Velayetin nez'i ve hükmedilen nafakanın indirilmesi

Mahkemece verilen boşanma kararında çocukların velayeti anneye verilmiş ve çocuklar için nafakaya hükmedilerek her yıl için % 15 artırım karar altına alınmıştır.Baba mahkeme kararı doğrultusunda nafaka ile ilgili yükümlülüğünü yerine getirmeye çalışırken işleri bozulmuş ve aradan geçen yıllarda artırım nedeni ile nafaka parasının baba yönünden ödenmesi imkansız hale gelmiştir.Bu arada nafaka boçlusu baba çocuklarına iyi bakılmadığı yolunda duyumlar almıştır.Bu nedenle ve de çocuklar yaşı itibariyle ana bakımına muhtaç durumdan çıktığından anneden velayetin nez'i ile velayetin babaya verilmesi için dava açılması ve de artırım nedeni ile ödenemiyecek duruma gelen nafakanın hakkaniyete uygun bir miktara indirilmesi için dava yolu izlenmek istenmektedirBu konuda izlenmesi gereken yolu ve ilgili içtihatlar konusunda yardımcı olursanız sevinirim saygılar.

Sayın Av.Uğur Hakan Kahraman;

Sitemizde konuya ilişkin açılan başlıklar altındaki mesaj ve kararlar ile sunduğum kararları incelemenizi öneririm. Saygılarımla..


http://www.turkhukuksitesi.com/showthread.php?t=9337

http://www.turkhukuksitesi.com/showthread.php?t=29797

http://www.turkhukuksitesi.com/showthread.php?t=3674

http://www.turkhukuksitesi.com/showthread.php?t=11449

http://www.turkhukuksitesi.com/showthread.php?t=41727

--------------------------------------------------------------------------

YARGITAY 3.HD 2004/6609 E. 2004/6826 K. T: 21.6.2004

• Nafakanın KALDIRILMASI DAVASI ( nafakanın Her Yıl İçin %65 Oranında Artırılması Şartının Nafaka Yükümlüsü İçin Katlanılmaz Bir Yükümlülük Olduğu Gözetilerek Bu Şartın Her Yıl TEFE Oranında Artış Şeklinde Uyarlanması Gereği )
• NAFAKA ARTIŞ ŞARTI ( Her Yıl İçin %65 Oranında Artırılması Şartının Nafaka Yükümlüsü İçin Katlanılmaz Bir Yükümlülük Olduğu Gözetilerek Bu Şartın Her Yıl TEFE Oranında Artış Şeklinde Uyarlanmasına Karar Verilmesi Gereği )
• TEFE ARTIŞ ORANI ( nafakanın Her Yıl İçin %65 Oranında Artırılması Şartının Nafaka Yükümlüsü İçin Katlanılmaz Bir Yükümlülük Olduğu Gözetilerek Bu Şartın Her Yıl TEFE Oranında Artış Şeklinde Uyarlanması Gereği )

ÖZET :
Dava nafakanın kaldırılması istemidir. Mahkemece, nafakanın her yıl için %65 oranında artırılması şartının; davacı ( nafaka yükümlüsü ) için katlanılmaz bir yükümlülük olduğu gözetilerek, bu şartın her yıl TEFE oranında artış şeklinde uyarlanmasına karar verilmesi gerekirken, davanın tümden reddi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.

DAVA :
Taraflar arasında görülen nafakanın kaldırılması davasının yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

