ü ve Yardım Toplama Kanunu m.29'u aynen aşağıya aktarıyorum:

Kabahatler Kanunu m.22:

İdarî yaptırım kararı verme yetkisi
MADDE 22.- (1) Kabahat dolayısıyla idarî yaptırım kararı vermeye ilgili kanunda açıkça gösterilen idarî kurul, makam veya kamu görevlileri yetkilidir.
(2) Kanunda açık hüküm bulunmayan hallerde ilgili kamu kurum ve kuruluşunun en üst amiri bu konuda yetkilidir.
(3) İdarî kurul, makam veya kamu görevlileri, ancak ilgili kamu kurum ve kuruluşunun görev alanına giren yerlerde işlenen kabahatler dolayısıyla idarî yaptırım kararı vermeye yetkilidir.

Yardım Toplama Kanunu m.29:

Bu Kanun hükümlerine aykırı olarak izinsiz yardım toplayanlara yediyüz Türk Lirası idarî para cezası verilir. İzin verilen yer dışında yardım toplayanlara beşyüz Türk Lirası idarî para cezası verilir.
Bu Kanunun diğer hükümlerine aykırı davranışta bulunanlara, fiilleri suç oluşturmadığı takdirde, ikiyüz Türk Lirası idarî para cezası verilir.
Bu maddede yazılı olan idarî yaptırımlara karar vermeye mahallî mülkî amir yetkilidir.
Yukarıdaki fıkralara aykırı davranış sonucu izinsiz toplanan mal ve paralara elkonularak mülkiyetinin kamuya geçirilmesine karar verilir.

Bu iki kanunun belirttiğim maddelerini birlikte değerlendirmeye çalıştığımda olayda CMK m.6'nın uygulanmasının yanlış olduğunu düşünüyorum. Bu durum maddenin fazlasıyla genişletilmesi anlamına gelir. Zira Kabahatler Kanunu m.22/1'de; idari yaptırım kararını vermeye kanunda açıkça gösterilen idari kurul, makam veya kamu görevlilerinin yetkili olduğu belirtilmiştir. İzinsiz yardım toplama kabahatine karşı verilecek idari para cesasını verebilecek idari makam, Yardım Toplama Kanunu'nun 29.maddesinde açıkça belirtilmiştir ki, bu da mahalli mülki amirdir. Bu durumda Asliye Ceza Mahkemesi'ne idari yaptırım uygulayabilme yetkisinin verilmesi bana göre doğru değildir.

Görevsizlik kararının neden temyiz edildiğini ve Yargıtay'ın da bunu neden kabul ettiğini hala anlamış değilim. Ortada Asliye Ceza Mahkemesi'nin verdiği bir görevsizlik kararı var. CMK.m.5/2 yollamasıyla CMK m.268/3.c uygulanmalı ve buna göre itiraz yapılmalıydı.

Sorunuza soruyla karşılık vermek istemezdim ama benim de tam bu noktada kafamı karıştıran husus şu oldu :

CMK m.5/1'de ; iddianamenin kabulünden sonra; işin, davayı gören mahkemenin görevini aştığı veya dışında kaldığı anlaşılırsa, mahkeme bir kararla işi görevli mahkemeye göndereceği belirtilmiştir. Kararda görevsizlik kararı üzerine dosyanın gönderilmesi gereken yer mahkeme değil, mahalli mülki amiridir. O halde m.5'teki ''görevli mahkeme'' ibaresi acaba kanunun eksik kalmış bir yönü müdür, yoksa kanunun bu ifadesiyle mahkemenin idari yaptırım uygulayabileceği sonucu çıkarılabilir mi?

Lütfen düşünmeye devam edelim..

Saygılarımla..

Ancak, Kabahatler kanunu 24. maddesinde "Kovuşturma konusu fiilin kabahat oluşturduğunun anlaşılması halinde mahkeme tarafından idari yaptırım kararı verilir." demektedir. Yani mahkemeler de idari yaptırım kararı verebiliyor.

Sorun şu Bunu CMK.m.6 ile birlikte düşünebilir miyiz? Yoksa Kabahatler Kanun 24. maddesi CMK.m.4 başlı başına bir istisnası mı olacaktır?

İki gündür içinden çıkamadım, hala düşünüyorum Çok karıştı kafam çok. Maddeler birbirine girdi beynimde..

Alıntı: İki gündür içinden çıkamadım, hala düşünüyorum Çok karıştı kafam çok. Maddeler birbirine girdi beynimde..

Kafa karışacak bir durum yok.

Cmk 4 madde diyor ki; Görevsizlik kararını mahkemeler kovuşturmanın her evresinde verebilir. Sonra 5. madde diyor ki her evre derken, iddanamenin kabulünden sonraki evrelerrden bahsediyoruz diyor. Sonra 6. madde lafa karışıyor: idianamenin kabulünden sonra yapılacak duruşma sırasında suçun hukuki niteliği değişir ve bu değişen suçun bir alt mahkemenin görevine girdiği anlaşılırsa 4. ve 5. madde uygulanmaz, diyor.

Şimdi bende diyorum ki, duruşmada suçun niteliği değişir, hatta suçun kendisi değişirse, ve bu kabahate dönşürse yine 6. maddeyi mi uygulayacağız yani bu sorun 6. maddenin içinde mi? yoksa doğrudan Kabahatler kanunu 24. madde 4. ve 5. maddeyi uygulanmaz mı kılıyor.
Asıl soru bu.

Alıntı: Kabahatler Kanunu' nun 24. maddesinde "Kovuşturma konusu fiilin kabahat oluşturduğunun anlaşılması halinde mahkeme tarafından idari yaptırım kararı verilir" diyor. CMK m. 6 da "Duruşmada suçun hukukî niteliğinin değiştiğinden bahisle görevsizlik kararı verilerek dosya alt dereceli mahkemeye gönderilemez" diyor.

Maddelere bakıldığında amaç aynı, anlatım aynı. Yargıtay Kabahatler Kanunu m. 24 gereği .... demiş. Ceza muhakemesi CMK' ya göre yürütülür. Sırf bu durum CMK m. 6' nın gerekçede zikredilmesini gerekli kılar mı? Bence her iki maddenin amacı aynı olduğundan gerekli olduğu düşünülmemeli. Yani her iki madde de CMK m. 4 ve 5' i uygulanmaz kılıyor ve üst dereceli mahkemeye idari yaprtırımı uygulama yetkisi veriyor (hatta uygulamalıdır diyor).

Saygılarımla..

Merhabalar,
Ben de Kemal Bey'i görüşüne katılıyorum. Kabahatler Kanununun 24.maddesinin başlığı " MAHKEMENİN KARAR VERME YETKİSİ " ve 24.madde " Kovuşturma konusu fiilin kabahat oluşturduğunun anlaşılması halinde mahkeme tarafından idari yaptırım kararı verilir " demek sureti ile CMK. nun 4,5 ve 6.maddelerinin uygulanması yerine daha özel ve tartışmaya kapalı olarak konuyu bu madde içersinde düzenlemiş. Yargıtay 'da kararında gerekçe olarak CMK'nun 6. maddesini değil Kabahatlar Kanununun 24.maddesini göstermiş. Yerinde bir karar diye düşünüyorum. Saygılar..