Tasdix - Eser korumasında elektronik ortamlı zaman damgası

"Tasdix, internet bağlantısı ve Tasdix masaüstü yazılımı aracılığıyla herhangi bir elektronik ortamda saklanmış dökümanın parmak izine (sayısal özet=hash) sayısal zaman damgası ekliyor. Böylece damgalanan dökümanla aynı adı taşıyan .tms uzantılı bir zaman damgası sertifikası oluşuyor. Bu elektronik sertifika, 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu'nda gerçekleştirilen düzenlenmeler sayesinde mahkemelerde geçerliliği olan bir kanıt niteliği taşıyor ve damgalanan dökümanla birlikte saklanması gerekiyor."


Kaynak: Legal Fikri ve Sınai Haklar Dergisi, 2007, Yıl:3 Sayı 10 s.292

Bu hizmet ücretli bir hizmettir. Ancak eser korumasında oldukça makul bir yöntem zira böylece yaratılan eser, başka kimsenin (noterin dahi) görmesine/duymasına/bilmesine gerek kalmaksızın bir zaman damgası ile işaretlenmektedir. Bu uygulama, zihinlerdeki "eserimi nasıl koruyacağım?" düşüncesine oldukça pratik bir çözüm geliştirmiş. Hiç uygulamamış olmakla birlikte düşünce olarak faydalı bulduğumu belirtmek isterim.

Eserin, yalnızca tasdix ile korunması mümkün değildir. Tasdix isimli servisin, elektronik imza ile hiç bir farkı yoktur. İkisi de aynı elektronik sertifika hizmet sağlayıcısını kullanarak, bilgisayar ortamındaki veriye zaman damgası vurur. Zaman damgası ise, eserin ilk kimin elinde olduğunun ispatı açısından faydalı bir delildir ancak kati bir delil değildir.

Orhan Veli'nin bir şiirini, komşusunun alıp üzerine zaman damgası vurdurtması, şiiri, onun yapmaz. Ama zaman damgasını delil olarak kullanmasına da engel değildir.

Kısacası, elektronik imza sahibinin bu tür servisleri kullanması gerekmez. Zaten elinde kendi zaman damgalayıcısı mevcuttur.

Fiyatlarına bakınca da, 20 kontör almaktansa e-imza almak daha mantıklı gözüküyor.

Alıntı: Yazan izavukat Eserin, yalnızca tasdix ile korunması mümkün değildir. Tasdix isimli servisin, elektronik imza ile hiç bir farkı yoktur. İkisi de aynı elektronik sertifika hizmet sağlayıcısını kullanarak, bilgisayar ortamındaki veriye zaman damgası vurur. Zaman damgası ise, eserin ilk kimin elinde olduğunun ispatı açısından faydalı bir delildir ancak kati bir delil değildir. Orhan Veli'nin bir şiirini, komşusunun alıp üzerine zaman damgası vurdurtması, şiiri, onun yapmaz. Ama zaman damgasını delil olarak kullanmasına da engel değildir. Kısacası, elektronik imza sahibinin bu tür servisleri kullanması gerekmez. Zaten elinde kendi zaman damgalayıcısı mevcuttur. Fiyatlarına bakınca da, 20 kontör almaktansa e-imza almak daha mantıklı gözüküyor.

Bu işlem Noter tasdikinden farksızdır. İlk mesajda da sanıyorum bu kastediliyor. Yoksa eseri imzalayan kişiye aidiyeti konusunda kesin delil niteliği vardır denilmemiş.

İmza tarihinde eserin imzalayanın uhdesinde olduğunu ispatlar. Bunu pek tabiki elektronik imza ile de yapabilirsiniz.

Eseri koruma altına almak (kişiye aidiyetini ispatlamak) için Telif Hakları Genel Müdürlüğüne başvurmak en garantili ve güvenilir yoldur. Mahkemeler Telif Hakları Genel Müdürlüğünden gelen kayıtlara daha fazla itibar etmektedir.

http://www.telifhaklari.gov.tr/ana/sayfa.asp?id=395

Alıntı: Yazan izavukat Orhan Veli'nin bir şiirini, komşusunun alıp üzerine zaman damgası vurdurtması, şiiri, onun yapmaz. Ama zaman damgasını delil olarak kullanmasına da engel değildir.

