Anonim Şirket Yönetim Kurulu Üyesinin Sorumluluğu

Bir anonim şirkette %1 hisseyle yönetim kurulu üyesiyim. Şirketin yüklü miktarda vergi ve SSK borcu mevcut. Hisseme düşen borcu ödemek istediğim zaman; SSK avukatı bunu kabul etmedi. Borcun tamamından sorumlu olduğumu ve ödedikten sonra diger yönetim kurulu üyelerine rücu edebileceğimi söyledi. Sorularım şunlar;

1- Vergi ve SSK borçlarının tamamından sınırsız olarak mı, yoksa şirketteki hissem oranında mı sorumluyum? Bildiğim kadarıyla bu konuda bir kanun boşluğu mevcut ve uygulamada idare kestirme yolu tercih edip borcun tamamını yakaladığı hissedardan tahsil ediyor. İdarenin göndereceği ödeme emrine karşı ileri sürebileceğim yargı kararları veya içtihatlar varmıdır?

2-Şirketteki ortaklığım tamamen kağıt üzerinde idi. Kaldı ki, borcun doğduğu zamanlarda önce askerde sonra da yurtdışında idim. Yurtdışı ve askerlik durumumu ve fiilen şirket yönetiminde bulunmadığımı belgeleriyle ispat ederek sorumluluktan kurtulabilir miyim?
3- Şirketin gerçek sahibi ve %80 hissedarı olan yönetim kurulu başkanı aynı zamanda imtiyazlı hisse sahibi idi. Onun imtiyazlı hisse sahibi olması benim ve benim gibi %1 hissesi olan diğer yönetim kurulu üyelerinin sorumluluğunu azaltır mı?

Teşekkürler...

Sayın Konuk,

Sayın Hukuk Doktorunun daha önceki bir cevabı sanırım size fayda sağlayacaktır. Aşağıda yer alan görüş ve bilgilendirmeye aynen iştirak ettiğimden ve size kolaylık sağlar umuduyla kopyalayıp, bilginize aktarıyorum.

Yazan: Hukuk Doktoru

A.Ş'de Sorumluluk

Anonim şirketin borcu nedeniyle üçüncü kişilere karşı sorumluluğu malvarlığı ile sınırlıdır. Taahhüt ettiği sermaye borcunu şirkete ödemiş olan ortakların şirket borcu nedeniyle üçüncü kişilere karşı herhangi bir sorumluluğu yoktur. Fakat, vergi ve benzeri kamu alacakları bakımından bu sınırlı sorumluluk ilkesine önemli bir istisna kabul edilmiştir.

Vergi Usul Kanununa göre (m.10), tüzel kişilerin vergi yükümlülükleri temsilcileri tarafından yerine getirilir. Yani, vergi ve buna bağlı alacaklar tüzel kişilerin varlığından kısmen veya tamamen alınamaması durumunda temsilcilerinden tahsil edilir.

6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkındaki Kanunun mükerrer 35. maddesine göre, anonim şirketin kamu borçları nedeniyle sorumluluğu öncelikle şirket tüzel kişiliğine aittir. Şirket tarafından ödenmeyen kamu borçları için sorumluluk, şirketin kanuni temsilcisi sıfatıyla yönetim kuruluna aittir. Yönetim kurulunun anonim şirket kamu borcu nedeniyle sorumlu tutulabilmesinin de iki temel şartı vardır:
a. Şirketin kamu borcunu ödememiş olması
b. Kamu alacağının şirket malvarlığından tahsil edilememiş olduğunun hukuken tespiti gerekir .

Anonim şirketler, vergi yükümlülüklerini yasal temsilcileri eliyle yerine getirirler (VUK.m.10). Eğer, bu vergi yükümlülüğü yerine getirilmez ve vergi yükümlüsünün (şirket) malvarlığından da alınamazsa, şirket adına imza atarak onu temsil etme yetkisine sahip yönetim kurulu üyesi/üyelerinin şahsi malvarlığından alınır (VUK.m.10/II) .

Ancak yönetim kurulu üyelerinin şirketin vergi borcundan sorumlu tutulabilmesi için, borcun ödenmemesi ile yönetim kurulu arasında bir bağlantı kurulabilir olmalıdır . Bu bakımdan yönetim kurulu üyeleri, vergi borcunun ödenmemesi ile kendi görevleri arasında bir nedensellik bağı kurulamayacağını ispatlayarak bu sorumluluktan kurtulabilirler .

Ayrıca TK.m.319 ve 321 uyarınca temsil yetkisi üyelerden bir kısmına veya bir başka kişiye ya da organa bırakılmışsa, hatta daha özel olarak, şirket iç düzenlemesi (iş bölümü) gereği vergi borcunu ödeme görevi murahhas üyelere bırakılmışsa, diğer üyelerin sorumluluğu söz konusu edilemeyecektir .

Yönetim kurulunun sorumluluğu, kanuni temsilci sıfatıyla görevde bulundukları süre içinde muaccel olan vergi borçları içindir. Ayrıca kamu borcunun doğduğu sırada değil, yerine getirilmesi gereken anda görevde olan yönetim kurulu üyeleri için sorumluluk söz konusudur .

Anonim şirketin iflas etmesi veya tasfiye haline girmesi, tek başına kanuni temsilcilere başvurabilmek için yeterli değildir . Kurumlar Vergisi Kanunu m.34 uyarınca şirketin vergi borcunu ödemeden başka ödemelerde bulunan tasfiye memurlarının şahsen sorumlu olacaklarını belirtmektedir. Tasfiye tamamlanmadan vergi alacağının şirketten tahsil edilip edilemeyeceği belli olamayacağına göre, kanuni temsilcinin sorumluluğuna gidebilmek için tasfiye sonucunu bekleme zorunluluğu vardır.

6183 sayılı Kanun’a 1995 yılında 4108 sayılı Kanun ile eklenen mükerrer 35. madde ile bu sorumluluk, vergi dışındaki kamu yükümlülüklerini de kapsayacak şekilde genişletilmiştir.

Limited şirketlerin aksine, anonim şirketlerde şirketin kamu borcu nedeniyle ortakların herhangi bir sorumluluğu yoktur.

HUKUKDOKTORU


__________________
Her görüş muteber (geçerli/yerinde) olmayabilir, fakat muhterem (saygı değer) sayılmalıdır.