18-10-2011, 10:31 | #1 |
|
Davalar, Eskiye Göre Daha mı Uzayacaktır?
Mahkemelerin iş yükü azaltılmadan ve hakimlere destek olmak üzere hâkim yardımcılığı düzenlemesine yer verilmeden, ön incelemeden beklenen yarar
gercekleşebilir mi ? Yoksa, davalar daha mı uzayacaktır? Saygılarımla... IX. Ön inceleme: HMK’nın dava konusunda getirmiş olduğu en onemli yenilik, dilekceler (layihalar teatisi) aşaması ile tahkikat aşaması arasına “ön inceleme” adıyla yeni bir aşama eklenmesidir. Bu yeni sisteme göre, dava dilekcesi kendisine sunulan mahkeme, bugun yapıldığının aksine, hemen bir “tensip zaptı” duzenleyerek dava dilekcesini (ilk duruşma gunuyle birlikte) davalıya tebliğ etmeyecektir. Bunun yerine, ilk duruşma gununun bildirilmesi icin dilekceler aşamasının tamamlanması beklenecek; her iki tarafın kendilerine tanınmış olan ikişer dilekce sunma hakkını kullanmasına imkan verildikten sonra ve ilk tahkikat duruşmasından önce gelmek üzere, ön inceleme duruşması yapacaktır. Yine HMK’nın sistemine gore, ön inceleme aşaması kendi icinde üç safhaya bölünecektir: (1) Ön inceleme duruşmasından önceki inceleme, (2) ön inceleme duruşması ve (3) ön inceleme duruşmasından sonraki (fakat tahkikat başlamadan) yapılacak inceleme. Bu niteliğiyle ön incelemedekiduruşma tutanağı, bugune kadarki mahkemeler uygulamamızda karşımıza cıkan “tensip zaptı”ndan daha kapsamlı ve belki tahkim usulunde karşımıza cıkan “gorev belgesi”ne benzer; yapılacak tahkikat ve yargılamanın iceriğini ve sınırlarını belirleyen bir yol haritası olacaktır. Ön inceleme duruşmasında ayrıca taraflara dilekcelerinde gosterdikleri fakat daha henuz mahkemeye sunmadıkları belgelerin sağlanması icin iki haftalık kesin sure tanınması ve bu kesin sureye uyulmaması halinde eksik kalan delile “dayanmaktan vazgecilmiş sayılmasına” karar verileceği de ongorulmuştur(m.140(5)). Bu son kanun hukmunun HMK. 121. maddesinde yer alan “belgelerin dilekce ile birlikte verilmesi zorunluluğu”nu etkisiz hale getirdiği ve kesin sureye uyulmamasının kendiliğinden ortaya cıkartacağı hak duşurucu etkiyi (HMK. m. 94) hakimin ayrıca karar vermesine bağlı kıldığı icin, belgelerin dilekcelerle birlikte sunulması zorunluluğuna gereğinden fazla esneklik getirdiği söylenebilir. On incelemenin üçüncü safhası, yani mahkemenin ön inceleme aşamasında, ön inceleme duruşması tamamlandıktan sonraki safhada yapması gereken inceleme ise hak duşurucu sureler ve zamanaşımı hakkındaki itiraz ve def’ileri karara bağlamak ile ilgili olacaktır (m.142). Ön incelemedeki bu üç safha tamamlanmadan tahkikata gecilemeyecektir(m. 137/2). HMK’nın yukarda ozetlenen ön inceleme ile ilgili hukumleri yerindedir. Ancak tek hakimin, Hocam Prof. Dr. Baki Kuru’nun ifade ettiği uzere, ön incelemeyi yalnız başına yapması cok zordur: 2006 tarihli Adalet Bakanlığı Tasarısı’nın 146 ve 147. sayfalarında “on inceleme” ilgili şu acıklamalar vardı: “Ancak uygulamada ön inceleme