Şuf'a davasında ipoteğin durumu.

Sayın Meslektaşlarım;
Müvekkilin hissedarı olduğu taşınmazda hissedarlardan biri hissesini 3. bir şahsa satıyor. Tapudaki satış bedeli 550.000 TL olarak gösterilmiş. Bizde burada önalım hakkımızı kullanmak üzere dava açmayı düşünüyoruz ancak söz konusu satış taşınmaz üzerinde bulunan banka lehine verilmiş 150.000 TL lik ipotekle birlikte devredilmiş. Şuf'a davasını açmamız ve davayı kazanmamız halinde ipoteğin durumu ne olacaktır? Bizim ödeyeceğimiz 550.000 TL ve tapu alım satım harçlarından bankanın riski kapatılarak kalanı davalıya mı verilecektir? Yoksa, biz hem 550.000 TL yi ödeyip hemde ipoteğin mali yükümlülüğünü kabul etmiş mi sayılırız?
Saygılar.

T.C.
YARGITAY
HUKUK GENEL KURULU
E. 1999/6-247
K. 1999/250
T. 28.4.1999
• ŞUFA DAVASINDA İPOTEK NEDENİYLE BEDEL DEPO ETTİRMEMEK ( Bozma Sebebi )
• İPOTEK NEDENİYLE BEDEL DEPO ETTİRMEMEK ( Şufa Davasında )
• ŞUFA HAKKI ( Taşınmazın İpotekli olması )
• İPOTEKLİ OLMASI ( Şufa hakkı )
• İPOTEK ( Şufalı pay )
743/m.659
ÖZET : Şufalı payın ilişkin olduğu taşınmazın paydaşlardan biri payını üçüncü bir şahsa satmış ise diğer paydaşlardan birisi süresinde açtığı davada ile satış bedeli, tapu harç ve masraflarını ödemek suretiyle bu payı geri alma hakkına sahiptir. Mahkemece şufa hakkını kullanan kişiye bu bedeli, harç ve masrafı depo ettirmesi için münasip bir mehil verilmesi ve bundan sonra esas hakkında karar ittihazı gerekirken, ipotek bedelinin satış bedelinden çok fazla olması nedeniyle bir bedelin depo ettirilmesine gerek olmadığı şeklinde karar verilmiş olması hatalıdır.

DAVA : Taraflar arasındaki "şufa" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Antalya Asliye 4. Hukuk Mahkemesi'nce davanın kabulüne dair verilen 4.2.1998 tarih ve 1995/834 E., 1998/69 K. sayılı kararın incelenmesi, davalı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 6. Hukuk Dairesi'nin 4729-4697 sayılı ilamı ile; ( .... Dava şufalı payın iptali ve tescili istemine ilişkindir. Mahkeme davayı kabul etmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Davacı 2 parsel sayılı taşınmazda paydaş olduğunu, taşınmazın 1/2 payının 1.5.1995 tarihinde davalıya satıldığını, bu satışı 17.7.1995 tarihinde öğrendiğini, şufa nedeniyle bu payın iptali ve adına tescilini talep etmiştir. Davalı 1 aylık hak düşürücü sürenin geçirildiğini ileri sürerek davanın reddini savunmuştur.

Celp edilen tapu kayıt örneğinden dava konusu 2 parsel sayılı taşınmazın 1/2 payı S.U.ya ait iken, üzerinde 3.000.000.000 TL bedelli ipotek tesis edilmiş ve 1.5.1995 tarihinde 25.000.000 TL bedelle davalıya satılmıştır. Şufalı payın ilişkin olduğu taşınmazın paydaşlardan biri payını üçüncü bir şahsa satmış ise diğer paydaşlardan birisi süresinde açtığı davada ile satış bedeli, tapu harç ve masraflarını ödemek suretiyle bu payı geri alma hakkına sahiptir. Mahkemece şufa hakkını kullanan kişiye bu bedeli, harç ve masrafı depo ettirmesi için münasip bir mehil verilmesi ve bundan sonra esas hakkında karar ittihazı gerekirken, ipotek bedelinin satış bedelinden çok fazla olması nedeniyle bir bedelin depo ettirilmesine gerek olmadığı şeklinde karar verilmiş olması hatalıdır. Hüküm bu nedenle bozulmalıdır.... ) gerekçesiyle bozularak, dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

Temyiz Eden: Davalı vekili.

Hukuk Genel Kurulu'nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kaıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:

KARAR : Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dosyadaki tutanak ve kanıtlara, bozma kararında açıklanan gerektirici nedenlere ve özellikle şufalı payın üzerine satış tarihi olan 1.5.1995 tarihinden önce üçüncü kişi yararına 4.4.1995 tarihinde ipotek tesis edilmiş olmasına göre, Hukuk Genel Kurulu'nca da benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken, önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Bu nedenle direnme kararı bozulmalıdır.

SONUÇ : Davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının Özel Daire bozma kararında ve yukarıda gösterilen nedenlerden dolayı HUMK'nin 429. maddesi gereğince BOZULMASINA, istek halinde temyiz peşin harcının geri verilmesine, 28.4.1999 tarihinde, oybirliği ile karar verildi.

Kazancı İçtihat Programından Alınmıştır.

*Önalımlı pay üzerinde ipotek varsa, bu hak davacıya karşı da ileri sürülebileceğinden, ipotek bedelinin, önalım bedelinden indirilmesi gerekir.
*Davaya konu pay üzerinde satış tarihinden sonra haciz konulduğunda, bu haczin önalımlı paya etkili olup olmadığı incelenmelidir.
*Davaya konu pay üzerine satış tarihinden sonra ve satış bedelinin çok üstünde ipotek konulmuşsa, ipotek koyduran davalının iyi niyetinden söz edilemez. 228.000 liraya alınan önalımlı payın, satın alındığı gün ve bir gün sonra 1.110.000 liraya ortaklığın yakınlarına ipotek ve haciz edilmesi, muvazaayı belirtir nitelikte olup önalım hakkını ortadan kaldırmak amacıyla yapıldığı kabul edilmelidir. Bu nedenle ipotek ve haczin kaldırılması suretiyle önalım hakkı tanınmalıdır.
(Av.İlker Duman'ın makalesinden alıntıdır)
http://www.ilkerduman.av.tr/makaleok...%20VE%20DAVASI