(Karar Tarihi : 12.05.2008)

T.C.
Yargıtay
13. Hukuk Dairesi


Esas No. : 2008/351
Karar No. : 2008/6513


Taraflar arasındaki biçerdöverin iadesi davasının yapılan yargılaması sonunda, ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı ve davalı M. avukatınca temyiz edilmesi üzerine, dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

Davacı, davalılardan B.'in kendisine ait olan biçerdöveri satın almak istediğini, ancak anlaşma sağlanamadığını, bu durumda davalı B.'in satılanı iade etmesi gerekirken, bilgisi ve rızası dışında diğer davalı M.'e verdiğini ileri sürerek, biçerdöverin davalılardan alınarak kendisine iadesine karar verilmesini istemiştir.

Davalılardan B., davacıdan satın aldığı biçerdöverin bedelini ödediğini, diğer davalı ise davacı ile akdi ilişkisi bulunmadığını savunarak, davanın reddini dilemiştir.

Mahkemece, verilen kesin süreye rağmen eksik harcın yatırılmadığı gerekçesiyle "davanın kesin mehil nedeniyle reddine" karar verilmiş, hüküm davacı ve davalılardan M. tarafından temyiz edilmiştir.

1-Davacı, davalılardan B.'e teslim ettiği, onun da diğer davalıya devrettiği biçerdöverinin, satış sözleşmesinin gerçekleşmemesi nedeniyle kendisine iadesi için eldeki davayı açmış, dava dilekçesinde dava değerini 10,000,00 YTL olarak göstermek suretiyle, karar ve ilam haranın 1/4'ü olan peşin harcı da bu miktar üzerinden yatırmıştır. 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 27. ve devamı maddelerinde, dava açılırken ödenmesi gerekli olan harçlar ile eksik harç yatırılmış olması halinde yapılacak işlemler açıklanmıştır. Anılan Yasa'nın 27. maddesinin son fıkrasında, "Harç peşin veya süresinde ödenmemiş ise, müteakip muamelelere ancak harç ödendikten sonra devam olunur." hükmü, 30. maddesinde de, "Mahkeme sırasında tespit olunan değerin, dava dilekçesinde bildirilen değerden fazla olduğu anlaşılırsa, yalnız o celse için muhakemeye devam olunur, takip eden celseye kadar noksan değer üzerinden peşin karar ve ilam harcı tamamlanmadıkça davaya devam olunmaz. HUMK'nın 409. maddesinde gösterilen süre içinde dosyanın muameleye konulması, noksan olan harcın ödenmesine bağlıdır." hükmü bulunmakta olup, söz konusu açık yasal düzenlemeler gereğince dava açılırken dava değerine göre peşin olarak yatırılması gereken 1/4 karar ve ilam harcının eksik alındığının tespiti halinde bu hükümlere göre işlem yapılması zorunludur. O halde, dava konusu olayda, dava değeri yargılama sırasında alınan 10.03.2006 tarihli bilirkişi raporu ile belirlendiğine göre, belirlenen bu değer üzerinden, az yukarıda açıklanan konuya ilişkin özel hükümler gereğince, verilecek müteakip celseye kadarki süre içerisinde eksik harcın tamamlatılması, tamamlanmaması durumunda HUMK'nın 409. maddesi hükmüne göre dava dosyasının işlemden kaldırılması, bu maddede öngörülen üç aylık sürede dosyanın yenilenmesi halinde davaya kaldığı yerden devam edilmesi, tersi durum olan, üç aylık sürede davanın yenilenmemesi halinde ise "davanın açılmamış sayılmasına" karar verilmesi gereklidir. Mahkemece açıklanan hususlar ve Harçlar Kanunu'ndaki açık hükümler gözardı edilerek, verilen kesin mehle uyulmadığı gerekçesiyle "davanın kesin mehilden reddine" karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.

2-Bozma nedenine göre tarafların diğer temyiz itirazlarının incelenmesine gerek görülmemiştir.

KARAR : Yukarda 1. bentte açıklanan nedenlerle temyiz edilen hükmün (BOZULMASINA), 2. bent gereğince tarafların diğer temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan temyiz harcının istek halinde davalı M. ile davacıya iadesine, 12.05.2008 gününde oybirliğiyle karar verildi.

İlgili Mevzuat Hükmü : Harçlar Kanunu MADDE 30 :Muhakeme sırasında tespit olunan değerin, dâva dilekçesinde bildirilen değerden fazla olduğu anlaşılırsa, yalnız o celse için muhakemeye devam olunur, takip eden celseye kadar noksan değer üzerinden peşin karar ve ilam harcı tamamlanmadıkça dâvaya devam olunmaz. Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 409'uncu maddesinde gösterilen süre içinde dosyanın muameleye konulması noksan olan harcın ödenmesine bağlıdır.

Şerh Son Güncelleme: 15-12-2009