Hamilelikte çalışmadığı dönemleri borçlanacak

Kadın hakim, erkeklere askerlik borçlanmasında tanınan haklardan kadınların da yararlanmalarına karar verdi. Kahraman, iki hamilelik döneminde çalışamadığı günler için kuruma borçlanabilecek

İzmirli 2 çocuk annesi Sevinç Kahraman, Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) karşı doğum borçlanması için açtığı davayı kazandı. Kahraman, dilekçesinde SGK'nın erkeklere tanıdığı askerlik borçlanması gibi kadınlara da doğum yıllarıyla ilgili borçlanma hakkı tanınmasını istedi. İlk hamileliğinde sigortalı bile olmayan, ikinci doğumunda ise işten ayrılmasının üzerinden 300 gün geçtiği için yine hamilelik borçlanmasından yararlanamayan Kahraman'ı mahkeme haklı buldu. Avukat Ali Onar, "ıÜüMahkeme, sosyal bir hukuk devletinde herkesin kanun önünde eşit olduğunu açık ve kesin bir dille ifade etti" dedi. Dosyayı önümüzdeki günlerde ele alacak olan Yargıtay'ın kararı onaması halinde oluşacak içtihatla tüm kadınlar, erkeklerin askerlik borçlanması gibi sigortalı olsalar da olmasalar da doğum borçlanması yaptırabilecek.

EŞİTLİK İLKESİ GEREĞİ
İzmir'de, garsonluk, tekstil ve tütün işçiliği gibi çeşitli işlerde uzun yıllar çalışan iki kız çocuğu annesi 49 yaşındaki Sevinç Kahraman, emekli olabilmek için Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) İzmir İl Müdürlüğü'ne başvurup doğum borçlanması talebinde bulundu. 1987 ve 1993 yıllarında doğum yaptığını ve hamilelik sürecinde çalışamadığını belirten Kahraman, dilekçesinde erkeklerin askerlikte geçirdikleri günlerle ilgili sigortalı olup olmadıklarına bakılmaksızın borçlanma yapabildiklerini, anayasanın eşitlik ilkesine göre kendisine de doğum yaptığı için çalışamadığı sürelerle ilgili olarak borçlanma hakkı verilmesini istedi.
Ancak SGK, başvuruyu genelgeleri dayanak göstererek reddetti. Sevinç Kahraman'a ilk doğumdan dolayı borçlanma isteğini o tarihte sigortalı dahi olmamasından, ikinci doğumuna yönelik borçlanma talebini de "işten ayrıldıktan sonraki 300 gün içerisinde doğum gerçekleşmediği" için kabul edilemeyeceğini bildirdi.

YASAYA AYKIRI İDDİASI
Sevinç Kahraman, avukatı Ali Onar aracılığıyla borçlanma talebini kabul etmeyen SGK'ya karşı İzmir 10. İş Mahkemesi'nde, doğum yaptığı yıllarla ilgili borçlanma yapabilmesinin tespiti için dava açtı. Dilekçede, dönemin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik'in 5510 sayılı kanunla getirilen doğum borçlanması hakkını sunarken, kadın çalışanlara da tıpkı erkek sigortalıların askerlik borçlanmalarında olduğu gibi "borçlanma" hakkı getirildiğini hatırlatarak, SGK genelgesinin yasaya aykırı olduğunu öne sürdü.
Avukat Onar, sigortalı kadınların çocuğun yaşaması şartıyla sadece 2 kez ve doğum tarihinden sonraki 2 yıllık süreyi geçmemek şartıyla çalışmadıkları süreleri borçlanabileceklerinin yasayla belirtildiğini ancak "doğum tarihinde çalışılıyor olunması" ve "işten doğum nedeniyle ayrılmış olunması" gerektiğine dair hükmün bulunmadığına da dikkat çekti.
Avukat Onar, müvekkilinin yasaya aykırı şekilde yapılan bu düzenleme ile sosyal güvenliğe ilişkin Anayasa tarafından güvence altına alınmış haklardan mahrum bırakıldığını iddia ederek, durumun eşitlik ilkesine de aykırı olduğunu, genelgelerin, yasa ve Anayasa'ya aykırı olamayacağını bu nedenle de müvekkilinin borçlanma yapabileceğinin tespitine karar verilmesini istedi.
SGK avukatları Sevinç Kahraman'ın ilk başvuru dilekçesini reddetmesinde olduğu gibi aynı genelgeyi gerekçe gösterip davanın reddini talep ederken, mahkemenin isteğiyle rapor hazırlayan bilirkişi, yasada doğum borçlanmasının sigortalılık başlangıç tarihinden sonrası için yapılabileceğine dair hüküm ile işten ayrıldıktan sonra 300 gün içinde doğum yapması şartını öngören hükmün bulunmadığını belirtti. Bilirkişi raporunda davacı Sevinç Kahraman'ın doğum borçlanması yapabilmesi gerektiği ifade edildi.

