AraÇ Kİralama Şİrketİ

Sayın Meslektaşlarım,
Müvekkil, hem aracın maliki hem de kiralama şirketi olduğundan işleteni konumunda. Kiracının yapmış olduğu kazada sorumluluğu ne şekilde olur? Sorumluluktan kurtulması mümkün mü kiralayan olduğu için? Kira akdi nedeniyle sorumluluktan kurtulabileceği yönünde kararlar olduğuna dair duyumlar aldım ancak yargıtayın bu yönde kararını bulamadım. Konuya ilişkin yargıtay kararı var mıdır acaba? Teşekkürler.

T.C.

YARGITAY

19. HUKUK DAİRESİ

E. 1992/10747

K. 1993/6545

T. 14.10.1993

• İŞLETENİN SORUMLULUĞU ( Aracı Sekiz Günlüğüne Kiralayan Kişinin İşleten Sayılıp Sayılmayacağı )

• İŞLETEN SAYILMAK BAKIMINDAN ARACIN UZUN SÜRELİ KİRALANMASI ( Sekiz Günlük Kiralamanın İşleten Sayılmayı Sağlayıp Sağlamayacağı )

• TRAFİK KAZASI ( İşletenin Sorumluluğu-Kiracının Sorumluluğu )

2918/m.3,85

ÖZET : 2918 sayılı Kanunun 85. maddesi hükmüne göre, trafik kazası zararında kaideten işleten sorumludur. Aynı Yasanın 3. maddesi de uzun süreli kiralama halinde kiracı işleten sayılmıştır. Böyle bir hal varsa, trafik kazası zararından aracın kiracısı sorumlu olur.
DAVA : Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; ilamda yazılı nedenlerden dolayı davalılardan ..................Kiralama A.Ş.'ne yöneltilen davanın reddine, diğer davalılara ilişkin davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalılardan B.... Otel A.Ş. vekilince temyiz edilmesi üzerine; dosya incelendi, gereği konuşuldu:
KARAR : Davacı vekili 6.4.1990 kayıt tarihli dava dilekçesi ile aracına, davalı Erdoğan'ın idaresindeki 34 ..... 69 plakalı davalı .................... Kiralama A.Ş.'ne ait aracın çarpması ile hasarına sebebiyet verdiğini belirtip, fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak 5.000.000 TL.nın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili isteği ile ilk davayı açmış; 6.2.1991 kayıt tarihli dava dilekçesiyle de aracın finansal kiralama sözleşmesi ile davalı B.O.F. Turistik İşl. ve Tic. A.Ş.'ne kiralanmış olduğunu, ilk davada ibraz edilen belgeler ile anladığını belirtip, bilirkişi tarafından hesaplanan hasar bedeli 7.875.000 TL.nın kaza tarihinden itibaren kanuni faizi ile birlikte davalı B.O.F. Turistik İşl. ve Tic. A.Ş. ve davalı Erdoğan'dan müştereken ve müteselsilen tahsili isteği ile ikinci davayı açıp, her iki davanın birleştirilmesini istemiştir.
Davalı İ.... Finansal Kiralama A.Ş., aracı finansal kiralama ile davalı B.O.F. Tur. İşl. ve Tic. A.Ş.'ne kiraladığını; bunun içindir ki işletenin davalı B.O.F. Tur. İşl. ve Tic. A.Ş. olması sebebiyle bu kazadan dolayı sorumluluğun kendisine ait olmayacağını savunup davanın reddini istemiştir.
Davalı B.O.F. Tur. İşl. ve Tic. A.Ş., aracı davalı Erdoğan'a kiraladığını, kazanın kira süresi içinde ve araç onun yönetiminde iken vuku bulmasıyla kazadan sorumlu olmayacağını savunup davanın reddini istemiştir.
Davalı Erdoğan, davaya karşı cevap vermemiştir.
