(Karar Tarihi : 23.10.2018)

Davacı vekili 03/04/2018 tarihli dava dilekçesinde özetle ; İ____ Anadolu 23.İcra Müdürlüğünün 2018/3056 Esas sayılı dosyasında borçlu olduklarını ve dosya borcunu yatırır mehil vesikası aldıklarını, yatırdıkları paranın nemalandırılmasını müdürlükten istenildiğini ancak taleplerinin red edildiğini belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.

Mahkemece şikayetin reddine karar verilmiştir.

Davacı vekili süresinde verdiği istinaf dilekçesinde ; mahkemenin ihalenin feshi davasındaki uygulamayı M.K 2-3 ve 4. Maddedeki yetkisini kullanarak uygulaması gerektiğini, paranın nemalandırılmasını yasaklayıcı bir norm bulunmadığını, davayı kazandıkları takdirde müvekkilinin maddi zarara uğrayacağını belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.

Alacaklı tarafından borçlu aleyhine İ____ Anadolu 23 İcra Müdürlüğünün 2018/3056 esas sayılı dosyasından; mahkeme kararına istinaden ilamlı icra takibi başlatılmıştır.

Borçlu vekili tarafından icra müdürlüğünden dayanak ilamın tehiri icra yoluyla temyiz edildiği, tehiri icra talebiyle dosyaya yatırılan 18.534,19 TL'nin kazanma ihtimalleri çok yüksek olduğundan müvekkilinin zarara uğramaması adına, en yüksek faiz oranından nemalandırılması talep edilmiş olup, icra müdürlüğünce mehil vesikası için yatırılan dosya borcu kadar teminatın nemalandırılmasına dair yasal düzenleme bulunmadığından, borçlu vekilinin talebinin reddine karar verilmiştir.

İİK 134.maddesine göre, ihale bedelinin nemaları ile birlikte hak sahiplerine ödeneceği belirtilmiştir.

İİK' da yatırılan diğer paraların nemalandırılıp nemalandırılmayacağına dair açıkça yasal bir düzenleme mevcut değildir. Ancak nemalandırılmamasını gerektirir yasal bir engel de mevcut değildir.

İcra dosyasına tehiri icra talebiyle yatırılan paranın nemalandırılması hem alacaklının hem de borçlunun menfaatinedir.

Tüm bu nedenlerle; mahkemece şikayetin reddine karar verilmesi yerinde olmadığından, davacının istinaf talebinin HMK 353/1/b/3 madde gereğince kabulüne mahkeme kararının ortadan kaldırılmasına, şikayetin kabulüne, 30/03/2018 tarihli müdürlük kararının iptali ile mehil vesikası alınmak için dosyaya ibraz edilen teminatın nemalandırılmasına dairemizce oy çokluğu ile karar verilerek aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir.

KARAR VE KARAR : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere,

1-)İstinaf talebinin HMK 353/1/b/3 maddesi gereğince kabulüyle İ____ Anadolu 1. İcra Hukuk Mahkemesi'nin 2018/303 Esas 2018/436 Karar ilamının ORTADAN KALDIRILMASINA,

2-)Davacının şikayetinin kabulüyle 30/03/2018 tarihli müdürlük kararının iptali ile mehil vesikası alınmak için dosyaya ibraz edilen TEMİNATIN NEMALANDIRILMASINA

3-)İstinaf harçları peşin alındığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına,

4-)Yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,

Dair tarafların yokluğunda dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda HMK 362/1-a fıkrası gereğince kesin olmak üzere oy çokluğu ile karar verildi.23/10/2018

2018/1749 Esas Sayılı Hükme Yönelik Karşı Oy Metnidir.

İİK'nun 9. Maddesi gereğince; İcra ve iflas dairelerine yapılacak her türlü nakdî ödeme, Adalet Bakanlığı tarafından uygun görülecek bankalarda icra ve iflas dairesi adına açılan hesaba yapılır. Haciz sırasında, borçlu veya üçüncü kişiler tarafından yapılan ödeme nedeniyle tahsil edilen paralar, en geç tahsilatın yapıldığı günü takip eden ilk iş günü çalışma saati sonuna kadar banka hesabına yatırılmak üzere icra veya mahkeme kasalarında muhafaza edilir.

