08-03-2007, 17:08 | #1 |
|
Hukuk genetik manipülasyonlara ne kadar hazır?
Sn.Katılımcılar,
Bilimin genetik manipülasyonlar konusunda hızla ilerlediğini hepimiz duyuyor, biliyoruz. Bunları özetlersek: 1. Ana karnı dışında dölleme (tüp bebek-1) 2. Ana karnı dışında cenini belli süre yaşatma (tüp bebek-2) 3. Gen değişiklikleri yapabilme, onarabilme, bozabilme (hayvanlarda yapılıyor) 4. Kromozom düzeyinde ekleme / çıkartma / değiştirmeler (tek ve az hücrelilerde yapılıyor) 5. Ana karnı dışında 20 nci haftadan sonra yaşatabilme (Genetik değil ama, ilgili) 6. Yumurtadan kromozomlarının alınıp, başka kromozomların yerleştirilmesi (klonlama-1) 7. İnsanın diğer bölünen hücrelerinden alınan kromozomların yumurtaya yerleştirilmesi (klonlama-2) 8. Spermlerin içinden belli nitelikte olanlarının ayıklanması (tüp bebek-3) 9. İnsan gen haritasının çıkartılması (10 yılda bitecek insan genomu projesi) 10. Genlerin işlevlerinin tanımlanması (henüz başlangıç aşamalarında) 11. Sadece belli genetik nitelikleri olanlara özgü ilaç ve biyolojik silah yapımı (daha var) Ceninin bütünüyle ana karnı dışında yaşatılıp yaşatılmadığını bilmiyoruz. Belki de yapılıyor. O da yapılıyorsa, tek sorun (10) un tamamlanması oluyor. Onu da tamamlayınca, istediğimiz nitelikte insanları bu yollarla üretebilir olacağız. Bu çok sürmeyecek, 25-50 yılda bitecek gibi görünüyor. Bu işlerin canlı üretmek için kullanılmaları, insanlığı sonucunu bilmediğimiz bir yere doğru götürecek. Bu yeterince vahim. Ama bunu daha da vahim hale getiren birşey var. Bunların çoğu neredeyse bir ev ortamında bile yapılabilir nitelikte. Tek mesele ilgili kimyasalları tanımak, iyi bir mikroskobu olmak, birkaç hassas tıbbi malzeme ve en önemlisi, bilgi ve deneyim. İlle de istenen sonucun elde edileceği garantisi yok, ama iyi ya da kötü bu yolla insan üretmek mümkün. Bu günkü koşullarda, bir de 'taşıyıcı anne' niz olursa, keyfinize doyum olmaz. Şu anda bu işlerin yapılıp yapılmadığından da emin değilim açıkçası. Peki, bizim hukuk nerede? İnsan üzerinde deneyi yasaklıyor (ki bu yanlış), ama söz konusu yasak yumurta ve spermle ilgili sayılamaz, çünkü onlar insan değil. Deneyse dölleme ile sona ermiş oluyor, dolayısıyla hiçbir aşamasında insan üzerinde deneyden söz etmek mümkün değil. Doğumdan sonra veya gebelik sürerken alınacak örneklerle deneysel insan üretildiğini kanıtlamak mümkün, ama olmayabilir de. Anadan alınan yumurtaları, veya babadan alınan spermleri veya ikisini birden elekten geçirir, döller, ve yine aynı ana ve babanın olan, ama seçmece karpuz bir bebeği ana karnına yerleştirebilrsiniz. Aslında yapılan iş bir tüp bebek, ama öyle olduğunu kanıtlamak hemen hemen olanaksız. Bodrumunda veya evinin bir odasında bir mikroskop bulundu diye tüp bebek yaptı diyecek halimiz yok. Yani tüp bebek yasasıyla bunların önüne geçemeyiz. 1. Bence, yukarıda sıralanan ve benden daha fazla bilenlerin fazlasını ekleyebileceği her türlü genetik manipülasyonu kapsayacak; neyin, hangi koşullarda ve amaçlarla, kimler tarafından, hangi açılardan denetim altında yapılabileceğini açık açık yazan bir yasa gerekli. 2. Bu da yetmez; yasa dışı yollarla da olsa elde edilecek klonlar veya doğa dışı yollarla üretilmiş canlılar konusunda neler yapılacağına da şimdiden karar vermek lazım. Bu daha da önemli bir konu. Yumurta kapıya geldikten sonra karar vermek hukuki açıdan müdahale edememek anlamına gelecek. Örneğin; kapı komşunuzun kendisinin aynısı iki çocuğu olduğunu düşünün. Bunu isteyecek misiniz, bir konu; kabul etmeyecek iseniz, farkına varıldığında ne yapılmasını uygun görürsünüz, ikinci konu. Ya da, hesaplanmadık bir olay oldu ve gri ya da sinek gözlü çocukları oldu. Aldırmadınız, büyüdü ve sizin çocuğunuzla evlenmek istiyor; sizinki de onunla! Ya da bilimkurgu filmlerindeki gibi herkesin küçük birer Burt Reynolds ve Madonna olduğu bir kamp ortaya çıkarıldı. Seçin, beğenin, alın. Ne yapacağız? Hep bilimkurgu filmi olacak değil ya, biraz da onun hukuku olsun. Saygılarımla, |
Şu anda Bu Konuyu Okuyan Ziyaretçiler : 1 (0 Site Üyesi ve 1 konuk) | |
|
Benzer Konular | ||||
Konu | Konuyu Başlatan | Forum | Yanıt | Son Mesaj |
Hukuk Fakültelerinde okutulan Roma Hukuku dersi günümüzde ne kadar gerekli? | vaaely | Hukuk Sohbetleri | 321 | 27-01-2016 00:53 |
Adli Biyoloji Adli Genetik ve Gen Hukuku Derneği (ABGEDER) | Av.Ali Osman Özdilek | Hukuk Haberleri | 2 | 30-09-2006 22:44 |
Genetik Kaynaklarımızın Korunması Milli Bir Davadır. | Av.Ali Osman Ozdilek | Hukuk Sohbetleri | 0 | 07-05-2003 06:58 |
Davada Hazır Bulunulması Mecburimi | Adalet | Hukuk Soruları Arşivi | 1 | 01-03-2002 22:42 |
Türk Hukuk Sitesi (1997 - 2016) © Sitenin Tüm Hakları Saklıdır. Kurallar, yararlanma şartları, site sözleşmesi ve çekinceler için buraya tıklayınız. Site içeriği izinsiz başka site ya da medyalarda yayınlanamaz. Türk Hukuk Sitesi, ağır çalışma şartları içinde büyük bir mesleki mücadele veren ve en zor koşullar altında dahi "Adalet" savaşından yılmayan Türk Hukukçuları ile Hukukun üstünlüğü ilkesine inanan tüm Hukukseverlere adanmıştır. Sitemiz ticari kaygılardan uzak, ücretsiz bir sitedir ve her meslekten hukukçular tarafından hazırlanmakta ve yönetilmektedir. |