(Karar Tarihi : 23.2.1998)

DAVA : Taraflar arasındaki davadan dolayı Bergama Asliye Hukuk (Ticaret) Mahkemesince verilen 17.7.1997 tarih ve 575-483 sayılı hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davacı mukabil davalı T. vekili tarafından istenmiş olmakla, duruşma için tayin edilen 20.2.1998 gününde davacı avukatı F.A. ile davalı asıl ve Avukatı T____ Ö____ gelip temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraflar avukatları ve davalı asil dinlendikten sonra, vaktin darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması duruşmadan sonraya bırakılmıştı. Bu kerre dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü:

KARAR : Davacı vekili, müvekkilin davalı şirketten taş üretimi ve pazarlaması için taşınmaz ve makina techizat satın alındığını, bedellerinin ödendiğini, taşınmazın mülkiyetinin müvekile devredildiğini, ancak davalı şirketin makina ve techizatların daha sonra diğer davalıya fatura üzerinden noter satışı yaptığını, söz konusu menkullerin halen müvekkil elinde bulunduğunu ileri sürerek, 14 kalem halinde gösterilen menkullerin mülkiyetinin müvekkile ait olduğunun tespitini talep ve dava etmiştir.

Davalı şirket vekili; davacıya satılan taşınmazın müvekkile değil, İ____ A____'e ait olduğunu, makina ve techizat satımı konusunda da aralarında herhangi bir sözleşme olmadığını, anılan malzemelerin müvekkilce diğer davalı A____'a satıldığını, telefonun ise müvekile ait olduğunu ileri sürerek davanın reddini istemiştir.

Davalı A____ asıl davanın reddini istemiş, birleşen davada ise 9 kalem halinde gösterilen makina ve teçhizatın A____ Ltd. Şti.nden satın alındığını ileri sürerek söz konusu makina ve teçhizatın mülkiyetinin kendisine ait olduğunun tesbitini istemiştir.

Mahkemece; toplanan kanıtlar, tanık anlatımları ve bilirkişi raporuna göre; davaya konu makina ve techizatların noter satış senedi ile A____ Ltd. Şti. tarafından A____ B____'ya satıldığı gerekçesiyle asıl davanın reddine, birleşen davanın kabulüne, 9 kalem halinde gösterilen makina ve techizatın mülkiyetinin A____ B____'ya ait olduğunun tespitine karar verilmiştir.

Kararı, davacı vekili teyiz etmiştir.

1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve dava konusu 3 adet traktörün Karayolları Trafik Yasası 19 ve 20. maddesi uyarınca trafik siciline kayıtlı araçların satışının noter huzurunda resmi belge ile yapılması gerektiği, söz konusu araçların teslim ile mülkiyetinin geçmesinin mümkün bulunmamasına göre, davacı vekilinin dava konusu 3 adet traktörün mülkiyetine ilişkin temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.

2- Ancak; davacının tapulu maden işletme sahasını davalı şirketten satın aldığı konusunda taraflar arasında uyuşmazlık yoktur. Söz konusu sahada bulunan ve dava konusunun bir kısmını oluşturan yukarıdaki 1 numaralı bent kapsamı dışında kalan alet ve makinalar menkul hükmünde olup, işletme sahasının satımından itibaren davacının zilyet ve tasarrufu altındadır.

Davalı şirket, söz konusu makina ve techizatın, şirket sahibi İ____'e ait olup, bir şahıs tarafından birleşen davanın davacısı A____'a noter satış sözleşmesi ile satıldığını ileri sürmüş ise de; söz konusu satış tarihinden çok önce bu makina ve techizatlar, maden sahası satımı tarihinde davacı T____ Ltd. Şti.'ne saha ile birlikte devredilip bırakılmıştır. Menkul mal satımı herhangi bir şekle bağlı değildir. Mülkiyet zilyetliğin devri ile alıcıya geçer. O halde, taşınmazın satımı tarihinden itibaren taşınmaz üzerindeki alet ve teçhizatın uzun süre davacının zilyetliğinde kalmasına ses çıkarmayan davalı şirketin, bu alet ve techizatların daha sonra birleşen davanın davacısına satıldığını ileri sürmesi, M.K.nun 2. maddesinde açıklanan iyiniyet kuralları ile bağdaşmaz. O halde, asıl davada yukarıda 1 numaralı bentte yazılı traktörler dışındaki makina ve techizata ilişkin davanın kabulü ile birleşen davanın reddine karar vermek gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, hükmün bu nedenle davacı yararına bozulması gerekmiştir.

KARAR : Yukarıda 1 nolu bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin davaya konu 3 traktör hakkındaki karar yönelik temyiz itirazlarının reddine, 2 nolu bentte açıklanan nedenlerle diğer temyiz itirazlarının reddine 2 nolu bentte açıklanan nedenlerle diğer temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davacı T.Ltd. Şti. yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcının isteği halinde temyiz edene iadesine, 20.000.000 TL. duruşma vekillik ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine, 23.2.1998 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

İlgili Mevzuat Hükmü : Karayolları Trafik Kanunu MADDE 19 :Araç sahipleri araçlarını yönetmelikte belirtilen esaslara göre yetkili kuruluşa tescil ettirmek ve tescil belgesi almak zorundadırlar.

       Ancak :

       a) Tescil edildiği ülkenin tescil belgesi ve tescil plakası bulunan ve geçici olarak Türkiye'ye girmesine izin verilmiş olan araçlar,

       b) Tescil edildiği ülkenin tescil belgesi ve tescil plakası bulunan ikili ve çok taraflı anlaşmalara göre, Türkiye'de tescil zorunluluğundan muaf tutulmuş araçlar,

       c) Araç imal, ithal, ihraç edenlerin ve satıcılığını yapanların, ithal, ihraç, depolama, teşhir ve satış amacıyla geçici olarak bu işlere mahsus yerlerde maliki olarak bulundurdukları motorlu araçlar.

       d) Tescil zorunluluğu bulunan motorlu taşıtlarla çekilenler ile 22 nci maddenin (c) bendine göre tescili gerekli görülenler hariç, bütün motorsuz taşıtlar,

       Bu hükmün dışındadır.

Şerh Son Güncelleme: 18-01-2010