Edinilmiş mal, Kişisel mal değerlendirmesi

Değerli meslektaşlar;

Öncelikle olayı izah etmek istiyorum. Müvekkil, evlilik birliği devam ederken alınan fakat eşinin üzerine tescil edilmiş olan evini ortak karar ile babasına 100.000 TL'ye satar, bedelini de elden alıp kendi banka hesabına yatırır, ve bu para ile yatırım amaçlı gayrimenkul alır.

Ancak daha sonra eşi ile boşanma kararı alırlar ve eş satılan evi müvekkilin babasına devretmekten kaçınmaktadır. Ayrıca hem evde hem de gayrimenkullerde hak iddia etmektedir. Bu durumda müvekkilin babasından almış olduğu para kişisel mal mı yoksa edinilmiş mal mı sayılmalıdır.

"Genel olarak ifade etmek gerekirse bir malvarlığı değeri eşlerden biri tarafından herhangi bir yükümlülük üstlenilmeksizin, herhangi bir edim karşılığı olmaksızın kazanılmışsa karşılıksız bir kazandırma/kazanma söz konusu demektir.[54]" (THS Emrah Dertli makalesi)

Buna göre yükümlülük üstlenilerek alındığı için edinilmiş mal mı sayılacaktır. Yoksa ev devredilmediği için karşılıksız kazanım olarak değerlendirilecek ve kişisel mal mı sayılacaktır.

Yoksa, aleyhimize sonuç doğuracağından bahisle gerçeği gizleyip, müvekkilin babasından almış olduğu bedeli bağışlama olarak beyan etmek daha mı mantıklıdır.

Yardımlarınız için şimdiden çok teşekkür ederim.

Eş niye evi kayınpederine devretsin anlayamadım. Ortada tapu senedi ile yapılan geçerli bir satış yok ki. Ev eşin üzerine kayıtlı olan edinilmiş maldır. Boşanmanın kesinleşmesi durumunda, evin değerinin yarısı üzerinde kocanın alacak hakkı vardır. Kadın da kocanın aldığı gayrimenkullerin yarısında alacak hakkı iddia eder (Katılım alacağı). Koca bu malları babasından karşılıksız olarak aldığı parayla satın aldığını ispat etmek zorunda. Aksi halde bu malların bedelinin yarısı da kadının olur. Her ikisi de karşılıklı olarak dava açmışsa takas hükümleri uygulanır.

Evi devretmesi gerekir çünkü bedeli alınmış ve ortak giderler için harcanmış.(krediler kapatılmış taşınmaz alınmış v.s.) Hukuken geçerli bir satış olmadığı için tabii ki devirden kaçınabilir. Ancak hem satış bedeli ile alınan mallarda hem de evin kendisinde hak iddia etmek hakkaniyete açıkça aykırı. Benim demek istediğim müvekkilin babasından evin satışı için aldığı parayı "satış karşılığında aldığımızı" beyan edersek, bu para (ya da bu para ile alınan değerler) edinilmiş mal olarak mı değerlendirilir? Eğer öyle olacak ise hak kaybına sebep olmamak adına paranın bağış neticesinde kazanıldığını iddia etmenin mantıklı olacağını düşünüyorum.

merhabalar,

Bu durumda evin satışı karışlığı 100.000 TL paranın alındığını ancak eşin devirden kaçınıyor olması sebebiyle tapuda satışın gerçekleşmediğini, satış gerçekleşmemiş olmakla müvekkilinizin bedeli iade ile yükümlü olduğunu, bedeli iade almayan babanın bunu müvekkilnize bağış olarak bıraktığının kabul edileceğini ve o halde bu para ile alınan taşınmazın kişisel mal olduğunu söyleyebileceğinizi düşünüyorum.

İyi çalışmalar...

Sayın av.gokcen;

Yanıtınız için teşekkür ederim. Savunmamı cevabınız doğrultusunda oluşturacağım.

Öncelikle taşınmaz satımları resmi şekilde yapılmadıkça geçerli değildir ana ilkesinden hareketle babaya satım hikayesinden hiç bahsetmeyerek,bankaya yatan paranın ve alınan gayrimenkulün M.K m.220/2 ye tabi kişisel mallardan olduğu savunması yapılmalı,saygılar.

