İşçi 3. kişilere Karşı, İşverenin Temsilcisi Olabilir Mi?

Olay.

Bay (x) bir Nakliye şirketinde Şoför olarak çalışmakta ve uluslararası mal taşımacılığında görev almaktadır. Bay (y) ise emekli memur olup, çocukları üniversitede okuduğundan geçim sıkıntısı çekmektedir. Bay (y) geçim sıkıntısını aşmak için Almanya' ya gidip ufak tefek gıda ürünleri alarak Türkiye' ye getirip satmayı düşünmüştür. Almanya' ya giderek 13.000 DM tutarında muhtelif gıda ürünlerini kendi imkanları ile alarak, Yunanistan' a kadar yanında getirmiş, Yunanistan' dan Türkiye' ye geçerken Gümrük ödememek için, Bay (x) ile anlaşarak, bu malların taşınması ve Türkiye' de teslim edilmesi için 2.000 DM.ye anlaşmıştır.

Bay (y) ayrı bir araçla Türkiye' ye dönmüş, bir kaç gün sonra ise Bay(x) Türkiye' ye gelerek, malları bay (y)' ye teslim etmek istemiştir.

Bay (y) arkadaşının kamyonetini ödünç alarak, Tır' ın olduğu mahale gitmiş, malları kamyonete yüklerken Polis tarafından suç üstü halinde yakalanmıştır..

İfadelerinde, Bay (x) tüm Şoförlerin bu tür mal getirdiğini, esasen getirmese aldığı ücretle geçinemeyeceğini, bu olay öncesinde başka kişilerin bir çok malını bu yolla getirdiğini birbirini teyit eden ifadeleri ile tekrarlamıştır.

Bay (y) ise durumunu anlatıp, ilk defa bu işi yaptığını, Yunanistanda benzinlikte bay(x) ' i tanıdığını ve taşıma işin anlaştıklarını ifade etmiştir.

Ceza davası Toplu kaçakçılıktan açılmış, Tır ve kamyonet müsadere edilmiştir. Yargılama devam ederken, Hukuk mahkemesinde, Nakliyat firması hem Bay(x)' e hem de Bay(y)' ye, maddi ve manevi tazminat davası açmıştır ve zararının müteselsilen tahsilini istemiştir..

Savunmalarda:

Bay(y), taşıma sözleşmesinin olduğunu, ücret karşılığı anlaşıldığını, davacı firmanın işcisi bay (x)' in bu sözleşmede çalıştığı firmayı yetkisiz temsil dairesinde temsil ettiğini, bu davada davalı olamayacağını, esasında davacı nakliyat firmasının işçisi vasıtasıyla suça ortak olduğunu ve davacı sıfatının olmadığını, zarar varsa ve tazminata hükmedilecek olsa bilebuna BK.44. maddesinin engel olduğunu, birlikte zarara neden olunduğunu ve bu anlamda zarar ziyandan muaf kalması gerektiğini, bay(x)' e dava açılamasının zorunlu olduğunu ileri sürmektedir.

Davacı, Nakliye firması ise, ortada suç olduğunu, suçu işcisi ile birlikte bay(y)' nin işlediğini,bay(x)' in taşıma sözleşmesi yapmaya yetkili olmadığını, görevinin nakliye Şoförlüğü olduğunu vs. gibi nedenlerle savunmayı reddediyor..

Sorular:

Olayda, Taşıma sözleşmesi var mıdır? Var ise bu sözleşme nedeniyle davacı nakliye firması iddia gibi taraf mıdır? nakliye firmasının tazminat davasında, davacı sıfatı olabilir mi? Bk.44. uygulanmalı mıdır?

Merhaba sayın Tikici,

Olaydaki kamyonu kullanan sürücü; taşıma işi ve yardımcı hizmetlerde çalışan kimselerdendir.
Taşıyıcıya ait taşıma işlerinde genellikle hizmet sözleşmesine dayanarak sürekli faaliyet gösterirler.
Bu kişilerin kusurları (aynen taşıyıcının kullandığı kimselerin kusurları gibi ) taşıyıcının kendi kusurları hükmündedir (TK. m 782 ).
Devam ederiz.
Saygı ve sevgilerimle
Av. Hulusi Metin (İstanbul Barosu)

O halde şöyle bir soru ile olaya bakalım:

'' taşıma işinde ifa yardımcısı olan bay (x), bay (y) ile işvereninin tırını çalsaydı yada taşıma işini yapmayıp da lokanta da garson olsaydı ve bay (y) ile dükkanın kasasını çalsaydı''

yine siz, işveren sorumlu olurdu diyebilir miydiniz?

