destekten yoksun kalma tazminatında esas alınacak gelir

Merhabalar

Ölümlü trafik kazasından dolayı açtığım destekten yoksun kalma tazminat davasında, tazminatın hesabı için dosya bilirkişiye gönderildi. Muris ölmeden önce inşaat işinde çalışıyordu ancak sigortasız çalışıyordu. Mahkeme Emniyet aracılığı ile sosyal durum araştırması yaptırdı. Yapılan araştırma sonucu tutulan tutanakta, murisin ölmeden önce inşaat işinde çalıştığı ve aylık gelirinin 2.000-3.000 TL arasında olduğu yazılmış Bu araştırma sonucunda dosya bilirkişiye gönderilmişti. Bilirkişi ön rapor düzenleyerek, murisin gelirinin tespiti amacı ile odalar veya ticaret odasından bu nitelikteki işçilerin aylık gelirlerin sorulması gerektiğini belirtmiş.

Murisin esas alınacak gelirinin tespiti ile ilgili, emniyetin tespit ettiği miktarın esas alınıp alınamayacağı ile ilgili görüşlerinizi ve tecrübelerinizi paylaşmanızı bekliyorum

İyi çalışmalar dilerim

Bana göre bilirkişinin tespiti doğrudur. Desteğin kazancının tam olarak belirlenmesi gerekir. Emniyet araştırmaları beyana göre yapıldığından esas alınamaz diye düşünüyorum. Aşağıda karar ekledim. iyi çalışmalar

T.C. YARGITAY

11.Hukuk Dairesi
Esas: 2002/2583
Karar: 2003/5599
Karar Tarihi: 27.05.2003


ÖZET : Dava, BK' nun 45nci maddesi uyarınca açılan maddi destekten yoksun kalma tazminatının tahsili istemine ilişkin olup, Yargıtay'ın yerleşmiş içtihatlarına göre,desteğin ölüm tarihindeki gelir durumunun davacı tarafça kanıtlanması gerekir.Bunun kanıtlanmaması halinde ise maddi destek tazminatının hesabında asgari ücretin esas alınacağı kabul edilmektedir.Somut olayda,davacıların desteğinin ölüm tarihindeki geliri net olarak belirlenememiştir.Her ne kadar zabıta araştırmasında davacının bir Milli Piyango bayisi ile birlikte çalıştığı tesbit edilmiş ise de,bu işin sabit bir iş olmadığı dikkate alınarak desteğin gelirinin asgari ücret olduğu kabul edilerek, tazminat hesabının buna göre yapılması gerekir.Şu halde, mahkemece,dosyanın yeniden aktüerya konusunda uzman bir bilirkişiye gönderilmesi ve desteğin gelirinin asgari ücret ve artışları dikkate alınarak bilinen ve bilinmeyen gelir durumlarının belirlenmesi, bilinmeyen dönem için hesaplanacak muhtemel zararın her yıl için %10 artırılıp %10 iskonto edilmek suretiyle hesaplanması ve oluşacak sonuç çerçevesinde bir karar verilmek gerekirken,yetersiz bilirkişi raporuna göre karar verilmesi isabetsizdir.

(818 S. K. m. 45, 47)

Dava: Taraflar arasında görülen davada Tekirdağ Asliye 2.Hukuk Mahkemesi'nce verilen 18.6.2002 tarih ve 1999/299-2002/310 sayılı kararın Yargıtay'ca incelenmesi duruşmalı olarak taraf vekilleri tarafından istenmiş olmakla, duruşma için belirlenen 27.05.2003 günde davalılardan T... Transport Uluslar arası Taş. Tic. A.Ş. avukatı Osman Erkal gelip, davacı avukatı tebligata rağmen gelmediğinden, temyiz dilekçesinin de süresinde verildiği anlaşıldıktan ve duruşmada hazır bulunan taraf avukatı dinlenildikten sonra, duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakılmıştı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi Verda Çiçekli tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:

Karar: Davacılar vekili,müvekkillerinin murisi İ.Hakkı K.'nin davalı T... Turizm Ltd.Şti.nin işlettiği otobüste yolcu olarak seyahat ederken otobüsün diğer davalıların maliki,sürücüsü bulundukları araçla çarpışması sonucu vefat ettiğini,ölüm nedeniyle müvekkillerinin maddi ve manevi destekten yoksun kaldıklarını ileri sürerek, ( 5.000.000.000 )TL manevi ve 5.000.000 )TL maddi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan tahsilini talep ve dava etmiştir.

