İşe İade Davalarında Asıl İşveren- Alt İşveren Durumu

Merhaba meslektaşlarım;

Müvekkilimiz adına işe iade davası açtık. Daha öncesinde arabuluculuk görüşmelerini gerçekleştirdik. Fakat arabuluculuk görüşmelerini sadece alt işveren ile gerçekleştirdik. Dava açıldıktan sonra davalı yan, alt işveren olduğunu ve arabuluculuk görüşmelerinde asıl işverenin yer almadığı gerekçesiyle usulden ret talep etmiş. Müvekkilimin iş sözleşmesi yalnızca alt işveren ile yapılmış. Davalı yan tarafından sunulan cevap dilekçesine kadar bizim asıl işveren-alt işveren ilişkisine dair bir bilgimiz yoktu. Ayrıca imzalanan iş sözleşmesinde müvekkilimin, işveren tarafından belirlenecek başka iş ve görevlerde çalışabileceğine dair hüküm mevcut. Bu durum Alt İşverenlik Yönetmeliği m. 4/c'de yer alan "Alt işveren, üstlendiği iş için görevlendirdiği işçilerini sadece o işyerinde aldığı işte çalıştırmalıdır" hükmüne bir aykırılık içermez mi? Bu hususta sizlere şu sorularım olacak:

1-) HMK 124'e göre asıl işverene davalının teşmili yoluna mı gitmemiz gerekir? Böyle bir durumda arabuluculuk görüşmelerini gerçekleştirmememizden dolayı dahili davalı hakkında usulüne uygun dava açılmadığından dava reddedilir mi?

2-) Davanın reddedilmesi durumunda İş Kanunu m.20'ye göre tarafları tekrar arabuluculuk görüşmelerine çağırıp süreci baştan başlatmak için 2 haftalık ek süre veriliyor. Bu durumda çıkacak karşı vekalet ücreti ne olur?

3-) Mevcut iş sözleşmesinde yer alan, işverenin işçiyi istediği iş ve görevde çalıştırabilmesi hükmü Alt İşverenlik Yönetmeliği m. 4/c'ye aykırılık teşkil edeceğinden asıl işveren- alt işveren olgusu oluşur mu?

Sizin bu konudaki değerli deneyim ve görüşlerinizi bekliyorum. Cevaplarınız için şimdiden teşekkür ederim.

Merhaba meslektaşım;

Yargıtay 9. HD‘nin 2021/9540 Esas 2021/14240 Karar sayılı içtihadını okumanızı öneririm. İçtihatta bu konu ayrıntılı olarak değerlendirilmiş.

İlave yanıt: Yargıtay 9. HD’nin 2010/9233 Esas 2010/22908 Karar sayılı içtihadını da okumanızı öneririm. Karar içeriğinden: “… İşe iade davaları ya sadece alt işveren aleyhine ya da alt işverenin yanında ve asıl işveren de davalı gösterilerek açılabilir. Başka bir anlatımla, işe iade davası sadece asıl işveren aleyhine açılamaz. …”. Yine Yargıtay 9. HD’nin 2010/24882 Esas 2010/22740 Karar sayılı içtihadı içeriğinden: “… İşe iade davaları ya sadece alt işveren aleyhine ya da alt işverenin yanında ve asıl işveren de davalı gösterilerek açılabilir. Başka bir anlatımla, işe iade davası sadece asıl işveren aleyhine açılamaz. Zira işe iade davasında davanın esas konusu feshin geçersizliği olup, işe başlatmama tazminatı ve boşta geçen süre ücreti feshin geçersizliğine bağlı sonuçlardır. …”. Yine Yargıtay 9. HD’nin 2018/4064 Esas 2018/23096 Karar sayılı içtihadında özetle, “işe iade davasında asıl ve alt işveren arasında zorunlu dava arkadaşlığı olmadığı, asıl işveren yönünden davadan feragat edilmesinde feragatin alt işverene sirayet etmeyeceği, bu nedenle (BAM’ın feragat nedeniyle davanın reddine dair kararına aykırı olarak ve karar ortadan kaldırılarak) davacının talebi gereği alt işveren olan davalı yönüyle davaya devam edilip davanın kabulüne karar verilmesi gerektiği” belirtilmiştir. Ancak, (kapatılan) 22. HD’nin içtihatları ise, işe iade davalarının hem asıl işverene hem de alt işverene karşı birlikte açılması gerektiği yönündedir.

Saygılarımla…

merhabalar meslektaşım,
Yargıtay 9. HD'nin 2021/9540 e.2021/14240 k. nolu içtihadı birleştirme kararında "1-Asıl işveren-alt işveren ilişkisinin varlığı hâlinde, işe iade talebiyle arabulucuya başvuru dava şartının yerine getirilmesi için asıl işveren ile alt işverene karşı birlikte arabulucuya başvurulmasının zorunlu olduğuna, sadece asıl işveren yahut sadece alt işverene karşı arabulucuya
başvurulduktan sonra anlaşma olmadığı için işe iade davası
açılması durumunda, arabuluculuk dava şartının yerine
getirilmemesi sebebiyle davanın usulden reddi gerektiğine" yönünde karar verdi. Fakat muğlak olan noktalar var. İlkin davanın reddi halinde asıl işverene arabulucuya başvuru için ek süre tanınacak mı zira hak düşürücü süre hesaba katılmalı, katılmayacaksa adil yargılanma hakkının ihlali olmaz mı? Esasında teşmil en makul çözümken böyle bir karar işi zora koşmak oluyor.