temsil yetkisi hakkında

adanada saat ticareti ile ugrasan S , 20,04,2009 tarihinde , istabulda ikamet eden arkadası (A) ya kendisi adına saat toptancısı (T) den 100 adet X model saat almasını iceren imzalı bir belge gönderir. bunun üzerine (A) , 15,05,2009 tarihinde (T)nin işyerine giderek (S)nin gönderdiği belgeyi gösterir. ve Xmodal saatlerden 100 adet alır.

bu olay üzerine , s ile Anın arasındaki ilişkininhukuki niteliği , x model yerine y model saat alınması ihtimalini vs sorulmuş. bunlarda bir sorun yaşamadım fakat sonrasında gelen iki soruya aklım biraz takıldı.

Snin 05,05,2009 tarihinde bir trafik kazası sonucu öldüğü ve (A)nın da bundan haberdar oldugu varsayılırsa (T) saatlerin parasını Snin mirasçılarından isteyebilir mi?

(T)nin (S)nin öldüğünü bilmesi halinde yukarıdaki soruya verdiginiz cevapta değişiklik olur mu?


esas itibariyle ölüm ile temsil ilişkisi sona erer. fakat bundan Tnin haberi yok. dolayısıyla miraşçılarından isteyebilir ,diye düşündüm. fakat mirasçıların böyle bir işlem için beyanlarının olmaması ve ölüm tarihinin 05,05,2009 olması kafamı karıştırdı. fikret erenin kitabında ölüm ile ilgili kısımda net bir cevap bulamadım.ve bulmam gerek zira yarın sınavım var. şimdiden herkese teşekkürler.

Olayınızda hukuki işlemden doğmuş bir temsil yetkisi sözkonusudur.

Hukuki işlemden doğmuş temsil yetkisi aksi taraflarca kararlaştırılmış olmadıkça ve işin niteliğinden anlaşılmadıkça taraflardan birinin ölümüyle son bulur.

Olayda temsil edilen kişi öldüğünden temsil yetkisi son bulmuştur.

Bu durumda temsilcinin bu durumu bilip bilmemesine göre yaptığı işlemlerin temsil edilenin mirasçılarını bağlayıp bağlaması durumu ortaya çözülmesi gereken problem olarak ortaya çıkar:

B.K 37'ye göre temsilci herhangi bir sebeple(olayınızda ölüm) temsil yetkisinin sona erdiğini öğrenmemişse temsil edilen adına yapılan hukuki işlemler temsil yetkisi devam ediyormuş gibi temsil edileni ve mirasçılarını bağlar.

Olaya dönecek olursak;
Temsilci olan kişi temsil edilen kimsenin öldüğünü bildiğinden temsil yetkisi sona ermiştir.Temsil yetkisi olmadan bir başkası adına sözleşme yapan kimsenin içinde bulunduğu durum "yetkisi temsil" olup bu kişinin eylemlerine yetkisi temsil kuralları uygulanacaktır.
Bu durumda bir kimse temsil yetkisi olmadan(olayınızda temsil yetkisi son bulduğu halde temsil edilen adına sözleşme yapması durumu)bir başkası adına sözleşme yaparsa bu sözleşme temsil edileni icazet vermediği taktirde bağlamaz.Yani temsil edilenin mirasçıları yetkisiz temsilci tarafından yapılan sözleşemeye icazet verirlerse sözleşme geçerli olup yapıldığı andan itibaren mirasçıları bağlar.

İcazet verilmezse sözleşme geçersiz olup iyiniyetli karşı tarafın menfi zararını yetkisiz temsilci ödemek zorundadır.Yetkisiz temsilci kusurluysa yani temsil yetkisine sahip olmadığını biliyor ise (olayımızda da biliyor) hakkaniyet gerektirdiği taktirde hakim müspet zararın ödenmesine de karar verebilir.

Umarım yardımcı olmuşumdur..

BK.m. 37'e göre,
Mümessil herhangi bir sebeple temsil yetkisinin sona erdiğini öğrenmemişse,temsil edilen adına yapılan hukuki işlemler temsil yetkisi devam ediyormuş gibi temsil edileni ve mirasçılarını bağlar.Bununla beraber, mümessilin hukuki işlem yaptığı 3.kişiler temsil yetkisinin artık mevcut olmadığını biliyorlarsa, temsil edilen yapılan işlem ile bağlı olmaz.Temsil yetkisinin ölüm veya diğer sebeplerle sona erme hallerinde de durum aynıdır.


Temsilcinin görevi son bulduğu ya da sona erdirildiği halde,mümessil temsil yetkisini kullanmaya devam etmiş,temsil olunan ya da mirasçıları bu yüzden iyiniyetli 3.kişilere karşı sorumlu tutulmuşsa,temsil olunan ya da mirasçıları rücu yoluyla temsilciye başvurabilir.