Galeri ve Pazardan Mal Satışı>Hukuk sınav sorusu

...Yılmaz hırsız tabloları çalmıştır.Yılmaz ertesi gün, tabloların çalıntı olduğunu bilmeyen ve Bağdat Caddesinde galerisi olan Oğuz'a bu tabloları yarı fiyatına satmıştır.Oğuz da en önemli müşterilerinden Zuhal'e telefon ederek elinde ressam Avni Arbaş imzalı çok değerli iki tablo olduğunu söylemiştir.Zuhal ertesi gün Oğuz ile yaptığı pazarlık sonucu bu tabloları 240.000 YTL'ye satın almıştır.(Zuhal tabloları değerinde satın alıyor..Piyasadaki gerçek fiyata)...

Sorum şu: Zuhal burada malların mülkiteyini kazanır mı?Kazanırsa ne zaman ve hangi şarta bağlı olarak kazanır?

Benim düşüncem: Yılmaz hırsız olduğu için zilyedlik kendisinde olsa dahi malların mülkiyetini hiçbir zaman kazanamaz.Oğuz iyi niyetli olsa dahi galerisi olduğundan yani bu tabloların gerçek değerini bileceği bir konumdayken tabloları yarı fiyatına satın aldığı için iyi niyeti korunmaz.Buraya kadar bir sorun yok zaten sorun bundan sonra:Zuhal tabloları galericiden yani pazar niteliğindeki bir yerden aldığı için ve bu tabloları değerinde aldığı için iyi niyeti korunur ve mülkiyet o an geçer.

Fakat uzun tartışmalar sonunda şöyle bir şey daha var:Hırsız emin sıfatıyla zilyed olmadığı için bunu iyi niyetle hırsızdan satın alan kişi mal üzerinde 5 yıl süreyle hakimiyet kurduğu zaman bu süre sonunda malın mülkiyetini kazanır..Fakat hocalarımız şöyle bir şey söylemişti diye hatırlıyorum:Pazar,galeri niteliğinde bir yerden iyi niyetle ve değerinde yapıla alışverişlerde mülkiyet o an geçer.Fakat emin değilim.

Yardımlarınızı bekliyorum

Sevgili meslektaşım öncelikle kolaylıklar diliyorum.

Zuhal menkul malın mülkiyetini; satış bedelini satıcı oğuza vermek ve menkulü teslim almakla iksitasap etmiştir. Ancak tabloları çalınan A TMK nun 989 maddesine göre üstün hak iddiası ile eda davası açabilir.

" Taşınırı çalınan, kaybolan ya da iradesi dışında başka herhangi bir şekilde elinden çıkan zilyet, o şeyi elinde bulunduran herkese karşı beş yıl içinde taşınır davası açabilir.

Bu taşınır, açık artırmadan veya pazardan ya da benzeri eşya satanlardan iyiniyetle edinilmiş ise; iyiniyetli birinci ve sonraki edinenlere karşı taşınır davası, ancak ödenen bedelin geri verilmesi koşuluyla açılabilir.

Diğer konularda iyiniyetli zilyedin haklarına ilişkin hükümler uygulanır.

Saygılarımla

Hırsız Yılmaz'ın tablo üzerinde tasarruf etme yetkisi yoktur.Dolayısıyla Oğuz'a mülkiyet hakkı geçmemiştir. Tabloları piyasa fiyatının yarısına aldığı için Oğuz'un iyiniyeti korunmaz.Çünkü iyiniyet için gereken özeni göstermemiştir.
Zuhal'in, iyiniyetin taşınırlar üzerindeki ani etkisinden yararlanması için malı iyiniyetli birinden satın almış olması gerekir ve bu 5 yıllık süre bir önceki iyiniyetli kişinin zilyetlik süresine eklenilerek toplamda 5 yıl boyunca iyiniyetin korunması halinde mülkiyet hakkı Zuhal'e geçer.

Zuhal'in iyiniyetli olduğu gerçektir.Malı hem galeriden hem de gerçek fiyatıyla satın alıyor.5 sene sonra mülkiyeti kazanır düşüncesindeyim.

Saygılar

MK.m.989 a göre açık arttırmadan veya pazardan ya da benzeri eşya satanlardan iyiniyetle edinilmiş eşyalarda taşınır davası,ancak ödenen bedelin geri verilmesi koşuluyla açılabilir.

Değerli hocam Av.Kadir COŞKUN vbmenu_register("postmenu_146214", true); ;vermiş olduğunuz bilgilere göre Zuhal'in mallar üzerinde teslimle birlikte mülkiyet hakkı doğuyor.Yani Zuhal teslimle birlikte malik oluyor.Bu durumda 5 yıl beklemesine gerek olmuyor sanırım.Emin sıfatıyla zilyed olmayan biri yani hırsız birinden iyi niyetle alınan mallar 5 yıl sonra mülkiyet kazandırıyor fakat olaydaki durum başka.Sorum şu olacak: Zaten malik olan Zuhal üstün hak sahibine karşı neden defi hakkını ileri sürmek zorunda olsun?Def'i hakkını ileri sürmeyerek malları teslim etmek istememe hakkına sahip midir?

