Anonim Şirket Ortaklarının İşletmedeki Fiili Hakları

Merhaba değerli meslektaşlarım.

Halka kapalı anonim şirkette şirket ortağı olan ve bu nedenle de genel kurul üyesi durumunda bulunan ancak yönetim kurulunda üye olmaması nedeniyle yönetim hakkı bulunmayan ortakların tiracarethaneye fililen girip denetleme hakkı mevcutmudur?

Ticaret Kanunumuzu incelediğimizde hakları tek tek sayılmış, ancak böyle bir hakdan bahsedilmemiş. Şirketin yönetim yetkisilerini kullanan organın da yönetim kurkulu olduğunu düşündüğümüzde Anonim şirket Genel kurul üyelerine fabrikayı (özellikle hergün) fiilen denetleme haklarının bulunmadığını düşünüyorum.

Ancak olmayan bir hakkı ispatlamak ve buna ilişkin kaynak bulmak çok güç. Elinde bu fikrimi destekleyecek nitelikle bilgi ve belge bulunan meslektaşlarımdan yardımlarını bekliyorum.

Sorunuzun cevabını zaten vermişsiniz. Anonim şirketler, limited şirketlerden de farklı olarak tam bir sermaye şirketidir. Yani a.ş. lerde önemli olan paydır, pay sahibi değil. Pay sahininin a.ş. nin işlemleri üzerinde sınırlı yetkileri vardır (g.k. da oy kullanmak, gerektiğinde y.k. nın sorumluluğuna gitmek gibi). Şirketin fiilen denetlenmesinden bahsetmişsiniz ancak paysahibinin böyle bir hukuki yetkisi yoktur. Bunun engellenmesi için ne yapılabilir derseniz, bu sorunu dava yoluyla çözmeye bence gerek yok. Kapıdaki güvenlik görevlilerine bu kişilerin şirkete alınmaması konusunda talimat verilmesi yeterli

Sizinle aynı görüşleri paylaşmamıza rağmen, kapı güvenliğinin uyarı ve ikazlarına rağmen tehdit kullanmak suretiyle içeriye girmeyi sürdüren ortak hakkında yaptığımız iş yeri dokunulmazlığını ihlal suçlaması ile ilgili olarak c.savcısı bizimle aynı görüşü paylaşmıyor. TCK 116/3 kapsamında girebileceği düşüncesinde.

Bu nedenle C.savcısının önüne koymak için birşeyler arıyorum.

Anonim şirketlerde pay sahiplerinin şirket yönetimini denetleme yetkisi bulunmamaktadır. Zira bu görev, pay sahipleri adına şirket genel kurulunda seçilen denetçiler tarafından yapılmaktadır.

Soruyu şu şekilde revize edersek.

Ortak olması nedeniyle genel kurul üyesi sıfıtana haiz ancak hiç bir yönetim yetkisi bulunmayan üyenin, fabrika sınırları içine girmesi için bir başka kişiye verdiği izin, yönetim kurulunun bu kişinin girişini yasaklamış olmasına rağmen TCK 116/3 de ifadesini bulan geçerli bir rıza sayılabilir mi?

Alıntı: Yazan Av.Atılgan Barış YÖRÜK Soruyu şu şekilde revize edersek. Ortak olması nedeniyle genel kurul üyesi sıfıtana haiz ancak hiç bir yönetim yetkisi bulunmayan üyenin, fabrika sınırları içine girmesi için bir başka kişiye verdiği izin, yönetim kurulunun bu kişinin girişini yasaklamış olmasına rağmen TCK 116/3 de ifadesini bulan geçerli bir rıza sayılabilir mi?

Alıntı: Sizinle aynı görüşleri paylaşmamıza rağmen, kapı güvenliğinin uyarı ve ikazlarına rağmen tehdit kullanmak suretiyle içeriye girmeyi sürdüren ortak hakkında yaptığımız iş yeri dokunulmazlığını ihlal suçlaması ile ilgili olarak c.savcısı bizimle aynı görüşü paylaşmıyor. TCK 116/3 kapsamında girebileceği düşüncesinde. Bu nedenle C.savcısının önüne koymak için birşeyler arıyorum.

Yönetimin "bir başka kişiye" verdiği iznin, girmesini istemediğiniz paysahibine hiç bir tesiri olmaz. Kanaatimce Anonim şirketler bakımından, paysahipliği sıfatı tek başına "ortak kullanılan işyeri" kapsamında değerlendirilemez ve bu bağlamda TCK.116/3 tatbik edilemez. Sayın Savcının önüne belge değil de bir Anonim Şirketler Hukuku kitabı koyarsanız -belki- daha çabuk sonuca ulaşabilirsiniz.

Sayın Savcının önüne Anonim Şirketlerin yönetimi ve azınlık hakları ile ilgili koca bir dosya koydum zaten.

Şimdi arkadaşlar şuan şahsın fabrika içinde bulunduğunu ve kolluk güçlerince çıkarılarak suça son verilmesini istediğimiz bir dilekçeyi c.savcısına sunduk. Savcı bey arkasına 116/3 den dolayı talebi reddettiğini yazıp örneğini tarafımıza verdi. Bu karara karşı Ağır Ceza Mah. sine itiraz etmemiz mümkün mü?

Kovuşturmaya yer olmadığına ilişkin karara ağır ceza mahkemesine başvurarak itiraz edebilirsiniz (cmk m. 173).

Pay sahiplerinin kural olarak AŞ.yi denetlemek, ticari defterleri ve sair evrakı incelemek hakkı bulunmamaktadır. Zira, AŞ.nin iç ilişkide denetlenmesi görevi denetçilere bırakılmıştır (TK.m.347 vd.). Fakat TK.m.363/II'e göre, şirketin ticari defterleri ile haberleşme kayıtlarının incelenmesi, GK.un açık izni veya YK.nun kararı ile mümkün olabilir.

Yargıtay, pay sahibinin şirket defterlerini inceleme hakkının reddinin haklı haklı bir nedene dayanmasını aramaktadır.
11. HD., 16.12.1997, 7819/9306: “Davalı anonim ortaklık genel kurulda aldığı bir kararla, davacı pay sahibinin defterleri inceleme istemini hiçbir neden göstermeksizin ret etmiştir. Esasında, anonim ortaklığın her bir ortağının, ortaklığının defter ve hesaplarını incelemekte hukuki yararları vardır. TTK'nun 363. maddesi, öngördüğü ilke ile bu yararı kabul etmiş ve özel bir düzenleme getirmiştir. Davacıların bu yoldaki isteminin genel kurulca reddi, TTK.m.363 içeriğine aykırıdır ve bu nedenle yerel mahkeme kararının bozulmasına karar vermek gerekmiştir”.