Alt İşveren-üst İşveren

Merkezden yönetilen bir kurumda bazı hizmetler taşeron bir firmaya ihaleyle veriliyor.En son ihaleyi bu firma kaybediyor.Aynı işyerinde aynı işçileri çalıştırmaya devam ediyor.İşçiler ihalenin bitim tarihine kadar olan kıdem tazminatlarını almaya hak kazanırlar mı?Alt işverenleri değişiyor çünkü.Üst işveren konumundaki kurum şöyle bir savunma yapabilir mi?Ben bunları işten çıkarmadım, halen çalışmaya devam ediyorlar.Ben de şunu düşünüyorum, bunların alt işverenleri 2 yılda bir değişiyor, bu şirketleri daha sonradan bulmak zor olabilir, ayrıca da her gelen taşeron firma işçileri girdi çıktı yapıyor.İlgğilenen meslektaşlarımın yardımlarını bekliyorum..Saygılarımla

Öncelikle ihale edilen işle ilgili sözleşmenin muvazaalı olup olmadığı incelenmelidir.İş yardımcı iş niteliğinde mi yoksa üst işverenin iştigal konusuyla ilgili mi,taşeron işçi, üst işverenin işçileriyle aynı yerde aynı işi mi yapıyor gibi sorulara yanıtınız evet ise Yargıtay bu tip sözleşmeleri muvazaalı kabul ediyor.Muvazalı işlerde çalışan taşeron işçiler üst işverenin işçisi kabul edilip onların yaralandığı haklardan yararlandırılır.Eğer işçi sendikaya üye ise ve üst işverenin imzaladığı işyerinde uygulanmakta olan toplu iş sözleşmesi varsa, ücret ve diğer alacaklarını buna göre hesaplanarak alır.
Eğer muvazaalı bir sözleşme yoksa, kıdem tazminatı alacağı için hemen dava açılmamalıdır.Çünkü üst işverenin sorumluluğu devam etmektedir. Alt işveren değişse de, bulunamasa da hak kaybı olmayacaktır. İş akdi kıdem tazminatını hakederek sona erdiğinde, işçi en son ücreti üzerinden ( ki bu ücret zamanla artarak, asgari ücretin üzerine çıkar sanırım) hesaplanarak kıdem tazminatını alır.
Ancak ihtiyaç nedeni ile kısa dönemlerde bu hakkını almak isteyenler için, sadece üst işverene husumet yönelterek de kıdem tazminatı alacağı için dava açabilirsiniz.
İyi günler

Sayın practise-law, sadece alt işverene tercihe göre dava açabileceğim yönündeki bilginiz için teşekkür ederim.Bu sözünüzden üst işveren aleyhine henüz dava açma hakkım olmadığı sonucunu çıkardım.Sözleşmenin niteliğine gelirsek, üst işveren dediğimiz bu kurumda kadrolu çalışanların %90'ından fazlası İş Kanunu'na değıl 657'te tabi memurlar.Ve bahsettiğiniz gibi davalarını üstleneceğim çalışanlar, üst işverenin faaliyet konusunu oluşturan işlerde çalıştırılıyorlar.Aynı işi yapan 657'li bunların 2,5-3 katı kadar maaş alırken bunlar asgari ücretle çalıştırılıyorlar.Eğer statüleri aynı olsaydı, problem yoktu, buna rağmen eşit hak talep edebilirler mi?Tahminime göre zor, çünkü aynı haklardan onları yararlandırmak demek, alt işverenin aldığı komisyonun direkt kurumun kasasından fazladan çıkması olacaktır diye düşünüyorum..Katkınız için teşekkür ederim.Saygıyla..

Üst işverene de dava açma hakkınız var.Tebligat masrafları fazla gelmezse,her iki işverene birlikte dava açın ki tahsilat aşamasında seçme şansınız olsun.Eğer bu masraflar müvekkilinize ağır gelecekse ve alt işveren riskli durumda ise sadece üst işverene de husumet yöneltebilirsiniz.
Ayrıca pilot bir dava ile, ILO sözleşmeleri ve "eşit işe eşit ücret" ilkesi gereğince farklı statüde de olsalar da aynı işi yapan kişilerin emsal ücretleri tespit edilebilir. Başarılar

Sayın; practice-law

soru ve cevapdan çok istifade ettim fakat şu hususta merakımı giderebilirseniz sevinirim.

"Ayrıca pilot bir dava ile, ILO sözleşmeleri ve "eşit işe eşit ücret" ilkesi gereğince farklı statüde de olsalar da aynı işi yapan kişilerin emsal ücretleri tespit edilebilir."

şeklinde ifade ettiğiniz duruma ilişkin elinizde her hangi bir karar varmı. Şimdiden teşekkürler. Saygılarımla.