İcra ve iflas dairelerince yapılması gereken her türlü nakdî ödeme, ilgilisinin gösterdiği banka hesabına aktarılmak üzere, icra müdürü tarafından resen bankaya verilecek talimat gereği yapılır. Talimat, paranın icra ve iflas dairesi hesabına yatırılmasını takip eden en geç üç iş günü sonuna kadar verilir.

İcra ve iflas daireleri aldıkları kıymetli evrak ve değerli şeyleri kasalarında, zorunlu hâllerde ise kiralanacak banka kasalarında muhafaza ederler."

İİK'nun yönetmeliğinin 92. Maddesi gereğince: İcra ve iflâs dairelerine yapılacak her türlü nakdî ödeme, Adalet Bakanlığı tarafından uygun görülecek bankalarda icra ve iflâs dairesi adına açılan hesaba yapılır.

Haciz sırasında, borçlu veya üçüncü kişiler tarafından yapılan ödeme nedeniyle tahsil edilen paralar, en geç tahsilâtın yapıldığı günü takip eden ilk iş günü çalışma saati sonuna kadar banka hesabına yatırılmak üzere icra veya mahkeme kasalarında muhafaza edilir.

İcra ve iflâs dairelerince yapılması gereken her türlü nakdî ödeme, ilgilisinin gösterdiği banka hesabına aktarılmak üzere, icra müdürü tarafından resen bankaya verilecek talimat gereği yapılır. Talimat, paranın icra ve iflâs dairesi hesabına yatırılmasını takip eden en geç üç iş günü sonuna kadar verilir."

İİK'nun 36. Maddesi hacizlerden ve diğer takip işlerinden tamamen bağımsız, salt icranın geri bırakılma etkisinin yaratacağı maddi kayıpları karşılamayı hedefler.Yukarıdaki düzenlemeler dikkatle incelendiğinde; yasa yapıcı, arzu etse idi 36. Madde gereği alınan teminatın nemalandırma sonucunu doğuracak bir düzenleme yapıbilirdi. Böyle bir düzenleme bulunmadığına ve dolayısıyla da icra müdürlüğüne yönelik bir direktif olmadığına göre İİK'nun 36. Madde gereği yatırılan teminatın nemalandırılması yasal olmayacaktır.

HMK 367. Madde gereği derhal infazı gereken bir hükmün infaz etkisinin geçici olarak geciktirilmesi İİK 36. Madde ile mümkün olup, borçlunun yapacağı takdir edilen teminatı yatırmaktır. Bu teminatın salt işlevi, sadece hükmün infazının ertelenmesi ile sınırlı olup, bu işlevin anlam ve kapsamını genişletmek mümkün değildir. İİK'nun 85. Madde de taraflar arasında dengenin sağlanması hususu düzenlenmiş olup, amaç alacaklı tatmin edilirken borçlunun yoksulluğa ve fakirliğe sevk edilmesini önlemeye matuftur.

İİK'nun 85. Maddenin kapsamı içine İİK'nun 36. Maddeyi alacak şekilde genişletmek aşkın bir yorumdur. Zira, İİK'nun 85. Maddenin amacı, sadece borçlunun fakirleşmesini önlemek ise de; zenginleşmesini sağlamak değildir. Hedef sadece, alacaklının alacağını teminat altına almaktır. HMK 367 dolayısıyla 36. Maddenin bariz sonucu budur.

Diğer yandan icra müdürlüğüne görevi olmayan bir rol biçmek yasa koyucunun istediği bir amaçta değildir. Zira, İİK'nun da icra müdürünün görevleri ve yetkileri sayılarak sınırlandırılmıştır. İcra müdürünün yetkilerini borçlu ya da alacaklı ile ittifak kurup, azaltıp ya da çoğaltmak HMK 26. Madde de düzenlenen ve taraflara tanınan tasarruf ilkesinin egemenlik sahasına girmez. Icra müdürlüğünün görevi usul ve yasaya uymaktır.