Sonradan açılan davanın açıldığı mahkemece verilen birleştirme kararı üzerine yargılamaya ilk açılan dava dosyası üzerinden devam olunması sonucunda, davanın, davalı ........... Kiralama A.Ş. hakkında reddine, diğerleri hakkında kabulü ile 7.523.703 TL.nın olay tarihinden % 30 kanuni faizi ile birlikte diğer davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmiştir.
Karar, davalı B.O.F. Tur. İşl. ve Tic. A.Ş. tarafından temyiz edilmiştir.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 85. maddesi, trafik kazası zararından sorumluluğun ( kurtuluş sebepleri ileri sürülüp ispat etmedikçe ) işletene ait olduğunu belirlemiştir.
İşleten ise aynı Kanunun 3. maddesinde; "araç sahibi olan veya mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görülen veya aracın UZUN SÜRELİ KİRALAMA, ariyet veya rehin gibi hallerde kiracı, ariyet veya rehin alan kişidir. Ancak ilgili tarafından başka bir kişinin aracı kendi hesabına ve tehlikesi kendisine ait olmak üzere, işlettiği ve araç üzerinde fiili tasarrufu bulunduğu ispat edilirse, bu kimse işleten sayılır" şeklinde tarif edilmiştir.
Aracın, davalı B.O.F. Turistik İşletmeler ve Tic. A.Ş.'nin bir iç bölümü olarak faaliyet gösteren ......... RENT A CAR yöneticisi Ali tarafından davalı sürücü Erdoğan'a kiraya verildiği, bununla ilgili olarak form şeklindeki bir kira sözleşmesinin düzenlenip imzalandığı, bu sözleşmeye göre kira süresinin 28.3.1990 ile 4.4.1990 tarihleri arası 8 gün olarak belirlendiği, aracın yakıt tankının dolu olarak verildiği, günlük kira bedelinin 100.000 TL. olduğu mübrez kira sözleşmesi içeriğinden anlaşılmakta ve tartışmasızdır.
Burada üzerinde durulması gereken husus, iş bu kiralamanın yukarıda açıklanan yasa hükümleri karşısında niteliği, uzun süreli kiralama olarak kabulü gerekip gerekmediği ve davalı B.O.F. Tur. İşl. ve Tic. A.ş.'ni sorumluluktan kurtaracak özelliklere sahip bulunup bulunmadığıdır.
Yasa koyucu uzun süreli kiralamayı tanımlamış değildir. Bu konu doktrinde de tartışmalıdır.
Ancak, Yargıtay uygulamasında yerleşik bir görüş ve uygulama oluşmuştur.
Çekişmesiz olduğu belirtilip yukarıda açıklanan ( aracın, kiracıya, araçla özde ve gerçek anlamda hakimiyeti ve araçtan ekonomik yararı sağlamaya yeterli kabul edilmesi mümkün olmayacak 8 gün gibi bir süre için kiralanmış bulanması; yakıt deposu dahi dolu şekilde teslim edilmiş olması, şirketi temsilen hareket eden ile kiracının aynı soyadını taşıyor olmalarının sadece bir rastlantı olduğu yolunda bir açıklama mevcut bulunmaması gibi ) hususlar ve özellikle olaydan dolayı sorumlu olmadığını ispatla mükellef bulunan davalı şirketin bunların aksini ispatlar bir delil getirebilmiş olmaması birlikte değerlendirildiğinde buradaki kiralamanın yasanın belirlediği anlamda uzun süreli bir kiralama olarak kabulü mümkün olamaz ve kiracının işleten sıfatının kabulünü gerektirmez.
Bu nedenlerledir ki davalı B.O.F. Tur. İşl. ve Tic. A.Ş.'nin temyiz itirazları yerinde olmamakla yerel mahkeme kararının onanması gerekmiştir.
SONUÇ : Yukarıda yazılı nedenlerle davalılardan B..... Otel A.Ş.nin temyiz itirazlarının reddi ile yerel mahkeme kararının ( ONANMASINA ), fazla ödenen peşin harcın istek halinde temyiz edene iadesine, 14.10.1993 gününde oybirliğiyle karar verildi.

KAZANCI'dan...