Sevgili Tikici

(Yanıtlar, fazla mesai kapsamındadır )

Hukuk mahkemesinde :
1. Nakliyat firmasının hem elemanı Bay (x)' e, hem de Bay (y)' ye, maddi ve manevi tazminat davası açmış olması, usule ve yasaya uygundur.
2. Bay (y) hk.da BK.m.44. uygulanabilir.
3. Şöför (x) ile (y) arasında sözleşme kurulmuştur.
4. Nakliyat firması davacı ve (y) yönünden karşı davalıdır.

xxxx

'' taşıma işinde ifa yardımcısı olan bay (x), bay (y) ile işvereninin tırını çalsaydı ... “
İşveren, o tır içindeki malın göndericisine / alıcısına karşı sorumlu olurdu.

“ bay (x), lokanta da garson olsaydı ve bay (y) ile dükkanın kasasını çalsaydı ...''
İşveren, örneğin yemek bedelini ödeyememiş olan müşterisinin emanet olarak bıraktığı saatini kasaya koymuşsa, kasanın çalınmış olmasından müşterisine karşı sorumlu olurdu.

Bağlantı !? Devam ederiz.

Saygılar
Av. H. Metin

Sayın Tikici,
1. Tır kime ait ?
2. Şirket ile şöför arasındaki hizmet sözleşmesinin koşulları?
3. Elinizde bir Yargıtay Kararı varsa, onu tartışalım,
4. Görülmekte olan bir dava ise onu bilelim.
5. Gerçek hayatta, tır'da yeri olup da yük almayan şöför, şirket tarafından kovulur. Alınan ek yüke ilişkin ücretin paylaşımı sözleşmeye göredir.
6. Sözleşme
a) bay (x) ile bay (y) arasında
b) taşıyıcı şirket adına bay (x) ile bay (y) arasında
kurulmuş olabilir. Verilerin yetersiz olduğunu düşünüyorum.
7. Nakliyat firması bay (y) aleyhinde dava açmış ise, bay (y) de karşı dava açabilir (ödediği ücret ve malın değeri, kâr kaybı...)

Saygı ve sevgilerimle
Av. H.Metin

Alıntı: Alıntı yapılan mesajın sahibi: Av. Hulusi Metin 1. Tır kime ait ? 2. Şirket ile şöför arasındaki hizmet sözleşmesinin koşulları? 5. Gerçek hayatta, tır'da yeri olup da yük almayan şöför, şirket tarafından kovulur. Alınan ek yüke ilişkin ücretin paylaşımı sözleşmeye göredir. 6. Sözleşme a) bay (x) ile bay (y) arasında b) taşıyıcı şirket adına bay (x) ile bay (y) arasında kurulmuş olabilir. Verilerin yetersiz olduğunu düşünüyorum. 7. Nakliyat firması bay (y) aleyhinde dava açmış ise, bay (y) de karşı dava açabilir (ödediği ücret ve malın değeri, kâr kaybı...)

1- Tır olayda da belirtildiği üzere nakliyat işleri ile uğraşan firmaya aittir. Bay (x) bu firmada uluslararası taşımacılık işlerinde Tır Şoförü olarak çalışmaktadır. Hizmet sözleşmesi yazılı değildir, ancak şoförün asıl işi, nakliyatçı firmanın verdiği malların taşınmasında Şoförlük yapmaktır.

2- Şoför, kaçak mal taşımacılığını sürekli yaptığını ikrar etmektedir. Olayda da gümrüksüz malları ücret mukabili taşımayı kabul etmiştir.

3- bu konuya özel Yargıtay kararı yoktur. Olay gerçektir. Tır' ın piyasa emsal değeri 250 Milyar TL.dir. Kamyonet 15 Milyar Tl.dir. kaçak taşınan malın gümrüksüz değeri 13.000 DM.dir.

Soru:

Şoför, görevi sırasında, görev yaptığı araç ile, ücret karşılığı gümrüksüz mal taşır ise; bu taşıma sözleşmesi BK.38, 39 hükümleri dairesinde yetkisiz temsil dairesinde mi değerlendirilir, yoksa BK.32. maddenin....'

