İş akdinin işçi tarafından hakaret nedeniyle feshi

Müvekkilim işçi olup patronu tarafından sürekli "kediyi bile eğittim sizler adam olmadınız" "gerizekalı" "manyak" vb. şekilde hakarete mağruz kalmaktadır. iş arkadaşlarının duyabileceği şekilde yüksek sesle yapılan bu hakaretler nedeniyle arkadaşları arasında da dalga konusu olmaktadır. Ben bu konu için İş kanunu 24. madde kapsamında feshedilebileceğini düşünmekteyim. Fakat bu konu da çok bilgi sahibi değilim. Bu konuda yardımcı olabilirseniz gerek bilgi gerekse yargıtay kararı çok sevinirim. ayrıca ihtarnameye özellikle yazmam gereken önemli bir husus varmı? cevap yazan herkese şindiden teşekkür ederim.

T.C. YARGITAY 9. HUKUK DAİRESİ

E. 2001/15948 K. 2002/1627 T. 29.1.2002

• KIDEM TAZMİNATI ( Ahlak ve İyiniyet Kurallarına Aykırı Davranış - Altı İşgünlük Süre Geçtikten Sonra Fesih/İşçinin Korunması İlkesi )

• İŞ AKDİNİN FESHİ ( Ahlak ve İyiniyet Kurallarına Aykırı Davranış - Altı İşgünlük Süre Geçtikten Sonra Fesih/İşçinin Korunması İlkesi )

• AHLAK VE İYİNİYET KURALLARINA AYKIRI DAVRANIŞ ( Kıdem Tazminatı - Altı İşgünlük Süre Geçtikten Sonra Fesih/İşçinin Korunması İlkesi )

• SÜRE ( Ahlak ve İyiniyet Kurallarına Aykırı Davranış - İş Akdinin Feshi/İşçinin Korunması İlkesi )

• İŞÇİNİN KORUNMASI İLKESİ ( Ahlak ve İyiniyet Kurallarına Aykırı Davranış - Altı İşgünlük Süre Geçtikten Sonra Fesih )

1475/m.14, 16, 17, 18

ÖZET : İş kanununun 18. Maddesine göre, 16 ve 17. Maddelerinde gösterilen ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan hallere dayanarak işçi veya işveren için tanınmış olan akdi fesih yetkisi, iki taraftan birinin bu çeşit davranışlarda bulunduğunu öbür tarafın öğrendiği günden başlayarak altı iş günü geçtikten ve herhalde fiilin vukuundan itibaren bir sene sonra kullanılamaz.
Ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışın feshe kadar süreklilik arzettiği durumlarda işçinin İş Kanununun 18. maddesindeki altı işgünlük fesih süresinin geçtiğinden söz edilemez. Kaldı ki İş Hukukunda işçinin korunması ilkesi maddi olguların bu şekilde yorumunu gerekli kılmaktadır.
DAVA : Taraflar arasındaki kıdem ve kötüniyet tazminatlarının ödetilmesi davasının yapılan yargılaması sonunda; ilamda yazılı nedenlerle reddine ilişkin hükmün süresi içinde duruşmalı olarak temyizen incelenmesi davacı avukatınca istenilmesi üzerine dosya incelenerek işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 29.1.2002 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti. Duruşma günü davacı adına Avukat Yıldız Avcı geldi. Karşı taraf adına kimse gelmedi. Duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatın sözlü açıklaması dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : 1. Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine,
2. Dava kıdem ve kötüniyet tazminatı isteklerine ilişkindir. Mahkemece istekler red edilmiş, karar davacı vekilince temyiz edilmiştir.
İş Hukukunun temel ilkelerinden biri işçinin korunma ilkesidir. Anılan ilke, sadece iş ilişkisinin maddi ve ekonomik yönleri yanında işçinin kişiliğinin, onurunun yaşamı ve beden bütünlüğünün de korunmasını gerektirmektedir.
İş Kanununun 18. maddesine göre, 16 ve 17. maddelerinde gösterilen ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan hallere dayanarak işçi veya işveren için tanınmış olan akdi fesih yetkisi, iki taraftan birinin bu çeşit davranışlarda bulunduğunu öbür tarafın öğrendiği günden başlayarak altı iş günü geçtikten ve herhalde fiilin vukuundan itibaren bir sene sonra kullanılamaz.
Hükmün bu düzenlenişi tek bir davranış üzerine kurulmuştur. Anılan sürelerin feshi gerektiren her davranış için yeniden başlayacağında tereddüt yoktur. Fesih iradesi feshi gerektiren devam eden fiiller içerisinde kullanıldığında akdin süresinde kullanıldığının kabulü gerekir.
Somut olayda davalı Şirket Genel Müdürü tarafından davacı kadın işçiye özellikle davacı tanığının ayrıntılı açıklamalarına göre hakaret içeren davranışlarda bulunduğu anlaşılmaktadır. Yine aynı tanıkça kötü davranışın diğer işçilere de yapıldığı ancak, zam vaadi ile işlerine devam ettikleri ileri sürülmektedir.
Ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışın feshe kadar süreklilik arzettiği durumlarda işçinin İş Kanununun 18. maddesindeki altı işgünlük fesih süresinin geçtiğinden söz edilemez. Kaldı ki İş Hukukunda işçinin korunması ilkesi maddi olguların bu şekilde yorumunu gerekli kılmaktadır.
Mahkemenin altı iş günlük sürenin geçtiğinden söz edilerek davayı reddine isabet yoktur. Yapılacak iş kıdem tazminatına bilirkişi raporu doğrultusunda istekle bağlılık kuralı gözeterek hükmetmekten ibarettir.
SONUÇ : Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, Davacı yararına takdir edilen 250.000.000 TL. duruşma avukatlık parasının karşı tarafa yükletilmesine, peşin alman temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 29.1.2002 gününde oybirliğiyle karar verildi.
T.C. YARGITAY 9. HUKUK DAİRESİ

