Üyemizin Notu:
Gerekçe; Yürürlükteki Kanunun 47 nci maddesini karşılamaktadır.
İçerik itibarıyla hüküm değişikliği yoktur. Yürürlükteki metin yerine, Türkçe açısından daha sade ve teknik hukuk terimlerini daha özenli kullanan ifadeler tercih edilmiştir.
Maddenin konu ve kenar başlıkları, yürürlükteki metinde yer alan "C.Medenî hakları kullanmak salâhiyeti/ I. Şartları" yerine, "C. Fiil ehliyeti/ I.Koşulu" şeklinde değiştirilmiştir. Kaynak Kanunun Fransızca metninde "exercise deş droit civils". deyimi yer almakla birlikte, Alınanca metninde "Handlungfaehigkeit", yani "Fiil ehliyeti" terimi yer almaktadır. Yeni düzenlemede Alınanca metnin çevirisinin tercih edilmesinin sebebi, bugün Türk Hukukunda, "kişinin kendi fiilleriyle haklar edinebilmesi ve borç (yüküm) altına girebilmesi" olanağı anlamında "fiil ehliyeti" teriminin yerleşmiş olmasıdır. Nitekim, 9 uncu maddede de kaynak Kanunun Alınanca metni izlenilmek suretiyle "fiil ehliyeti" terimi kullanılmış ve "Fiil ehliyetine sahip olan kimse, kendi filleriyle hak edinebilir ve borç altına girebilir" ifadesine yer verilmiştir.
Diğer taraftan, madde kaleme alınırken, yürürlükteki metnin kullandığı "...nizamnamelerine göre...." ifadesi yerine "... kuruluş belgelerine göre..." ifadesi tercih edilmiştir. Bunun sebebi, özel hukuk tüzel kişilerinin kurulması için düzenlenen belgelerin hepsinin "nizamname" yani "tüzük" kavramı altında toplanmasının mümkün olmamasıdır.
Yürürlükteki metnin içerik itibarıyla değiştirilmemesinde ise, doğal olarak, kaynak Kanunun kabulüne temel olan gerekçelerin bugün de aynen geçerli olması gerçeğinden hareket edilmiştir. Gerçek kişiler gibi doğal bir iradeye sahip olmayan tüzel kişilerin kendi fiilleri ile haklar edinip borç altına girmelerinin mümkün olabilmesi için, bu yöndeki iradeyi oluşturacak ve fiil ve davranıştan tüzel kişiye atfedilebilecek organların varlığı gerektiğinden, tüzel kişilerin fiil ehliyetinin başlangıcından da ancak söz konusu organların kurulmasından sonra bahsedilebilecektir.
|