T.C. YARGITAY
11.Hukuk Dairesi

Esas: 2002/10276
Karar: 2003/2400
Karar Tarihi: 17.03.2003

ÖZET avacı vekili, müvekkili şirketin işleteni bulunduğu aracın, 05.01.2000 - 20.01.2000 tarihleri arasında davalı şirkete konfirme usulüyle kiralandığını, aracın davalının kiraya verdiği Metin C. isimli şahsın kullanımında iken maddi hasarlı trafik kazası yaparak hasarlandığını belirterek, araç hasar bedeli, araç kiralama bedeli, kazanç kaybı tutarı ile değer kaybı olmak üzere, 2.057.674.000.-TL toplam alacağın olay tarihinden itibaren işleyecek faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Taraflar arasındaki 102.000.000.-TL'lik araç kira sözleşmesine ilişkin kiralayan davacı tarafından kiracı davalı adına düzenlenen 07.02.2000 tarihli fatura kapalı olarak düzenlenmiş olup, ödendiğine karine teşkil etmektedir. Bu durumda ispat külfeti davacıya düşmekte olup ödenmediğini davacı kanıtlamalıdır. Mahkemece yukarıda açıklanan husus gözetilerek davacı tarafa söz konusu faturanın ödenmediği iddiasını ispat olanağı tanınarak sonucuna göre bir karar verilmek gerekirken, taraf ticari defterlerinin sahipleri leh veya aleyhlerine delil olma nitelikleri dahi değerlendirilip tartışılmadan, noksan inceleme sonucu araç kiralama bedelinin de hüküm altına alınmış olması usul ve kanuna aykırıdır.

(6762 S. K. m. 2, 23)

Dava: Taraflar arasında görülen davada Bornova Asliye 1.Hukuk Mahkemesi'nce verilen 22.05.2002 tarih ve 2000/633 - 2002/505 sayılı kararın Yargıtay'ca incelenmesi davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi Ahmet Susoy tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:

Karar: Davacı vekili, müvekkili şirketin işleteni bulunduğu aracın, 05.01.2000 - 20.01.2000 tarihleri arasında davalı şirkete konfirme usulüyle kiralandığını, aracın davalının kiraya verdiği Metin C. isimli şahsın kullanımında iken maddi hasarlı trafik kazası yaparak hasarlandığını belirterek, 1.312.154.000.-TL araç hasar bedeli, 102.000.000.-TL araç kiralama bedeli, 543.520.000.-TL kazanç kaybı tutarı ile 100.000.000.-TL değer kaybı olmak üzere, 2.057.674.000.-TL toplam alacağın olay tarihinden itibaren işleyecek faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

Davalı vekili, aracın müvekkili şirket tarafından kiralanmamış olması nedeniyle, husumetin aracı kullanan kişiye yöneltilmesi gerektiğini, davacının aracı kasko sigortası yaptırmaksızın müşterisine tesliminde kusurlu bulunduğu, hasar bedelinin de fahiş olduğunu belirterek, davanın reddini istemiştir.

Mahkemece, iddia, savunma, dosyadaki kanıtlar ve bilirkişi raporuna nazaran, her iki tarafın ticari defterlerinde dava konusu aracın kiralanmasına ilişkin 102.000.000.-TL bedelli faturanın muhasebeleştirilmiş olması nedeniyle taraflar arasında kiralama ilişkisinin kurulmuş olduğu ve davalı kiralamasında iken zarara uğradığı gerekçesiyle, davanın kısmen kabulü ile ( 1.296.359.000.- ) TL tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiştir.

Karar, davalı vekilince temyiz edilmiştir.

1-Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.

2-Taraflar arasındaki 102.000.000.-TL'lik araç kira sözleşmesine ilişkin kiralayan davacı tarafından kiracı davalı adına düzenlenen 07.02.2000 tarihli fatura kapalı olarak düzenlenmiş olup, ödendiğine karine teşkil etmektedir. Bu durumda ispat külfeti davacıya düşmekte olup ödenmediğini davacı kanıtlamalıdır. Mahkemece yukarıda açıklanan husus gözetilerek davacı tarafa söz konusu faturanın ödenmediği iddiasını ispat olanağı tanınarak sonucuna göre bir karar verilmek gerekirken, taraf ticari defterlerinin sahipleri leh veya aleyhlerine delil olma nitelikleri dahi değerlendirilip tartışılmadan, noksan inceleme sonucu araç kiralama bedelinin dahi hüküm altına alınması doğru görülmemiştir.