Davalı T... Trasport Uluslararası Taş. A.Ş. vekili,davanın zamanaşımına uğradığını,atfedilen kusur oranını kabul etmediğini,istenen tazminatın fahiş olduğunu savunarak,davanın reddini istemiştir.

Mahkemece,taraflarca sunulan kanıtlar ve yaptırılan bilirkişi incelemesine göre,kazanın meydana gelmesinde davalı otobüs 1/8 davalı kamyon sürücüsünün 7/8 oranında kusurlu oldukları,davacı sağ eşin toplam ( 8.846.250.000 )TL destek tazminatı isteyebileceğinin belirlendiği, davacı çocukların üçünün reşit olmaları nedeniyle destek tazminatı isteme hakları bulunmadığı,tarafların sosyal ve mali durumları gözetilerek manevi tazminat takdir edildiği gerekçesiyle,davalı Osman M. hakkındaki dava takip edilmediğinden atiye terk edilmesine,davacı Saniye için ( 2.000.000.000 )TL maddi ve ( 2.000.000.000 )TL manevi tazminat ile diğer davacıların her biri için ( 1.000.000.000 )TL'şer manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte diğer davalılardan tahsiline,diğer davacıların maddi tazminat davalarının reddine karar verilmiştir.

Kararı,davacılar ile davalı T... Transport Taş.A.Ş.vekilleri temyiz etmiştir.

1-Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına ve davacı vekilinin davacılardan Ayşegül K.'nin akıl hastası olduğuna dair herhangi bir kanıt sunmadığına,davacıların murisi yolcu olup, kendisinin kusurlu olduğu iddia edilmediğine ve davalılar arasında müteselsil sorumluluk bulunduğundan bu davada kusur araştırmasının zorunlu bulunmamasına göre, davacılar ile davalı T... Transport Taş A.Ş. vekillerinin aşağıdaki bent kapsamı dışında kalan ve yerinde görülmeyen diğer temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.

2-Ancak dava,BK'nun 45nci maddesi uyarınca açılan maddi destekten yoksun kalma tazminatının tahsili istemine ilişkin olup, Yargıtay'ın yerleşmiş içtihatlarına göre,desteğin ölüm tarihindeki gelir durumunun davacı tarafça kanıtlanması gerekir.Bunun kanıtlanmaması halinde ise maddi destek tazminatının hesabında asgari ücretin esas alınacağı kabul edilmektedir.Somut olayda,davacıların desteğinin ölüm tarihindeki geliri net olarak belirlenememiştir.Her ne kadar zabıta araştırmasında davacının bir Milli Piyango bayisi ile birlikte çalıştığı tespit edilmiş ise de,bu işin sabit bir iş olmadığı dikkate alınarak desteğin gelirinin asgari ücret olduğu kabul edilerek, tazminat hesabının buna göre yapılması gerekir.Şu halde, mahkemece,dosyanın yeniden aktüerya konusunda uzman bir bilirkişiye gönderilmesi ve desteğin gelirinin asgari ücret ve artışları dikkate alınarak bilinen ve bilinmeyen gelir durumlarının belirlenmesi, bilinmeyen dönem için hesaplanacak muhtemel zararın her yıl için %10 artırılıp %10 iskonto edilmek suretiyle hesaplanması ve oluşacak sonuç çerçevesinde bir karar verilmek gerekirken,yetersiz bilirkişi raporuna göre karar verilmesi doğru görülmemiştir.

Sonuç: Yukarıda ( 1 ) No'lu bentte yazılı nedenlerle, taraf vekillerinin diğer temyiz itirazlarının reddine, ( 2 ) No'lu bentte yazılı nedenlerle, kararın davacılar ve davalı T... Transport A.Ş. yararına BOZULMASINA, 275.000.000.-TL duruşma vekillik ücretinin Avukatlık Ücret Tarifesi'nin 21 nci maddesi gereğince KDV'si ile birlikte davacıdan alınarak davalı T... Transport A.Ş. vekiline verilmesine, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, 27.05.2003 tarihinde oybirliği ile karar verildi.