Bu örnek konu ile ilgisiz bir örnek olmuş. Elbette zaman damgası vurulması yahut belgeye e-imza atılmış olması başkasına ait bir eseri o kişiye ait kılmaz (tabii ki aksi kanıtlanıncaya dek), kimse böyle bir şey ileri sürmüş de değil. Niçin böyle bir sonuca vardığınızı anlayamadım.

Sayın Dikici'nin

Alıntı: Bu işlem Noter tasdikinden farksızdır. İlk mesajda da sanıyorum bu kastediliyor. Yoksa eseri imzalayan kişiye aidiyeti konusunda kesin delil niteliği vardır denilmemiş.

tespiti doğrudur.

Bu bilgiyi paylaşmamın en önemli sebebi, müvekkillerden gelen tedirginliğe çare ararken bu yazı ile karşılaşmamdı. Çünkü pek çok müvekkilimiz tasdik için bir yere başvurulduğunda oradaki şahıslar tarafından eserin çalınması tedirginliğini yaşadıklarını belirtiyorlar.

Onaylama şeklindeki bir noter tasdiki dahi aksi kanıtlanıncaya kadar geçerlidir. Dolayısıyla Tasdix ya da e-imza yöntemi için de aynı şey geçerli. Ben de aksini belirtmedim.

Saim üstadın belirttiği 'isteğe bağlı kayıt tescil' de güzel bir çözüm. Ancak ben, müvekkillerin tedirginliğini ortadan kaldırmadığı için başka yol aramaya yönelmiştim. Bunlar sadece alternatiftir.

İyi çalışmalar dilerim.

Alıntı: Yazan izavukat Tasdix isimli servisin, elektronik imza ile hiç bir farkı yoktur. İkisi de aynı elektronik sertifika hizmet sağlayıcısını kullanarak, bilgisayar ortamındaki veriye zaman damgası vurur.

Elektronik imza ile bir veriyi imzalamanız bir kağıda şiirinizi yazıp altına imza atmanız gibidir. Bu tip servislerle imzalamanız ise aynı kağıdı komşunuza gösterip, onun da imzasını almanıza benzer.

İleride bir ihtilaf olup konu yargıya intikal ederse kendi imzaladığınız kağıdın ispat hukuku açısından size hiçbir faydası olmaz. Ancak komşunuzun imzaladığı kağıt komşunuzun en azından şahit olarak dinlenmesini sağlar.

Bu şehadet eser sahipliğini tespit bakımından ne kadar delil değeri taşır, o ayrı bir tartışma konusu. Ancak hiçbir deliliniz olmamasından da iyi olduğu kesin. Bu bağlamda elektronik imza ile kendi verinizi imzalamak ile bu tip servislere kaydettirmek arasında hiçbir fark olmadığı görüşünüze katılamıyorum.

Not: Orhan Veli şiirlerini ilk yazdığında daha hiçkimseyle paylaşmadan ve hiçbiryerde yayınlamadan önce komşusu zaman damgası ile damgalatsaydı, bence bugün Orhan Veliyi tanımıyor olabilirdik.

Sayın Duygu Hanım, şüphesiz ki mesajım size değil, tasdix'e karşıydı. Sitelerinde ve tanıtım amacıyla diğer sitelerde kullandıkları açıklamalar, net değil ve normal bir kullanıcı için "tasdix eserimi korur demek ki" düşüncesi oluşturuyor.

Hukuktan anlamak zor. Bilgisayardan anlamak da zor. İkisi bir araya gelince, tüketiciye normalden çok daha net ve açık bilgi verilmelidir.

Alıntı: Elektronik imza ile bir veriyi imzalamanız bir kağıda şiirinizi yazıp altını imza atmanız gibidir. Bu tip servislerle imzalamanız ise aynı kağıdı komşunuza gösterip, onun da imzasını almanıza benzer.

Bunda yanıldığınızı düşünüyorum. Elektronik imzanız da, adı geçen servis de, aynı sağlayıcıyı kullanarak damgayı vuruyor. Yani, ikisi de komşunun imzası. Aralarında hiç bir fark yok.