Yardımlarınız ve cevaplarınız için çok teşekkür ederim
Saygılarımla

Alıntı: Zaten malik olan Zuhal üstün hak sahibine karşı neden defi hakkını ileri sürmek zorunda olsun?Def'i hakkını ileri sürmeyerek malları teslim etmek istememe hakkına sahip midir?

Değerli meslektaşım yasa koyucu burada iyiniyetli 3. kişi durumundaki Zuhal' den ziyade malın gerçek maliki A yı korumayı amaçlıyor. Yukarda açıkladığım gibi Zuhal iyiniyetli olduğu için semenin ödenmesi ve teslimle birlikte mülkiyeti kazanır. Yasada öngörülen süre Zuhal'in mülkiyeti kazanması için değil de üstün hak sahibi A' nın bu malı geri alma yoluna başvurması için düzenlenen süredir. Saygılarımla...

Değerli hocam çok teşekkür ederim.Son açıklamanız sınav sorusuna verdiğim cevabın doğruluğunu ispatlar nitelikte.Yardımcı olmaya çalışan ve göüşlerini paylaşan diğer hukuk fakültesi öğrencisi arkadaşlara teşekkür ediyorum.

cok tesekkr edrz hocam cok saoln bize yardmcı oldgnz için..fakat benım de bir sorum olacak.bize verılen metınde oguzun tblolarn sahte oldgnu bilmedgı ve buna karşlk piyasa dgerı altnda aldgndan sormlu tutuldugu acıkca verılmkte.fakat ben bu soruda onu tamamn göz ardı ederk böyle bir cvp verdm.: oguz mulkıyetı kazanamz cunku yılmaz hırsız olması nedenyle emın sıfatyla zilyed deıl.tablolarn sahıbı duygu elnden rıza dısı cıkmş.anı etkının unsurlrndan olan emn sftyla zılyedlk eksık.anı etkı söz konusu degil.tek kosul 5 yıllık zaman asımı süresinin gecmesi.aynı sekılde tabloları oguzdan satın alan zuhal mulkyetı kazanır.cunku iyi niyetlı 3.kısının iyi nyetı korunur.oguzn hırsız yılmazdan tabloları alırken sahte oldgnu bilmemesnden ötürü kaynaklnr.eger oguz sahte oldgunu bile bile satmaya kalksaydı hakkın kötüye kullanılması söz konusu olacaktı..aynı sekılde pazar galeri vb yerlerdn bu maln elde edlmesi nedenyle zuhal ödedigi paranın teslımı sonrası ancak tablolrn duyguya teslımı semenı altnda bulunmaktdr.

Alıntı: Yazan AsiT_N cok tesekkr edrz hocam cok saoln bize yardmcı oldgnz için..fakat benım de bir sorum olacak.bize verılen metınde oguzun tblolarn sahte oldgnu bilmedgı ve buna karşlk piyasa dgerı altnda aldgndan sormlu tutuldugu acıkca verılmkte.fakat ben bu soruda onu tamamn göz ardı ederk böyle bir cvp verdm :: oguz mulkıyetı kazanamz cunku yılmaz hırsız olması nedenyle emın sıfatyla zilyed deıl.tablolarn sahıbı duygu elnden rıza dısı cıkmş.anı etkının unsurlrndan olan emn sftyla zılyedlk eksık.anı etkı söz konusu degil.tek kosul 5 yıllık zaman asımı süresinin gecmesi.aynı sekılde tabloları oguzdan satın alan zuhal mulkyetı kazanır.cunku iyi niyetlı 3.kısının iyi nyetı korunur.oguzn hırsız yılmazdan tabloları alırken sahte oldgnu bilmemesnden ötürü kaynaklnr.eger oguz sahte oldgunu bile bile satmaya kalksaydı hakkın kötüye kullanılması söz konusu olacaktı..aynı sekılde pazar galeri vb yerlerdn bu maln elde edlmesi nedenyle zuhal ödedigi paranın teslımı sonrası ancak tablolrn duyguya teslımı semenı altnda bulunmaktdr..

burda dikkat edilmesi gereken yer ilk zilyetin elinden tablonun nasıl çıktığı. ilk zilyet tabloyu çaldırdığına göre artık iyiniyetin korunması mümkün değildir. zuhal dahil kimse tabloyu doğrudan iyiniyetle kazanamaz. tablonun mülkiyetini kazanmanın tek koşulu bu mala 5 yıl boyunca iyiniyetle malik olmak ve bu şekilde kazandırıcı zamanaşımından yararlanmaktır. taşınır davası malın malikin elinden çıkmasından itibaren 5 yıl içerisinde açılabilir ancak eğer mülkiyet kazandırıcı zamanaşımıyla kazanılmamışsa bu tarihten sonra da istihkak davası açılarak mal geri alınabilir. zuhal tablo satan bir mağazadan tabloyu aldığı için iyiniyeti kısmen korunacak (tmk 989/2) yinede malın mülkiyetini kazanması için 5 yıl iyiniyetle malik sıfatıyla zilyet olması gerekecektir. oğuz tabloyu piyasa değerinin açıkça altında aldığı için iyiniyetli olduğundan sözedilemez bu sebeble oğuz un zilyetlik süresi zuhal in kazandırıcı zamanaşımıyla kazanma süresine eklenemez.