ile getirilen bu duzenlemenin gerçekten uygulanabilmesi için, mahkemelerin iş yukunun azaltılması yanında hâkimlere bu konunda destek olmak üzere hâkim yardımcılığı düzenlemesine yer verilmelidir” (2006 tarihli Tasarı sayfa 147). Yukardaki acıklamalar, 2008 tarihli HMK Tasarı’nın (ve dolayısıyla HMK’nın) gerekcesine alınmamıştır (gerekceden cıkarılmıştır). Mahkemelerin iş yuku azaltılmadan ve hakimlere destek olmak uzere hakim yardımcılığı duzenlemesine yer verilmeden, on incelemeden beklenen yarar gercekleşemez; aksine, davalar daha da uzar”; bkz : Prof. Dr. Baki Kuru, 2008tarihli Hukuk Muhakemeleri Kanunu Tasarısı Hakkında Genel Değerlendirme (Medeni Usul ve İcra İflas Hukuku Dergisi 2009/1 s.13-50), s.32-34. İSTANBUL BAROSU DERGİSİ • Cilt: 85 • Sayı: 5 • Yıl: 2011 Yeni HMK • Prof. Dr. B. KURU / Prof. Dr. A. C. BUDAK 15 |
18-10-2011, 11:54 | #2 |
|
"Adalet sabırlıdır"
|
18-10-2011, 15:00 | #3 | |||||||||||||||||||
|
Kesinlikle doğru bir tespit. Her mahkemede, aynen yüksek mahkemede olduğu gibi, bir Tetkik Hakimi olmalıdır. Bugüne kadar bu işi mahkemeler Bilirkişiye yükleyip, onları bir nevi tetkik hakimi gibi görevlendirmekteydiler. Artık, bilirkişilerden de (teknik hususlar hariç) eskisi gibi yararlanmak mümkün olamayacağına göre, aklın yolu birdir… Hakim yardımcısı veya tetkik hakimi... |
18-10-2011, 15:01 | #4 | |||||||||||||||||||||||
|
"Usul" de zaten "yavaş" demektir. |
19-10-2011, 09:41 | #5 |
|
Anayasanın teminatı altında olan “kişinin hak arama özgürlüğü” ile Cevdet Paşa’nın “usul esasa mukaddemdir” özlü sözü arasında HMK.; hendeklerle dolu uzun ince bir yol…
Denilen de, “ya aşarsın ya düşersin!” Nasılsa,her vatandaşın "Hukuk sigortası" var. Gitsinler avukata. |
Şu anda Bu Konuyu Okuyan Ziyaretçiler : 1 (0 Site Üyesi ve 1 konuk) | |
|
Benzer Konular | ||||
Konu | Konuyu Başlatan | Forum | Yanıt | Son Mesaj |
4616 sayılı erteleme yasasına göre tahliye edilen kişi daha sonra 8.5 yıl ceza alıyor | angel82 | Meslektaşların Soruları | 4 | 14-05-2011 11:40 |
İİK.Md.99'a göre daha önce yapılan hacizden vazgeçerek yeni haciz yapılabilir mi? | serdarserdar | Meslektaşların Soruları | 1 | 30-03-2009 08:31 |
Eskiye Özlem | Ulaş Demiray | Site Lokali | 0 | 29-08-2002 08:35 |
H.U.M.Y. yasada Ki Gibi Uygulansa Davalar Daha Kısa Sürede Biter Mi? | rezay | Hukuk Sohbetleri | 5 | 03-04-2002 22:32 |
Türk Hukuk Sitesi (1997 - 2016) © Sitenin Tüm Hakları Saklıdır. Kurallar, yararlanma şartları, site sözleşmesi ve çekinceler için buraya tıklayınız. Site içeriği izinsiz başka site ya da medyalarda yayınlanamaz. Türk Hukuk Sitesi, ağır çalışma şartları içinde büyük bir mesleki mücadele veren ve en zor koşullar altında dahi "Adalet" savaşından yılmayan Türk Hukukçuları ile Hukukun üstünlüğü ilkesine inanan tüm Hukukseverlere adanmıştır. Sitemiz ticari kaygılardan uzak, ücretsiz bir sitedir ve her meslekten hukukçular tarafından hazırlanmakta ve yönetilmektedir. |