sözleşmesiz işçi

İş sözleşmesiz çalıştırılan birisine maaşı eksik ödenmiş.Acaba bu alacağı nasıl alabiliriz?

Sn. Manay,

4857 sayılı yasanın 8 inci maddesi uyarınca süresi 1 yıl ve daha fazla olan iş sözleşmelerinin yazılı olarak yapılması zorunludur. Yazılı sözleşme yapılmayan hallerde ise en geç iki ay içinde işçiye temel ücretini de gösteren bir yazılı belge verme zorunluluğu bulunmaktadır.

Bu maddeye aykırı davranmanın idari yaptırımı aynı yasanın 99 uncu maddesinde gösterilmiştir.

Yasanın 99 uncu maddesini göz önünde tutarak işvereni şikayet edebilirsiniz.

Ücretin eksik ödenmesi konusundaki bir uyuşmazlıkta, bu hususta tanık dinletmenizi ve ilgili meslek odasına müzekkere yazdırarak müvekkilinizin işinde çalışan herhangi bir işçinin ücretinin ne kadar olduğunun sorulmasını talep etmenizi öneririm.

Saygılar.

T.C.

YARGITAY

HUKUK GENEL KURULU

E. 2006/9-479

K. 2006/484

T. 28.6.2006

• İŞÇİ ÜCRETİ ALACAĞI ( Ücretin Mevcut Delillerle Kuşkuya Yer Olmayacak Şekilde Belirlenemediği Durumlarda Meslek Kuruluşlarından da Sorulabileceği )

• İŞÇİNİN GERÇEK ÜCRETİNİN TESPİTİ ( Meslek Kuruluşlarınca Bildirilen Ücret Miktarı Bağlayıcı Nitelikte Olmadığı - Diğer Bilgi ve Belgelerle Desteklenmesi Gereği )

• ÜCRET MİKTARINDA ÇIKAN UYUŞMAZLIK ( Meslek Kuruluşlarından Sorulabileceği - Meslek Kuruluşlarınca Bildirilen Ücret Miktarı Bağlayıcı Nitelikte Olmadığı/Diğer Bilgi ve Belgelerle Desteklenmesi Gereği )

4857/m. 32

ÖZET : İş sözleşmesinin tarafları arasında ücret miktarında çıkabilecek uyuşmazlıklarda gerçek ücretin her türlü delille kanıtlanması mümkündür. Aylık ücreti gösteren para makbuzları, banka kayıtları, ticari defter kayıtları, tanık beyanları gibi delillerle işçinin imzasını taşıyan ücret bordroları veya hizmet sözleşmesinde yazılı miktarın gerçek ücret olmadığı kanıtlanabilir. Ücretin mevcut delillerle kuşkuya yer olmayacak şekilde belirlenemediği durumlarda meslek kuruluşlarından da sorulabilir. Meslek kuruluşlarınca bildirilen ücret miktarı bağlayıcı nitelikte değildir; diğer bilgi ve belge/erle desteklenmesi gerekir.
DAVA : Taraflar arasındaki "alacak" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Ankara 13. İş Mahkemesi'nce davanın kısmen kabulüne dair verilen 22.09.2005 gün ve 2005/750-945 sayılı kararın incelenmesi taraf vekilleri tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 9. Hukuk Dairesi'nin 31.01.2006 gün ve 2005/34921,2006/1842 sayılı ilamı ile,
( ...Davacı işçinin aylık ücretinin belirlenmesi noktasında dairemizce daha önce verilen bozma kararında ilgili meslek kuruluşundan ücret araştırması yapılması gerektiği belirtilmiş, mahkemece anılan bozma ilamına uyulmuştur. Davacının aylık ücretiyle ilgili yazı özel dersanelerde çalışanların kurduğu bir demekten sorulmuş ve alınan yazıya göre sonuca gidilmiştir. Ücret araştırması, ilgili meslek kuruluşundan yapılmamış olmakla bozma kararının içeriği yerine getirilmiş değildir.
Konunun ilgili meslek kuruluşu olan Özel Dersaneler Birliği'nden ( Özdebir ) sorulması ve dosyadaki tüm deliller birlikte değerlendirmeye alınarak karar verilmesi gerekir... ),
Gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
Hukuk Genel Kurulu'nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
KARAR : Taraflar arasında, davacı işçiye ödenen ücret konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
İş sözleşmesinin tarafları arasında ücret miktarı konusunda çıkabilecek ihtilaflarda gerçek ücretin her türlü delille ispatı mümkündür. Aylık ücreti gösteren para makbuzları, banka kayıtları, ticari defter kayıtları, tanık beyanları gibi delillerle işçinin imzasını taşıyan ücret bordroları veya hizmet sözleşmesinde yazılı olan ücretin gerçek olmadığı kanıtlanabilir. Ücret, mevcut delillerle şüpheye yer bırakmayacak şekilde belirlenmesi mümkün bulunmayan kimi durumlarda, davacının yaptığı iş, hizmet süresi ve diğer belirleyici özellikler belirtilmek suretiyle ilgili meslek örgütlerinden sorulmak suretiyle de belirlenebilir.
Ne var ki, meslek örgütlerince bildirilen ücret miktarları tarafları ve mahkemeyi bağlayıcı nitelikte olmayıp, diğer bilgi ve belgelerle de desteklenmeleri gerekir.
Belirtilen nedenlerle, davacı tarafından bildirilen meslek örgütünden yapılan ücret araştırmasına davalının itirazı nedeniyle, bir diğer meslek örgütü olan Özel Dersaneler Birliği'nden ücret araştırması yapılarak, toplanan tüm deliller gözetilerek, davacının anılan devre ücret geliri saptanarak, belirtilen işçilik hak ve alacakları yönünden karar vermek gerekirken, önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Belirtilen nedenlerden direnme kararı bozulmalıdır.
SONUÇ : Davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile direnme kararının yukarıda ve özel daire bozma kararında gösterilen nedenlerden dolayı H.U.M.K.'nun 429. maddesi gereğince BOZULMASINA, istek halinde temyiz peşin harcın iadesine, 28.06.2006 gününde oyçokluğuyla karar verildi.