vasiyetnamenin iptali

Sevgili meslektaşlarım, müvekkilimin annesi, 2007 yılında oğluna sahibi olduğu bir adet taşınmazı vasiyetname düzenleyerek bırakmıştır. 2008 yılında ise yine aynı taşınmaz için oğlu ile birlikte ölünceye kadar bakım akdi sözleşmesi yapmıştır. Ancak oğlu tarafından bakılmamıştır. Oğlunun kendisine bakmadığından dolayı savcılığa şikayette dahi bulunmuştur. Geçirmiş olduğu trafik kazası sonrasında ise müvekkilimin annesi vefat etmiştir.
Düzenlenen vasiyete istinaden müvekkilim tarafından vasiyetnamenin iptali davası açılmıştır. Savcılığa yapılan şikayeti kullanarak vasiyet ve ölünceye kadar bakım akdi sözleşmesinin iptalini sağlayabilir miyiz?

Ölünceye kadar bakmi akdi sonucu taşınmaz lehtar adına geçmiş olmalı.Bu anlamda vasiyetname konusuz kalmıştır. Bakma akdinin şartları yerine getirilmediğinden iptali mümkün olmazsa tenkis davası açılmalı kanaatindeyim.

Yargıtay kararlarına göre, ÖKBA'da alacaklı hayatta iken sözleşmeye aykırılık davası açılmamış ise mirasçıların bu davayı açma hakları yoktur.Ne var ki olayda mirasbırakanın bakım yapılmadığına dair savcılığa şikayette bulunmuş olması bu davanın açılabileceğini gösterir kanaatindeyim.

ÖKBA'na göre bakım borçlusu üzerinde tescil yapılmış ise, meslektaşımın da belirttiği üzere akte aykırılık sebebiyle tapu iptali davası açılabilir. Ne var ki ÖKBA ivazlı bir akit olduğundan tenkisi söz konusu olmaz.Ayrıca, sözleşmeye aykırılık ispatlanıp temlikin iptali durumunda bu kez vasiyetname tekrar gündeme gelecektir.Zira, olayınızla birebir aynı konuya sahip aşağıdaki karara göre "Eğer ölünceye kadar bakma sözleşmesi ile yapılan temlik mahkemece iptal edilmese idi vasiyetname konusuz kalacaktı. Oysa davalı tarafından açılan ve muvazaa nedenine dayalı dava sonucunda davalılar adına oluşan tapu kaydı iptal edildiğinde vasiyet geçerliliğini korumuştur. Bu itibarla iptal edilmediği sürece vasiyetname geçerliliğini koruyup infaz edilecektir."

