Haksız fiile dayalı maddi manevi tazminat istemli dava

Sayın meslektaşlarım merhabalar.

Bir müvekkilim kasten yaralama, tehdit ve hakaret suçlarına maruz kalmış. Buna ilişkin ceza davasında sanıklar ilk derece mahkemesi kararıyla hapis cezası ile cezalandırılmış, dosya şuanda istinafta.

Müvekkilin bu haksız fiil sebebiyle ayağı kırılmış ve yaklaşık 3 ay kadar iş göremezlik raporu mevcut. Müvekkilde kalıcı bir hasar kalmamış. Bu haksız fiillere dayalı olarak müvekkilin maddi ve manevi tazminat istemli dava açılması talebi mevcut bulunmaktadır. Müvekkil haksız fiilin gerçekleştiği sırada serbest çalışmaktaymış ve esnafmış. Kazanç kaybının hesaplanmasında dikkate alınacak belge ve deliller neler olacaktır?

Müvekkilin işletmesinin giderleri yüksek durumdadır ve müvekkil bu giderleri belgelendirebiliyor. Müvekkil iş göremediği aylara ilişkin işletme giderlerini ve evinin iaşe giderlerini bu haksız fiil meydana gelmeseydi çalışarak kazanma ve karşılama ihtimali mevcutken tüm bu giderleri hazırdaki parasından karşılamak durumunda kalmıştır, bu kalemleri ekonomik geleceğin sarsılmasından doğan kayıplar veya başka bir bakımdan talep imkanı var mıdır?

Sizlerin fikrini almak istediğim nokta tüm bu somut olaylar çerçevesinde maddi tazminat bakımından nasıl talepler ve delillendirmeler yapılmalıdır? Bu dava belirsiz alacak veya kısmi dava şeklinde mi ikame edilmelidir?

Hepinize şimdiden teşekkür ederim, saygılarımla.

Merhaba meslektaşım, ilk olarak kazanç kaybının hesaplanması açısından sorunuza cevap vermek gerekirse, serbest çalışsa da elinde ortalama bir kazanç tutarı vardır sanırım. Yüksek giderli bir işletme ise aynı şekilde bir gelirinin de olduğunu düşünmek gerek. Bu süreçteki geliri bakımından makbuz, fatura, işletmenin faaliyet alanına göre mal/hizmet sağlanan alan bakımından sözleşme varsa sözleşmelerden faydalanarak buradaki geliri elde edemediğinden bahsedilebilir. Eğer o üç aya özgü spesifik farklı bir mal/hizmet sağlama ekstra gelir olacak bir şey yok ise önceki aylara ilişkin ortalama bir miktar talep edilebilir.

Hazırdaki paradan karşıladığı giderler(evin iaşesi ve işletmenin giderleri) ekonomik geleceğin sarsılması olarak değil de çalışma gücünün azalması ya da yitirilmesinden doğan kayıplar başlığı altında daha makuldür. Ekonomik geleceğin sarsılmasında işini yapmasına engel kalıcı bir engel durumunun olması, terfi alması, maaşının/pozisyonunun yükselmesine engel bir halin olması ya da esnaf demişsiniz haksız fiilin ticari hayatta kendisini geri planda bırakacak bir engeli meydana getirmesi gerekmektedir. Böyle bir durumda yok anladığım kadarıyla bu sebeple o üç ay çalışma gücünü yitirdiğinden oradaki kayıplar da talep edilebilir.

Tedavi giderleri muayene, hastane kontrolleri, ambulans kiralandıysa eğer ambulans vs. gibi bunlar için fatura önemli maddi tazminat kapsamında istenebilir.
Bu noktada tabii ki aşırıya kaçmamak kaydıyla -fazlası da dosyayı yorucu ve safi evrak haline getirebiliyor.- elinizde işletmenin ve ev iaşesi giderleri için olan evrakları, çalışamadığı aylarda ortalama ne kadar kazanç elde edebileceğine dair fatura,makbuz, belki yazışma, tedavi giderlerine ilişkin faturaları dosyaya sunmanız halinde taleplerinize cevap alabilirsiniz.

Manevi tazminat talebinizi artıramıyorsunuz dolayısıyla manevi tazminat için kafanızda bir miktar belirleyerek davayı açın. Maddi tazminatta ise kısmi dava olarak açmakta genel olarak bir sakınca zaten yok. Ancak unutmamak gerekir ki talep etmediğiniz miktar için zamanaşımı işlemeye devam eder. Eğer zamanaşımı konusunda dar bir süreniz varsa risklidir. Islah hakkınız ile bilirkişi raporları geldiği noktada ıslah ile kalan miktarı da talep edebilirsiniz. Faiz fark edebilir bu noktada. Belirsiz alacak davası olarak açılabilir mi sorusuna gelince belirsiz alacak davası ancak ne kadar gelir elde edeceğini bilemeyecek hesaplayamacak, hesaplaması imkansız durumdaysa yani ne kadar zarara uğradığını kestiremiyorsa açılabilir. Elinizdeki olay bana pek bu kritere giriyormuş gibi gelmedi. Umarım size yardımcı olabilmişimdir. İyi çalışmalar dilerim.