Şu kadarki kendisiyle akit yapan kimse, bir temsil münasebeti olduğunu halden istidlal eder, yahut bunlardan birisi ile veya diğeri ile akit yapmak kendisince farksız bulunur ise; akdin hakları ve borçları temsil olunana ait olur! ''

açık hükmüne göre mi değer kazanır? Sanıyorum cevap için yeterli açıklık vardır..

Selam ve saygılarımla..

Merhaba Sayın Tikici,

Temsil : BK. m.32 (vd.)
1. Borç doğuran sözleşmelerin kurulması konusundaki temsili düzenler.
2. Temsilci aracılığı ile yapılan sözleşmenin (hukuksal işlemin) hüküm ve sonuçları temsil edilene geçer.
3. Olayda bay (x)’in temsil istencini açıklamış olması gerekli değildir. Bay (y)’nin m. 32/II uyarınca durum ve koşullardan bir “temsil” ilişkisinin varlığını çıkarabilmesi, ya da temsilci veya temsil edilenle sözleşme yapmanın kendisi için farksız olması yeterlidir.

Yetkisiz temsilcinin sorumluluğu (BK.m.39)
1. Temsil yetkisi olmadığını bilerek veya bilmeyerek, başka bir kimse adına ve hesabına, üçüncü bir kişiyle işlem yapan herkes “yetkisiz temsilci”’dir.
2. BK.m.39 hükmüne göre yetkisiz temsilci ;
 yalnızca zararı giderimle sorumludur,
 zarar giderimden sorumluluğun kapsamı ve çerçevesi, kusurlu olup olmadığına bağlıdır,
 üçüncü kişinin temsil yetki eksikliğini bildiğini ya da bilmesi gerektiğini ispatlayarak sorumluluktan kurtulabilir.

3. Üçüncü kişinin durumu : Üçüncü kişi bu durumu biliyor ya da bilmesi gerekiyorsa ...

Değerlendirme : .... Devam ederiz.

Saygı ve sevgilerimle
Av. Hulusi Metin (İstanbul Barosu)

Merhaba dostlar,Taşıma sözleşmesi, genel anlamda “iş görme sözleşmeleri” grubuna dahildir. Bu gruptaki sözleşmelerden hangisine daha yakın olduğu konusu hukukumuzda tartışmalıdır. İstisna, vekâlet...?
Taşıma sözleşmesindeki karşılıklı edimlerden “eşyanın belli bir yere ulaştırılması”nın öneminden hareketle, istisna sözleşmesi olarak kabulü daha uygun gibi.

TTK.’de taşıma sözleşmesinin kuruluşunu düzenleyen özel bir hüküm yok. BK.(m.1, 2/1) kapsamında yanların karşılıklı ve birbirine uygun istenç (irade) açıklamalarıyla Taşıma Sözleşmesi kurulmuş olur.

Nakliyecinin, elemanı bay (x) yönünden sorumluluğu TTK.m. 782. ve uygulanma koşulu yardımcının kusurlu bir davranışta bulunmuş olması. BK.m. 100/1 TTK. m. 782 kıyaslaması ...
BK. M. 100/1 yönünden borçlu (nakliye firması), bay (x)’in davranışını bizzat yapmış olsaydı, kendisi için kusurlu sayılabilecekse, doğan zarardan sorumlu olacaktır.

Araç sahibi nakliye firması, TIR. sürücüsüne taşıma işi yaptırdığına göre, ona kendi adına taşıma sözleşmesi yapma yetkisini de vermiş olduğunun kabulü gerekir (Y.11.HD.15.4.1976, E.1969, K.2102).
Araç sürücüsünün yaptığı taşıma sözleşmesi, nakliyeci firmayı da bağlar (11.HD. 16.5.1994, E.523, K.4265)

Saygı ve sevgilerimle
Av. Hulusi Metin (İstanbul Barosu)

Alıntı: Alıntı yapılan mesajın sahibi: Av. Hulusi Metin Araç sahibi nakliye firması, TIR. sürücüsüne taşıma işi yaptırdığına göre, ona kendi adına taşıma sözleşmesi yapma yetkisini de vermiş olduğunun kabulü gerekir (Y.11.HD.15.4.1976, E.1969, K.2102). Araç sürücüsünün yaptığı taşıma sözleşmesi, nakliyeci firmayı da bağlar (11.HD. 16.5.1994, E.523, K.4265)

Sevgili Metin,

Yargıtay kararları için teşekkürler. Faydalı yazınız için de ayrıca teşekkürler. Evet devam edelim.

Selam ve saygılarımla..