Karşılısız Çekte Yetki

selamlar;
müvekkil, bir şirkete, mal alma karşılığında çek keşide edip teslim etmiştir. ancak karşı taraf(lehtar) malı teslim etmemiş, çeki de alarak ortadan kaybolmuştur. Müvekkil bu arada muhatap bankaya ödeme yasağı talimatı vermiştir. Lehtar çeki bankaya keşide tarihinde ibraz ediyor (ödeme yasağından önce) çeke karşılıksız kaşesi vuruluıyor. Daha sonra Lehtar çeki başka bir bankaya ciro ediyor. Hamil banka, Lehtarı ve Keşideciyi icraya veriyor (ödeme yasağından sonra), icrayı Lehtarın ikemetgahında açıyor. keşidecinin ikametgahı farklı. keşideci yetki itirazında bulunabilir mi?
bu arada keşideci çekin iptali davası açıyor. (icradan önce ) yapılan icra takibine karşı çekin bedelininin ödenmemesi için tedbir kararı aldırabilir mi?
daha önceden yapmış olduğu ödememe talımatınının bir etkisi olabir mi?
saygılarımla.

İcra takibi olduğu için borçlulardan birinin ikametgahı yani lehtarın ikametgahı icra dairesi yetkilidir. İcra takibinden önce açılmış menfi tespit davası varsa mahkemeden tedbir kararı istenebilir. %15 oranında teminat istenir. Ancak icra takibinden sonra açılırsa menfi tespit davası teminat rakamı borç rakamının tamamı ve ilave olarak % 15 olacaktır.
Bankaya keşideci tarafından gönderilen ödememe talimatının çek hamilinin haklarını engellemede veya keşideciye hak kazandırmada bir etkisi yoktur.

Sayın meslektaşım ne yazık ki ödememe talimatı ; savcılık ya da hukuk mahkemesi tarafından bildirilmediği sürece , icra takibinde def-i olarak kullanılamıyor.Yetki konusunda ise çekteki ödeme yeri icra takibinin açıldığı yerden farklıysa yetki itirazınız dinlenecektir.Menfi tespit davasında ise acele davranmalısınız yani tüm delillerinizi ( defter ve belgelerinizde karşı taraftan mal teslimi yapılmadığına ilişkin kayıtları ) mahkemeye derhal sunun.Ayrıca çekin iddia ettiğiniz sebebe dayanarak verildiğine ilişkin şahit de sunmanız yararınıza olacaktır.Tabi karşı tarafın ( lehtarın) yapacağı savunma da önemli ; eğer lehtar , sizin iddianızı doğrular şekilde yani , evet mal karşılığı çeki aldım ve fakat teslim ettim derse şansınız çok yüksek olacaktır.

selamlar;

teşekkür ederim cevaplarınız için,
yetki konusunda kafam karıştı. ciranta veya lehtar ile birlikte keşideci de icraya verilmiş. keşidecinin ikametgahı İzmir, lehtarın ise Ankara. icara takibi Ankarada yapılmış. Keşideci, yetki itirazında bulunabilir mi?

saygılarımla.

Çekin üzerinde ödeme yeri yazıyordur bunun dışında borçlunun ikameti ve muhatabın bulunduğu yer de yetkilidir.Birden fazla borçlu olması halinde birinin ikametinde takip açılabliyor.Yanlış hatırlamıyorsam eğer Ankara lehtar için özel yetkili yer değilse yetki itirazında bulunulamıyordu.Daha kesin bilgiye sahip arkadaşların ilgisini bekliyoruz.

Alıntı: Yazan qendal21 selamlar; teşekkür ederim cevaplarınız için, yetki konusunda kafam karıştı. ciranta veya lehtar ile birlikte keşideci de icraya verilmiş. keşidecinin ikametgahı İzmir, lehtarın ise Ankara. icara takibi Ankarada yapılmış. Keşideci, yetki itirazında bulunabilir mi? saygılarımla.

Sayın qendal21,

Kambiyo senetlerine mahsus takiplerde yetki, keşideci/tanzim edenin ikameti olabileceği gibi, belge üzerinde cironun olması halinde, cirantanın da ikamet adresinde takip başlatılabilir.

Anlatmış olduğunuz olayda yetki hususunda bir usulsüzlüğün bulunmadığı kanaatindeyim.

İyi çalışmalar.

Merhabalar;

(İİK md. 50'nin göndermesiyle aşağıdaki hükümler icra takipleri için de geçerlidir)

Kural; Türkiye’de bir dava, -kanunda aksine hüküm bulunmadıkça- davanın açıldığı tarihte davalının Türk Medeni Kanunu’na (MK) göre ikametgâhı (yerleşim yeri) sayılan yer mahkemesinde açılmalıdır (HUMK md. 9/1).

Davalının birden fazla olduğu davalarda yetkili mahkeme davalılardan birinin yerleşim yeri mahkemesidir (HUMK md. 9/2). Ancak davanın, davalılardan birini salt kendi mahkemesinden başka bir mahkemeye getirmek kastıyla açıldığı belirtiler veya başka deliller ile anlaşılması durumunda mahkeme kanaat getirirse itirazda bulunan davalının davasını ayırarak yetkisizlik kararı verir. Davacının kastının değerlendirilmesinde objektif iyiniyet kuralları temel alınmalıdır. Davacının, kendisine Kanun tarafından verilen seçimlik haklarını kullanırken iyiniyet kurallarına uyması beklenir. (“Davacının, usul hükümlerinin kendisine tanıdığı bir yetkiden yararlanmak amacıyla iyi niyetli bir kimseden beklenen yolda hareket etmeyip Karacabey'de ikamet eden davacıları kendi mahkemesine getirmeye zorlaması yasaca himaye olunamaz. O halde mahkemece yetki itirazının kabulünde bir isabetsizlik bulunmamaktadır.” - HGK 1978/11-1231 E. 1980/2148 K.)

Eğer, "Alacaklı banka, HUMK'daki seçimlik hakkını kullanırken yani takibi Ankara'da açarken İzmir'deki keşideciyi Ankara'ya getirmek gibi kötü bir niyetle hareket etmiştir" diyebiliyorsanız yetki itirazınızdan olumlu sonuç alabilirsiniz.

Saygılarımla...

Hukuk Mah.den ödemeden men kararı alınmış olsa bile icra takibini durdurmuyor.Keşidecinin çeki bankaya ibraz ddene karşı menfi tespit davası açıp tekrar muhataplı olarak tedbir kararı alması lazım.