KADIN HAKİMİN KARARI
Mahkemenin kadın yargıcı Aynur Özcan İlhan da bilirkişi raporunu göz önünüde bulundurarak devrim gibi bir karara imza attı. Mahkeme kadınlara doğumdan dolayı, tıpkı erkeklere tanınan askerlik borçlanması gibi borçlanma yapabilmeleri yönünde karar verdi. Üç sayfalık gerekçeli kararı yazan hakim Aynur Özcan İlhan, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun 41-a maddesindeki amacın, doğum nedeniyle sigortalılığın başlangıç tarihinden önce ve sonra geçen sürecin sosyal güvenlik açısından değerlendirilmesi maksadını da içerdiğini belirtti.
Yargıç İlhan, bu nedenle davacı Sevinç Kahraman'ın gerek sigortalı olmadan önce 1987 yılında yaptığı, gerekse sigortalı olduktan sonra 1993 yılında yaptığı iki doğum nedeniyle, borçlanma talebinin kabul edilmesine hükmetti.

SGK davayı Yargıtay'a taşıyacak
SGK İzmir İl Müdürü Mustafa Keskin ise yasa gereği davayı takip etmeyi sürdüreceklerini ve Yargıtay'a taşıyacaklarını belirterek, "Bu dava şu haliyle diğer kadınlar açısından emsal teşkil etmiyor. Sadece bu bayan için geçerli olabilecek bir karar. Yargıtay'ın kararıyla bu hususta içtihat oluşursa diğer doğum yapan kadınları da ilgilendiren bir durum ortaya çıkar. Biz kurum olarak hukuksal açıdan yapılması gereken neyse onu yapacağız" dedi.

GENELGE NE DİYOR?
Askerlik borçlanması yapmak için sigortalı işten ayrıldıktan sonra belli bir süre şartı yokken, doğum borçlanması yapmak için SGK tarafından sigortalı işten ayrıldıktan sonra doğumun en geç 300 gün içinde gerçekleşmiş olması şartı ve ilk doğumda sigortalı olma şartı aranıyor.

KANUN NE DİYOR?
5510 sayılı kanunun 41. maddesi a bendi, "Kanunları gereği verilen ücretsiz doğum ya da analık izni süreleri ile 4. maddenin birinci a bendi kapsamındaki sigortalı kadının, iki defaya mahsus olmak üzere doğum tarihinden sonra iki yıllık süreyi geçmemek kaydıyla hizmet akdine istinaden işyerinde çalışmaması ve çocuğunun yaşaması şartıyla talepte bulunulan süreleri, talepte bulunmaları halinde, borcun tebliği tarihinden itibaren bir ay içinde ödemeleri şartıyla borçlandırılmalarına" olanak sağlıyor

Kaynak : http://www.yeniasir.com.tr/HayatinIcinden/2010/07/04/hamilelikte_borclanmada_milyonla