Muvazaa

İyi çalışmalar,
Y şirketi sözde borca batık durumdadır ve X şirketinin yardımlarıyla iş yapmaya devam etmektedir. Y şirketi ile X şirketi beraber hareket etmektedir. Y şirketinde yapılan haczilerde X şirketi istihkak iddiasında bulunmakta bu gibi danışıklı işlemlerle X şirketi Y şirketini alacaklılara karşı korumaktadır.
Son olarak Y şirketi bir gayrimenkul almış ancak kendisinin piyasaya borcu bulunduğu için bu gayrimenkulü direkt, anlaşmalı olarak Y şirketi üzerine yapmıştır.
Burada fiilen Y şirketinin sahibi olduğu ancak muvazaalı olarak tapuda doğrudan X şirketi üzerine kaydedilen taşınmazın tapusunun iptali için BK ya göre muvazaaya dayalı tapu iptali davası açılabilir mi?

Resmi işlemlere karşı ancak yazılı belge ile kanıtlayabilirsiniz muvazaayı kaldı ki bahsettiğiniz somut durumda kanıtlayabilseniz dahi muvazaaya dayalı tapu iptali davası açmakta hukuki bir yararınızın olmadığını ve dolayısıyla davanızın reddedileceğini düşünüyorum zira iptal halinde gayrimenkulün mülkiyeti satıcıya geçecektir.

Biz zaten satıcıdan alacaklıyız. Satıcı hakkında kesinleşmiş icra takiplerimiz var. Bunun yanında Bk ya dayanan muvazaa iddialarında tüm delillere dayanabileceği konusunda yeni HMK da hüküm bulunmaktadır. Ancak gayrimenkul borçlu adına hiç tescil edilmediğinden davanın temelini nasıl oturtacağımı bilemedim.

Bana göre muvazaa nedenli tapu iptal tescil ile eski (BK 18)açılmalı görünüşteki malikin "emanetçi" (Yargıtay tabiridir)olduğu asıl mailikin sizin borçlunuz olduğunu ispat ederek ,taşınmaz üzerinden tarafınıza (alacağınız oranında) satış yetkisi verilmesini talep edebilirsiniz diye düşünüyorum.

Evet Sayın sailor ben de bu şekilde düşünüyorum ancak taşınmaz esas borçlu adına hiç kaydedilmediğinden biraz tuhaf geliyor ve davayı tam oturtamadım. Daha önce bu şekilde dava açan meslaektaşım olup olmadığını merak ettim açıkçası.

Muvazaa
Kişinin üçüncü şahıslardan mal saklaması ya da mal kaçırması sürecine muvazaa ismi verilir. Taraflar asıl gayelerini saklayarak hakikaten istekleri olmadığı bir mukaveleyi üçüncü şahıslara karşı varmış üzere göstermek için muahedeye varmalarıdır. Kelam konusu taraflar şeklen beyan ettikleri isteklerinin bulunmadığında ve diğer türlü olduğunda hemfikirdirler. Muvazaanın öğeleri, görünürdeki süreç, muvazaa mutabakatı ve zımnî süreçtir. Görünürdeki süreç, sadece üçüncü şahıslara karşı kurulmuş olarak lanse edilen süreci tabir eder. Muvazaa muahedesi, tarafların ortasındaki durumun sadece üçüncü bireyleri aldatma teşebbüsü ile kurulduğuna dair mutabakattır. Bilinmeyen süreç ise, taraflarca gerçekte kurulmak istenen süreçtir.

İçerdikleri öğelere nazaran muvazaa mutlak ve nisbi olarak ikiye ayrılıyor:

Mutlak Muvazaa, şahısların aslında hiçbir süreç yapmadıkları halde, yalnız üçüncü şahıslara karşı bir süreç yapmış üzere görünmek için süreç yapmaları haline denir. En yaygın örneği bir insanın hacizden kaçmak gayesiyle mallarını diğerlerine satmış ve devretmiş üzere göstermesi formunda karşımıza çıkıyor. Borçlu bir kişi icra takibinden çıkmak için bir malını arkadaşına satmış üzere süreç yapıyor.



Nisbi Muvazaa, bireylerin ortalarında yaptıkları bir süreci, kendi gerçek iradelerine uymayan ve yalnızca etrafı aldatma emeliyle yaptıkları öbür bir süreç altına gizlemeleri formunda söz ediliyor. Yani taraflar, gerçek iradelerine uygun olarak yaptıkları mukaveleyi iradelerine uymayan görünüşteki bir kontrat ile saklıyor. Örneğin, kişi bir arkadaşına altın saati gerçekte bağışladığı halde, eşi ile uyuşmazlık yaşamaktan kaçınmak için görünüşte satmış üzere göstermiştir. Buna mukavelenin niteliğinde muvazaa denir. Ekseriyetle tapu süreçlerindeki vergi ya da harç yükünü hafifletmek için taşınmaz satışında sıklıkla karşılaşılan taraflarca bedelin gerçek bedelinden düşük gösterilmesi de, bedelde muvazaa olarak isimlendirilen öteki bir örnektir. Ayrıyeten bireyde muvazaa olarak isimlendirilen, gerçekte kontratta taraf olan üçüncü bir kişinin gizlenmesi gayesiyle öbür bir kişinin taraf olarak gösterilmesi hali de nisbî muvazaa örneklerindendir.

Lehtarların gerçek iradelerine uymayan mevcut süreç yani muvazaalı süreç, ister mutlak muvazaa, ister nisbi muvazaa dahilinde olsun, hükmen geçersizdir. Muvazaalı süreç taraflar ortasında hiçbir türel sonuç alacak borç meydana getirmez. Muvazaalı durumlar için ‘’irade prensibi’’ uygulanır.

Bu üzere muvazaa hallerinde,alacaklı kişi,muvazaa nedeni ile kelam konusu sürecin iptali için dava açma,hukuki süreç başlatma hakkına sahiptirler.

Teşekkür ederim.