Yargıtay, günde 2 bin dosyayı karara bağladı

Türkiye'de davaların sonuçlanmasının çok uzun sürmesi nedeniyle sık sık eleştiri konusu olan yargı, büyük iş yüküyle karşı karşıya bulunuyor. Ceza ve hukuk davalarının son karar merci konumundaki Yargıtay da her yıl sonuçlandırdığı yüz binlerce dosyaya karşın bir o kadar dosyayı da gelecek adli yıla devretmek zorunda kalıyor.

Yargıtay Başkanlığı istatistiklerinden derlenen bilgiye göre, 11 ceza dairesi ve 21 hukuk dairesiyle ceza ve hukuk genel kurullarından oluşan Yargıtay, 2010-2011 adli yılında, geçen yıldan kalan 453 bin 855 dosyaya bu yıl gelen yeni 644 bin 630 dosyanın da eklenmesiyle toplam 1 milyon 98 bin 485 dosya yüküyle karşı karşıya kaldı.
Yargıtay ceza ve hukuk daireleriyle genel kurulları tarafından bu adli yıl içerisinde 562 bin 171 dosya görüşülerek karara bağlanırken, 536 bin 314 dava dosyası ise gelecek adli yıla devredilmek zorunda kalındı.
Bu çalışma temposuyla ayda ortalama 46 bin 847 dosyayı karara bağladığı görülen Yargıtayda, yıllık toplam toplam 248 iş günü dikkate alındığında, günlük ortalama 2 bin 266 dava dosyası karara bağlanmış oldu.

Ceza daireleri günde ortalama 70 dosyayı sunuçlandırdı

Yargıtayda en büyük iş yükünün oluştuğu caza daireleri esas alındığındaysa 11 ceza dairesiyle Ceza Genel Kurulunda, bu ay sona eren adli yıl içerisinde 304 bin 71'i geçen yıldan, 269 bin 505'i de bu yıl gelen, toplam 573 bin 576 dosya yükü oluştu.
Yargıtay ceza daireleri ve genel kurulu, adli yıl süresince bu dosyalardan 209 bin 76'sını karara bağlarken, 364 bin 500 dosya ise gelecek adli yıla devroldu.
Ortalama ayda toplam 17 bin 423, günde de 843 dosyanın karara bağlandığı ceza dairelerinde, günde daire başına sonuçlandırılan dosya ortalaması ise 70 olarak dikkati çekti.
Aynı şekilde 21 hukuk dairesi ve Hukuk Genel Kurulu, bu adli yıl içerisinde 149 bin 784 geçen yıldan devir, 375 bin 125 de bu yıl gelen yeni dosyalarla 524 bin 909 dosya hakkında karar vermek için çalıştı.
Bu dosyalardan 353 bin 95'ini karara bağlayabilen hukuk daireleri, 171 bin 814 dosyayı da 6 Eylül'de başlayacak olan yeni adli yıla devretmek zorunda kaldı.
Ayda ortalama toplam 29 bin 424 dosyanın karara bağlandığı hukuk dairelerinde, daire başına 65 dosya ortalamasıyla günde ortalama toplam bin 424 dosya hakkında karar verildi.

İzmir Bölge Adliye Mahkemesi Cumhuriyet Başsavcısı Celal Kocabaş, AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, Yargıtayın çok ağır bir iş yüküyle karşı karşıya olduğunu ifade ederek, bu iş yükünün azaltılması amacıyla istinaf mahkemelerinin kurulduğunu hatırlattı.
İstinaf mahkemelerinin kurulmasıyla artık bağlı illerdeki birinci derece mahkemelerden çıkan kararların itiraz ve temyizlerinin bölge adliye mahkemelerine geleceğine işaret eden Kocabaş, ''Örneğin Muğla, Aydın, Denizli, Uşak, Manisa ve İzmir olmak üzere 6 vilayette, mahkemelerde çıkan kararlar itiraz ve temyiz için İzmir Bölge Adliye Mahkemesine gelecek. Dolayısıyla dosyalar Yargıtaya gitmeden iş yükü azalmış olacak. Böylece dosyalar Yargıtaya gitmeden karara bağlanacak. Bu da Yargıtayın iş yükünü azaltacak'' dedi.

