Kayyım mı, kayyum mu

KAYYUM MU, KAYYIM MI. Av. İzzet DOĞAN

Gerek yürürlükte olmayan Türk Kanuni Medeni Medenisi'nin 376. maddesinde ve gerekse halen yürürlükte olan Türk Medeni Kanunu 426. maddesinde Kayyum
değil " Kayyım " sözcüğü kullanılmıştır. Aynı sözcük Türk Ticaret Hukukunda da da kullanılmıştır. Hukuk kitaplarında örneğin 1979 basımlı Prof. Baki KURU'nun " Hukuk Muhakemeleri Usulü" adlı yapıtında da" kayyım " sözcüğü yer aldığı gibi Ord. Prof.Dr. Hıfzı Veldet Velidedeoğlu'nun 1974 basımı "Medeni Hukuk" adlı yapıtında da "kayyum" değil, "kayyım" sözcüğü yer almıştır.

Türk Dil Kurumu Sözlük Kolu Uzmanları sayın Ferit DEVELİOĞLU ile Neval KILIÇKINI tarafından hazırlanan " Büyük Türkçe Sözlük "adlı sözlüğün 683 maddesinde de "Kayyım" sözcüğü kullanılmış olup anlamı da; 1- Cami hademesi, 2- Veli, vasi olarak açıklanmıştır.Yine 5. baskısı 1969 yılında, 6.baskısı 1974 yılında çıkan Türk Dil Kurumunun " TÜRKÇE SÖZLÜK " adlı yapıtının 470. sayfasında da "kayyım" sözcüğü kullanılmıştır. " Türkçe Sözlük " adlı 1974 tarihli 6. basım 9 dil uzmanı tarafından hazırlanmış ve bu basım Prof. Dr. Hasan Eren tarafından denetlenmiştir. Yine bu sözlüklere göre " Hademe " sözcüğü de: İş yerlerinde temizlik ve ayak işlerine bakan görevli, hayrat dinsel kuruluşlarda temizlik ve ayak işlerine bakan görevliler olarak tanımlanmıştır.

Gerçek böyle olduğu halde tüm medyada ve gazete yazarlarının makalelerinde hemde ısrarla "kayyım" yerine " kayyum " sözcüğünü kullanmasını doğru değildir.

Alıntı: Yazan İzzet Doğan KAYYUM MU, KAYYIM MI. Av. İzzet DOĞAN Gerek yürürlükte olmayan Türk Kanuni Medeni Medenisi'nin 376. maddesinde ve gerekse halen yürürlükte olan Türk Medeni Kanunu 426. maddesinde Kayyum değil " Kayyım " sözcüğü kullanılmıştır. Aynı sözcük Türk Ticaret Hukukunda da da kullanılmıştır. Hukuk kitaplarında örneğin 1979 basımlı Prof. Baki KURU'nun " Hukuk Muhakemeleri Usulü" adlı yapıtında da" kayyım " sözcüğü yer aldığı gibi Ord. Prof.Dr. Hıfzı Veldet Velidedeoğlu'nun 1974 basımı "Medeni Hukuk" adlı yapıtında da "kayyum" değil, "kayyım" sözcüğü yer almıştır. Türk Dil Kurumu Sözlük Kolu Uzmanları sayın Ferit DEVELİOĞLU ile Neval KILIÇKINI tarafından hazırlanan " Büyük Türkçe Sözlük "adlı sözlüğün 683 maddesinde de "Kayyım" sözcüğü kullanılmış olup anlamı da; 1- Cami hademesi, 2- Veli, vasi olarak açıklanmıştır.Yine 5. baskısı 1969 yılında, 6.baskısı 1974 yılında çıkan Türk Dil Kurumunun " TÜRKÇE SÖZLÜK " adlı yapıtının 470. sayfasında da "kayyım" sözcüğü kullanılmıştır. " Türkçe Sözlük " adlı 1974 tarihli 6. basım 9 dil uzmanı tarafından hazırlanmış ve bu basım Prof. Dr. Hasan Eren tarafından denetlenmiştir. Yine bu sözlüklere göre " Hademe " sözcüğü de: İş yerlerinde temizlik ve ayak işlerine bakan görevli, hayrat dinsel kuruluşlarda temizlik ve ayak işlerine bakan görevliler olarak tanımlanmıştır. Gerçek böyle olduğu halde tüm medyada ve gazete yazarlarının makalelerinde hemde ısrarla "kayyım" yerine " kayyum " sözcüğünü kullanmasını doğru değildir.

Değerli meslektaşım, TDK'ye göre "kayyum"dur doğru olan.

