Tüketici Mahkemesinde Açılacak Menfi Tespit Davasında Yetkili Mahkeme

Merhaba sayın meslektaşlarım.

Aramalarıma rağmen soracağım konu ile ilgili tatmin edici bir yanıt bulamadığım için burada sorma ihtiyacı hissettim. Konu var ve ben bulamamış isem affedin.

Sizlere sorum şu; müvekkil bir internet sağlayıcısı ile yaptığı sözleşmesini taahhüt tarihinden önce sona erdiriyor ve cayma bedelini de ödüyor lakin birkaç ay sonra sağlayıcı kendiliğinden fatura işletmeye başlayıp müvekkile 5 aylık fatura gönderiyor (480 TL). Müvekkil tüketici hakem heyetine başvuruyor ve karar lehine sonuçlanıyor. Bu karardan yaklaşık 15 gün sonra müvekkilin ikametgahından farklı bir ilde ilamsız icra takibi yapılıyor ve müvekkil itiraz etmeyi ihmal ediyor.

Sorum burada başlıyor. İcra ve İflas Kanunu m.72/son'a göre icra takibinden sonraki menfi tespit davası icra takibi yapılan yer yahut davalının yerleşim yeri mahkemesinde açılabiliyor. İcra takibi farklı bir ilde, sağlayıcı İstanbul'da olsa da müvekkilin yerleşim yerinde şubesi var ve Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun'a göre bu kanundan doğan davalar tüketicinin yerleşim yerinde açılabiliyor.

Burada sorum şu: bu olayda icra takibinden sonraki menfi tespit davasını borçlu müvekkilin yerleşim yeri mahkemesinde açabilir miyiz? Karşı taraf yetkiye itiraz edebilir mi?

Şimdiden teşekkür ederim.

Sayın Av.Akifse;
T.C. YARGITAY

13.Hukuk Dairesi
Esas: 2005/5550
Karar: 2005/11789
Karar Tarihi: 08.07.2005


MENFİ TESPİT DAVASI - KREDİ KARTI SÖZLEŞMESİ - KEFİLİN BORÇLU OLMADIĞININ TESPİTİ TALEBİ - KEFALET MİKTARI KISMININ BOŞ OLARAK İMZALANMASI - TÜKETİCİ MAHKEMESİNDE AÇILAN DAVA - YETKİ TARTIŞMASI

ÖZET: 4822 sayılı yasa ile değişik 4077 sayılı yasanın 23/3 maddesine <tüketici davaları tüketicinin ikametgâhı mahkemesinde açılabilir> hükmü bulunmaktadır. Eldeki davanın tüketici tarafından tüketici mahkemesinde açıldığı ve davacının dava tarihinde Hatay'da ikamet ettiği hususu tarafların ve mahkemenin kabulündedir. Davacının bu davayı ikametgâhı mahkemesinde açması olanaklıdır. Mahkemece yetki itirazının reddiyle işin esasına girilerek hasıl olacak sonuca uygun bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırıdır.

(4077 S. K. m. 23)

Dava: Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşuldu düşünüldü:

Karar: Davacı, dava dışı 3. şahıs adına alınan kredi kartı üyelik sözleşmesini kefil olarak kefalet miktarı boş olarak imzaladığını, asıl borçlunun borcunu ödememesi nedeniyle icra takibine maruz kaldığını belirterek borçlu olmadığının tespitini istemiştir.

Davalı yetki itirazında bulunmuştur.

Mahkemece, dava dilekçesinin yetki yönünden reddine, karar kesinleştiğinde dosyanın Adana Tüketici Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiş; hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir.

4822 sayılı yasa ile değişik 4077 sayılı yasanın 23/3 maddesine <tüketici davaları tüketicinin ikametgâhı mahkemesinde açılabilir> hükmü bulunmaktadır. Eldeki davanın tüketici tarafından tüketici mahkemesinde açıldığı ve davacının dava tarihinde Hatay'da ikamet ettiği hususu tarafların ve mahkemenin kabulündedir. Az yukarıda açıklanan yasa hükmü uyarınca davacının bu davayı ikametgâhı mahkemesinde açması olanaklıdır.

Mahkemece değinilen bu yönler gözetilerek yetki itirazının reddiyle işin esasına girilerek hasıl olacak sonuca uygun bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.

Sonuç: Yukarıda açıklanan nedenlerle, temyiz olunan hükmün davacı yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 08.07.2005 gününde oybirliği ile karar verildi.(¤¤)

Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programı

saygılar

Sayın meslektaşım apayrı bir yönden konuya bakayım; dava değeri 450,00 TL olacak. Bu değerdeki bir alacak hakkında menfi tespit davası açamazsınız.

Tüketici Mahkemelerinde görülebilir menfi tespit, istirdat, alacak vb. davaların tümü ancak ve ancak dava değerinin hakem heyeti başvuru sınırlarının üstünde olması halinde görülecektir.

İyi çalışmalar.

Sayın Av.Akifse;

Hakem heyetinde menfi tespit veya itirazın iptali davası açmak mümkün değildir.