Kaynak : HUKUKİHABER.NET

Yargı hizmetlerinin hızlandırılmasından bahsederken, temyiz dosyalarından doğan yargı yükünün ağırlaşması, Danıştay ve Yargıtay Ceza/Hukuk Dairlerindeki birikmelerden kaynaklandığı bilinmektedir. Bu dairlere gönderilen dosya sayısının azaltılması ile hizmetlerin hızlandırılması mümkün olacaktır. Diğer bir deyişle bu yönde hızlı dosya akışını kaynağından azaltarak, daha hızlı ve verimli hukuk hizmeti alınması sağlanmış olacaktır.

Bu önlem için izlenecek yöntem çok basit olmakla birlikte, hukukun işleyişine ve tarafların haksızlıklara uğramasına sebep olmayacak biçimde düzenlenmelidir.
Her hangi bir dosyanın temyize gönderilmesi belli koşullara bağlanmalıdır. Burada temyiz taleplerinin sonucu (bozma/onama)düşünülmeksizin ve genelde zaman kazanmak amacıyla yapıldığı gerçeği göz ardı edilmemelidir. İlgili kanunda yapılacak yeni düzenlemeler ile davacı veya davalı tarafların temyiz için müracaat etmeden önce bir kez daha düşünmelerini sağlamak gerekmektedir. Yerel mahkemelerde sonuçlanan her davanın bir kez de temyize usulen şansını denemek üzere gönderilmesi günümüzde alışkanlık haline gelmiş bulunmaktadır. Çünkü davanın dosyayı temyize gönderen taraf aleyhine bozulması ya da onanması halinde, gönderene hiçbir yaptırım uygulanmamaktadır. Böylece temyizden olumlu dönme olasılığı düşük olan dosyalar bile bir denemek amacıyla zaman kazanmak üzere temyizde incelmeye gönderilmektedir. Ve hatta her iki tarafın da başvurduğu görülmektedir. Taraflardan biri (yerel mahkemede lehine karar verilen) yeterli bulmadığı için acaba daha fazla çıkar elde edilebilir mi düşüncesi ile , diğeri ise (yerel mahkemede aleyhine karar verilen taraf) şansımızı bir kere de temyizde deneyelim karar bozulabilir düşüncesi ile göndermeyi tercih etmektedirler.

Burada alınması gereken önlem; temyize gönderilen dosya sayısını önemli ölçüde azaltacak caydırıcı nitelikler içeren düzenlemelerin yasaya eklenmesi ile mümkün olacaktır. Eğer bir avukat davayı temyize göndermeyi planlıyor ise sonucundan tam emin olmadan göndermeyi düşünmemelidir.

Çünkü getirilmesini önerdiğim yeni düzenleme ile, kararın itiraz eden taraf aleyhine bozulması halinde; temyize başvuranın caydırıcı cezalara çarptırılması, hatta bu durumun belli sayıda tekrarlanması halinde avukatlık mesleğinden men edilmesine kadar giderek ağırlaşan hükümler içermelidir. Temyize gönderilen davanın gönderen taraf aleyhine bozulması ya da kabulü halinde karşı tarafa verilen cezanın 2 misli gibi ağır bir yaptırım ile karşılaşacağını bilen avukatlar, temyize başvurmadan önce müvekkilleri ile bir kez daha görüşmek ve bir kez daha düşünmek zorunda kalacaklardır. Her davayı doğrudan temyize gönderme yolunu seçemeyecek, ancak temyizden gelecek olan kararın (başvuran aleyhine) olumsuz olması halinde, sonuçlarına (ağır yaptırımlara) katlanmayı göze alacak kadar davadan emin olmaları halinde temyize gönderebileceklerdir. Aksi halde yerel mahkemenin verdiği kararla yetinmek zorunda kalacaklardır. Böylece üst mahkemelerin yargı yükü hafifleyecektir.

Adli yargı yükünün ve adalet hizmetlerindeki hız/ kalitenin tartışılmakta olduğu günümüzde, konunun hukukçular tarafından daha da geniş biçemde ele alınarak değerlendirilmesi ve geliştirilmesi umudunu taşımaktayım.

Konunun bu yönü ile değişik bir açıdan ele alınarak tartışılmasının yararlı sonuçlar doğuracağına inanıyorum