Sonuç olarak; İİK'nun da hüküm altına alınmayan bir hususta, müdürlükçe M.K'nun 2,3 ve 4. Maddesinde ki objektif iyi niyet kuralları baz alınarak karar verilmesi mümkün değildir. İİK'nun 134. Maddesin de bir istisna olarak özel olarak düzenlenmiş bir madde gözetilerek İİK'nun ana kuralı olan nemalandırma yasağının hükümden düşürülmesi mümkün olmadığından, İİK'nun 36. Maddenin aşkın bir yorum ile genişletilip, içine İİK'nun 85. Maddenin katılarak borçlunun yatırdığı teminatın nemalandırılması gerekeceği yönünde ki çoğunluk görüşüne yukarıdaki gerekçeler nedeniyle katılmıyorum.

İlgili Mevzuat Hükmü : İcra ve İflas Kanunu MADDE 134 :(Değişik: 18/2/1965-538/63 md.)
İcra dairesi tarafından taşınmaz kendisine ihale edilen alıcı o taşınmazın mülkiyetini iktisap etmiş olur. (Ek cümle: 17/7/2003-4949/38 md.) İhale kesinleşinceye kadar taşınmazın ne şekilde muhafaza ve idare edileceği icra dairesi tarafından kararlaştırılır. (Ek cümleler:24/11/2021-7343/27 md.) İhale alıcısının talebi üzerine icra dairesi, satışı yapılan taşınmazda kira sözleşmesine bağlı olarak oturan kişiye kira bedelini, diğer hâllerde ise taşınmazı kullanan kişiye bilirkişi marifetiyle tespit edilen aylık kullanım bedelini icra dairesine yatırmasını emreder.

İlgili, ihtara rağmen kirayı veya belirlenen bedeli icra dairesine yatırmazsa hakkında 356 ncı madde hükmü kıyasen uygulanır. Bu şekilde depo edilen bedel, ihalenin sonucuna göre hak sahibine ödenir.

(Değişik ikinci fıkra:24/11/2021-7343/27 md.) İhalenin feshini, 11/1/2011 tarihli ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 281 inci maddesinde yazılı sebepler de dâhil olmak üzere yalnız satış isteyen alacaklı, borçlu, mahcuzun resmî sicilinde kayıtlı olan ilgililer ve sınırlı ayni hak sahipleri ile pey sürmek suretiyle ihaleye iştirak edenler yurt içinde bir adres göstermek koşuluyla icra mahkemesinden şikâyet yolu ile ihale tarihinden itibaren yedi gün içinde isteyebilirler. İlgililerin ihale yapıldığı ana kadar cereyan eden muamelelerdeki yolsuzluklara en geç ihale günü ıttıla peyda ettiği kabul edilir.

(Ek fıkra:24/11/2021-7343/27 md.) Satış isteyen alacaklı, borçlu, resmî sicilde kayıtlı ilgililer ile sınırlı ayni hak sahipleri dışında kalan kişilerce yapılan ihalenin feshi talebi, ihale bedeli üzerinden nispi harca tabidir. Bu harcın yarısı talepte bulunulurken peşin olarak yatırılmak zorundadır. Talebin kabulü hâlinde bu harç başka bir kimseye yüklenmez ve istem hâlinde iade edilir. Talebin reddi hâlinde ise alınan bu harç iade edilmez ve harcın kalan kısmı ihalenin feshini isteyenden tahsil edilir.

(Ek fıkra:24/11/2021-7343/27 md.) Satış isteyen alacaklı, borçlu, resmî sicilde kayıtlı ilgililer ile sınırlı ayni hak sahipleri dışında kalan kişilerce yapılan ihalenin feshi talebinde, talepte bulunulurken, ilgili kişilerin muhtemel zararına karşılık olmak üzere ihale bedelinin yüzde beşi oranında teminat gösterilmesi şarttır. Talebin reddine ilişkin kararın kesinleşmesinden itibaren bir ay içinde genel hükümlere göre tazminat davasının açılmaması hâlinde hükmedilen para cezasının 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uyarınca tahsili için durum mahkemece tahsil dairesine bildirilir. Tahsil dairesi alınan teminattan,
bildirimin yapıldığı tarihten itibaren üç ay içinde para cezasını tahsil etmezse talep hâlinde teminat ilgilisine iade edilir.