Alıntı: Yazan korayoz zuhal tablo satan bir mağazadan tabloyu aldığı için iyiniyeti kısmen korunacak (tmk 989/2) yinede malın mülkiyetini kazanması için 5 yıl iyiniyetle malik sıfatıyla zilyet olması gerekecektir. .

bu durumda iki hocamın söyledikleri zıt oluyor.Sanırım yorum yapmaktan ileri gidemeyeceğim ..

Fakat TMK 989'a göre verilen 5 yıllık (Sayın Av.Kadir Çoşkun'un dediği gibi)süre üstün hak sahibi kişinin yani ilk malikin dava açma süresi olmalı diye düşünüyorum.Ve Zuhal bu malı galeriden değerinde eldığı için taşınır üzerinde 5 yıl süreyle hakimiyet kurmasının gerekmediği kanaatindeyim.Fakat Zuhal her ne kadar malik olsa da üstün hak sahibinin korunması ön planda ve malik durumundaki Zuhal'e karşı ilk malikin dava açma ve semeni ödeme şartıyla geri alma hakkı olduğunu düşünüyorum.

Mülkiyet hakkı mutlak bir haktır ve eğer bir kimse bir mal üzerinde mülkiyet hakkına sahip olmuşsa bunun istihkak davasıyla bile alınamayacağını düşünüyorum. Çünkü bu hakkı kazanabilmesi için 5 yıl süre verilmiş ve 5 yıldan sonra bu hakkı kazanacağı düşünülecek olursa mülkiyet hakkı Zuhal'e geçer. Sorunun devamında Duygu(malın ilk sahibi)3 yıl sonra bu davayı açıyor ve tekrar mülkiyet hakkını kazanıyor.Zuhal de doğan zararı Oğuzdan tazmin edebiliyor. Duygu'nun 5 yıl sonunda istihkak davasını açacağını düşünecek olursak; bu süre dolduğu için Zuhal mülkiyet hakkını kazanmıştır diyecektik.

Saygılar..

öncelikle taşınır mülkiyetine ilişkin tmk m. 763/II' e bakmak gereklidir. buna göre ; Bir taşınırın zilyetliğini iyiniyetle ve malik olmak üzere devralan kimse, devredenin mülkiyeti devir yetkisi olmasa bile, zilyetlik hükümlerine göre kazanmanın korunduğu hâllerde o şeyin maliki olur.
Burada bir taşınırı zilyetlik hükümlerine göre kazanmanın tam olarak korunduğu haller iki tanedir:
1.emin sıfatıyla zilyetten iyiniyetle ayni hak kazanılması
2.para veya hamile yazılı senetlerin devreden iyiniyetli olmasa bile iyiniyetle kazanılması
Bunların dışında açıkarttırma, pazar veya buna benzer eşya satan yerlerden taşınırın iyiniyetle kazanıldığı durumlarda bedelin geri verilmesi şartı konulmuş, iyiniyetli kişi bu şekilde kısmen korunmuştur. Ancak malikin istihkak davası açma hakkı olduğu sürece iyiniyetli kişi kısmen korunsa dahi mülkiyeti kazanmasından söz edilemez.

cevabı şu şekilde toparlayabiliriz.

eşya, malikin elinden rızası dışında çıkmıştır. bu durumda kural olarak sonradan mülkiyet kazanılamaz.

fakat kanunun getirdiği düzenlemeye göre(kazandırıcı zamanaşımı kurumu); iyiniyetli kişi eşyayı benzer eşyaların satıldığı bir yerden almışsa, o eşyayı 5 yıl boyunca nizasız ve fasılasız olarak elinde bulundurursa süre sonunda o eşyanın maliki olur. fakat eşyanın maliki bu süre içinde zilyede dava açarak, bedel mukabili eşyanın kendisine verilmesini talep edebilir.

olayda tablo, sahibinin elinden rızası dışında çıktığı için hırsız malın maliki olamamıştır.

mağaza sahibinin iyiniyetinin bence sonuca bir etkisi yoktur. çünkü o iyiniyetli de olsa kötüniyetli de olsa, zuhal malı iyiniyetli olarak bu tip eşyalar satan bir yerden aldığı için iyiniyeti korunacaktır. yani zuhal ancak 5 yıl boyunca çekişmesiz olarak malı elinde bulundurursa (kazandırıcı zamanaşımı hükümleri dolayısıyla) bu malın maliki olacaktır. Dikkat edilmesi gereken nokta mülkiyetin bu 5 senenin sonunda zuhal'e geçmiş olacağıdır.

diğer yandan malikin eşya üzerindeki mülkiyet hakkı devam ettiği için tablonun bedelini vermek suretiyle, tabloyu geri isteyebilir.