E. 1993/14090 K. 1994/2244 T. 14.2.1994

• İŞVEREN VEKİLİNİN İŞÇİYE GEÇ KALDIĞINDAN HAKARET ETMESİ ( İşçinin Akdi Haklı Sebeple Feshi )

• İŞ AKDİNİN HAKLI SEBEPLE FESHİ ( İşe Geç Kaldığından Dolayı İşveren Vekilince Hakaret Edilen İşçinin )

• KIDEM TAZMİNATI ( İşe Geç Kalan İşçinin İşveren Vekilinin Hakaret Etmesi Nedeniyle Akdi Feshetmesinde )

1475/m.16/2

ÖZET : Davacı, işveren vekilinin olay günü işe geç gelmesi nedeni ile kendisine hakaret ettiği için işi bırakmıştır. İşçi yönünden, İş Kanununun 16/2. maddesi uyarınca haklı fesih sebebidir. Bu durumda, davacı ihbar tazminatı isteyemez ise de kıdem tazminatına hak kazanır.
DAVA : Davacı, ihbar, kıdem tazminatı, fazla çalışma ve izin ücretiyle genel tatil gündeliklerinin ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm, süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : 1- Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Davacı, işveren vekilinin olay günü işe geç gelmesi nedeni ile kendisine hakaret ettiği için işi bırakmıştır. Gerçekten işveren vekilinin işçiye hakaret etmesi işçi yönünden İş Kanununun 16/2. maddesi uyarınca haklı fesih sebebidir. Bu durumda, davacı ihbar tazminatı isteyemez ise de, kıdem tazminatına hak kazanır. İşverenin, işçinin haklı sebeple iş aktini feshetmesinden sonra devamsızlıktan söz ederek iş aktini fesh ettiğini bildirmesi bu sonucu değiştirmez. Zira, işçinin feshi ile hukuki sonuçlar doğmuştur. O halde gerçekleşecek kıdem tazminatının hüküm altına alınması gerekir.
SONUÇ : Temyiz olunan kararın yukarıda açıklanan nedenlerle ( BOZULMASINA ), peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 14.2.1994 gününde oybirliğiyle karar verildi.
kazancı

Müvekkiliniz uğramış olduğu hakaretler sebebiyle iş akdini haklı nedenle feshetme hakkına sahiptir.

İşverene çekeceğiniz ihtarnamede gereçkeleri yazdıktan sonra iş akdinin haklı nedenle fesh edildiğini bu sebeple müvekkilinizin (varsa) ücret, (haketmişse) kıdem tazminatı, fazla mesai vs. haklarından doğan alacaklarının ödenmesi için banka hesap bilgileri ile süre verebilirsiniz(fazlaya ilişkin haklarınızı ve sair yasal haklarınızı saklı tutun, mesela Cumhuriyet Savcılığına şikayet gibi).

