hizmet sozlesmelerinde işverenin tazminat talebi

Sevgili Meslekdaslarım,
Yeni üye oldum .Herkese merhaba.Sorum su:
Isveren isi ogrenip diyelim ki 6 ay sonra da isten çıkmak ısteyen bir isciye karşı kuvvetli olmak acısından belirli veya belirsiz süreli hizmet sozlemesinde ayrılma halinde iscinin maddi tazminat odeyecegi hukmunu koyabilirmi ? Koyabilirse ileride iscinin bundan kurtulma hakkı dogar mı ? Yeni bir hizmet sozlesmesi hazırlamam gerekiyor yardımcı olursanız sevinirim.

Belirsiz süreli hizmet sözleşmesi adından anlaşılacağı gibi belirsiz süreli olduğundan böyle bir hüküm konamaz. Ancak belirli süreli hizmet sözleşmesi hazırlarsanız tabiki böyle bir hüküm koyabilirsiniz Fkat tazminat miktarının fahiş olmaması gerekiyor. İşçi alhine çok ağır şartlar taşıyan hükümler geçersizdir.Beli
rsiz süreli sözleşmeye tazminat koyarsanız sanırım işçinin aleyhine bir durum olcakatır. Hem işçiyle belirsiz süreli sözleşme yapacaksınız hem de 6 ay sonra işten çıkarsan tazminat ödeyeceksin demek mantığa uygun olmasa gerek. aAma belirli sürelide tabiki konabilir. Sözleşme süresiyle orantılı fahiş olmayan tazminat koyabilirsiniz Aynı zamanda işin niteliği örneğin temizlik işi için tazminat koyamazsınız. İşin niteliğiözellik gerektiren bir iş olmalıdır işverenin zor duruma düşmesi gerekmektedir.

Yargıtay'ın yaygın içtihadına göre; belirli süreli hizmet akdinde -işçinin eğitim ve yetiştirme giderleri istisna- tek taraflı olarak sadece işçi aleyhine/işveren lehine getirilen düzenlemeler (cezai şart/tazminat) geçersiz sayılmaktadır.

Saygılarımla.

Meslekdaslarım,
Sorumla ilgili 2 farklı yanıt aldım. Bana ictihat bulabilirmisiniz?

Sn.Barış Umut,

Sorunuzun yanıtı ile ilgili olarak Jeanne d'arc'ın görüşüne katılıyorum.

T.C.
YARGITAY
9. HUKUK DAİRESİ
E. 1997/18230
K. 1997/22730
T. 29.12.1997
• BELİRLİ SÜRELİ HİZMET AKDİ ( Akdin Süresinden Önce Feshi Durumunda İşveren Lehine Tek Taraflı Konan Cezai Şartın Geçersiz Olması )
• İŞVEREN YARARINA TEK TARAFLI CEZAİ ŞART ( Belirli Süreli Hizmet Akdinin Sürenin Bitiminden Önce Feshi Durumunda İşveren Lehine Tek Taraflı Konan Cezai Şartın Geçersiz Olması )
• CEZAİ ŞART ( Belirli Süreli Hizmet Akdinin Sürenin Bitiminden Önce Feshi Durumunda İşveren Lehine Tek Taraflı Konan Cezai Şartın Geçersiz Olması )
1475/m.9
ÖZET : Yargıtayın yerleşmiş içtihadına göre belirli süreli hizmet aktinde süreye uyulmamasının sonucu olarak kararlaştırılan işveren yararına tek taraflı cezai şart geçersizdir.

DAVA : ........ adına Avukat........ ile ........ Hastahanesi adına Avukat ........ aralarındaki dava hakkında Gaziantep İş Mahkemesinden verilen 21/10/1997 günlü ve 101/379 sayılı hüküm, davacı avukatınca temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

KARAR : İddia savunma ve dosya içeriğine göre taraflar iki yıl süreli hizmet akdi düzenlemiş olup sözleşmenin 5. maddesinde işçinin yüksek okula girmek ya da evlenmek gibi çok önemli bir durum dışında sözleşmeyi sürenin bitiminden önce feshettiği takdirde 50 milyon lira cezai şart ödeme yükümlülüğü altına girmiş ve cezai şart karşılığı olarak da işe girerken 50 milyon lira muhtevalı bonoyu imzalayarak işverene vermiştir.

Davacı işçi, hemşire olabilmek amacıyla imtihana girip kazanması üzerine aradaki sözleşmeyi sürenin bitiminden önce feshetmiştir. Davalı işveren bu kez bonoyu takibe koymuş ve sonuçta muhtevası parayı tahsile başlamıştır. Davacı bu gelişme üzerine bu menfi tespit davasını açarak borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini istemiş, bu davaya karşılık davalı işveren de cezai şartın gereği olarak 50 milyon T L.nin ödettirilmesi talebinde bulunmuştur.

Öncelikle belirtmek gerekir ki, taraflar düzenledikleri sözleşme ile sadece işveren yararına, yani tek taraflı olarak cezai şart kabul etmişlerdir. Dairemizin Hukuk Genel Kurulu denetiminden de geçen kararlılık kazanmış uygulamasına göre, işveren lehine tek taraflı cezai şart geçersizdir. Mahkemece bu olgu dikkate alınmaksızın davanın reddine ve karşılık davanın da Borçlar Kanunu 161/son maddesi de uygulanmak suretiyle kabulüne karar verilmesi hatalıdır. Ayrıca belirtmek gerekir ki, mahkemenin bu kabul şekli benimsendiği takdirde bir taraftan icra takibi yoluyla cezai şart tahsil edilirken diğer taraftan da karşılık davanın kabulü suretiyle ikinci kez ödettirme durumu ile karşılaşılmış olacaktır ki, böyle bir sonucun ortaya çıkması davacının zararına bir durum oluşturur.

Cezai şart açıklanan nedenle geçersiz bulunduğuna göre mahkemece davanın kabulü cihetine gidilmeli ve istek konusu kalemler değerlendirilmeli ve öte yandan da karşılık dava reddedilmelidir.

SONUÇ : Temyiz olunan kararın yukarıda gösterilen sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 29/12/1997 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Merhaba,

Belirli süreli sözleşmede sadece işçi lehine konulan ve ağır cezai şartın (bir senelik ücret ve sosyal haklar gibi) geçerliliği konusunda Yargıtay'ın bir görüşü var mı?