protesto/bono

Müvekkilin lehtar olduğu ve müvekkil tarafından protesto ettirilmiş bir senet bulunmaktadır.Ancak senet müvekkil tarafından bir yakınına ciro edilmiştir.Ciro da herhangi bir tarih bulunmamaktadır.TTK'na göre tarihsiz ciro protesto çekilmesi için gerekli olan müddetten önce yapılmış kabul edilmektedir.Ancak dediğim gibi protesto eden müvekkil olarak gözükmekte.Bu durumda ciro edilen yetkili hamil sayılabilecek midir?Kendi hakkı lehtarın/müvekkilin cirosu ile anlaşılabilmektedir.Bu durumda;
-Ciro edilenin takibe hakkı var mıdı?İhtiyati haciz talep edebilir mi?
Bu konuda netleşmeme yardımcı olursanız çok sevinirim.Şimdiiden teşekkürler.İyi çalışmalar .

Çok çok emin olmamakla beraber ve meseleyi anladığım kadarı ile kıymetli evrakın genel mantığına baktığımızda ciro eğer yanında başka bir beyan içermiyorsa 'Tahsil içindir' 'Rehin içindir' gibi, o zaman temlik cirosu statüsündedir.Temlik cirosu, hamile senet alacaklısı olma yetkisi verir.Son imza sahibi hamil sayılmaktadır.Ancak yine kıymetli evrak genel mantığı içinde kıymetli evrakta hak senedi takip eder.Yani hamil olmak, senedi elinde tutmak ile imza sahibi olmak bir bütün olmalıdır. Ciro edilen senedi eline alır (somut anlamda hamil de olursa ) bana göre hem takibe hakkı vardır, hem de ihtiyati hacze...Yine de bir kaç başka görüş almanızda fayda var. Saygılarımla...

Sorunuzu tekrar okuyunca bir şey fark ettim.Bu bahsettiğiniz kişinin senette cirosu var mı yoksa müvekkilinizin 'şu kişi hak sahibidir' gibi bir beyanı mı var?

Senetdin tedavülü el değiştirmesi vade/protesto süresi ile sınırlıdır. Bundan sonra yapılan cirolar alacağın temliki veya tahsil cirosu hükümlerine bağlıdır. Tahsil cirosu ile sahip olan parayı kabzetmek dışında tüm yetkileri kullanabilir. Temlik ise BK da düzenlenmiş olup durum biraz daha farklıdır.

Saygılar

Sayın M.Erdoğan'ın belirttiği gibi, "vadeden yani protesto süresinden sonra yapılan ciro alacağın temliki hükmündedir" Vadeden sonra kıymetli evrağa (çek, poliçe ve bono) ciro yoluyla hamil olan kişi de, elindeki evrağa dayanarak kendi adına takip yapabilir,hak talebinde bulunabilir.Vadeden sonraki cironun farkı,alacağın temliki hükmünde olması nedeniyle,borçlu tarafa karşı iyiniyet kurallarına dayanılamamasıdır.Yani borçlu, lehtar ve ondan sonraki cirantalara karşı ileri sürebileceği bütün defileri (TTK.m.599) bu son hamile karşı da başarı ile ileri sürebilir.Bu halde son hamil, "Ben iyiniyetliyim,bunlar beni ilgilendirmez" diyemez.Halbuki vadeden önceki cirolarla senedi elinde bulunduran hamil,lehtarla borçlu arasındaki ilişkilerden kaynaklanan defilerden olumsuz etkilenmemekteydi.

Protestoyu ettiren müvekkilin ,protestodan sonra cironun yapıldığı sabit.İşbu sebeple alacağın temliki hükümlerine tabi olup,temlik sözleşmesi ile mahkemeye müracaatta ihtiyati haciz alınabilir.elindeki evrak kıymetli evrak özelliğini kaybetmiştir.