tedavülden kalkan para ile senet düzenleme

herkese merhaba... öncelikle bu soru için bana yardım edebilirseniz çok sevinirim. profesyonel bir çok avukat arkadaşımızla görüştüm fakat çoğunun fikirleri birbirlerinden farklı.. ve bu konuyla ilgili somut bir örnektebulamadım.
hemen konuya geçiyorum...
konu : bono/ senet
senedin düzenleme tarihi : 01.12.2003
vade tarihi : 01.12.2004
senedin para birimi :50.000 DM (alman markı)
senedin üzerinde imza var isim soyadı var ve açık adres var.damga pulu var.

Alman Markının yasal olarak tedavülden tamamen kaldırılması 01.03.2002 (not:bilgimerkez bankası)

olay şöyle gelişiyor: benim bir arsam vardı ve Almanyada yaşayan amca oğlumla bu arsaya inşaat yapmaya karar verdik.inşaat masraflarını o ödeyecekti bende ,amca oğlumda ev sahibi olacaktı.kendisine 4 daire 1 dükkan kalıyordu ve bunun karşılığında bana 250.000 DM para verdi.ve her tapu için bende 50.000 DM lik senet imzaladım. amca oğluma tapu verdikçe senetleri alıyordum. ama en son senet kayboldu denildi bende akrabam diye güvenip son tapuyuda verdim. elimde senedin kaybolduğuna dair ondan aldığım yazılı bir kağıt yok. imzalamış olduğum senetlerde de vade tarihi ve düzenleme tarihi yoktu.ve bu senetler aslında 1998 yılında düzenlenmişti.şimdi kendisi senedin üzerine düzenlenme tarihini 01.12.2003, vade tarihinide 01.12.2004 şeklinde düzenleyerek beni 01.02.2006 tartihinde icraya verdi.bende hemen menfi tespit davası açtım. mal beyanında bulundum. ayrıca icradan gelen yazıylada senedi merkez bankası kurlarına göre üzerine faiz ekleyerek türk parasına dönüştürmüşler... alman markı 01.03.2002 tarihinde tedavülden tamamen kaldırılmış (kaynak : merkez bankası) bu senet geçerlimidir? olmayan bir paranın senedi veya çeki olurmu? bu alacaklının kötü niyetli olduğunu göstermez mi?nasıl bir yol izlemem gerekiyor? bana yardımcı olabilirseniz çok sevinirim... herkese iyi çalışmalar... teşekkürler... saygılar...

Bononun "kayıtsız şartsız muayyen bir bedelin ödenmesi vaadini" içermesi gerekir. Tedavülde olmayan bir para biriminin muayyen sayılamayacağı düşüncesindeyim. Eski TL'den YTL'ye geçilmesi sırasında T.C. Merkez Bankası Baş Hukuk Müşavirliği Ve Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü tarafından yayınlanan bildirideki şu kısımların işinize yarayabileceğini düşünüyorum.

Alıntı: Türk Lirası, 1/1/2006 tarihinden başlamak üzere yasal para niteliğini kaybettiğinden, bu tarihten itibaren Türk Lirası üzerinden hukuki işlem yapılmaması, sözleşme ve kıymetli evrak düzenlenmemesi gerekmektedir... 2006 yılında TL keşide edilen ve 2006 yılında ibraz edilen çekler ise işleme alınmayacaktır. Dolayısıyla, 2006 keşide tarihli TL üzerinden çek keşide edilmemesine dikkat edilmelidir.

Tam metne http://66.249.93.104/search?q=cache:...2&lr=lang_t r adresinden ulaşabilirsiniz.

tedavülden kalkmış para birimi ile düzenlenen bono geçerli değildir.Zira bono metninde ifade edilen para birimini bulamazsınız ve fakat olayı sorarken ifade ettiğiniz gibi borç ilişkisinin eskiye dayalı olduğunu ikrar ederseniz işi riske etmiş olabilirsiniz,borç ilişkisinden söz edilmemelidir bence

1997 yılında keşide edilmiş ve 1 yıl sonra vadeli 60.000 DM lık bir senedi takibe koydum (Merkez Bankasında markın işlem gördüğü meblağa çevirerek tabi ki...)Borçlu taraf takibe itiraz etti ancak açtığımız itirazın iptali davası sonucu para tedavülden kalksa dahi Merkez bankasında halen işlem gördüğü kabul edilerek takibimize devam ettik.Kısaca tedavülden kalkan para olsa dahi takip devam eder.Hatam varsa düzeltin ancak ortada yaşadığım bir somut olay mecvcut.Ancak senet üzerindeki bahsettiğiniz oynamalara itiraz etmekte çok haklısınız.saygılar.....

duygu hanım bahsettiğiniz olayda haklısınız yalnız benim bahsettiğim senet alman markı tedavülden kaldırıldıktan sonra düzenleniyor. sizin bahsettiğiniz olay alman markı tedavüldeyken olmuş. anladığım kadarıyla.. çünkü şu anda benim elimde alman markı varsa onu merkez bankasından bozdurabiliyorum. hatta merkez bankası sanıyorum süresiz alacak alman markını. ama benim durumumda olan bir örnek bulabilirseniz çok sevinirim. teşşekkürler. saygılar...

