Takvimden Bir Yaprak, Veciz ve Meşhur Sözler...

Bir inek için mahkemeye giden olan, atından da olur

Hollanda Atasözü

Şaşkın ördek başını bırakır, kıçından dalar

Atasözü

Ördeği baz öldürür
Eylemez tez öldürür
Aşkı ecel öldürmez
Bir kötü söz öldürür

Lala Sultan
Bektaşi Şairi. Lehçesinden Azerbaycanda yaşadığı anlaşılıyor. Ne zaman yaşadığı kesin olarak belli değil.

Gül dikensiz, sevgi engelsiz olmaz
Atasözü

Sevginin götürdüğü hiçbir yol uzun değildir.
Alman Atasözü

Fal

Alnın karmakarışık
Ol düşmanla barışık
Falın pek aydın çıktı
Yollarında var ışık

Hürr olmak eğer ister isen, olma cihanın
Zevkinde, safasında, gamında, kederinde.

Ziya Paşa
Terki - i Bend den

Alışkanlık üzerine her gün yeni bir ip ördüğümüz bir halat gibidir, zamanla öyle kuvvetlenirki koparmamız imkansız hale gelir.
Thomas Mann

Ne aşkın ol asıl
Ne şaşkın ol basıl

Ay doğar dolanma mı?
Bana yar bulunma mı?
Yar yolunda ölürsem
Namazım kılınma mı?

Bu alana bir atasözü bulup yazabilmek için, bazen uzun süre düşündüğüm oluyor. Bazen de bulduğum ve yazmak istediğim sözlerden vazgeçiyorum ve yazmıyorum. Gerekçe mi? Açıkça söylemek gerekirse bazı sözleri yazmayışımın gerekçesi o sözlerin bana çok sathi gelmeleri ve çağı geçmiş bir düşüncenin bir dünya görüşünün ürünleri olmaları.

Şimdiye kadar şöyle düşündüm; mademki ben bu sözleri yazıyorum, o zaman hoşuma gidenleri ve beğendiklerimi yazarım, çağdışı bir dünya görüşünün ürünü olan sözleri yazmam. Halen de aynı düşüncedeyim, ama böyle düşünmeme rağmen bundan sonra atasözü diye nitelendirdiğimiz ve atasözü olarak uzun süreden beri söylenegelen sözleri onları beğenmediğim halde yazacağım. Yanına bu söz hakkında benim düşüncemi belirten kısa bir yorumla.

İsterseniz bugün zekasına ve söylemek istediklerini az ve öz olarak ifade etme konusundaki yeteneğine hayran olduğum Ziya Paşadan başlıyalım:

Nush ile(nasihat ile) yola gelmiyeni etmeli tekdir;
Tekdir ile uslanmıyanın hakkı kötektir.

Kısa Yorum:
Dayak eğitim ve öğretim sistemimizde gelenkselleşmiş yeri olan bir terbiye yöntemidir. Çocuklarını dövdüğü için başı gençlik dairesi ile derde girmiş olan ve çocukların aileden alınıp başka bir yere yerleştirilmesi söz konusu olan babanın söylediklerini halen unutamıyorum “Ben dayak yiye yiye büyüdüm ve adam oldum, çocuklarımı da öyle yetiştireceğim, bana kimse karışamaz. Bu babanın söylediklerinde büyük bir gerçek payı var oda şu; kendisi dayak yiyerek büyüyen anne ve babalar aynı eğitim sistemini çocuklarına da uyguluyorlar. Ve bu yöntem Türkiyede nesilden nesile aktarılıyor.

Dayakla büyümenin genç dimağları nasıl zedelediğini ve bunun toplumda ne gibi zaralara yol açtığını belirtmeme gerek yok zannedersem. Bu terbiye sisteminin toplumumuzda ne gibi çarpıklıklara ve şiddet olaylarına yol açtığını görebilmek için toplumumuza bir göz atmak yetiyor bence.

Saygılarımla

Dayak cennetten çıkmıştır/çıkmadır.