Sonuç: Yukarıda ( 1 ) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, ( 2 ) numaralı bentte açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davalı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, 17.03.2003 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
...............................................
Umarım işinize yarar...

T.C.
YARGITAY
17. HUKUK DAİRESİ
E. 2005/9922
K. 2005/11148
T. 5.12.2005
• TRAFİK KAZASI NEDENİYLE TAZMİNAT ( Kayıt Maliki İşletenin Üçüncü Kişi Olduğunu İspatlaması Halinde Sorumluluktan Kurtulacağı )
• KAYIT MALİKİNİN İŞLETENİN 3. KİŞİ OLDUĞU İDDİASI ( İspatlaması Halinde Sorumluluktan Kurtulacağı - Trafik Kazası Nedeniyle Tazminat )
• HUSUMET ( Kazaya Karışan Araç İETT İdaresinin Yönetim ve Denetimi Altında Olması/ Devre İdare Tarafından Muvafakat Verilip Verilmediği Araştırılmadan Kayıt Maliki Aleyhindeki Davanın Husumet Yönünden Reddi Hatalı Olduğu - Tazminat Davası )
• İDARENİN YÖNETİMİ VE DENETİMİ ALTINDAKİ ARAÇ ( Devre İdare Tarafından Muvafakat Verilip Verilmediği Araştırılmadan Kayıt Maliki Aleyhindeki Davanın Husumet Yönünden Reddi Hatalı Olduğu - Trafik Kazası Nedeniyle Tazminat Davası )
2918/m. 3,19
ÖZET : Trafik kaydı, işleteni belirleyen güçlü karine niteliğindedir. Ancak kayıt maliki, işletenin üçüncü kişi olduğunu ispat ederse sorumluluktan kurtulur. Somut olayda, kayıt maliki aleyhine dava açılmış; kayıt maliki ise dava dışı üçüncü kişinin işleten olduğunu iddia ederek buna ilişkin adi kira sözleşmesi ibraz etmiştir. Yazılı kira sözleşmesi resmi mercilerce düzenlenmediği gibi resmi kurumlara ibraz edildiği de belli değildir. Kazaya karışan araç İETT idaresinin yönetim ve denetimi altındadır. Devre idare tarafından muvafakat verilip verilmediği araştırılmadan kayıt maliki aleyhindeki davanın husumet yönünden reddi hatalıdır.

DAVA : Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılama sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine dair verilen hükmün süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:

KARAR : Davacı vekili, davalılardan Gazi'ye ait Arif'in sevk ve idaresindeki 34 .. ... plakalı aracıyla müvekkiline ait 34 .. ... plakalı aracına çarptığını, davalılar aleyhine yaptıkları 5.750.000.000TL'sı asıl alacak, 153.333.333.-TL'sı işlemiş faiz olmak üzere toplam 5.903.333.333.- TL'lık takibe davalıların itiraz ettiğini belirterek davalıların itirazının iptali ile takibin devamına, % 40 İcra inkar tazminatına karar verilmesini talep etmiştir.

Davalı A., kusursuz olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.

Davalı G. vekili, müvekkilinin kazaya karışan aracın maliki olmasına rağmen kaza tarihinden önce aracın 01.04.2000 tarihli sözleşme ile bir yıllığına M'ye kiralandığını, müvekkilinin işleten sıfatı olmadığını, kusur oranı ve hasar miktarını kabul etmediklerini, davanın M'ye ihbarı ile reddini savunmuştur.

Mahkemece iddia, savunma, toplanan deliller benimsenen bilirkişi raporu gereğince davalı Gazi'ye husumet yöneltilemeyeceğinden bu davalı yönünden davanın reddine, davalı A'nın Üsküdar 3.İcra Müdürlüğü'nün 2005/5515 Esas sayılı takip dosyasına yaptığı 2.550.019.751.-TL'sı asıl alacak, 62.877.200.-TL'sı işlemiş faiz olmak üzere toplam 2.612.696.951.-TL'lik kısma vaki İtirazının iptaline, takibin asıl alacağa yasal faiz uygulanmak suretiyle devamına, İcra inkar tazminatı ile fazlaya dair istemin reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Zarara sebebiyet veren araç trafikte davalı G. adına kayıtlıdır. Davacı bu kayda dayanarak malik ve işleten sıfatıyla davasını ona yöneltmiştir. 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun 3 ve 19. maddelerinde belirlendiği gibi trafik kaydı işleteni belirleyen güçlü bir karine niteliğindedir.