Bu konuyu araştırıp en kısa sürede size bilgi vermekten memnun olurum.Saygılar

Alıntı: T.C. YARGITAY 12. HUKUK DAİRESİ E. 2002/5551 K. 2002/6983 T. 4.4.2002 • BONO ( Bononun ülke belirtilmeksizin sadece Dolar şeklinde düzenlenmesinin kambiyo senedi niteliğine etkisi ) • KAYITSIZ ŞARTSIZ MUAYYEN BİR BEDELİ ÖDEME VAADİ ( Bononun ülke belirtilmeksizin sadece Dolar şeklinde düzenlenmesinin kambiyo senedi niteliğine etkisi ) • BONONUN DOLAR ÜZERİNDEN DÜZENLENMESİ ( Ayrım yapılmaksızın dolar olarak düzenlenen bononun ABD doları olarak kabulünün gerekliliği ) 6762/m.688/2 ÖZET : Bononun kayıtsız şartsız muayyen bir bedeli taşıması gerekir. Bononun cinsi belirtilmeksizin sadece dolar üzerinden düzenlenmesi de bu duruma aykırılık teşkil etmez, kambiyo senedi niteliğini etkilemez, bono vasfı ortadan kalkmaz. Süreklilik arzeden içtihatlarda da bu durum benimsenmiştir. Cinsi belirtilmeksizin dolar yazılmasından anlaşılması gereken Amerikan Dolarıdır. DAVA : Yukarıda tarih ve numarası yazılı merci kararının müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı vekili tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olmakla okundu ve gereği görüşülüp düşünüldü: KARAR : 1 )Merci kararının ve bunun taalluk ettiği işin niteliği bakımından temyiz tetkikatının duruşmalı olarak yapılması HUMK.nun hükümleri müsait bulunmadığından bu yoldaki isteğin reddi oybirliğiyle kararlaştırıldıktan sonra işin esası incelendi : 2 )T.T.K. nun 688/2. maddesi gereği bononun kayıtsız şartsız muayyen bir bedeli ödeme vaadini taşıması gerekir. Bononun somut olayda gözlendiği gibi cinsi belirtilmeksizin sadece dolar üzerinden düzenlenmesi anılan madde hükmüne aykırılık teşkil etmez ve kambiyo senedi niteliğini etkilemez, diğer bir anlatımla bono vasfı ortadan kalkmaz. Dairemiz süreklilik arzeden içtihatlarında da bu kural benimsenmiştir. Öte yandan Türkiye hudutları dahilinde yaygın olarak işlem yapılan para birimi Amerikan Doları olup, ayrıca tefriki yapılmayan hallerde, cinsi belirtilmeksizin dolar yazılmasından anlaşılması gerekende Amerikan Doları olacağından Mercice aksine düşüncelerle takibin iptaline karar verilmesi isabetsizdir. SONUÇ : Alacaklı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile merci kararının yukarıda açıklanan nedenle İİK.366. ve HUMK.428. maddeleri uyarınca ( BOZULMASINA ), 4.4.2002 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Yargıtay kararından görüleceği gibi bononun geçerli olması için hangi ülke para biriminde yazılı olursa olsun bono vasfını etkilemez. Bononun üzerine yazılacak ülke parasının Türkiyede Tedavülü olup olmamasının da bono vasfını etkilemez. İki taraf bir araya gelip istediği para biriminde Dünya üstünde olmak kaydı ile bono yapabilirler. Merkez Bankası görüşünün aksi olması kanatimce çözümü değiştirmez.

Saygılarımı sunarım ERDAL

Bono DÜzenlendİĞİ Tarİhte Yazilan Para Bİrİmİ Yoksa O Bonoyu Tahsİl Edemezsİnİz Dİye DÜŞÜnÜyorum-kaldi Kİ DÜzenleme Tarİhİrde TedavÜlden KalkmiŞ Para Zaten Olmayan Para Bİrİmİ Demektİr-m.b. DeĞİŞİm SÜresİ Paranin TedavÜlde OlduĞu Sirada DÜzenlenen Bonolar İÇİn Olsa Gerek

Belki şu husus düşünülebilir.

