Üyemizin Notu:
MADDE 871 - Yürürlükteki Kanunun 786 ncı maddesini karşılamaktadır.
Maddenin 'Tertip" şeklindeki kenar başlığı içeriğine uygun olarak "Rehin dereceleri arasındaki ilişki" şeklinde değiştirilmiştir.
Maddede her taşınmaz rehninin sabit bir derecesi olduğu önceki şuadaki derece içindeki rehin ve rehinlerin sona ermesi, bu derecenin kısmen veya tamamen boşalması hâlinde, sonraki aradaki taşınmaz rehinlerinin bu önceki sıraya ilerleyemeyeceği ve malikin boşalan rehin derecelerine yeniden taşınmaz rehni tesis edebileceği düzenlenmektedir.
Bu kural, yani her taşınmaz rehninin sabit bir derecesi olacağı kuralı emredici nitelikte sayılmamıştır. Aksine yapılacak sözleşmeler, yani bir taşınmaz rehninin boşalan öndeki bir dereceye ilerleyebileceği hususunda yapılacak sözleşmeler kaynak Kanunun bu maddeyi karşılayan 814 üncü maddesinin üçüncü fıkrasından farklı olarak, resmî şekle tâbi tutulmuştur. Bu bir geçerlilik şartıdır. Bu tür bir sözleşme rehin kurulurken yapılabileceği gibi, rehnin kurulmasından sonra yapılması da mümkündür.
Boşalan dereceye ilerleme hakkı veren sözleşmelerin tapu kütüğüne şerhi, bir geçerlilik şartı olmayıp, bu hakkın taşınmaz üzerinde daha sonra hak sahibi olabilecek kişilere karşı ileri sürülebilmesini sağlayabilmek için öngörülmektedir. Bu şekilde yürürlükteki metinde yer alan ve yanlış yorumlara sebebiyet veren "muteber olması tapu siciline şerh verilmesine bağlıdır" şeklindeki ifade düzeltilmiştir.
Bir alacaklının boşalan dereceye ilerleme hakkı varsa, ona ait rehin hakkının, önceki sırada bulunan her hangi bir rehin derecesi boşaldığında bu boşalan dereceye tescili, bu alacaklı tarafından istenebilecektir. Boşalan bu derece bir önceki sırada, olabileceği gibi, daha önceki bir sırada da olabilir. Tarafların bu konuda daha somut sözleşmeler yapması, örneğin boşalan dereceye ilerleme hakkını sadece bir önceki sıraya veya daha önceki herhangi bir sıraya hasretmeleri mümkün kılınmıştır.
|