Sizin dava konunuza bire bir uyan emsal karar değil de, başlangıç noktası yapabileceğiniz emsal davalar var ve isterseniz bunları İstanbul barosu aracılığı ile size iletebilirim.
İyi çalışmalar

Sayın practise law ve sayın Av. Orhan Kaya;

Bilindiği üzere birçok kamu kurumunda, farklı bir işi üstlendiği görüntüsü altında o kamu kurumunda çalışan memurlara yaptırılan işle üstlenici firma elemanları aynı işi yapmaktalar.Forumu açmış olmakla bu konuda sn. practise law ufkumu açtı.Açacağım toplu iş davasında EŞİT İŞE EŞİT ÜCRET ilkesini de gündeme getireceğimi bildiriyorum.Bu konuda edindiğiniz karar, uluslararası sözleşme, yasa metni olursa paylaşırsanız sevinirim.Bununla birlikte bu kamu kuruluşlarındaki taşeron sistemini de sendika avukatlığım dolayısıyla sorgulamayı düşünüyorum.Eğer mücadelemizle bazı şeyleri oturtabilir, vatana millete faydalı olabilirsek ne mutlu bize.Katkılarınız için çok teşekkürler....Davalarımın gelişimini de ileriki aşamada paylaşacağımı belirtirim.Saygıyla...

Sayın Mehmetdemirlek301

Konuya azami katkının sağlanması açısından önce üyelerimize ILO'nun EŞİT İŞE EŞİT ÜCRET kuralının anlatılması gerekmekte kanısındayım.

Saygılarımla

Kökleşmiş Yargıtay kararlarında da asıl işveren-alt işveren ilişkisinde muvazaanın hangi şartlarda oluşacağı açıkça belirlenmiştir. Asıl işveren işçisiyle alt işveren işçisinin aynı bölümde aynı anda birlikte çalıştırılması, alt işverenin herhangi bir nedenle işi bırakmasına karşılık yeni başlayan alt işverende aynı işçilerin çalışmaya ara vermeksizin devam etmesi ve alt işveren işçilerine çalışma talimatlarının doğrudan asıl işveren tarafından verilmesi gibi durumlar Yargıtay tarafından muvazaanın oluştuğu şeklinde yorumlanmaktadır.
Yine konuya ilişkin olarak Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 04.12.2001 tarih ve 2001/13419 E., 2001/18892 K. sayılı kararında “ Alt işverenler (taşeronlar) değiştiği halde işçinin aynı yerde çalışmaya devam etmesi durumunda alt işverenliğin muvazaalı olup işçinin asıl işverenin işçisi sayılması gerekir.”

1982 Anayasası Madde 55 - Ücret emeğin karşılığıdır.

İş K.Madde 32 - Genel anlamda ücret bir kimseye bir iş karşılığında işveren veya üçüncü kişiler tarafından sağlanan ve para ile ödenen tutardır.

Görüldüğü gibi yasalarda ücret tanımlanmış ise de, iş-emek tanımı hiç bir yasada yoktur.Yasada tanımlanmayan bir kavramda eşitlik nasıl gerçekleşir?Herkes yasalar önünde eşittir,ama toplumdaki statü farklılıkları, eşitler arasında eşitler ve daha eşitler olarak ayrılmaz mı? Sendika üyesi işçi ile sendikasız işçi ücretleri(geniş anlamda ücret) aynı olabilir mi? Liberal kapitalist ekonomide eşitlikten ne anlaşılır? Toplumun hiçbir kesiminde gerçek anlamda yer almazken ücrette eşitlik nasıl sağlanır? Verimliliğin esas alındığı, işçilerin performans ölçme-izleme teknikleri ile verimliliklerin belirlendiği bir düzende İŞ nedir, ÜCRET nasıl belirlenir? Bir gazetede redaktör olan lise mezunu ile Türk Dili ve Edebiyatı mezunu bir işçinin yaptığı iş aynı mıdır? Ya da torna tezgahında küçükten beri çalışan ilkokul mezunu işçinin üretimi ile yeni mezun bir makina mühendisinin üretimi eşit olabilir mi? Aynı torna tezgahında birlikte çalışıyorlar diye bu iki işçiye eşit ücret verilebilir mi? Ücrette eşitlik belli bir işyeri için mi sektör için midir? A şirketindeki torna ustası x lira alırken, B işyerinde aynı işe y ücreti veriliyorsa eşit işe eşit ücretten söz edilebilir mi? Serbest rekabetin,maksimum kar/maksimum verimliliğin geçerli olduğu bir düzende ücrette eşitlik olur mu?
Geçmişte TİS yapılırken ücret zamları seyyanen yapılırdı.Günümüzde ise verimlilik esasına dayalı ücretlendirme söz konusudur.Yani bu durumda iş ve ücret, verimlilik esasına göre eşitlenecektir.Üstün performans gösteren işçi, yanıbaşındaki işçiden daha fazla ücret alacaktır.Eşitlik nerde o halde?Günümüz ekonomisinde işçi ücretini işverene sundukları iş karşılığı değil işgücü karşılığı olarak alırlar, dolayısıyla ücret, işçinin iş gücünün fiyatıdır.Bu nedenle İŞ ve ÇALIŞMA aynı kavramlar değildir.
Sonuç olarak eşit işe eşit ücret bir yanılsamadır,ütopik bir kavramdır.