Örnek karar:

T.C. YARGITAY

13.Hukuk Dairesi
Esas: 2015/22487
Karar: 2015/21047
Karar Tarihi: 22.06.2015


TÜKETİCİN AÇTIĞI İTİRAZIN İPTALİ DAVASI - TÜKETİCİ HAKEM HEYETİNE MÜRACAAT ETMEDEN İLAMSIZ İCRA TAKİBİ YAPMAKTA TÜKETİCİNİN HUKUKİ YARARININ OLMADIĞI - İTİRAZIN İPTALİ İSTEMİYLE TÜKETİCİ HAKEM HEYETİNE BAŞVURULAMAYACAĞI - HÜKMÜN DÜZELTİLEREK ONANDIĞI

ÖZET: Verdiği karar ilamlı icra yolu ile takibi mümkün olan Tüketici Hakem Heyetine müracaat etmeden ilamsız icra takibi yapmakta tüketicinin hukuki yararı yoktur. Buna rağmen icra takibi yapılması ve icra takibine itiraz edilmesi halinde ise, itirazın iptali istemiyle tüketici hakem heyetine müracaat edilemez. Hal böyle olunca mahkemece, davanın bu gerekçeyle reddi gerekirken; hukuksal olmayan gerekçeyle davanın reddi doğru olmamıştır. Kararın bu sebeple bozulması gerekir ise de; mahkemece yapılan bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden, gerekçesi değiştirilmek suretiyle kararın düzeltilerek onanması uygun görülmüştür.

(6502 S. K. m. 68, 70) (1086 S. K. m. 438, 440)

Dava: Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.

Karar: Davacı, davalı banka şubesinden konut kredisi kullandığını, kullanmış olduğu kredi sebebiyle haksız olarak dosya masrafı, yapılandırma ücreti, istihbarat ücreti ve ekspertiz komisyonu adı atlında toplam 2.859,33 TL tahsil edildiğini, bu alacağın tahsili için Bursa 11. İcra Müdürlüğü'nün 2014/4251 Esas sayılı dosyası ile icra takibi yapıldığını, alacak miktarı sebebiyle hakem heyetine başvuru zorunlu olduğundan davalının borca itirazının iptali için Bursa İl Tüketici Hakem Heyeti’ne başvurulduğunu, ancak hakem heyetinin görevsizlik kararı vererek görevli yerin tüketici mahkemesi olduğunu belirttiğini, davalının itirazının haksız olduğunu ileri sürerek itirazın iptalini istemiştir.

Davalı; davanın reddini dilemiştir.

Mahkemece, tüketici mahkemelerinin görev alanına giren tüm uyuşmazlıklarda dava tarihine göre dava değerinin 3.300,00 TL'nın altında olması nedeniyle il tüketici hakem heyetinin görevli olduğu gerekçesiyle davanın usulden reddine karar verilmiş, Hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir.

Taraflar arasında konut kredisi sözleşmesi bulunduğu ve davalı banka tarafından 2.859,33 TL masraf alındığı hususu uyuşmazlık konusu değildir. Uyuşmazlık, tüketici sorunları hakem heyetinin görev alanına giren bir uyuşmazlıkla ilgili olarak hakem heyetine müracaat etmeksizin icra takibi yapılıp yapılamayacağı, icra takibinin yapılması halinde de tüketici sorunları hakem heyetinin itirazın iptaline dair karar verme yetkisinin bulunup bulunmadığı hususundadır.

28.05.20014 tarihinde yürürlüğe giren 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'un 68/1. maddesine göre, değeri 2.000,00.TL'nın altında bulunan uyuşmazlıklarda İlçe Tüketici Hakem Heyetlerine, 3.000.00.TL'nın altında bulunan uyuşmazlıklarda İl Tüketici Hakem Heyetlerine, Büyükşehir statüsünde bulunan illerde ise 2.000.00.TL3.000.00.TL arasındaki uyuşmazlıklarda İl Tüketici Hakem Heyetlerine başvuru zorunludur. Bu değerlerin üzerindeki uyuşmazlıklarda ise Tüketici Hakem Heyetlerine başvuru yapılamaz. Somut uyuşmazlıkta davacı, 2.859,33 TL alacağın tahsili için icra takibinde bulunmuş, davalının itirazı üzerine itirazın iptali istemiyle tüketici hakem heyetine başvurmuş, tüketici hakem heyetince tüketici mahkemesinde dava açılması gerektiği gerekçesiyle başvurunun reddine karar verilmesi üzerine itirazın iptali istemiyle eldeki davayı açmıştır.

6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'un 68.maddesinde belirlenen miktarın altında kalan uyuşmazlıklar için, icra takibi yapılmadan veya dava açılmadan önce tüketici hakem heyetine müracaat edilmesi zorunludur.

6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 70/2.maddesinde, il ve ilçe tüketici hakem heyetlerinin verdiği kararların tarafları bağlayacağı ve İcra ve İflas Kanunu'nun ilamların yerine getirilmesi hakkındaki hükümlere göre yerine getirileceği hükme bağlanmıştır. Buna göre, verdiği karar ilamlı icra yolu ile takibi mümkün olan Tüketici Hakem Heyetine müracaat etmeden ilamsız icra takibi yapmakta tüketicinin hukuki yararı yoktur. Buna rağmen icra takibi yapılması ve icra takibine itiraz edilmesi halinde ise, itirazın iptali istemiyle tüketici hakem heyetine müracaat edilemez. Hal böyle olunca mahkemece, Mahkemece, davanın bu gerekçeyle reddi gerekirken; hukuksal olmayan yazılı gerekçeyle davanın reddi doğru olmamıştır. Kararın bu sebeple bozulması gerekir ise de; mahkemece yapılan bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden HUMK'nın 438/son maddesi gereğince, gerekçesi değiştirilmek suretiyle kararın düzeltilerek onanması uygun görülmüştür.

Sonuç: Yukarıda açıklanan sebeplerle sonucu itibariyle doğru olan kararın değiştirilen gerekçeyle düzeltilerek ONANMASINA, HUMK’nun 440/III-2 maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 22.06.2015 gününde oybirliği ile, karar verildi. (¤¤)

Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programı

sayın meslektaşım SARILAR;

Cevabınız için müteşekkirim. Çok faydalı oldu. Daha güncel kararlar bulursam davayı yetki itirazına mahal bırakmayacak şekilde açacağım.