T.C. YARGITAY

11.Hukuk Dairesi
Esas: 2001/8287
Karar: 2002/163
Karar Tarihi: 15.01.2002


ÖZET: Davacıların murisi M.O. Kutlu'nun kaza tarihinde kazancı net aylık maaşının … TL. olduğu dosya içerisindeki maaş bordrosundan anlaşıldığı halde, zabıta araştırması sonucu tespit edilen belgeye dayanmayan … TL. lik gelirin tazminatın hesabında esas alınması doğru görülmemiş ve kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir. Davacının kaza nedeniyle yaptığı işin özelliği de, dikkate alınarak ne kadar süre iş göremez halde kaldığının bu işin uzmanı hekimlerce düzenlenmiş kesin raporla belirlenmesi ve sonucuna göre hüküm kurulması gerekirken, bu yönde bir rapor alınmaksızın, yine zabıta araştırması ile yetinilmesi de, isabetli olmamış ve kararın bu nedenle de bozulması gerekmiştir. Davalıların kusurları oranında sorumlu olacakları kabul edilmelidir. Anılan sekiz günün bitiminde sigortacının temerrüde düşeceği kabul edilmektedir. Mahkemece, anılan yasa anlamında davalı sigorta şirketinin temerrüde düşürülüp düşürülmediği araştırılarak, temerrüt tarihinin buna göre belirlenmesi ve oluşacak sonuca göre temerrüt faizine hüküm kurulması gerekir.

(818 S. K. m. 41, 43, 45) (2918 S. K. m. 99)

Dava: Taraflar arasında görülen davada Keçiborlu Asliye Hukuk Mahkemesi'nce verilen 14.6.2001 tarih ve 2000/26 - 2001/45 sayılı kararın Yargıtay'ca incelenmesi duruşmalı olarak Davalılar vekili ve Dahili Davalı Halk Sigorta A.Ş. vekili tarafından istenmiş olmakla, duruşma için belirlenen 15.1.2002 günde davacılar avukatı Bilal Dağtekin ile davalılar avukatı A.İhsan Güzel gelip, temyiz dilekçesinin de süresinde verildiği anlaşıldıktan ve duruşmada hazır bulunan taraflar avukatları dinlenildikten sonra, duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakılmıştı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi Verda Çiçekli tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:

Karar: Davacılar vekili, davalıların maliki ve sürücüsü bulundukları aracın müvekkillerinin murisinin kullandığı araçla çarpışması sonucu muris M.O. Kutlu'nun vefat ettiğini, müvekkillerinin ise yaralandığını, ölüm nedeniyle maddi ve manevi destekten yoksun kaldıklarını ayrıca, yaralanma nedeniyle müvekkili Tülay'ın iş ve gücünden kaldığını, bundan dolayı maddi ve manevi zarar gördüğünü ileri sürerek, toplam 10 milyar TL. maddi, destekten yoksun kalma ve toplam 4 milyar TL. manevi tazminat ile birleştirilen davada (12.335.189.000) TL. maddi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal temerrüt faizi ile birlikte davalılardan tahsilini talep ve dava etmiştir.

Davalılar vekili, kazanın meydana gelmesinde asıl kusurun davacıların murisinde olduğunu, istenen tazminatı fahiş bulduklarını, müvekkillerine ait aracın zorunlu trafik ve kasko sigortaları olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.

Mahkemece, iddia, savunma ve toplanan kanıtlara göre, yaptırılan bilirkişi incelemesinde, davacı T. K'nın destek ve geçici iş göremezlik zararının (17.179.167.000) TL. O. Kutlu'nun (5.156.022.000) TL. olarak belirlendiği, A. Oyak Sigorta A.Ş.nin yaptığı ödemenin düşümü gerektiği ve davaya dahil edilen davalı Halk Sigorta (Yapı Kredi Sigorta A.Ş.) ve Başak Sigorta A.Ş.nin poliçe limitleriyle sorumlu bulundukları gerekçeleriyle, toplam (19.040.655.000) TL. maddi tazminat ile her bir davacı için 1 milyar TL'şer manevi tazminatın 18.12.1998 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte (davalı sigorta şirketleri poliçe limitleriyle sorumlu olmak üzere) davalılardan tahsiline karar verilmiştir.

