Ana Sayfa
Kavram Arama : THS Google   |   Forum İçi Arama  

Üye İsmi
Şifre

Yargıtay 12. Hukuk Dairesi, Esas: 2013/12196, Karar: 2013/21206 İçtihat

Üyemizin Özeti
Çek, keşideci tarafından lehtar lehine düzenlenip keşide edildikten sonra, lehtar tarafından tekrar keşideciye ciro edilmesi halinde, keşidecinin TTK m.700/3 koşullarında yeniden çeki tedavüle çıkararak ciro etmesi durumunda, ikinci tedavülden önceki lehtarın sorumluluğu kalmadığından, lehtar hakkında takip yapılamaz. Bu durumda, keşideci ile takip alacaklısı hamil arasında sorumluluk vardır. Zira keşideci, çeki yeniden tedavüle çıkarmakla, lehtar adına keşide etmeden önceki durumuna döndüğünden lehtarın sorumluluk zinciri içinde yer alması mümkün değildir.
(Karar Tarihi : 06.06.2013)
"Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki davalı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :

KARAR : Çek, keşideci tarafından lehtar lehine düzenlenip, keşide edildikten sonra, lehtar tarafından tekrar keşideciye ciro edilmesi halinde, keşidecinin TTK'nun 700/3. maddesi koşullarında yeniden çeki tedavüle çıkararak ciro etmesi durumunda, ikinci tedavülden önceki lehtarın sorumluluğu kalmadığından, lehtar hakkında takip yapılamaz. Bu durumda, keşideci ile takip alacaklısı hamil arasında sorumluluk vardır. Zira keşideci, çeki yeniden tedavüle çıkarmakla, lehtar adına keşide etmeden önceki durumuna döndüğünden lehtarın sorumluluk zinciri içinde yer alması mümkün değildir.

Bu açıklamalardan sonra, somut olayın incelenmesinde;

Borçlu Ü____ Gıda San. Ve Tic. Ltd. Şti. takip dayanağı çeki keşideciye iade ettiğini, ancak cirosunu iptal etmeyi unuttuğunu, keşidecinin iade aldığı çekin keşide tarihi kısmında tahrifat yaparak tekrar tedavüle çıkararak üçüncü kişilere ciro ettiğini, müvekkilinin bu çek nedeniyle borcunun ve sorumluluğunun bulunmadığını belirterek takibin iptalini talep etmiş, mahkemece davanın reddine karar verilmiş ise de, takip dayanağı çekte ilk cironun Ü____ Gıda San. Ve Tic. Ltd. Şti. ne ait olduğu, bundan sonraki cironun G____ Market N____ D____'ye (keşideci) ait olduğu, daha sonra keşideci tarafından takip alacaklısına ciro edildiği görülmekle, çek tedavüle çıktıktan sonra ödenerek keşideciye döndükten sonra tekrar tedavüle çıktığından ikinci tedavülden önceki lehtarın sorumluluğu açıklandığı üzere bulunmamakta, ancak keşideci ile takip alacaklısı hamil arasında sorumluluk bulunmaktadır. Zira keşideci çeki yeniden tedavüle sokmakla lehtar adına keşide etmeden önceki durumuna dönmüştür. Çek ilk kez tedavüle çıktığı sırada ciranta olarak çek arkasında unvan ve imzaları yer alan kişiler yönünden değil, keşideci ile hamil arasında bir sorumluluk olduğundan, alacaklı ciranta tarafından çek lehdarı (ilk ciranta) hakkında takip yapılamayacağından mahkemece bu nedenle takibin iptaline karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçeyle takibin iptaline karar verilmesi doğru değil ise de; sonuçta takip iptal edildiğinden sonucu doğru mahkeme kararının onanmasına karar vermek gerekirken Dairemizce sehven bozulduğu anlaşıldığından borçlunun karar düzeltme isteminin kabulüne karar vermek gerekmiştir.

KARAR : Borçlunun karar düzeltme isteminin kabulü ile Dairemizin 12.02.2013 tarih ve 2012/27138 Esas, 2013/3826 Karar sayılı bozma ilamının kaldırılmasına, sonucu doğru Kocaeli 1. İcra Hukuk Mahkemesinin 26/07/2012 tarih ve 2010/162 Esas, 2012/366 Karar sayılı kararının İİK. 366 ve HUMK.'nun 438. maddeleri uyarınca (ONANMASINA), 06/06/2013 gününde oybirliğiyle karar verildi."
İlgili Mevzuat Hükmü : Türk Ticaret Kanunu MADDE 700 :İKİNCİ AYIRIM : DEVİR

       A - DEVİR KABİLİYETİ:

       Madde 700 - Sarahaten "Emre yazılı" kaydiyle veya bu kayıt olmadan muayyen bir kimse lehine ödenmesi şart kılınan bir çek, ciro ve teslim yoliyle devredilebilir.

       "Emre yazılı değildir" kaydiyle veya buna benzer bir kayıtla muayyen bir kimse lehine ödenmesi şart kılınan bir çek ancak alacağın temliki yoliyle devredilebilir ve bu devir, alacağın temlikinin hukuki neticelerini doğurur.

       Ciro, keşideci veya çekten dolayı borçlu olanlardan her hangi biri lehine de yapılabilir. Bu kimseler çeki yeniden ciro edebilirler.



 
Şerhi Ekleyen Üyemiz:
Av.Nevra ÖKSÜZ
Hukukçu
Avukat
Şerh Son Güncelleme: 07-05-2014

THS Sunucusu bu sayfayı 0,03096700 saniyede 8 sorgu ile oluşturdu.

Türk Hukuk Sitesi (1997 - 2016) © Sitenin Tüm Hakları Saklıdır. Kurallar, yararlanma şartları, site sözleşmesi ve çekinceler için buraya tıklayınız. Site içeriği izinsiz başka site ya da medyalarda yayınlanamaz. Türk Hukuk Sitesi, ağır çalışma şartları içinde büyük bir mesleki mücadele veren ve en zor koşullar altında dahi "Adalet" savaşından yılmayan Türk Hukukçuları ile Hukukun üstünlüğü ilkesine inanan tüm Hukukseverlere adanmıştır. Sitemiz ticari kaygılardan uzak, ücretsiz bir sitedir ve her meslekten hukukçular tarafından hazırlanmakta ve yönetilmektedir.