(Karar Tarihi : 05.12.2008)

T.C. YARGITAY
14.Hukuk Dairesi

Esas No: 2008/13402 Karar: 2008/15284

Dava: Dava satış vaadi sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil, ikinci kademedeki talep tazminat istemlerine ilişkindir.

Davalılardan M____, davacı ile taşınmaz satış vaadi sözleşmesi düzenlendiğini, satışa diğer davalı H_____'in rıza göstermediğini, taşınmazı kendisinin almak istediğini, onun üzerine tapuda diğer davalı H_____'e satış yaptığını belirtmiş, davalı H_____ ise iyi niyetli malik olduğunu, davanın reddini savunmuştur.

Mahkemece, tapu iptali ve tescil istemi reddedilmiş, istekle bağlı kalınarak 20.000,00 YTL tazminatın davalı M_____'den alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.

Hükmü, davacı temyiz etmiştir.

Karar: Hukukumuzda, kişilerin satın aldığı şeylerin ilerde kendilerinden geri alınabileceği endişesi taşımamaları, dolayısıyla toplum düzeninin sağlanması düşüncesiyle, satın alan kişinin iyi niyetinin korunması ilkesi kabul edilmiştir. Bir tanımlama yapmak gerekirse iyi niyetten maksat, hakkın doğumuna engel olacak bir hususun hak iktisap edilirken kusursuz olarak bilinmesidir.

Belirtilen ilke, TMK'nun 1023. maddesinde aynen "tapu kütüğündeki sicile iyi niyetle dayanarak mülkiyet veya başka bir ayni hak kazanan üçüncü kişinin bu kazanımı korunur" şeklinde yer almış, aynı ilke tamamlayıcı madde niteliğindeki 1024. maddesinde "bir ayni hak yolsuz olmak tescil edilmiş ise bunu bilen veya bilmesi gereken üçüncü kişi bu tescile dayanamaz" biçiminde vurgulanmıştır. Ne var ki; tapulu taşınmazların intikallerinde huzur ve güvenli koruma, toplum düzenini sağlama uğruna tapu kaydında ismi geçmeyen ama asıl malik olanın hakkı feda edildiğinden iktisapta bulunan kişinin iyi niyetli olup olmadığının tam olarak tespiti büyük önem taşımaktadır.

Somut olayda; kayıt malikinin mülkiyeti satış vaadi sözleşmesinden kaynaklanan hakkın bertaraf edilmesi kastiyle kötü niyetle kazandığı ileri sürülmüşse, malikin aynı hakkın yolsuz olarak tescil edildiğini bilen veya bilmesi gereken üçüncü kişi olup olmadığının araştırılması zorunludur. Burada, satış vaadi sözleşmesinin tapuya şerh edilip edilmediğinin önemi yoktur. Önemli olan, mülkiyet hakkı sahibinin satış vaadi sözleşmesini bilmesi gereken kişilerden olup olmadığının saptanmasıdır.

Dava dosyasında toplanan delillerden, davalı H____‘in diğer davalı M____'nin yeğeni olduğu, çekişme konusu taşınmazın bulunduğu kasabada ikamet ettikleri anlaşılmaktadır. Özellikle davalı M_____'nin 28.01.2008 tarihli keşif tutanağına geçirilen beyanından davalı H____'in davacı ile taşınmaz satış vaadi sözleşmesi yapıldığını bildiği halde taşınmazı tapudan satın aldığı görülmektedir. Bu haliyle, Türk Medeni Kanunun 3. maddesi gereğince durumun gereklerine göre kendisinden beklenen özeni göstermeyen taşınmazın satış vaadi sözleşmesiyle davacıya satışının vaat olunduğunu bildiği halde tapuda satın alan diğer davalı H____'in iyi niyet iddiasında bulunma olanağı yoktur.

Mahkemece yapılan bu saptamalar doğrultusunda davacının mülkiyet aktarımı isteminin kabulü yerine bu istemin dosya kapsamına uygun düşmeyen bazı gerekçelerle reddi doğru olmamış, kararın bozulması gerekmiştir.

KARAR : Temyiz olunan kararın yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, 05.12.2008 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

İlgili Mevzuat Hükmü : Türk Medeni Kanunu MADDE 3 :Kanunun iyiniyete hukuki bir sonuç bağladığı durumlarda, asıl olan iyiniyetin varlığıdır.

Ancak, durumun gereklerine göre kendisinden beklenen özeni göstermeyen kimse iyiniyet iddiasında bulunamaz.

Gerekçesi için Bkz.

Şerh Son Güncelleme: 24-01-2010