Ödeme yasağı konulan çekte cirantalara müracaat

Kıymetli meslektaşlarım,süresi içinde bankaya ibraz edilmiş ve "ödeme yasağı vardır" şerhi vurulan bir çekte, yetkili hamilin cirantalara karşı icra takibine geçme ve müracaat hakkını kullanma hakkı var mıdır?Yanıt veren meslektaşlarımıza şimdiden teşekkür ederim.

sayın meslektaşım, hem keşideciye hemde cirantalara müracaat hakkınız var.hepsi aleyhine icra takibine geçin.hatta keşideci hakkında karşılıksız çek keşide etmekten suç duyurusunda bulunun.

TTK 711/III “Keşideci çekin kendisinin veya üçüncü bir kimsenin elinden rızası olmaksızın çıkmış olduğu iddiasında ise muhatabı çeki ödemekten menedebilir” hükmünü taşımaktadır.
TTK.711/III maddesinde düzenlenen muhatabı ödemekten men imkanı çekin ödenmesini önleyici bir tedbirdir. İyi niyetle kullanıldığında çek keşidecisini koruyan bu düzenleme, ticari hayatta çoğunlukla istismar edilen bir hale gelmiştir. Çekin ibraz süresi içerisinde ödenmesinin durdurulabilmesi amacı ile ödemeden men talimatı verilebilmesinin bazı şartları bulunmaktadır.
1-Çekin keşideci tarafından imzalanması gerekir. Boş çeklerin kaybı halinde ödemeden men talimatı verilmez. Konunun bankaya bildirilmesi yeterlidir.
2-Çek kişinin rızası hilafına elinden çıkmış olmalıdır. Burada kastedilen kişi çek hamili ya da keşidici olabilir.
3-Sadece çalınma, kaybedilme, gasp edilme halleri rıza dışında elden çıkma sayılır.
4-Taraflar arasında çekin verilmesine sebep olan temel ilişkideki sakatlıklar ödeme yasağına gerekçe oluşturmaz bu gerekçeyle verilen ödeme yasağıyla muhatap banka bağlı değildir.
5-Ödeme yasağı için muhatap bankaya bir ödemeden men talimatı verilmelidir.Ödemeden men talimatı sözlü olarak verilebilirse de en kısa sürede yazılı hale getirilmesi ispat kolaylığı açısından doğru olacaktır.
6-Ödemeden men talimatını muhatap bankaya yalnızca çekin keşidecisi verebilir.Çekin hamili veya cirantaların ödemeden men talimatı verme yetkisi yoktur.Bu kişilerin çeki rızaları dışında ellerinden çıkarmaları durumunda keşideciye müracat ederek onun ödemeden men talimatını vermesini sağlamaları gerekir. Bu kişiler ayrıca mahkemeye müracat ederek ödemeden men kararı alıp çekin ödenmemesini sağlayabilirler.
7-Ödemeden men talimatı yüzünden çeki tahsil edemeyen hamilin; men talimatının haksız olduğu gerekçesiyle kaldırılmasını mahkemeden talep edebilmenin yanında, icra takibi yoluna da başvurması mümkündür.
8-Çekin hamili ödeme yasağından kaynaklanan bütün zararlarının tazminini keşideciden talep edebilir.

Hatta ihtiyati haciz başvurusunda bulunup, hem keşideci, hem de cirantalar hakkında ihtiyati haciz kararı almanızı tavsiye ederim. Ödemeden men talimatı veren keşidecinin, eğer bu talimatının aslı yoksa(yani çeki gerçekten rızası hilafına elinden çıkmamış, tamamen kötüniyetle, çek bedelini ödememek için bu talimatı verişse) mal kaçırma olasılığı da yüksektir.

Keşidecinin kendi imzasını taşıyan çekle ilgili ödemeden men talimatı vermesi icra takibine engel değildir. Ayrıca kambiyo ilişkisinin tarafı olmayan yani keşideci ile lehdar arasında ki ilişkideki problem de iyi niyetli 3. kişiyi etkilemez.3. kişinin kötü niyetli olduğunu ispat iddia edene düşer, iyi niyetli 3. kişinin iyi niyetli olduğu kabul edilir.