(Ek fıkra:24/11/2021-7343/27 md.) İhalenin feshi talebi üzerine icra mahkemesi talep tarihinden itibaren yirmi gün içinde duruşma yapar ve taraflar gelmeseler bile icap eden kararı verir.
Ancak ihalenin feshi talebinin usulden reddi gereken hâllerde duruşma yapılmadan da karar verilebilir. İcra mahkemesi;
1. Satış isteyen alacaklı, borçlu, mahcuzun resmî sicilinde kayıtlı olan ilgililer ve sınırlı ayni hak sahipleri ile pey sürmek suretiyle ihaleye iştirak edenler dışında kalan kişilerce talep edilmesi nedeniyle,
2. Satış isteyen alacaklı, borçlu, mahcuzun resmî sicilinde kayıtlı olan ilgililer ve sınırlı ayni hak sahipleri dışında kalan kişiler bakımından feragat nedeniyle,
3. İşin esasına girerek, talebin reddine karar verirse ihalenin feshini talep edeni feshi istenen ihale bedelinin yüzde onuna kadar para cezasına mahkûm eder.
(Ek fıkra: 21/2/2007-5582/4 md.) 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 38/A maddesinin birinci fıkrasında tanımlanan konut finansmanından kaynaklanan alacaklar ile Toplu Konut İdaresi Başkanlığının rehinle temin edilmiş alacaklarının takibinde, beşinci fıkrada yer alan oran yüzde yirmi olarak uygulanır.
(Ek fıkra: 17/7/2003-4949/38 md.) İhalenin feshine ilişkin şikâyet görevsiz veya yetkisiz icra mahkemesi veya mahkemeye yapılırsa, icra mahkemesi veya mahkeme evrak üzerinde inceleme yaparak başvuru tarihinden itibaren en geç on gün içinde görevsizlik veya yetkisizlik kararı
verir ve masrafını gider avansından karşılamak suretiyle dosyayı resen görevli veya yetkili icra mahkemesine gönderir. Bu kararlar kesindir.

(Ek fıkra: 17/7/2003-4949/38 md.) Taşınmazı satın alanlar, ihaleye alacağına mahsuben iştirak etmemiş olmak kaydıyla, ihalenin feshi talep edilmiş olsa bile, satış bedelini derhâl veya 130 uncu maddeye göre verilen süre içinde nakden ödemek zorundadırlar. İcra müdürü, ödenen
ihale bedeli ile ilgili olarak, ihalenin feshine yönelik şikâyet sonucunda verilecek karar kesinleşinceye kadar para bankalarda nemalandırılır. İhalenin feshine ilişkin şikâyetin kabulüne veya reddine ilişkin kararın kesinleşmesi üzerine, ihale bedeli nemaları ile birlikte hak sahiplerine ödenir.

(Değişik fıkra:24/11/2021-7343/27 md.) İhale kesinleşmedikçe ve ihale konusu mal alıcıya teslim edilmedikçe veya teslime hazır hâle getirilmedikçe ihale bedeli alacaklılara ödenmez. İhale konusu malın teslim edilemeyeceği veya teslime hazır hale getirilemeyeceği durumlarda ihale icra müdürü tarafından iptal olunarak ihale bedeli alıcısına ödenir.

Satış ilanı tebliğ edilmemiş veya satılan malın esaslı vasıflarındaki hataya veya ihalede fesada bilahare vakıf olunmuşsa şikayet müddeti ıttıla tarihinden başlar. Şu kadar ki, bu müddet ihalenin yapıldığına ilişkin kararın elektronik satış portalında ilan edildiği tarihten itibaren bir seneyi geçemez.

İhalenin feshini şikayet yolu ile talep eden ilgili, vakı yolsuzluk neticesinde kendi menfaatlerinin muhtel olduğunu ispata mecburdur.
Tescil için tapu idaresine yapılacak tebligat, şikayet için muayyen müddetin geçmesinden veya şikayet edilmişse şikayeti neticelendiren kararın kesinleşmesinden sonra yapılır.
(Mülga son fıkra: 17/7/2003-4949/103 md.)

Şerh Son Güncelleme: 01-08-2022