KARAR :
Davacı vekili, müvekkili ile davalının anlaşmalı olarak boşandıklarını, boşanma kararında; davalı ( kadın ) lehine ( kararın kesinleştiği tarihten itibaren ) aylık 100.000.000 lira yoksulluk nafakası bağlanmasına, yine bu nafakanın her yılın ocak ayından geçerli olmak üzere %65 oranında artırılarak devamına karar verildiğini, ancak nafakanın her yıl artışlar neticesinde korkunç boyutlara ulaştığını ( Ocak 2002 tarihi itibarıyla aylık 750.000.000.-TL ); boşanmanın üzerinden 4 yıllık süre geçtiğinden; bu süre zarfında tarafların sosyal ve ekonomik durumlarında fevkalade değişiklikler olduğunu iddia ederek, nafakanın kaldırılmasını, yerinde görülmediği takdirde mevcut nafakanın 50.000.000 TL'ye indirilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Mahkemece, "...davacı taraf yasada belirlenen koşulları kanıtlayamamış, boşanma davasının kesinleşme tarihi olan 1998 yılından sonra, davacı 3 kez evlilik yapmış, sahip olduğu M.R.C. Çizgim Araştırma Reklam Eğitim, İletişim Hizmetleri ve Ticari Limited Şirket faaliyetini devam ettirmiş, davalının gelirinde iyileşme olmamıştır..." gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından süresinde temyiz edilmiştir.
TMK.nun 176/4. maddesine göre; tarafların mali durumlarının değişmesi veya hakkaniyetin gerektirdiği hallerde iradın arttırılması veya azaltılmasına karar verilebilir.
Yukarıda sözü edilen yasal düzenlemeye göre iradın arttırılması veya azaltılması için ya tarafların mali durumlarının değişmesi veya hakkaniyetin bunu zorunlu kılması gerekmektedir.
Hakkaniyet bir bakıma adaleti deyimler. Fakat, sevgi, anlayış ve hoşgörü duygularıyla paylaştırıcı ve denkleştirici davranmak, adaletli davranmaktan daha başka ve dahi ileride bir anlam taşır.
Somut olayda, tarafların boşanma protokolü ile kararlaştırdıkları %65 artış şartı ile nafaka miktarının ulaştığı nokta itibarı ile ödenemez "katlanılamaz" hale geldiği iddia olunarak, nafakanın kaldırılması veya indirilmesi istenilmektedir.
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, sair temyiz itirazları yerinde değildir.
Ancak, sözleşmenin yapıldığında karşılıklı edimler arasında mevcut olan denge sonradan şartların olağanüstü değişmesiyle tarafların biri aleyhine katlanılamayacak derecede bozulmuşsa, taraflar; artık o akitle bağlı tutulamazlar. Değişen bu koşullar karşısında Medeni Yasanın 2. maddesinden yararlanarak sözleşmenin yeniden düzenlenmesini mahkemeden isteyebilirler.
Sözleşmede kabul edilen nafakanın her yıl %65 arttırılması şartı ile davalı ( nafaka alacaklısı ); ülkede seyreden yüksek enflasyonun etkilerinden kurtulmayı amaçlamıştır. Oysa, Hükümetçe alınan kararlarla zaman içerisinde enflasyon oranı düşmüş, 4721 sayılı yasa ile ( 176/son madde )getirilen gelecek yıllar için nafaka artış istemlerinde; Devlet İstatistik Enstitüsünce açıklanan Toptan Eşya Fiyat Endeksi artış oranında artırım yapılması Yargıtay'ca benimsenmiş bulunmaktadır.
Mahkemece, nafakanın her yıl için %65 oranında artırılması şartının; davacı ( nafaka yükümlüsü ) için katlanılmaz bir yükümlülük olduğu gözetilerek, bu şartın her yıl TEFE oranında artış şeklinde uyarlanmasına karar verilmesi gerekirken, davanın tümden reddi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.

SONUÇ :
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 21.6.2004 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

--------------------------------------------------------------------------
YARGITAY 2.HD 2003/1779 E. 2003/2976 K. T: 6.3.2003

• Velayetin nez'i ( Çocuk Haklarının Kullanılmasına Ait Avrupa Sözleşmesinin Uygulanması - Çocuğun Dinlenilmesi )
• ÇOCUK HAKLARINA İLİŞKİN AVRUPA SÖZLEŞMESİ ( velayetin Nezi Davalarında Uygulanması - Çocuğun Dinlenilmesi )
• ÇOCUĞUN DİNLENİLMESİ ( velayetin nez'i Davası - Çocuk Haklarının Kullanılmasına Ait Avrupa Sözleşmesinin Uygulanması )

ÖZET :
velayetin nez'i davalarında, 25.01.1996 tarihli çocuk haklarının kullanılmasına ait Avrupa Sözleşmesinin 3. Maddesi gereğince çocuğun da dinlenilmesi gerekir.

DAVA :
Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarıda tarih numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
1-25.1.1996 tarihli Çocuk Haklarının Kullanılmasına İlişkin Avrupa Sözleşmesinin 3. maddesi gereğince küçük 1992 doğumlu Büşra dinlenmeden hüküm tesisi doğru görülmemiştir.
2-Küçüğün okula kayıt tarihi ile öğrenim durumunun kayıtlı olduğu okuldan sorulup tetkik edilmeden karar verilmesi de usul ve kanuna aykırıdır.

SONUÇ :
Temyiz edilen hükmün yukarıda gösterilen sebeple BOZULMASINA temyiz peşin harcının yatırana geri verilmesine, 06.03.2003 gününde oybirliğiyle karar verildi.