Kambiyo senedinde muayyen olmayan şart

Takibe koyduğumuz bir kambiyo senedinin ön yüzünde ''bu senet arkadaki yazıya istinaden verilmiştir'' şeklinde bir ibare yeralıyor. Ancak senedin arkasında herhangi bir yazı yok. Bilindiği gibi bononun mutlak şartlarından biri de ''kayıtsız şatsız, muayyen bir borcu ihtiva etmesidir. Ancak buradaki şart belirli değil. Bu durumda kambiyo senedi vasfını yitirmiş midir? Bu konuda yuargıtay kararı olan arkadaşlarım var mı?

Bononun kayıtsız şartsız bir ödeme emrini içermesi gerektiği açık. Ancak somut olayda yer alan yazının ödemeyi şarta bağladığını düşünmüyorum. Buradaki yazı senedin sebebe bağlı olup olmaması bakımından önem taşıyabilir. Çünkü yazı içeriğinden "şu şartla ödeyiniz" anlamı değil "bono şu yazıya istinaden" yani "şu ilişkiye istinaden verilmiştir" anlamı çıkıyor. Yani senet sebebe bağlı düzenlenmiştir denebilir. Burada ise senedin sebebe bağlanıp bağlanamayacağı ve anılan kaydın geçerliliği tartışılabilir.

Bildiğim kadarıyla(Ticaret Hukukuna hakim üyelerimizin düzeltmesi talebiyle yazıyorum) bonoda "nakden" kaydı varsa ve bono sebebe bağlı düzenlenmişse sebep ilişkisi lehdar ile keşideci arasında araştırılabiliyor. Ancak çekişmenin taraflarından biri senedi ciro yoluyla devralan kişilerden ise sebep ilişkisi araştırılmıyor. "malen" kayıtlı bonolarda ise sebep ilişkisi araştırılabiliyor.

Bu durumda sizin olayınızda sebep ilişkisi ön yüzdeki kayıt nedeniyle araştırılabilecekken arkada herhangi bir yazı olmaması nedeniyle lehdar lehine yorum ilkesi benimsenerek senede geçerlik tanımak gerekir diye düşünüyorum.

Selam,

Karar bulunmasa da fikren iştirak etmek isterim ki, arkadaki yazıdan kastın ne olduğu anlaşılamadığından senedin şarta bağlanmış olarak kabulü ve kambiyo senedi vasfını yitirmiş olması yönündeki yorum bana makul geliyor.

Saygılar.

"Bu senet arkadaki yazıya istinaden verilmiştir." demek, senedin verilmesine neden olan alt ilişkiyi, bir başka deyişle sözleşmesel ilişkiyi ortaya koymak demektir. Bu da, senedin zorunlu unsuru olan "illetten mücerret olması "nın aksine, senedi bir şarta veya teminata bağlamak demektir. Arka yüzde türk ticaret kanunu md.688/2 anlamının aksine hukuksal bir metin yoksa, belge bono olarak geçerlidir. Sadece, ön yüzdeki ibare senedin şarta veya teminat karlığığında verildiğini ispata yetmemektedir. Bu şart veya teminatın ne olduğu belirli olmalıdır. "Bu senet teminat olarak verilmiştir" veya "bu senet şarta bağlı olarak verilmiştir" şeklindeki bir metin, bono vasfını etkilemeyecektir.

İyi çalışmalar dilerim.