Sitede araştırma yaparken "Bağışlama Sözleşmelerinin incelenmesi" başlıklı Av.Şükrü Gökmenin yazmış olduğu makalede şöyle bir bilgiye rastladım:
"Zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun illiyet bağı kurulmadığı zaman; yani bağışlayan aslında bağışlama yapmak istemediği halde bağışlananın mal varlığını zenginleştirdiği takdirde, aradaki sebep bağışlama sebebi olmadığından dolayı sebepsiz zenginleşme teşkil eder ve bu durumda Borçlar Kanunu Genel Hükümler de düzenlenen sebepsiz zenginleşme hükümleri uygulama alanı bulur."

Bu durumda paranın evin satışı için alındığını ancak satış gerçekleşmemesi sebebi ile parayı iade etmek isteyen müvekkile babanın karşı çıkması ve parayı almaması, bağışlama olarak değerlendirilemez mi ?

Sayın üstadım;

Bahsetmiş olduğunuz olayın özü itibari ile;müvekkiliniz evlilik birliği içerisinde ortak bir karar ile müvekkilinizin eski eşi üzerine kayıtlı olan taşınmazı müvekkilinizin babasına satıyorlar ve satış bedelini müvekkiliniz elden teslim alarak banka hesabına yatırıyor.Daha sonraki süreçte evlilik birliği sona erdiğinden dolayı satım ilişkisi gerçekleşmiyor ve taşınmazı satın alan müvekkilinizin babasına karşı müvekkilinizin eski eşi taşınmaz üzerinde hak talep ediyor.

1-Taşınmaz satışı gerçekleşmediğinden dolayı mülkiyet hakkı müvekkilinizin eski eşine ait olması sebebi ile mülkiyet hakkının vermiş olduğu kullanma,yararlanma,tasarrufta bulunma haklarına sahip olur ve taşınmazı elinde bulunduran kişi/kişilere karşı bu hakkını ileri sürebilir.

2-Evlilik birliği içeresinde alınan ortak karar ile satışı fiilen müvekkilinizin babasına gerçekleştirilen taşınmaz ile ilgili olarak;müvekkilinizin babası satım bedelini müvekkilinize teslim ettiğinden dolayı ve bu bedelde banka hesabına girdiğinden dolayı aradaki ilişki satım ilişkisi olarak değerlendirilecek ve devrin gerçekleşmemesi yüzünden BK'nun sebepsiz zenginleşmeye ilişkin hükümlerinin uygulama alanı bulacağını düşünüyorum.Bu ilişkide müvekkilinizin babası satım sözleşmesi gereği satış bedelini ödediği halde taşınmazı devir alamadığından dolayı aradaki sebep ortadan kalkmıştır.Sebep ortadan kalktığından dolayı;sebebe dayanmayan ödeme sebepsiz zenginleşme teşkil edecektir.

3-Müvekkilinizin babası;bu bedeli talep etmemesi yada talep edilmesine rağmen kabul edilmemesi halinde bağışlama ilişkisinden söz edilebilir mi?Bu durumda;makalemde de belirtmiş olduğum üzere bağışlama ilişkisi tek tarafa borç yükleyen,tam iki taraflı,ivazsız temlik borcu doğuran sözleşmedir.Bağışlama iradesi sözleşme kurulurken yada sözleşme kuruluş aşamasında var olması gereklidir. Hukukumuzda asıl olan bağışlama iradesinin açık olması,tereddüte mahal vermeyecek şekilde tarafların beyanlarından anlaşılmasıdır.Ancak bazı durumlarda hakkaniyete,somut olayın özelliklerine,dürüstlük kurallarına,tarafların iradelerinin yorumlanmasına bağlı olarak örtülü bağışlamanın da kabul edilmesi düşüncesi savunulmaktadır.Örtülü bağışlamada hakim sayılan durumları dikkate alarak takdir yetkisini kullanarak ilişkiyi nitelendirecektir.

Yukarıda arz ettiğim durumlar olayın teorik olarak değerlendirilmesine ilişkindir.Teorik açıklamaların uyuşmazlığa uygulanması durumunda;öncelikle BK 285 vd maddelerinde düzenlenen bağışlama sözleşmesinin örtülü olarak da kabul edilebileceği yönündeki görüş çerçevesinde bu hususun savunulması mümkündür. Burada uyuşmazlığın nitelendirilmesinde hakimin takdir yetkisini kullanması belirleyici olacaktır.Arada ortak karar ile taşınmazın satıldığına ilişkin ispata yarayan belgelerinin varlığı halinde MK 219/f.4 gereğince satım bedeli edinilmiş mal olarak kabul edileceğini düşünüyorum.Saygılarımla.Çalışmalarınızda başarılar diliyorum.