Kararı, davalılar vekilleri temyiz etmişlerdir.

1- Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, yerinde görülmeyen mümeyyiz davalılar A. Tekeç ve E. Tekeç vekilinin aşağıdaki bentler kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.

2- Ancak, davacıların murisi M.O. Kutlu'nun kaza tarihinde kazancı net aylık maaşının (170.000.000) TL. olduğu dosya içerisindeki maaş bordrosundan anlaşıldığı halde, zabıta araştırması sonucu tespit edilen belgeye dayanmayan (250.000.000) TL. lik gelirin tazminatın hesabında esas alınması doğru görülmemiş ve kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir.

3- Öte yandan, davacı T. Kutlu'nun dava konusu kaza nedeniyle yaralandığı anlaşılmaktadır. Bu halde, davacının kaza nedeniyle yaptığı işin özelliği de, dikkate alınarak ne kadar süre iş göremez halde kaldığının bu işin uzmanı hekimlerce düzenlenmiş kesin raporla belirlenmesi ve sonucuna göre hüküm kurulması gerekirken, bu yönde bir rapor alınmaksızın, yine zabıta araştırması ile yetinilmesi de, isabetli olmamış ve kararın bu nedenle de bozulması gerekmiştir.

4- Ayrıca, dava BK'nun 41. maddesinde öngörülen haksız fiilden kaynaklanmış olmasına göre davalıların kusurları oranında sorumlu olacakları kabul edilmelidir. Her ne kadar, kazanın meydana gelmesinde davacı Tülay'ın kusuru mevcut değil ise de, kazanın oluşumunda davacının eşi ve murisi olan M. Kutlu'nun da, müterafik kusurlu bulunduğu gözetilerek, tazminatın hesabında dikkate alınması ve değerlendirilmesi gerekirken, bu hususun gözden kaçırılması da, doğru görülmemiştir.

5- Davalılardan Yapı ve Kredi Sigorta A.Ş.nin temyiz itirazına gelince; 2918 Sayılı KTK'nun 99. maddesinde <Sigortacılar, hak sahiplerinin kaza veya zarara ilişkin tespit tutanağını veya bilirkişi raporunu, sigortacının merkez veya kuruluşlarından birine ilettiği tarihten itibaren sekiz iş günü içinde zorunlu mali sorumluluk sigortası sınırları içinde kalan miktarları hak sahibine ödemek zorundadırlar.> Hükmü öngörülmüş olup, Dairemiz uygulamasına göre, anılan sekiz günün bitiminde sigortacının temerrüde düşeceği kabul edilmektedir. Mahkemece, anılan yasa anlamında davalı sigorta şirketinin temerrüde düşürülüp düşürülmediği araştırılarak, temerrüt tarihinin buna göre belirlenmesi ve oluşacak sonuca göre temerrüt faizine hüküm kurulması gerekirken, yazılı şekilde davalı sigorta şirketinin kaza tarihinden itibaren temerrüt faizi ile sorumlu tutulması da doğru görülmemiş ve bu nedenle kararın davalı sigorta şirketi yararına bozulması gerekmiştir.

Sonuç: Yukarıda (1) Nolu bentte yazılı nedenlerle, davalılar Adnan ve Emin Tekeç vekillerinin diğer temyiz itirazlarının reddine, (2, 3, 4) Nolu bentlerde yazılı nedenle kararın davalılar Emin ve Adnan Tekeç yararına (5) Nolu bentte yazılı nedenlerle, davalı Yapı Kredi Sigorta A.Ş yararına BOZULMASINA, takdir edilen (250.000.000) TL. duruşma vekillik ücretinin davalılar Adnan ve Emin Tekeç yararına davacılardan alınmasına, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, 15.1.2002 tarihinde oybirliği ile karar verildi.(¤¤)

BK Tespiti doğru. Dikkat edilmesi gereken husus; İlgili yerlere ( İnşaatçılar Odası gibi ) sorulurken, varsa ustalığına ilişkin, yoksa düz işçi yevmiye ortalamaları yıl belirtilerek istenilmesi, ek rapor hesaplama açısından yararlı olabilecektir.
İyi Çalışmlar.