işletenin yolcu olduğu kazada ölmesi?

İşleten aynı zamanda şoförse ve tam kusurlu ise ölümü halinde yakınları destek zararı alamıyor kendi sigortasından ancak sorum şu; işleten araçta yolcu ve şoför tam kusuru ile tek taraflı kaza yapıyor.Ölen işletenin yakınları destek zararı alır mı?

11. Hukuk Dairesi

Esas: 2003/269
Karar: 2003/6111
Tarih: 09.06.2003

ÖZET: 1- Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne ya da yaralanmasına sebep olursa işleten meydana gelen bu zarardan sorumlu olacaktır.

2- Somut olayda, davacıların davalı sigorta şirketine davadan önce ihbarda bulunup bulunmadığının tespiti ile davadan önce ihbar var ise Karayolları Trarfik Yasası 99. maddesine göre temerrüt tarihinin belirlenmesi, ihbar bulunmadığı taktirde davalı sigorta şirketinin bu dava ile temerrüde düştüğünün kabulü ile dava gününden itibaren temerrüt faizi tatbiki gerekirken eksik inceleme ile karar verilmesi usul ve kanuna aykırıdır.

(2918 sayılı Trafik K. m. 85, 91, 92, 99)

KARAR METNİ:
Taraflar arasında görülen davada Sarıkamış Asliye Hukuk Mahkemesi´nce verilen 24.10.2002 gün ve 2002/120 - 2002/117 s. kararın Yargıtay´ca tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içerisinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi Gürkan Gençkaya tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içindeki dilekçe layihalar, duruşma tutanakları ve bütün belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:

Davacılar vekili, davalı tarafından zorunlu trafik sigortası yapılan aracın sürücüsü olan müvekkilleri murisinin meydana gelen kaza neticesinde hayatını kaybettiğini ileri sürerek, poliçe teminatı olan 11.000.000.000.TL.nın davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.

Davalı davaya cevap vermemiştir.


Mahkemece, iddia, savunma ve dosyadaki belgelere göre, kazanın poliçe teminatı dahilinde gerçekleştiği, davacılara bir ödeme yapılmamış olduğu gerekçesiyle, davanın kabulüne karar verilmiştir.

Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.

1-Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davalı şirkete zorunlu trafik sigortası ile sigortalı araçta sürücü olarak bulunan davacılar murisinin meydana gelen trafik kazası neticesinde kendisinin ölümü sonucu onun desteğinden yoksun kalan kalanların aracın işleteninden dolayısıyla onun hukuki sorumluluğunu üzerine alan sigortacıdan sigorta tazminatı isteyip, isteyemeyeceği noktasında toplanmaktadır.

Bilindiği üzere, zorunlu trafik sigortasında sigortacı, 2918 S. Karayolları Trafik Yasasının 91.maddesiyle, işletenin aynı kanunun 85/1.maddesinde ön görülen hukuki sorumluluğunu üzerine almış bulunmaktadır. Anılan maddeye göre ise, bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına sebep olursa işletenin bu zarardan sorumlu olacağı hükme bağlanmış bulunmaktadır. Sigortacının bu kapsamdaki sorumluluğunu sınırlayan aynı Yasa´nın 92.maddesinde araç sürücüsünün bu kapsamın dışında kaldığına ait hüküm bulunmadığı gibi, sigorta poliçesi genel şartlarında da bu yolda bir sınırlama getirilmemiştir. O durumda sürücünün ölümü sebebiyle sigortacının sorumluluğu ilke olarak benimsenmelidir.

Esasen doktrinde de sürücü ve yardımcılarının işletene karşı tazminat isteminde bulunabilecekleri dolayısıyla onun sigortacısının da sorumlu olması gerektiği kabul edilmektedir. (Bkz.Dr.S.Arkan, Sigorta Hukuk Dergisi,C.1,sayı 3-4, Sh.268; Ç.Aşçıoğlu, Trafik Kazalarında Hukuki Sorumluluk ve Tazminat Davaları, Ank. 1989, sh. 86 vd.)

Bu noktada dikkat edilmesi gereken husus, sürücünün kendi kusurundan yararlanmaması gerektiğidir. Bir başka deyişle, sürücünün kazadaki kusur oranı belirlenerek kendi kusuru dışında kalan kusur oranına göre poliçe teminatından yararlanması mümkündür.

Bu ilkeler ışığında somut olay incelendiğinde meydana gelen kaza tek taraflı trafik kazası olması sebebiyle bütün kusurun sürücüde olduğu düşünülebilir ise de, kaza tesbit tutanağı incelendiğinde kazaya aracın sağ arka lastiğinin patlamasının neden olduğunun belirtildiği, bu hususun işletenin sorumluluğunu gerektiren bir işletme kusuru olması sebebiyle kazanın gerçek nedeninin araştırılarak sürücünün kusur oranının belirlenmesi gerekmektedir.

O durumda mahkemece sigortalı araç sürücüsü olan davacılar murisinin olaydaki kusur oranının tesbit ettirilerek hasıl olacak sonuca göre yukarda açıklanan ilkeler gözetilmek suretiyle bir karar verilmesi gerekirken yazılı olduğu biçimde eksik incelemeye dayalı olarak karar verilmesi doğru görülmemiştir.

2-Bunun yanında, Zorunlu Mali Mesuliyet Sigorta poliçesinde yazılı bulunan sigorta bedeli her halükarda ödenmesi gereken bir miktar olmayıp, davacıların ölüm sebebiyle destekten yoksun kalıp kalmadıklarının ve miktarının belirlenmesi ve sigorta poliçesi limiti dahilinde kalıyorsa tamamına, sigorta limitini aştığı taktirde limit dahilinde kalan kısmının tazminat olarak ödenmesi gerekmektedir.

O durumda mahkemece yukarda anılan ilkeler doğrultusunda gerçek zarar araştırması yapılarak hasıl olacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken yazılı olduğu biçimde eksik incelemeye dayalı olarak karar verilmesi de doğru görülmemiştir.

3-Son olarak, 2918 S. Karayolları Trafik Yasasının 99.maddesine göre davacıların davalı sigorta şirketine davadan önce ihbarda bulunup bulunmadığının tespiti ile davadan önce ihbar var ise anılan maddeye göre temerrüt tarihinin belirlenmesi, ihbar bulunmadığı taktirde davalı sigorta şirketinin bu dava ile temerrüde düştüğünün kabulü ile dava gününden itibaren temerrüt faizi tatbiki gerekirken yazılı olduğu biçimde eksik incelemeye dayalı olarak davalı sigorta şirketinin kaza gününden itibaren faizle sorumlu tutulması da doğru görülmemiştir.

SONUÇ: Yukarda 1, 2 ve 3 numaralı bentlerde açıklanan sebeplerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz edene iadesine,09.06.2003 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Kaynak: Corpus

[Copyright © Ced Dağıtım Medya Yazılım - Corpus Mevzuat ve İçtihat Programı]