Hukukçular: Wendy Phyllis, ‘Vendi Filiz’ olamaz

İngiliz vatandaşı Wendy Phyllis, Türk vatandaşlığı da alınca, Nüfus Müdürlüğü ona yeni bir ad verdi: Vendi Filiz! Yargıtay değişikliği onadı ama, hukukçular “Yabancıların ismi değiştirilemez. Wendy’e ismi iade edilmeli” diyor
İSTANBUL - İngiliz vatandaşı Wendy Phyllis, 1999 yılında ‘çifte vatandaş’ statüsünde Türk vatandaşlığına geçmeye karar verdi. Ancak bu kararı alırken isminin değiştirileceğini bilmiyordu. İsmi nüfus kütüğüne “Vendi Filiz” olarak yazıldı. Türkçeleştirilmiş bu isim, İngiltere’deki resmi işlerinde sorun yaratınca, isminin iadesi için dava açtı. 1. Asliye Hukuk Mahkemesi onu haklı buldu. Fakat bu kez de Nüfus Müdürlüğü karara itiraz etti. Ve Yargıtay noktayı koydu: Adı Vendi Filiz olacak!NTVMSNBC konuyu tartışmaya açtı. Prof. Nuray Ekşi, ismin insanın “özüne ait” olduğunu, vatandaşlığın ise “yasal kayıt” anlamına geldiğini, kavramların karıştırılmaması gerektiğini savundu. Avukat Süheyla İnce ise daha da ileri gitti: Alman vatandaşı olduğu için ismi değiştirilen Türkler de hukuki yola başvursun
Prof. Nuray Ekşi (MÜ Hukuk Fakültesi Devletler Özel Hukuku Anabilim Dalı Bşk.):

YABANCILARIN İSİMLERİ DEĞİŞTİRİLEMEZ
Türk vatandaşlığını kazanan yabancıların nüfus kayıtları çıkarılırken onlara Türkçe isim verilmesinin yasal bir dayanağı bulunmamaktadır. Tamamen yanlış bir yorumla 1353 sayılı Kanun gerekçe gösterilerek yapılan bu uygulamanın bir an önce değiştirilmesi gerekir.

Türk vatandaşlığını kazanan yabancılara nüfus cüzdanı verilir. 5490 sayılı kanun, Türk vatandaşları ile Türkiye’de bulunan yabancıların nüfus hizmetlerinin düzenlenmesine, yürütülmesine ve geliştirilmesine ilişkin esas ve usûl hükümlerini kapsar. Ve hiçbir maddesinde Türk vatandaşlığını kazanıp da yabancı isme sahip olanların nüfusa kaydedilirken Türkçe isim kullanmak zorunda olduklarına dair bir hüküm yoktur
W VE X HARFLERİ YASAK DEĞİL
Yargıtay 18. Hukuk Dairesi, “Wendy Phyllis” davasında kararını, Türk Harflerinin Kabul ve Tatbiki Hakkında Kanuna dayandırıyor. 1353 sayılı bu kanunun 1. maddesine göre, şimdiye kadar Türkçe’yi yazmak için kullanılan Arap harfleri yerine Latin esasından alınan ve merbut cetvelde şekilleri gösterilen harfler (Türk harfleri) unvan ve hukuku ile kabul edilmiştir. Kanunda, devlet dairelerinde Türkçe harflerle yazma zorunluluğu getirilmiş; Arap harfleriyle yazmak yasaklanmış olmakla beraber, 1353 sayılı kanunda açıkça Türkçe harf listesinde belirtilmeyen Latince harflerin örneğin (w), (x) kullanılmasının yasak olduğuna ilişkin bir hüküm yer almamaktadır. Dolayısıyla 1353 sayılı kanundan hareketle Türk vatandaşlığını kazanan yabacıların isimlerinin nüfus kayıtlarında Türkçe yazılmasının zorunlu olduğundan söz etmek mümkün değil
Av. Süheyla İnce (Yurtdışında Yaşayan Vatandaşlar Danışma Kurulu Üyesi):

ALMANYA’DAKİ TÜRKLER DE HUKUK YOLUNA GİDEBİLİR
Alman vatandaşlığına geçen Türklerin isimlerinin de resmi belgelerde ve nüfus cüzdanında Alman alfabesine uygun şekilde yazılması gerekiyor. Bu açıdan sorun, “Wendy Phyllis” davasında olduğu gibi Türkiye’deki örnekleriyle benzerlik gösteriyor. Örneğin, adınız “Ayşe Çalışkan” ise, Latin alfabesine uygun olarak “Ayse Caliskan” şeklinde kayıtlara geçer, yani Türk alfabesinde bulunan “ç” ve “ş” harfleri kullanılmaz. Düşünebiliyor musunuz? İsim özünüze ait olan bir tanıtım ve isminiz değişiyor. Aslına bakarsanız bu konu Almanya’da da yeni yeni gündeme geliyor. Göçmenler vatandaşlık değiştirseler de orijinal isimlerini korumak için hukuk yolunu deneyebileceklerini yeni yeni fark ediyorlar. Dolayısıyla hem insanlar, hem de hukuk için bu konu yeni. Globalizmin hızlanması ve insanların daha sık yer değiştirmesi vatandaşlık hukukunda da yenilikler gerektiriyor. Avrupa Birliği’nin kendi içerisinde bu konu önemli bir konu. Avrupa vatandaşlığı, Avrupa toplumu yaratmaya çalışırken, isimlerle ilgili bir uzlaşma acaba nasıl olacak? İleriki yıllarda bu tür sorunların çözümü için hukuksal altyapı da geliştirilecektir
http://www.ntvmsnbc.com/news/413690.asp

Aklıma Cat Stevens-Yusuf İslam örneği geldi. Peki dini değişince kişinin kendi isteğiyle isim değişikliği talebinde bulunması sizce mahkemenin bu başvuruyu kabul edebilmesi açısından haklı bir neden midir ki?

Ama bu sonuç tam tersi durumu da yaratmaya kadar gitmez mi?
Yusuf İslam'ın Türk olduğunu varsayalım:

Yusuf İslam'ım, din değiştirdim, artık bir protestanım(kliseye çok gitmeyen, kuralları en az sıkı olan hristiyanlığın bir mezhebi) ve ismimin Cat Stevens olarak değiştirilmesini yüce mahkemenizden...

Mümkün müdür? İspatı nasıl olacak?