Ancak kayıt maliki, işletenin 3. şahıs olduğunu ispatlarsa sorumluluktan kurtulur. Somut olayda davalı G. işleten'in M. olduğunu iddia ederek 01.04.2000 tarihli adi kira sözleşmesini sunmuştur.

G. ile M. arasında 01.04.2000 tarihli yazılı kira sözleşmesi resmi mercilerce düzenlenmediği gibi, bu sözleşme resmi kurumlara ibraz edildiği de belli değildir. Bu niteliği ile sözleşme sadece taraflarını bağlar. Üçüncü kişileri etkilemez. Davacı taraf sözleşmenin geçerli sayılmayacağını, kazadan sonra dahi düzenlenmiş olabileceğini öne sürmüştür. Aracın işletmesinin İETT idaresinin yönetim ve denetimi altında olduğu düşünülerek devire ait sözleşmeye İETT Genel Müdürlüğü'nün muvafakatı alınıp alınmadığının İEIT Genel Müdürlüğü'nden sorulması, her türlü vergi, harç yükümlülüğü konusunda ilgili vergi dairesine gerekli beyanın yapılıp yapılmadığının araştırılması, toplanacak delil durumuna göre devir işleminin geçerli olup olmadığının belirlenmesi ve sonucuna göre hüküm kurulması gerekir.

Keza ihbar edilen M'nin ölüm tarihi aile nüfus kayıt tablosu ile belirlenerek sözleşme tarihi ile birlikte değerlendirilmelidir. Eksik inceleme ile hüküm kurulamaz.

Kabule göre; davacı vekili yararına eksik hesaplanan vekalet ücretine hükmediimesi isabetli görülmemiştir.

SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile usul ve yasaya uygun bulunmayan hükmün davacı yararına BOZULMASINA ve peşin alınan harcın istek halinde temyiz edene geri verilmesine 05.12.2005 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

T.C.
YARGITAY
4. HUKUK DAİRESİ
E. 2004/7697
K. 2005/1387
T. 17.2.2005
• MADDİ VE MANEVİ TAZMİNAT DAVASI ( Trafik Kazası Sonucu Yaralanma Nedeniyle )
• HAKSIZ FİİL SEBEBİYLE TAZMİNAT ( Trafik Kazası Sonucu Oluşan Zarardan Kayıt Malikini Sorumlu Tutabilmek için Kendi Hesabına ve Tehlikesi Kendisine Ait Olmak Üzere İşlettiğinin İspatlanmasının Gerekmesi )
• İŞLETENİN SORUMLULUĞU ( Araç Kayıt Sahibi Aracı Bir Yıl Süreyle Kiralamış Olduğundan İşleten Sıfatını Kaybetmiş Olması-Kazadan Dolayı Meydana Gelen Zarardan Sorumlu Olmaması )
• ARAÇ SAHİBİNİN SORUMLULUĞU ( Kazanın Oluştuğu Tarihte Aracı Bir Yıl Süreyle Kiralamış Olan Malikin İşleten Sıfatı Olmadığından Kaza Nedeniyle Oluşan Zarardan Sorumlu Tutulamaması )
2918/m.3,85
818/m.41,49
ÖZET : Zarara yol açan aracın kayıt sahibi Remzi Şen, kazadan önce Noterden yapılan 20.4.2001 tarihli ve bir yıl sürekli "Kiralama sözleşmesi" ile dava dışı Şentur Toplu Taşıma Servis Otomotiv Nak. Yaş Sebze Haz. Tic. Ltd. Şti.'ne teslim etmiştir. Böylece kendisi belirtilen tarihte işleten olmaktan çıkmış bulunmaktadır. Bundan başka davacılar kayıt sahibi davalının teslime rağmen olay gününde araçla ekonomik bir ilişkinin varlığını diğer bir deyimle aracı kendi hesabına ve tehlikesi kendisine ait olmak üzere işlettiğini ve araç üzerinde fiili tasarrufta bulunduğunu iddia ve ispat etmiş değillerdir. O halde davalı Remzi Şen'in zarardan sorumlu tutulması için yeterli dayanak yoktur.