Türk Dil Kurumu kelimeyi “kayyum” olarak yazmakta ve bir malın yönetilmesi veya bir işin yapılması için görevlendirilen kimse olarak tanımlamaktadır. Ancak CMK m.133’de kelime "bir malın yönetilmesi için atanacak kimse anlamında" kullanılmakla birlikte “kayyım” şeklinde yazılmıştır. Kanun koyucu, Türk Dil Kurumu sözlüğüne bakmadığından, uygulamada yazım karmaşası ortaya çıkmıştır

Alıntı: Yazan yigitgk Değerli meslektaşım, TDK'ye göre "kayyum"dur doğru olan.

Sayın yigitgk,
Sayın İzzet Doğan'ın mesajını yazmadan önce TDK Sözlüğüne baktığını ve değindiğiniz 'Kayyum' maddesini gördüğünü ve okuduğunu tahmin ediyorum; eski ve yeni medeni kanun maddelerini karşılaştıran, Ferit DEVELİOĞLU ile Neval KILIÇKINI gibi sözlük uzmanlarının 'Büyük Türkçe Sözlük' adlı eserlerine atıfta bulunan, Türk Dil Kurumu' nun " TÜRKÇE SÖZLÜK " adlı 1969 yılındadaki 5.baskısı ile , 1974 yılındaki 6.baskısından örnek veren bir kişinin Türk Dil Kurumunun internet sayfasına bakmadığını düşünemiyorum.

Gelelim 'Kayyım' mı 'Kayyum' mu ikilemine:
Ferit Devellioğlu 'Osmanlıca - Türkçe Ansiklopedik Lûgat' adlı eserinin 1986 yılındaki baskısında 'Kayyum' kavramını kullanmış. Sayın Devellioğlu burada kendi kendisi ile çelişiyor gibime geliyor, Sayın İzzet Doğanın yazdıklarına bakılırsa 'Büyük Türkçe Sözlük'te 'kayyım'ı kullanmış çünkü.
Ferit Devellioğlu 'Osmanlıca - Türkçe Ansiklopedik Lûgat' ta kelimenin aslının Arapçadaki kıyâm kökünden geldiğini belirtiyor.
Gelelim 'Hukuk Türkçesi'ne. Ben Medeni Kanun'un kullanmış olduğu 'kayyım' kavramından yanayım; alıştığım ve kulağa hoş geldiği için olsa gerek. Ve bu düşüncemde yalnız da değilim araştırdığım kadarı ile; Sayın Prof. Dr. Ejder Yılmaz da 'Hukuk Sözlüğü' adlı eserinde ve Avukat Hüseyin Özcan'da 'Ansiklopedik Hukuk Sözlüğü' adlı eserinde 'Kayyım' kelimesini kullanmışlar.

Alıntı: Yazan Rıdvan Ergün Kanun koyucu, Türk Dil Kurumu sözlüğüne bakmadığından, uygulamada yazım karmaşası ortaya çıkmıştır

Sayın Rıdvan Ergün,
kanun koyucudan önce Türk Dil Kurumu'nun kendi sözlüklerinin önceki baskılarına bakmasında fayda var derim, Sayın İzzet Doğan'ın aynı kurumun sözlüğünün 1969 ve 1974 baskılarından aktardıklarına bakılırsa.
Saygılarımla

Benim yazımda kanunlar, doktrindeki eski tarihli bilimsel kitaplar ve Türk Dil Kurumunun sözlüğü ile Ferit Develi'nin sözlükleri; yıl, yayın evleri ve sayfa kaynak olarak gösterilmiştir. Dolayısıyla bu nitelikte bir cevapla tartışmak daha doğru olur.
Öte yandan bu konuda 23 kasım 2015 günlü Cumhuriyet Gazetesinde okur temsilcisi Güray Öz'ün bu konuda yazdıklarını da anımsatmak istiyorum. Sayın Öz yazısında :" Neden yanlışta ısrar edildiğini anlamak zor."Herkes böyle kullanıyor, artık galat-ı meşhurdur" deniliyorsa, "galat" ancak bir yanlış kullanımın uzun sürede yerleşmesi yaygınlaşması ile olur, bu durum ise pek yenidir. Yineleyelim; kimi şirketlere, gazetelere atanan kişilere "kayyım" denilir.Hukuki bir terimdir. Kayyum ise Allah'a atfedilen sıfatlardan birisidir. Yok siz eğer, "eh bu kişiler de yetkileri bakımından öyle değil mi" diye mizah yapıyorsanız bilemem. Yanlışın bir anlamı olduğunu ve bunun Cumhuriyet'e yakıştığını sanmıyorum" demektedir. Değerli meslektaşlarıma saygı ile sunarım.