Değişen Hukuki Kavramlara Alıştık Mı? İTM , Hazırlık, Sanık Doğru Mu?

Sayın Üyeler,

Bilindiği üzere mevzuatta epey değişiklik yapıldı.Bu değişiklikler neticesinde bazı kavram ve terimler de değişti. Bazı mahkemelerin de isimleri değişti. Forumdaki mesajlardan anlaşıldığı kadarıyla bazı üyeler bu değişikliklere alışamamış.

Malumunuz olduğu üzere iyi bir hukukçu, gerek dilekçelerinde gerekse konuşmalarında mevzuata hakim olmak zorundadır. Mesleğin vakar ve ciddiyeti bunu gerektirmektedir.

Bu nedenle değişen kavram, terim, mahkeme ismi ve benzerlerini bu forum başlığı altında toplamayı öneriyorum.

İcra Mahkemesi/ İcra Tetkik Mercii: Forumlarda çokça yapılan yanlışlardan birisidir. Halen İTM şeklinde kısaltarak yazan üyeler mevcuttur. Oysa değişiklikle icra mahkemesi veya icra hukuk/ceza mahkemesi olmuştur.

İcra Hakimi/ İTM Hakimi: Yukarıdaki değişikliğe paralel olarak icra tetkik mercii hakimi ismi değişmiş; icra hakimi olmuştur.

Şüpheli/ Sanık: Sıkça yapılan yanlışlardan birisi de budur. Yeni CMK'ya göre iddianame tanzimine kadar; suçlanan kişiye 'şüpheli' demeliyiz. İddianameden sonra 'sanık' sıfatı kullanılmalıdır.

Soruşturma/ Hazırlık: Alışamadığımız kavramlardan birisidir. Hala dava dilekçelerinde "Hazırlık No" verilmektedir. Yeni kavram "Soruşturma No" olmuştur.

Devam edelim mi?

Saygılarımla

Oturma/Sükna
Önalım/Şûfa
Alım/İştira
Gerialım/Vefa
Ayırt Etme Gücü/Temyiz Kudreti
Yerleşim Yeri/İkametgâh
Kısıtlı/Mahcur
Mirasçılıktan Çıkarma/Iskat
Saklı Pay/Mahfuz Hisse
Altsoy/Füruu
Üstsoy/Usul
Eş/Karı-Koca
Paylı Mülkiyet/Müşterek Mülkiyet
Elbirliği Mülkiyeti/İştirak Halinde Mülkiyet
İşleme/Tağyir

izalei şuyu: ortaklığın giderilmesi
ivaz: karşılık
ifa: edim
ihtar: uyarı
istinabe: hukuksal yardımlaşma
isticvap: tarafın sorguya çekilmesi

adli müzaharet: adli yardım
ifa : yerine getirme
müstenidat :asıl parçanın ekleri.<tek başına kullanılamayan
mütemmim cüz : ek. asıl seyin ayrılmaz parçası
aciz vesikası :slscsklı slscsğının tsmsmıns ksvuşsmsmışsa geri kalanı için aldığı vesikadır.
adem-i selahiyet .yetkisizlilk
ahde vefa :sözde bağlılık
bidayet mahkemesi. ilk derece mahkemesi,davaları birinci derecede gören ve çözümleyen mercii
devlet şurası :danıştay
hacet : gerek

Alıntı: Yeni CMK'ya göre iddianame tanzimine kadar; suçlanan kişiye 'şüpheli' demeliyiz. İddianameden sonra 'sanık' sıfatı kullanılmalıdır.

Bence doğrusu:
Yeni CMK'ya göre iddianamenin kabulüne kadar suçlanan kişiye "şüpheli" demeliyiz. İddianamenin kabulünden sonra "sanık" sıfatı kullanılmalıdır. (CMK madde 2/1-a "Şüpheli: Soruşturma evresinde, suç şüphesi altında bulunan kişiyi," ve CMK 2/1-e "Soruşturma: Kanuna göre yetkili mercilerce suç şüphesinin öğrenilmesinden iddianamenin kabulüne kadar geçen evreyi,")

Alıntı: adli müzaharet: adli yardım

Bence doğrusu: adli müzaheret / adli yardım

Alıntı: adem-i selahiyet:yetkisizlik

Bence doğrusu: salahiyet / yetkisizlik

Alıntı: aciz vesikası :slscsklı slscsğının tsmsmıns ksvuşsmsmışsa geri kalanı için aldığı vesikadır

Bunu düzeltemedim

Ayrıca hala ceza davalarında müdahillikten bahsedilmesi de hoş değil; müdahallik yerine KATILMA terimine alışmamız ve "katılan vekili olarak duruşmalara kabulümüzü talep etmemiz" de yerinde olacaktır.

müessir fiil/yaralama
taahhüdü ihlal/ödeme şartını ihlal
şimdilik aklıma gelen bunlardı, sevgili arkadaşım suat'a destek olmak için yazdım)

Borçlar kanunu tasarısında 'tazminat' yerine 'giderim' denilmiş.Öz türkçeyi yakalayım derken mevcut ifadelerden de olmayalım.Mesala bir de 'iadei muhakeme' yerine 'yargılamanın yenilenmesi' demek biraz karşılamıyor gibi geliyor bana...

Kavramlardaki harf dizimi yerine anlamın önemli olduğunu fark ettiğimiz gün dil devriminin anlamını çok daha iyi anlayıp benimseyebileceğiz. Neden bu kadar eskiye bağlılık, öz dilimizde konuşmak, ezberlemeden anlamak daha iyi değil mi?

meşru müdafaa-meşru SAVUNMA
zaruret hali - ZORUNLULUK hali

Yarı Türkçeleştirilmiş kavramlar...

İddet Müddeti : Bekleme Süresi

Bu değişikliklerden bazıları yanlıştır; yenisini asla kullanmam. "Eş" buna örnektir. Bazılarında anlam değişikliği yoktur hoşuma gideni, alıştığımı kullanırım. Ortaklığın giderilmesi gibi. Anlamda, hukuken işaret ettiği durumda fark varsa elbette yenisini kullanırım. Sanık - şüpheli gibi. Zaten burada kelime değişmiyor; kişinin statüsü değişiyor. Yeni kelimeleri de yeni nesil kullansın.

Mesleklerin kendi dillerinin olması son derece doğal ve yerindedir. tıp ve mühendislik alanlarında, uçuş terimlerinde ve birçok yerde bu durumu görmekteyiz. Hukuk mesleğini icra edenlerin hukuk terimlerini sıkça kullanması mesleğimize katkı sağlar kanaatindeyim.

Değişen hukuki kavramları doğru kullanmak da ayrı bir önem arzediyor.