Alıntı: Yazan izavukat Bunda yanıldığınızı düşünüyorum. Elektronik imzanız da, adı geçen servis de, aynı sağlayıcıyı kullanarak damgayı vuruyor. Yani, ikisi de komşunun imzası. Aralarında hiç bir fark yok.

"Elektronik İmza" ile "Zaman damgası" kavramlarını karıştırıyorsunuz. (Terimler için bkz Elektronik İmza Kanunu madde 3)

Elektronik imza kimlik doğrulama aracıdır. Zaman damgası ile zaman doğrulama aracı.

Elektronik imza ile imza sahibi bir elektronik veriye önceden alınmış nitelikli bir elektronik sertifika ile kimliğini işaretler. Elektronik sertifika önceden alınmış olmak şartıyla elektronik imza atılırken, üçüncü bir kişinin dahli, onayı, bilgilendirilmesi gerekmez. Örneğin sizin bir elektronik imzanız varsa, herhangi bir veriyi kimseye haber vermeden kendiniz imzalayabilirsiniz. Bu nedenle de elektronik imzalanan bir veride üçüncü bir kişinin (mesela sertifika kurumunun) bilgisi olmak zorunluluğu yoktur, bu nedenle de elektronik olarak imzalanmış bir veride zaman tesbiti yapılması için üçüncü bir kurumun "şehadetine" başvurmanız çoğu kez mümkün olmaz.

Aynı örnekten gidersek bir şiir yazdıysanız elektronik imzanız ile kendi bilgisayarıızda imzaladığınızda, bu işlemden sizden başka kimsenin haberi olmayabilir. Aynı kağıda yazıp kendinizin imzaladığı şiir de olduğu gibi. Nitekim aynı kanunun 4. maddesine bakarsanız orada da elektronik imzanın unsurları arasında "imza zamanının" tesbiti yoktur.

Tasdix ve benzeri kurumlar ise veriye "zaman damgası" vururlar. Elektronik imzanın aksine burada amaç verinin sahibini değil, zamanını tespit etmek ve bunu yaparken de bir üçüncü kişinin tabiri caizse "şehadetini" sağlamaktır. O nedenle zaman damgasını kendi kendinize vuramazsınız, üçüncü bir kurum vurur.

Bu nedenle elektronik imza sizin imzanız, zaman damgası ise komşunuzun imzasıdır.

4'üncü maddenin son fıkrası:

Alıntı: İmzalanmış elektronik veride sonradan herhangi bir değişiklik yapılıp yapılmadığının tespitini sağlayan,Elektronik imzadır.

Sistemin programlanma işleyişini bilmediğim için yorum yapıyorum. Belirttiğim fıkraya göre elektronik imza, değişikliğin tespit edilmesini de sağlıyor. Bunu yapmak için acaba; "x verisi y verisiyle değiştirildi" demekle mi yetiniyor, yoksa "ilk oluşturulma 12/12/2011, değişiklik 13/12/2011" diye ayrıntıya giriyor mu?

Mantık olarak, dosyaların imzalanma tarihlerinin de e-imza tarafından kaydedilmiyor olması gerektiğini düşünüyorum. Yani e-imza hem kimliği belirliyor hem de zaman damgasını vuruyor, diye düşünmüştüm.

Tabii dediğim gibi olması için, e-imza aletinin tarih fonksiyonunun olması gerekli. Bilgisayar saatine güvenemez. Ya sunucuya bağlanıp onay almalı ya da kendisi güvenilir bir tarih programlamasına sahip olmalı.

Evet, yorumum kısmen ya da tamamen yanlış olabilir. Tarih fonksiyonun varlığı/yokluğu, değişiklik kaydının nasıl tutulduğu olayı çözer.

Tasdix, bilgisayar ortamındaki dökümanlarınızın elektronik olarak damgalandığı zamanı ve o tarihten itibaren üzerinde hiçbir değişiklik yapılmadığını gösteren bir sayısal zaman damgası uygulamasıdır deniyor kendi sitesinde;

Ben sizin belirttiğiniz kullanım şekli ile sitede belirtilen kullanım şeklini bağdaştıramadım.