Alıntı: KARAR: Dava, vasiyetnamenin konusuz kaldığından iptaline, olmadığı taktirde tenkisine karar verilmesi isteminden ibarettir. Davacı, murisin yaşlı olup okur-yazar olmadığını temyiz kudretinin bulunmadığını, vasiyetnameyi davalıların baskısı ile yaptığını, vasiyetnamede şekil eksikliği bulunduğunu, bu nedenlerle vasiyetnamenin iptaline, olmadığı taktirde tasarruf oranını aşan kısmının tenkisine karar verilmesini istemiştir. Davalılar, vasiyetnameye konu olan malların daha sonra ölünceye kadar bakma akti ile kendilerine bağışlandığını ve böylece vasiyetnamenin konusuz kaldığını, konusuz kalan bu vasiyetnamenin iptalini istemekle davacının bir yararının olmadığını, kaldı ki davacının bu konuda daha önce tapu iptali tescil ve tenkis davası açtığını, vasiyetnamenin hak ve fiil ehliyetine sahip olan vasiyetçinin son arzusuna ve biçim kurallarına uygun olarak yapıldığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir. Mahkemenin murisin aynı gün aynı mallar bakımından davalılar lehine önce noterde vasiyetname düzenleyip daha sonra bir sonraki yevmiye numarası ile aynı noterde ölünceye kadar bakma akti düzenlemekle, zımmen vasiyetnameden rücu ettiğinin kabul edilmesi gerektiği, bunun yasa gereği olduğu, bu durumda davacının zaten başlangıçtan beri hükümsüz olan vasiyetnamenin iptalini istemekle hukuki yararının olmadığı, vasiyetnamenin tenfizine de karar verilmediği gerekçesiyle davanın reddine ilişkin olarak verdiği karar Özel Dairece yukarıda açıklanan gerekçelerle bozulmuştur. 743 sayılı Medeni Yasanın 491. maddesi ve 4721 sayılı Yeni Türk Medeni Yasanın 544. maddesinin birinci fıkrasında, miras bırakan, önceki vasiyetnamesini ortadan kaldırmaksızın yeni bir vasiyetname yaparsa, kuşkuya yer bırakmayacak surette önceki vasiyetnameyi tamamladıkça, sonraki vasiyetname onun yerini alacağı, ikinci fıkrasında ise; belirli mal bırakma vasiyeti ( muayyen mal vasiyeti ) söz konusu olduğunda ise, vasiyetnamede aksi belirtilmedikçe miras bırakanın sonradan o mal üzerinde bu vasiyetle bağdaşmayan başka bir tasarrufla bulunmasıyla ortadan kalkacağı ifade edilmiştir. Vasiyet tek taraflı bir hukuki işlemdir. Bu özelliği nedeniyle vasiyetten dönüş ( rücu ) hiç kimsenin muvafakatına tabi tutulmamıştır. Vasiyetçi dilediği zaman ve neden göstermeksizin vasiyetinden dönebilir. Vasiyetnameden dönüş kişilik haklarından olduğu için, bu hakkın kullanılmasından başlangıçta vazgeçilemez. Hiç şüphe yoktur ki "rücu serbestliği" bir çift tarafı işlem olan ölünceye kadar bakma sözleşmesinde söz konusu değildir. Burada kural olarak miras bırakan tek taraflı bir irade beyanı ile dönemez. Ancak mirastan iskat sebepleri doğmuş, miras sözleşmesinde bu hak saklı tutulmuş, karşı taraf kendi borcunu yerine getirmemiş yada iradeyi sakatlayan hallerin varlığı gerçekleşmiş ise tek taraflı rücu ( dönme ) olanaklı hale gelir. Vasiyetten dönüş, eylemli, zımme yada açık bir biçimde yapılabilir. Miras bırakan vasiyette bulunduktan sonra vasiyeti ile bağdaşmayacak nitelikte olmak üzere ve ölüme bağlı olmayan bir tasarrufla, vasiyeti konu şey üzerinde bir tasarrufta bulunursa, bu davranış ilk vasiyetten rücu anlamını taşır. Somut olayda miras bırakan Mahmure Ö., Mudanya Noterliğinin 07.07.1994 gün ve 05997 yevmiye numaralı düzenleme şeklinde vasiyetname ile; maliki olduğu ve vasiyetnamede tek tek sayılan taşınmazlarını, oğlu Metin Ö. ve gelini Oya Ö.'e vasiyet etmiştir. Yine miras bırakan Mahmure Ö. aynı noterliğin 07.07.1994 gün ve 05998 yevmiye numaralı düzenleme şeklinde ölünceye kadar bakma sözleşmesi ile, vasiyet ettiği taşınmazlar için Metin Ö. ve Oya Ö.'ün bakım borçlusu olduğu adı geçen sözleşmeyi yapmıştır. Muris 16.08.1996 tarihinde ölmüştür. Veraset belgesine göre mirasçı olarak Metin Ö., Hayri Ö. kalmıştır. Mahmure'nin ölümü üzerine Mudanya vasiyeti Sulh Hukuk Mahkemesine göndermiş, bu mahkemenin 03.06.1998 gün ve E: 1996/343 K: 1998/174 sayılı dosyası ile usulüne uygun şekilde vasiyetname mirasçılar huzurunda açılıp okunmuştur. Bu davada Hayri Ö. vasiyetnameye konu taşınmazların ayrıca ölünceye kadar bakma akdi ile Metin Ö. ve onun eşi Oya'ya verildiğini, bu akit uyarınca tapuya tescil edildiğini muris muvazaası sebebiyle tapu iptal davası açıldığını bildirmiştir. Gerçekten vasiyetnameye konu taşınmazlar için aynı gün noterden ölünceye kadar bakma aktine istinaden Metin Ö. ve Oya Ö. lehine sözleşme yapılmış ve bu sözleşme bir gün sonra tapuya ibraz edilerek vasiyete konu taşınmazlar Metin Ö. ve Oya Ö. adına tapuya tescil edilmiştir. Hayri Ö., Metin Ö. ve Oya Ö. aleyhine 27.09.1996 tarihinde Mudanya Asliye Hukuk Mahkemesinin E: 1996/521 K: 1999/142 sayılı dosyası ile muris muvazaasına dayalı olarak tapu iptali ve tenkis davası açmıştır. Yapılan yargılama sonucunda Yargıtay'dan geçip kesinleşen mahkeme kararı ile muris muvazaası sabit olduğundan Metin ve Oya Ö. adına olan tapu kayıtlarının iptali ile taşınmazların veraset belgesindeki payları oranında Hayri ve Metin Ö. adına tesciline karar vermiştir. Bu dava 03.02.2000 tarihinde kesinleşmiştir. Görülmekte olan dava; 2 Aralık 1996 tarihinde açılmıştır. M.K.nun 491. maddesi gereği sağlar arası kazandırma ile vasiyet konusu malın, vasiyetnamede yazılı kişilere değil başkalarına satılması vasiyetten dönme olarak değerlendirilmektedir. Vasiyetten dönmenin gerçekleşmesi için sağlar arası kazandırmanın geçerli bir satışa dayanması gerekir. Ana ilkeler bunlar iken somut olayda vasiyete konu taşınmaz mal başkalarına değil vasiyetnamede gösterilen kişilere ölünceye kadar bakma sözleşmesi uyarınca temlik edilmiştir. Yüksek 2. Hukuk Dairesinin, 03.03.1995 gün E: 3162 K: 3880 sayılı içtihadında belirtildiği gibi; eğer ölünceye kadar bakma sözleşmesi ile yapılan temlik mahkemece iptal edilmese idi vasiyetname konusuz kalacaktı. Oysa davalı tarafından açılan ve muvazaa nedenine dayalı dava sonucunda davalılar adına oluşan tapu kaydı iptal edildiğinde vasiyet geçerliliğini korumuştur. Bu itibarla iptal edilmediği sürece vasiyetname geçerliliğini koruyup infaz edilecektir. O halde, işin esasına girilerek Özel Dairenin bozma ilamı yönünde araştırma yapılması gerekirken önceki kararda direnilmesi hatalıdır. Direnme kararı bozulmalıdır. SONUÇ: Taraf vekillerinin temyiz itirazlarının kabulü ile direnme kararının yukarıda ve Özel Daire bozma kararında gösterilen nedenlerden dolayı HMK.nun 429. maddesi gereğince BOZULMASINA, istek halinde temyiz peşin harcının geri verilmesine, 06.11.2002 gününde oybirliği ile karar verildi. HUKUK GENEL KURULU E. 2002/2-874 K. 2002/893 T. 6.11.2002

ben tenkis davasını vasiyetname yönünden dile getirmiştim.herkese kolay gelsin.