Atasözü

İyi bir şey olsaydı cennetten atılmazdı herhalde.

Deniz dalgasız, kapı halkasız, mektep falakasız olmaz.

Atasözü

Bu atasözü okulların mektep olarak tanımlandığı zamanlardan kalma herhalde. Kapı halkasından kastedilen bugünkü elektrikli ziller vazifesini gören demirden halka olsa gerek.

Bir zamanların terbiye ve cezalandırma vasıtası olan falakayı bizler Ömer Seyfettinin hikayelerinden okuduk. Ben ilkokula giderken ayaklar için kullanılan falakanın yerini ellere vurulan cetvel almıştı. Deli Hayriyeler ve Deve Hamdiler ya cetveli mızrak gibi kullanıp kara tahta başından arka sıralara fırlatırlardı yahutta aynı cetvelle avuçlarımıza ve parmaklarımızın ucuna vururlardı.

Benim bildiğim kadarı ile falakalı cezalandırma bir ekip işi idi, öğretmenin bir iki tane de yardımcıya ihtiyacı vardı. Cetvel falakadaki kadar etkili olmazsa bile kullanılması çok basitti. Tek kişinin kullanabileceği bir cezalandırma aleti.

Şimdilerde bazı öğretmenler cetveli de bırakıp tabiatin kendilerine verdiği cezalandırma vasıtası olan el e, yani şamar ve yumruğa mı geçtiler, yoksa o devreyi de mi atlattık bilmiyorum.

Saygılarımla

Ekin ektim hozana
Kısa boylar uzana
Yari gurbete saldım
Beşibirlik kazana

Kar kuytuda, para pintide eğleşir

Atasözü

Ayak değmeyen taş olmaz, bela görmeyen baş olmaz.

Atasözü

İnsan yaşamının bir alanında haksızlık yaparken diğer bir alanında haklı olamaz’; yaşam bölünmez bir bütündür

Mahatma Gandhi (1869-1948)

Kadı ola davacı ve muhzır dahi şahit,
Ol mahkemenin hükmüne derler mi adalet?

Ziya Paşa

muhzır: mahkeme görevlisi

Ağarmış tan yerleri
Tel gümüş ben yerleri
Sen göster ben öpeyim
Zülüf değen yerleri

Olur mu ola, olur mu ola?
Kahır gelir bulur mu ola?
Göl yerine haber kosam,
Suna boylum gelir mi ola?

Oynamasını bilmeyen kız "Yerim dar" demiş, yerini genişletmişler, "Yenim dar" demiş.

Atasözü

Göründüğü kadarı ile insanlar, düşüncelerini saklamak için değil, hiçbir düşünceleri olmadığını saklamak için konuşmayı ögrenmişler.

Sören Kierkegaard (1813-55), danimarkalı Teolog ve Filozof

Kaşların yaydır bana
Yüzlerin aydır bana
Ben ölsem canım kurban
Sen ölsen vaydır bana

Azrail gelince oğul uşak sormaz.

Atasözü

Komşu boncuğunu çalan gece takınır.

Atasözü

Haluk' un Amentüsü'nden

Şeytan da biz, cin de, ne seytan, ne melek var;
Dünya dönecek cennete insanla inandım

Tevfik Fikret

Şu yanım keçe
Bu yanım keçe
Ah şu oğlan
Bir elime geçe

Suçu gelin etmişler, kimse güvey girmemiş.

Atasözü

Dağ başına harman yapma, savurursun yel için; sel önüne değirmen yapma, öğütürsün sel için

Atasözü

Süpürge teli,
İncedir beli,
Seversen beni,
Gelirsin beri.

Üsküp Mani'si

Sen diye sen diye,
Gönül verdim esmer güzel efendie
Durmayıp gelsin dior,
Fakat ben gitmeyim,
Biraz uslansın diye.

Üsküp Manisi

Erkeler her zaman bir kadının ilk aşkı olmak isterken,
kadınlar bir erkeğin son romanı olmayı severek kabul eder.

Oscar Wilde