Alt İşveren Tarafından Ödenen Kısmi İşçi Alacağı

Müvekkilim bir elektrik dağıtım şirketinin asıl işveren olduğu bir işte, çeşitli taşeron firmalar altında dokuz yıl işçi olarak çalışmış ve geçtiğimiz günlerde asıl işverenin de talebiyle işine son verilmiştir.
Son iki yıl çalıştığı taşeron firma müvekkilime iki yıllık kıdem, ihbar tazminatları ile birlikte fazla çalışma vs. tüm işçi alacaklarını ödemiştir.
Fakat müvekkilimin toplam çalışma süresi dokuz yıldır.
SORU: Açacak olduğumuz işçi alacaklarının ödenmesi davasında kıdem, ihbar tazminatları ve diğer işçi alacakları konusunda davayı asıl işverenle birlikte çalışmış olduğu tüm alt işverenlere birlikte mi açmamız gerekmektedir? Yoksa son iki yıllık tazminatlarımızı ödeyen firmayı davadan hariç mi tutmamız gerekmektedir.
Bununla birlikte toplam kıdem ve ihbar tazmnatı alacaklarımız işçinin hangi ücreti üzerinden hesaplanacaktır?
Yardımcı olacaklara şimdiden çok teşekkür ederim. Herkese iyi çalışmalar.

Öncelikle davayı tüm altişverenlere açmanıza gerek yok. Zira; son altişveren ve asıl işveren tüm dönemlere ilişkin işçi alacaklarından sorumludur. Ayrıca, sadece son alt işveren ve asıl işverene dava açmanız size taraf teşkili bakımından kolaylık sağlayacaktır.
Diğer alt işverenleri davalı olarak gösterirseniz, her biri kendi çalıştırdığı süre ve çalıştırdığı dönemdeki ücretle sınırlı olmak üzere sorumlu olacaktır.
Son alt işveren kendi dönemine ilişkin kıdem tazminatını ödemiş ise de, işçinin çalıştığı 9 yıllık kıdemden de sorumlu olduğundan, ödemiş olduğu miktar mahsup edilerek kıdem tazminatını ödemek durumundadır.

Sayın meslektaşım, iş akdinin haklı bir neden olmaksızın feshedilmesinden kaynaklanan kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ve yıllık ücretli izin alacaklarından asıl-işveren ile son alt-işveren müştereken ve müteselsilen sorumludurlar. Şöyle ki;

Yargıtay’ın yerleşmiş içtihatlarına göre; alt-işveren işçilerinin, alt-işverenin işyerinden ayrılmalarına rağmen yeni alt-işveren yanında aynı şekilde çalışmayı sürdürmeleri alt-işverenler arasında 4857 Sayılı İş Kanunu’nun 6. maddesi uyarınca bir işyeri devrinin kabulünü gerektirir. O halde, kıdem tazminatı açısından önceki işverenin, devir tarihindeki ücret ve kendi dönemi ile sınırlı sorumluluğu, son işverenin ise tüm dönemden sorumluluğu kabul edilmelidir. (YARGITAY 9.H.D. 2008/169 ESAS ve 2009/14745 KARAR)

Son alt-işverenin tüm çalışma süresi üzerinden kıdem tazminatı haricinde ihbar tazminatı ve yıllık ücretli izin alacağından da asıl-işveren ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu Yargıtay’ın yerleşmiş içtihatları gereğidir. Şöyle ki;

‘’…Zira asıl işveren olan TEAŞ Gen. Müdürlüğü gibi, son alt işveren olan davalı F… Temizlik AŞ devir nedeniyle tüm süre üzerinden kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ve yıllık ücretli izin alacağından sorumludur. Mahkemece yapılacak iş, her iki işverenin tüm süre üzerinden gerçekleşecek ihbar ve kıdem tazminatından ve yıllık ücretli izin alacağından sorumluluğuna karar vermek, davalı alt taşeronun tazminat ve izin alacağından yaptığı ödemeleri mahsup etmek, sonucuna göre hüküm kurmaktan ibarettir. Yazılı şekilde son alt taşeron olan davalı F…AŞ’nin kendi dönemi ile sorumluluğuna karar verilmesi hatalıdır…’’(Yargıtay 9. H.D. 02.06.2003 tarih, 2003/9790 Esas ve 2003/9829 Karar)

Bununla birlikte, ücret alacakları(aylık ücret, fazla mesai, hafta tatili ve ubgt) bakımından ise son işveren, kendi döneminden sorumluyken, asıl işveren tüm çalışma döneminden sorumludur.

"Bununla birlikte toplam kıdem ve ihbar tazmnatı alacaklarımız işçinin hangi ücreti üzerinden hesaplanacaktır?"
Sorunuza cevaben,
Kıdem ve ihbar tazminatı işçinin brüt ücreti üzerinden hesaplanır. Ayrıca işçi işyerinde servisten yararlanıyor yada yol ücreti alıyorsa, yemek yiyor yada yemek ücreti alıyorsa, barınma ihtiyacı işveren tarfından sağlanıyorsa bunlar da brüt ücret hesabına dahil edilir(Giydirilmiş ücret). Dava açarken bu gibi yardımları da yazmak, delil listesinde de bu ücretlerin ne kadar olabileceğini sorulacak yerleri belirtmek gerekir.

1475 Sayılı İş Kanununun 14. Maddesi “İşyerlerinin devir veya intikali yahut herhangi bir suretle bir işverenden başka bir işverene geçmesi veya başka bir yere nakli halinde işçinin kıdemi, işyeri veya işyerlerindeki hizmet akitleri sürelerinin toplamı üzerinden hesaplanır” hükmünü içermektedir. İlgili maddede işyerinin herhangi bir suretle başka bir işverene geçmesi düzenlendiğine göre alt işverenler arasında bir hukuki ilişkiye dayanmayan el değiştirmelerin de işyerinin devri çerçevesinde değerlendirilmesi ve dolayısıyla çözüme kavuşturulması gerekmektedir.

İşçinin aralıksız olarak değişen alt işverenler işyerinde çalışması halinde ihbar tazminatının bütün süreye göre hesaplanmasının ve son alt işverenle birlikte asıl işverenin de sorumlu tutulması gerektiğine ilişkin: Yargıtay 9. HD., T. 18.3.2004, E. 2003/15922, K. 2004/ 5455


Son alt işverenin 1475 sayılı kanunun 14. Maddesi uyarınca tüm süre ve son ücrete göre hesaplanacak olan kıdem tazminatından, bir önceki alt işverenin ise çalıştırdığı dönem ve ücreti üzerinden belirlenmesi gereken kıdem tazminatından sorumlu olduğuna ilişkin: Yargıtay 9. HD., T. 12.9.2005, E. 2005/ 33890, K. 2005/ 29530