Alıntı: Yazan Burcu Etöz Müvekkilim işçi olup patronu tarafından sürekli "kediyi bile eğittim sizler adam olmadınız" "gerizekalı" "manyak" vb. şekilde hakarete mağruz kalmaktadır. iş arkadaşlarının duyabileceği şekilde yüksek sesle yapılan bu hakaretler nedeniyle arkadaşları arasında da dalga konusu olmaktadır. Ben bu konu için İş kanunu 24. madde kapsamında feshedilebileceğini düşünmekteyim. Fakat bu konu da çok bilgi sahibi değilim. Bu konuda yardımcı olabilirseniz gerek bilgi gerekse yargıtay kararı çok sevinirim. ayrıca ihtarnameye özellikle yazmam gereken önemli bir husus varmı? cevap yazan herkese şindiden teşekkür ederim.

Sayın av.araf'ın cevabına ilaveten şu hususu hatırlatmak isterim. Bu tür durumlarda en büyük sıkıntı ispat sorunudur. İşyerinde çalışmaya devam eden işçiler tanıklık edemeybilirler. Bu sebeple varsa delil olabilecek şeyleri muhafaza etmenizi de öneririm.

İspatla ilgili böyle bir sıkıntı yaşarsanız, kullanabileceğiniz bir de karar ekliyorum:


T.C.

YARGITAY

9. HUKUK DAİRESİ

E. 2003/1748

K. 2003/12402

T. 3.7.2003


DAVA : Davacı, kıdem, kötüniyet tazminatı ile ücret alacağının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : 1- Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davacının diğer temyiz itirazlarının reddine,
2- Dava kıdem ve kötüniyet tazminatları ile ücret alacağına ilişkindir.
Mahkemece ücret alacağı isteği kabul edilmiş diğer haklara ilişkin alacaklar red edilmiştir.
Davacı dava dilekçesinde davalı işveren aleyhine açılan bir davada tanıklık yaptığını daha sonrada işveren vekili tarafından hakaret edilerek işten çıkartıldığını ifade etmiştir.
Davalı işveren cevap dilekçesinde davacı işçinin sebepsiz işi terk ettiğini savunmuştur.
16.7.2002 tarihli oturumda davacı tanığı Bayram, davacıya sorduğunda şefin ( işveren vekilinin ) kendisine hakaret ettiğini söylediğini ifade etmiştir. Muhterem de diğer tartışmayı gördüğünü ancak duyamadığını, davacıya sorduğunda hakaret edildiğini açıklamıştır.
İşyerindeki bu ortam Dairemizce görülen bir başka dosyada da ( 2003/1749 ) doğrulanmaktadır.
İş Hukukunun işçiyi koruma amacı işçinin maddi ve ekonomik hakları yanında işçinin kişiliğini ve onurunun korunmasını da kapsar.
Askerlik hariç altı yılı aşkın çalışan bir işçinin işyerini çok özel bir nedeni olmadan terki yaşamın olağan akışına aykırıdır.
Günümüzün ekonomik koşulları, işçinin işe talebini her geçen gün arttırmaktadır. İşçinin işi keyfi olarak terki iş dünyası için çok sık görülen bir sonuç değildir.
İşveren vekilinin davacı işçi ile tartıştığı tartışmasızdır. İşçinin hakaret gördüğü duyuma dayansa da tartışmanın varlığı işveren vekilinin diğer dosyadaki davranış biçimi işçinin ispat güçlüğü ve son olarak da iş hukukunun işçiyi koruma ilkesi birlikte düşünüldüğünde işçinin haklı feshinin kabulü gerekir. ( İş.K.16/II )
Mahkemece davacının kıdem tazminatı isteğinin kabulü gerekirken yazılı gerekçe ile reddi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ : Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 03.07.2003 gününde oyçokluğuyla karar verildi.
KARŞI OY :
Davacı, işveren vekilinin kendisine hakaretlerde bulunduğunu belirterek iş aktini feshedip kıdem ve kötüniyet tazminatları ile ücret alacağı talebinde bulunmuştur.
Mahkeme kıdem ve kötüniyet tazminat isteklerini red etmiştir.
Mahkeme kararına gerekçe olarak davacıya yönelik hakaret eylemlerinin bulunmadığını kabul etmiştir.
Gerçekten dosyadaki bilgi ve belgelerden ve tanık ifadelerinden anlaşılacağı şekilde; davacıya ustabaşı olan kişinin herhangi bir hakareti bulunmamaktadır. Ayrıca ustabaşı olan kişinin davacıyı işten çıkarma yetkiside yoktur. Davacı işi bırakma nedenini kanıtlayamamıştır. Bu nedenlerle mahkeme kararı usul ve yasaya uygun olduğundan ONANMASI gerektiği görüşündeyiz.
Başkan Üye
E.Doğu U.Öztürk