Türkiyede Tedavül kabiliyeti olmayan bir para birimi üzerine BONO düzenlenebilir. Fakat İş bu bononun tahsilinin gerekip gerekmediği ve nasıl olacağı yargılama gerektirebilir. İşin halli muhakemeyi gerektirebilir. Kanatimce bono geçerli. İcra takibine konu yapılırsa ve itiraz edilirse . İşin halli yargılamayı gerektireceği için itiraz kabul edilir. . Alacaklı da genel mahkemede aynı bonoya ( Borç ikrarına dayanak belge ile ) dayanarak alacak davası açar.

Saygılarımı sunarım. ERDAL

Sayın Erdal eğer yanlış anlamadıysam örnek verdiğiniz karar, bonoda sadece dolar ibaresinin kullanılması nedeniyle özellikle Amerikan doları olarak belirtilmediği için Yargıtay ın vermiş olduğu bir karardır.Doğru dolar dünyanın hangi karesinde olursanız olun Amerikan Dolarıdır.Oysaki bono düzenlenirken bilindiği üzere keşide yeri belirtilmek zorundadır ki bono kambiyo niteliğine haiz olsun.Bu durumda keşide yeri Türkiye olan bir bonoda para birimi olarak tedavülden kalkmış olan alman markının değer gözterilmesi hukuken hatalıdır.Şöyleki,herhangibir alım-satıma konu olan fiyat tedavülden kalkmış bir para birimi olarak belirtilmişse bu alım-satımın iptal edilmnesi gerekir.Çünkü tedavülden kalkmakla bu para değer (semen)olmaktan çıkmıştır.İnsanlar bu para birimi ile işlem yapmayı bırakırlarsa o paranın artık o ülkedeki değer vasfı gider.Bu durumda benim yorumum senet keşide ve vade tarihi mark tedavülden kalktıktan sonraki bir zamana aitse satış işlemide bonoda iptal edilmelidir.Ayrıca bononun tarihleri üzerinde oynandığından şüpheleniyorsanız bunu mahkemede dile getirip araştırılmasını istemelisiniz.Saygılar

merhaba... herkese öncelikle teşekkür ederim.bu konuya zaman ayırdığınız için. ve sayın enginozogul verdiğiniz bilgilerin çok yararlı olacağını düşünüyorum...
yalnız aklıma bir soru daha meşgul ediyor. yasal olmayan tedavülden kalkan bir para ile bono düzenleniyor. ve bu konuyla ilgili TC Merkez Bankası yasal olmayan bir para ile bono düzenlenmemesi gerektiğini söylüyor. peki şimdi öyle bir olay var ve böyle bir bono düzenlenmesiyle ilgi cezai bir yaptırım söz konusu olmaz mı? bu olay hangi suça giriyor (dolandırıcılık,sahtekarlık, yalancılık vs.) şimdiden herkese çok teşekürler. iyi çalışmalar. saygılar...

Umarım verdiğim bilgi işinize yarar.
Olayın cezai boyutuyla ilgili olarak sorduğunuzu soru ile ilgili düşündüklerimi aktarmak isterim. Ceza Kanunu'nun 156. maddesinde bedelsiz kalan senedin kullanılması suç olarak düzenlenmiştir. Suç şikayete bağlıdır bu nedenle 6 aylık şikayet süresini geçirmemeniz gerekecektir. Bunun yanında bonu üzerinde yapılan oynamaların da 208. maddedeki özel belgeyi bozmak sucu kapsamında değerlendirebiliriz. İlk suçta bedelsiz kalan senedin kullanılması ikincisinde ise senet üzerinde oynama yapılması suç olarak düzenlenmiştir. Tedavülde olmayan bir para birimi üzerinden senet düzenlenmesi başlı başına suç oluşturmaz. Fakat senet üzerine sonradan eklenmiş olması nedeniyle özel belgeyi bozma suçu oluşur. Yani iyiniyetli olarak bonoyu alman markı üzerinden düzenlerseniz bu suç değildir.

Öncelikle bononun "muayyen bir bedeli" içermesi gerekir cümlesini, muayyen bir para birimi olarak değerlendirmek gerekir. Tıpkı altın!ın muayyen bir bedeli olduğu halde, "5 cumhuriyet altını" yazarak bono düzenlenmesinde yaşanacak sorun gibi...

Bu nedenle tedavülde olmayan para birimi, "para" olamayacağından ve dahi sevgili Özoğul 'un belirttiği gibi "belirlenebilir" olamayacağından, bononun geçerlilik şartlarından birisi eksik kabul edilir.

Bu noktada tekrar belirtmek isterim ki para biriminin belirlenebilir olması önemlidir. Yoksa ne olursa olsun belirlenebilir bir şey değil!

Saygılarımla.