DAVA : Davacı Kaya İşcan ve diğerleri vekili Avukat Tümer Çabuk tarafından, davalı Remzi Şen ve diğerleri aleyhine 23.12.2002 gününde verilen dilekçe ile trafik kazasından kaynaklanan yaralanma nedeniyle maddi ve manevi tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; Tansaş A.Ş. aleyhine açılan davanın husumet yokluğundan reddine, diğer davalılar hakkındaki davanın kısmen kabulüne dair verilen 20.2.2004 günlü kararın Yargıtayca incelenmesi davalılardan Remzi Şen vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü:

KARAR : Dava, trafik kazasından kaynaklanan yaralanma nedeniyle maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece davalılardan Tansaş A.Ş. yönünden davanın husumet nedeniyle reddine, diğer davalılar yönünden kısmen kabulüne karar verilmiştir. Kararı davalılardan Remzi Şen temyiz etmiştir.

Davacılar davayı açarken davacı Kaya İşcan'a annesi ile birlikte dolmuş beklerken davalı Remzi Şen adına kayıtlı davalı Tansaş A.Ş. tarafından işletilen ve davalı Aziz Tutkun'un kullandığı Tansaş A.Ş. müşteri servis otobüsünün çarpması sonucu meydana gelen trafik kazası nedeniyle yaralandığını belirterek tazminat istemişlerdir. Davalı Remzi Şen'in KTK 85. maddesi uyarınca kayıt maliki işleten olarak diğer davalılarla müşterek-müteselsil sorumlu olduğu iddiasıyla adı geçene dava yöneltilmiştir.

Mahkemece davalı Remzi Şen kayıt-maliki-işleten olarak sürücü davalı ile birlikte tazminattan müşterek-müteselsil sorumlu tutulmuştur.

2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 3. maddesi hükmüne göre, başka bir kişinin aracı kendi hesabına ve tehlikesi kendisine ait olmak üzere işlettiğini ve araç üzerinde fiili tasarrufu bulunduğunu ispat edemediği takdirde kayda göre araç sahibi olan veya mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görülen veya aracın uzun süreli kiralama, ariyet veya rehni gibi hallerde kiracı veya rehin alan kişi; işletendir. Aynı Kanunun 85. maddesi hükmüne göre ise bir motorlu aracın işletilmesinden doğan zarardan o aracın işleteni sorumlu olur.

Davaya konu olayda eylem 23.8.2001 tarihinde gerçekleşmiştir. Oysa davalı zarara yol açan aracı belirtilen Remzi Şen taraftan önce Noterden yapılan 20.4.2001 tarihli ve bir yıl sürekli "Kiralama sözleşmesi" ile dava dışı Şentur Toplu Taşıma Servis Otomotiv Nak. Yaş Sebze Haz. Tic. Ltd. Şti.'ne teslim etmiştir. Böylece kendisi belirtilen tarihte işleten olmaktan çıkmış bulunmaktadır. Bundan başka davacılar kayıt sahibi davalının teslime rağmen olay gününde araçla ekonomik bir ilişkinin varlığını diğer bir deyimle aracı kendi hesabına ve tehlikesi kendisine ait olmak üzere işlettiğini ve araç üzerinde fiili tasarrufta bulunduğunu iddia ve ispat etmiş değillerdir. O halde davalı Remzi Şen'in zarardan sorumlu tutulması için yeterli dayanak bulunmamış olması karşısında onun yönünden davanın reddine karar verilmesi gerekirken aksi düşüncelerle tazminata hükmedilmiş olması bozmayı gerektirmiştir.

SONUÇ : Temyiz olunan kararın yukarıda gösterilen nedenle BOZULMASINA ve peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 17.2.2005 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Bu da Kazancı'dan...

İhtiyacınız olursa, daha da var...